Katalog

SORUN YANITLAYALIM Bİ LİM YAYI N Meltem Aras, üniversite öğrencisi olduğunu ve arkadaşlarıyla birlikte bir süre önce organ bağışında bulunduğunu belirtiyor. Aras, kendilerine verilen kartlar üzerinde "2238" ve "2594" sayılı yasa gereğince organlarının kullanılması izni verildiğini belirtirken, adı geçen yasaların içeriği konusunda bilgi istiyor. "Organ ve Doku Alınması, saklanması ve nakll hakkında'ki yasanın içeriği şöyle: Yasa numarası: 2238 Kabul tarihi: 29/5 1979 Yayımlandığı Resmi Gazete: 3/6/1979 Genel Hükümler: Amaç: Madde 1 Tedavi, teşhis ve bilimsel amaçlarla organ ve doku alınması saklanması, aşılanması ve nakli bu yasa hükümlerine tabidir. Kapsam: Madde 2 Bu yasada sözü edilen organ ve doku deyiminden, insan Organ bağışı ve nakli yasası Bilgi verme ve araştırma yükümlülüğü: Madde 7 Organ ve doku alacak hekimler: a) Vericiye, uygun bir bıçimde ve ayrıntıda organ ve doku alınmasının yaratabileceği tehlikeler ile, bunun tıbbi, psikolojik, allevi ve sosyal sonuçları hakkında bilgi vermek; b) Organ ve doku verenin, alıcıya sağlayacağı yararlar hakkında vericiyi aydınlatmak; c) Akli ve ruhi durumu itibariyle kendiliğinden karar verebilecek durumda olmayan kişilerin vermek istedikleri organ ve dokuları almayı reddetmek; d) Vericinin evli olması halinde birlikte yaşadığı eşinin, vericinin organ ve doku verme kararından haberi olup olmadığını araştırıp öğrenmek ve öğrendiğini bir tutanakla tespit etmek; Parça ve Bütün PARÇA VE BÜTÜN, ünlü kuramsal fizikçi Werner Heisenberg'in (190V1967)özyaşamöyküsüyle ilintili bilimsel serüvenini sürükleyici bir dille kaleme aldığı yapıtı. Heisenberg, gençlik yıllarında fizik bilimine ilgi duymuş bir bilimadamı. Bilimsel yolunun rotasını yirmili yıllarda ana hatlarıyla çizdlğiniokuyoruz. Heisenberg tarihten politikaya, dinden biyolojiye, dil tartışmalarından kuantum fiziğine kadar iigi alanına giren her konuda fizikçi ve akademisyen ahbaplarıyla yaptığı tartışniaları dıyaloglar bıçiminde veya mektup ve benzeri belgelere dayanarak akıcı bir dille okuyucuya sunuyor. Doğa içindegöl kenarlarında, dağlarda yapılan uzun yürüyüşlerde oluşan felsefi düşunceleri Heisenberg'in yumuşak anlatımından izliyoruz. Bazen denız kıyısında bazen tüten bir şöminenin başında ünlü tizikçinin durmaksızın işleyen zekasına tanık oluyoruz. Heisenberg'in özyaşamöyküsel kitabı PARÇA VE BÜTÜN, adını gerçekten hakeden bir eser. Bu niteleme, kuantum f iziğinin temel sorunu kadar Heisenberg'in yaşamını dilegetiriyor. Kısa ama f ırtınalı bir tarih kesitine sığan bu yoğun yaşamdan yansıyan, gündelik akış içındeki anlatı parçalarını bütünlük içinde algılıyoruz. Nobel Fizik Ödülü sanibi Heisenberg, yazarlıkta da ustalığını kanıtlıyor. Çeviriye, Heisenberg'i okurlara daha iyİ tanıtanbirönsözünveyazarındahaöncedilimize çevrilmiş kitaplarının eklenmesi yararholurdu (l.m.) WernerHelsenberg/Çev. AyşeAtalay/Düzlem Yayınları/282s./ organizmasını oluşturan her türlü organ ve doku ile bunların parçaları anlaşılır. Otogrefler, saç ve deri alınması, aşılanması ve nakli ile kan transfüzyonu bu yasa hükümlerine tabi olmayıp, yürürlükte bulunan sağlık yasaları, tüzükleri, yönetmelikleri ve tıbbi deontoloji kuralları çerçevesinde gerçekleştirilir. Madde 3 Bir bedel veya başkaca çıkar karşılığı, organ ve doku alınması ve satılması yasaktır. Madde 4 Bilimsel, istatistiki ve haber niteliğindeki bilgi dağıtımı halleri ayrık olmak üzere, organ ve doku alınması ve verilmesine ilişkin her türlü reklam yasaktır. Yaşayan kişilerden organ ve doku alınması: Yaş ve nltelik: Madde 518 yaşını doldurmamış ve mümeyyiz olmayan kişilerden organ ve doku alınması yasaktır. Muvafakat: Madde 618 yaşını doldurmuş ve mümeyyiz olan bir kişiden organ ve doku alınabilmesi için vericinin en az iki tanık huzurunda açık, bilinçli ve tesirden uzak olarak önceden verilmiş yazılı ve imzalı veya en az iki tanık önünde sözlü olarak beyan edip imzaladığı tutanağın bir hekim tarafından onaylanması zorunludur. e) Bedel veya başkaca çıkar karşılığı veya insancıl amaca uymayan bir düşünce ile verilmek istenen organ ve dokuların alınmasını reddetmek; f) Kan ve sıhri hısımlık veya yakın kişisel ilişkilerin mevcut olduğu durumlar ayrık olmak üzere, alıcının ve vericinin isimlerini açıklamamak; zorundadırlar. Alınmayacak organ ve dokular: Madde 8 Vericinin yaşamını mutlak suratte sona erdirecek veya tehlikeye sokacak olan organ ve dokuların alınması, yasaktır. Tahlil ve inceleme yapma zorunluluğu: Madde 9 Organ ve doku alınması, aşılanması ve naklinden önce verici ve alıcının yaşamı ve sağlığı için söz konusu olabilecek tehlikeleri azaltmak amacıyla gerekli tıbbi inceleme ve tahlillerin yapılması ve sonucunun bir olurluk raporu ile saptanması zoruniudur. Organ ve doku almaya, saklamaya, aşılamaya ve nakline yetkili sağlık kurumları: Madde 10 Organ ve doku alınması saklanması, aşılanması ve naklinin bu işler için gerekli uzman personele, araç ve gerece sahip sağlık kurumlarınca yapılması zoruniudur. ölüden organ ve doku alınması Ölüm haiinin saptanması: Madde 11 Bu yasanın uygulanması ile ilgili olarak tıbbi ölüm hali, bilimin ülkede ulaştığı düzeydeki kuralları ve yöntemleri uygulanmak suretiyle biri kardiyolog, biri nörolog, biri nöroşırürjiyen ve biri de anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanından oluşan 4 kişilik hekimler kurulunca oy birliği ile saptanır. Hekimlere ilişkin yasak Işlemler: Madde 12 Alıcının müdavi hekimi ile organ ve doku alınması, saklanması, aşılanması ve naklini gerçekleştirecek olan he' kimlerin, ölüm halini saptayacak olan hekimler kurulunda yer almaları yasaktır. Tutanak düzenleme: Madde 1311. maddeye göre ölüm halini saptayan hekimlerin ölüm tarihini, saatini ölüm haiinin nasıl saptandığını gösteren ve imzalarını taşıyan bir tutanak düzenleyip organ ve dokunun alındığı sağlık kurumuna vermek zorundadırlar. Bu tutanak ve ekleri ilgili sağlık kurumunda 10 yıl süre ile saklanır. Ölüden organ ve doku alma koşulu ve cesetlerin bilimsel araştırma için muhafazası: Madde 14 Bir kimse sağhğında vücudunun tamamını veya organ ve dokularını, tedavi, teşhis ve bilimsel amaçlar için bıraktığını resmi veya yazılı bir vasıyetle belirtmemiş veya bu konudaki isteğini iki tanık huzurunda açıklamamış ise, sırasıyla ölüm anında yanında bulunan eşi, reşıt çocukları, ana veya babası veya kardeşlerinden birisinin, bunlar yoksa yanında bulunan herhangi bir yakınınm muvafakatiyle ölüden organ ve doku alınabilir. Aksine bir vasiyet veya beyan yoksa, kornea gibı ceset üzerinde bir değişiklik yapmayan dokular alınabilir. ölü, sağhğında kendisinden ölümünden sonra organ ve doku alınmas.ına karşı olduğunu belirtmişse organ ve doku alınamaz. Değlşikllkler: Kaza ve doğal afetler sonucu vücudunun uğradığı ağır harabiyet nedeniyle yaşamı sona ermiş bir kişinin yanında, yukarıda sayılan kimseleri yoksa, sağlam doku ve organları, tıbbi ölüm haiinin alınacak organlara bağlı olmadığı 11. maddede belirlenen hekimler kurulunun raporuyla belgelenmek kaydıyla, yaşamı organ ve doku nakline bağlı olan kişilere ve naklinde ivedilik ve tıbbi zorunluluk bulunan durumlarda vasiyet ve rıza alınmaksızın organ ve doku nakli yapılabilir. Bu hallerde adli otopsi bu işlemler tamamlandıktan sonra yapılır ve hekimler kurulunun raporu adli muayene ve otopsi tutanağına geçirilir. Ceza hükümleri Yasak eylemler: Madde 15 Bu yasaya aykırı şekilde organ ve doku alan, saklayan, aşılayan ve nakledenlerle bunların alım ve satımını yapanlar, alım ve satımına aracılık edenler veya komisyonculuğunu yapanlar hakkında, fiil daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde, iki yıldan dört yıla kadar hapis ve 50 bin liradan 100 bin liraya kadar ağır para cezasına hukmolunur. Yeni tıp dergisi Hekimler için, çeviri türünde yeni bir tıp dergisi daha bu ay yayın hayatına başladı. 32 sayfadan oluşan ETNEVVS adındaki dergi, ayda bir yayımlanacak. Dergide yer alacak yazıların, dünyanın belli başlı tıp dergilerinde kısa bir süre önce yayımlanmış makalelerden derleneceği bildiriliyor. Çocuklarda tansiyon yüksekliği, ülsere bağlı mide delinmelerınde ameliyatsız tedavi, inatçı ağrılann tedavısi, prostat darlıklarmın balonla genişletilmesi ve daha güvenli sigara arayışları, derginin ilk sayısında yer alan makalelerden bazıları. Yayın kurulunda, ülkemizin çeşitli eğitim hastanelerinde çalışan 28 seçkin öğretim üyesi yer alıyor. Derginin fiyatı 3.000 TL. Yıllık abone ücresi ise öğrenciler için 25.000, doktorlar için 30.000, kurum ve kuruluşlar için de 36.000 TL. Tel.ist: 519 12 96 la.t.) 22