Katalog

Tl P Yeni bulgular: Sağırlıkyazgıdeğil! Yeni araştırmalar doğuştan sağırlığın çok ender olduğunu gösterdi. İki yaşına kadar çocuklarda işitme özürünün giderılebileceği gösterildi. yetmıyor İ şitme arızalarının doğuştan var olabıleceğı uzun suredır bilinıyor. Annenin kızamık enfeksıyonu geçırmesı, doğum sırasında bebeğın zedelenmesı ya da kalıtımsal hastalıklar, kulağa zarar verip ılerı derecede işitme arızalarına neden oiabılıyor. Bu alanda yeni araştırmalar yapıldı. Normal bır işitme yeteneğı sadece sağlıklı bır kulağa sahıp olmayı gerektırmez. Seslerın a'gılanıp değerlendırilebılmeleri ıçın beyındekı sınırsel mekanızmanın da doğru ışlemesı gerekır. Yalnızca kulak ve beynın normal bır gelışme gösterdiğı koşullarda işitme duyarlılığı ortaya çıkıp, dılın anlaşılması gıbi daha üst becerıler yerıne getırılebılıyor Avusturya'nın Hohenems kentınde uzmanlardan oluşan bır ekıp, ışitmenın nasıl gelıştınleceğı, işitme zorlJğu çeken çocuklara nasıl yardım edılebıleceğı sorularına yanıt aradı Ilerı derecede işitme arızalarına sahıp çocuklarda merkezi sınır sıstemının olgunlaşma sürecınde bazı eksiklere rastlanıyor Zedelenmiş kulak, yalnızca son derece yuksek ses olaylarına yanıt verıp enformasyonları beyıne ıletebilıyor Ancak bu, sınır hucrelerı arasında mantıklı bağlantıların kurulmasına ve değerlendırme sırasında gereklı stratejılerı geliştırmeye Ana rahminde sesleri algılıyor Doğmamış bebek, henüz ana rahmındeyken bıle sesleri ışleyıp bunlara hareketlerı ya da kalp atışlarının hızlanmastyla yanıt verebılıyor Yeni doğmuş bebek, altıncı haftadan itıbaren dılı dönmedığı halde konuşmaya çalışıyor Bebek boylece konuşma mekanizmalarının olanaklarını araştırıyor, düzenlı bır şekılde soluk alıp vermeyı oğrenıyor ve bunlardan ses üretlmi içln yararlanma yoluna gıdıyor Bebeğın dili dönmedığı halde konuşmaya çalışması kendılığınden ortaya çıkan bır olay ve işitme arızalarına sahıp çocuklarda da buna rastlanıyor Bu "konuşma çabaları" ya da "kekeleme" dılın ya da başka ses olaylannın teşvikıyle harekete geçırılıyor Bu "kekeleme" ımıtasyonları, uzun monologları ve çeşıtlı hece kombınasyonlarını ıçerıyor. İşitme arızalarına sahıp çocukta bu aşamaya rastlanmıyor Çevreden "teşvıklen" algılayamadığından, bebek susuyor Dıkkatlı ebeveynler, çocuk beşıncı aydan itıbaren kekelemeden vazgeçerse bunun hemen farkına varabıhrler Bebeklerın yuksek seslere ya da kapıların hızla açılıp kapanmasına yanıt vermemelerı de işitme arızalarına sahıp olduklarına bır ışaret olabilır İşitme arızası küçük yaşta anlaşılırsa, çocuk ıçın halen bir umut var Çocuk, bırbuçuk yaşını doldurmadan once bır işitme cıhazı ıle donatılıp, uzman personel ve ebeveynlerın yardımıyla bellı bır program çerçevesınde bır eğıtıme sokulursa işitme yeteneğı şaşırtıcı bır şekılde gelıştırilebılır Çunku beyindekı olgunlaşma süreçlerl bır buçuk hatta ıkı yaşın bıtımıne dek telafı edılebılıyor, eğer bu süre ıçınde söz konusu duyu kanalları beyıne enformasyon ıletıyorlarsa Hayvanlar uzerınde yapılan deneylerden duyu kanallarının olgunlaşmasının belli bır sure sonra tamamlandığı bilıniyor. Bu sureden sonra sınır sıstemı, gereklı esneklığını yıtırıyor insanda bu krltik asamanın ıkı yaşın bıtımıne dek surduğu sanılıyor Bu sureyı tam olarak belırlemek mumkün dec<il. (sn.nuw) ' oğaz sularına dökulen yaklaşık 2.5 milyon lıtre gazyağı, kuçük çaplı bır felaketin bile bizi apansız yakalayacağının kanıtı oldu. Kazanın 6. gUnunde gazetelerde hâlâ şu haberleri okuyoruz: "Tupraş'tan sağlanan 500 metrelik bariyer sayesinde Tarabya koyundaki gazyağı çevrildi ve belediye vidanjörleriyle emilmeye başlandı... Tersaneye yüzey pompası ısmarlandı... Kazanın etkilerini araştırmak ve onlem almak için oluşturulan ozel komisyon çalışmalara başladı... İzmıt'ten yeni bariyerler ısmarlanâı..." Gazetelerde fotoğraflar: fstanbul itfaiyesi, sahılden sarkıttığı yangın söndürme hortumlarıyla gazyağı çekiyor... Deniz uzerindeki çalışmalar çok yetersiz... Bu iş için özel teknelerimiz yok. özetle: lyi ki itfaiye var ve üstelik vidanjorleri de var... lyi ki, Boğaz'a dökülen sadece gazyağı. Ya hampetrol olsaydı? tçindeki binden fazla zehirli madde, Marmara'da yaşamı yıllarca kesintiye uğratmaya yeterdı. Sadece 1500 litre hampetrol 2,5 km karelik denizi bataklığa çevirmeye, 20 litre ise denizi gözle görunmez ancak olumcul bir halı gıbi kaplamaya yetiyor. Bırakalım tstanbul Boğazı ve Marmara Denizi gıbi "iç denizleri", açık denizlerdekı petrol tankeri kazalartna karşı bile duyarlılık butün dunyada son derece yüksekken, yoğun bir tanker trafıği yaşayan tstanbul'un boylesine korunmasız bırakılmasını anlamak çok zor. Denizlerde petrolün yarattığı kirliliğe ve tehlikeye karşı alınacak teknolojık önlemler fazla değil. özellikle kötıi hava şartlannda yapacak hıçbır şey yok. Dıinyanın üzerinde birleştiği ana noklu şu: En iyi onlem, hıç kazanın olmaması. Tankerlerin seyirlerinin tam bir gUvenlik ve denetım ıçınde gerçekleşnıesı. Çok kesin se\ır kurallarınm konması ve bunlara uyulmaı>ı. Süper tankerlerden vazgeçılnıesi. Bu tanker/eıın hassas bolgelere asla sokulmaması. Daha kiıçük gemilerle petrol taşınması. Kılavuzlarm sayısının arttırılması. ABD'de, ülke sahillerinde seyredecek petrol tankerlerinin çıft gövdelı veya çift "dipli" olma zorunluluğu getirilmesi tartışılmakta. Bu haftaki yazısında Jean Michel Cousteau'nun vurguladığı gibı peirol tankeri kazalanna karşı tstanbul için üst duzeyde önlemler almması zorunlu. Acaba önemli bir kazanın doğuracağı sonuçlar üzerinde bürokrasi, idari ve siyasi yöneticiler ne kadar bilinçli, merak ediyoruz... Exxon Valdez petrol faciasının faturası 34 milyar dolar... 45 milyon litre petrolü demzden temizlemek için, 9 bin işçi, 60 uçak ve helikopter ve 800 geminin çalıştığını, 3 ay içinde, petrolün yayıldığı 1100 km 'lik sahil şerıdinin ancak 1000 metresınin gerçek anlamıyla temizlenebildiğmi söyleyebilir miyiz? 26 bin kuşun olu olarak sayıldığını, biyologlara göre gerçek rakamın 2,6 milyon olduğunu söyleyebiliriz mıyiz? Bır nokta daha: Sadece Norveç'in elinde, su yüzeyindeki petrolu mekanik olarak toplama araç gerecinin kapasitesi, saatte 134 bin varil. Bızim elımizde ne var? tstanbul, nereye teslim? • •• Bu sayımızda aylık hazırlayacağımız dosyalardan ilkini veriyoruz. Her ay bir konuyu ayrınlılarıyla incelemeye ve siziere dosya halınde sunmaya çaltşacağız. Dört sayfayı dergi içinden çıkartabilir, dergı ortasma koyabilir veya ayrı biriktirebilirsiniz... Gelecek cumartesıye kadar, sağlıklı ve mutlu bir hafta dileriz... B H AFTANIN GÜNDEMİ f~) O K U R D A N "Bilgisayar dili öğrenmek istiyorum" Ben bir üniversite öğrencisiyim ve çıkarmış olduğunuzDU dergiyi son o/r/ haftadır alıyorum. Beğendiğimi söy/eyeb/7/nm. En hofuma giden kısmı ise Bilgisayar Köşesiair burayı bir solukta büyük bir zevk alarak okuyorum. Saygılarımla Yalçın Çekiç İ.Ü. ELEKTRONIK MÜHENDİSÜÖl Q r~L. jLy BİZE BİLİM TEKNİK'İN NOTU: Okurumuz bır bilgisayar dilinin öğrstılmesini arzu ediyor. Bır dilın ancak uygulamalı öğrenılebıleceğine ınanıyoruz. Ayrıca pıyasada "dil öğreten kıtaplar" var Cumhurlyet BilimTeknik • Sahıbı Cumhurıyet Matbaacılık ve Gazetecılık Turk Anonım Şırketı adına Nadir Nadi * Genel Yayın Mu duru Hasan Cemal • Muessese Muduru Emlne Uşaklıgil • Yazı Işlerı Muduru Okay Gönensin • Yayın Yonetmenı Orhan Bursalı • Grafık Yonetmen Tules Hasdemir •