Katalog

oyunu Kaç kalem görüyoruz? İki tane gözümüz olduğu için baktığımız her şeyi çift görürüz. Her göz çevreye değişik bir açıdan baktığından, çevremizdeki cisimleri üç boyutlu olarak görmemize neden olur. 2 Bardağın arkasına geçerek kaleme bakın. Kaç kalem görüyorsunuz. 3 Sol gözünüzü kapattığınızda sağdaki kalemin kaybolduğunu göreceksiniz. Sağ gözünüzü kapattığınızda da soldaki kalemin kaybolduğunu göreceksiniz. Iki gözü de kullanmak tu Roketiaya uçurun B urnunuzun ucunu roketle dünyanın arasındaki noktaya değdirin. Resmi saat yönünün tersine doğru çevirdiğinizde, roketin havalanıp Ay'a konacağını göreceksiniz. Her bir göz beyne değişik mesajlar iletir. Sağ gözümüz roketi görürken sol gözÜmüz Ay'ı görür. Beynimiz de her iki görüntüyü birieştirerek roketin uçuyormuş gibi görünmesini sağlar. Nasıl oldu? ' Silindir şeklindeki su mercek görevi yapar. Ama her iki gözümüz ayrı açıyla kalemleri göreceğinden, iki ayrı görüntü oluşur Başka bir deyişle her ıki gözümüz de açık olduğundan iki kalem görürüz. Yek gözle ise sadece bir kalem görürüz. Nasıl oldu? 1 Masanın üzerine dolu bir su bardağı koyun. Yaklaşık 30 santimetre ötesine de bir kurşunkalem yerleştirin. ^^a^Jf Noktaya dokunabilir misiniz? B eyaz bir dosya kâğıdına bir nokta çizerek oturduğunuz sandalyeden yaklaşık 75 santimetre uzağa yerleştirin. Şimdi de bir gözünüzü kapata/ak noktaya değmeye çalışın. Bu işin oldukça güç olduğunu ilk denemede anlayacaksınız. Çünkü cisimlerin uzaklıklarını tek gözle kestirebilmek güçtür. Bu iş için iki gözümüzü de kuilanmamız gerekir. D ;ıcı" gibi sıfatlarla durumlarını tanımaları istendi. Sonuçta, "duyum" ile ygu" arasındaki ilişkinin ağrı türlerijöre değiştiği gözlendi. Bunun nedeağrının kaynaklandığı etkene verilen m. örneğin, kişiyi ölümle tehdit eden ser hastalığının yol açtığı ağrı ile mutlu 3İay sayılan doğum ağrıları arasında mli bir fark vardır. u araştırmaların başlangıç tarihi çok i değil. 1959'da Amerikah askeri dokBeecher da buna benzer bir gözlemjulunmuştu. Yaralı askerlerin, ameligeçiren sivillerden daha az uyuşturuıap tükettiğini görmüştü. Oysa sivilledurumu askerlerinki kadar ağır değil'Vskerler, aldıkları yaraları şeref sayıar ve böylece rahatlıyorlardı. Öte yansivil bir hasta için ameliyat, kaygı veaşılması zor bir sorundu. ğrı ile heyecan arasındaki ilişki, fizyo. ve sinirsel araştırmalar için konu oluşlyor. Günümüzde, ağrıyı yaratan sisin bir bileşken olduğu ve iç içe geçbağlantılardan oluştuğu biliniyor. Fenyl gibi bazı uyuşturucular, kısa bir süğrıyı dindirmelerine karşın bütünüyle li olamıyoriar. Az oranda verilen morse doğrudan ağrı bileşkenini etkiliyor. »llıkle de üst merkezlere giden omurianallarına değil, ağrıyı yok eden kontsisteminde bulunan nöronlara yöner. Böylece, ağrıyı yönlendirebilen hean mekanizmaları belli bir oranda varjösterebiliyorlar. Sci«nc« «t Vle Sahildeki su, ne zaman sıcak olur? Sahillerde deniz suyunun sıcaklığı, hergün değişik olabilir. Suyun sıcaklığı sadece hava sıcaklığına bağlı değildir. Rüzgâ rın esme yönü ve şiddeti de suyun sıcaklığını etkiler. Su ne zaman daha sıcak olur, rüzgâr denizden karaya doğru estiği zaman mı, yoksa karadan denize doğru estiğinde mi? Su, 4 derecede en büyük yoğunluğuna erişir. Ne kadar çabuk ısınırsa, su o kadar çabuk yayılır ve hafifler. Sonuç olarak, güneşin ısıttığı sahıl suyu, denizin üst tabakasındadır. Eğer rüzgâr denizden sahile doğru eserse, üst düzeydeki sıcak su dar bir bölgede sıkışacaktır. Rüzgâr karadan eserse, sıcak tabakayı dağıtacak ve alt tabakalardaki soğuk suyu sahile taşıyacaktır. U K Atlet hayvanlar uşlar, denizde, karada, havada hız rekoru kırar. Devekuşu, 140 kilo ağırlıktaki vücudu ile saatte 50 kilometre koşabiliyor. Çölün çaresizlıği içınde siz de olsanız öyle yaparsınız. Uçsuz bucaksız kum denizi, güneşin altında yanar. Gıda ve su bulma işinde devekuşu ayağını çabuk tutmak zorunda. Çölde seyredilecek bir şey yoktur. Sceleporus ailesinden bir çöl kertenkelesi saatte 160 kilometre koşar. Bu da normaldir. Sıcaklık ve susuzluk, hayvanı böyle koşmaya zorlar. Buna karşılık, Penguen'in bir cinsinin (the genteo penguın) yüzme hızı, saatte 35 kilometredir. Deniz memelilerinden yunus balığı da aşağı yukarı bu hıza ulaşır. (v.b.) 11