Katalog

Ç EV RE BİLİM GÜNDEMİ Anaokulundan üniversiteye kadar çevre öğretimi Çevre politikası, devlet politikası olarak uygulanmadıkça, kalkınmanın bedeli çok pahalı ödenecektir. Doç. Ertuğrul Erdin konomık yaşamda planlı ve uretken olmak on planda gelır Gunumuz dunyasında, hangı sıstemde olursa olsun tum ulkeler halklarından verımlılık beklemektedır Fınans kaynağı kadar ınsan kaynağı da çok onemlıdır Ulkemızın doğal kaynakları bellı ve sınırlı Bılınmeyen, bulunmayan kaynaklarımız aynca ortaya çıkarılmaya çahşılıyor Bulunan ve bulunacak olan ozkaynaklar ulkemızın kalkınmasına yenı olanaklar getırecek Ancak şu anda sınırlı olan su, toprak ve hava gıbı kaynaklarımızı, çeşıtlı şekıllerde faalıyetlerımızle kırletmekteyız Bugun ulkemızde bır toprak kırlenmesı, su kırlenmesı, hava kırlenmesı ve sesgurultu kırlenmesı olgusu ıle karşı karşıyayız Topraklarımızın denızlere taşınması, verımlı toprakların yerleşıme ve sanayıye gıtmesı ve E topraklarımızda toksık, tehlıkelı kımyasal maddelerın kalıntılarının bırıkmes', onlemler alınmadıkça ve ılerıye yonelık bır çev re politikası devlet politikası halıne getırı lıp cıddı bır şekılde uygulanmadıkça, sanayıleşme aşkımızla bırlıkte daha da bu yuyecektır Kırlenmış su ve toprak gıbı ortamların arıtılması, ıslah edılmesı ıse çok çok pahalıdır Zamanında alınan onlemlere yapılan yatırımlar ınsan gozunde başlangıçta buyuyebılır ancak sonucta hıç de oyle değıldır Sıraladığımız bu kırlenmeler bıtkılerı hayvanları ve ınsanları ıle bırlıkte ulkemızın tum canlı kaynaklarını da etkılemektedır Uretım, tuketıcısı olmayınca bır anlam ıtade etmeyeceğı gıbı, sağlıksız ortamlar arasında da refah surmek bır anlam taşımaz, hatta o refahın hıçbır değerı bıle yoktur Ekolojının adını koyduğu kendını saydırdığı bır ekonomı polıtıkasına acılen Turkıye'de ıhtıyaç vardır Bu polıtıka aıle ıçınden başlayıp anaokulundan unıversıtelere kadar ınsanımıza aşılanmalı ve bu konu sık sık ışlenmelıdır Ekonomık yaşam tarzı aşısı ekolojık yaşam tarzı aşısı ıle bırlıkte yapılmalıdır [ l • Özofagus ve Mıde Hastalıklarında Bılgısayarlı Tomografi Dr Mustafa Altıngu neş, Çapa Muhterem Gokmen Kutup 6 şubat 8 309 30 • Fotoğrafta Işık Renk Goruntu Ist Unıv Guzel Sanatlar BolumuVeznecıler Kuyucu Murat Paşa Medresesı 6 subat 15 0017 00 • Kampçılık, Dağlarda Yapılabilecek Bllım vc Sanat Çalışmaları Ist Unı Spor Bırlı ğı Dağcılık ŞubesıVeznecıler Kuyucu Murat Paşa Medresesı'nde 7 şubat, 16 00 • Buyume Faktoru, Dieransıyanson, Metastaz Doç Munır Kınay Çapa Onkolojı Enstı Kutup 7 şubat, 13 3014 30 • Pankreas Hastalıklarında Bilgisayarlı Tomografi Dr Izzet Rozanes Çapa Muhterem Gokmen Kutup 7 şubat, 8 309 30 • Vestibuler Fonksıyon ve Refleksler Doç Gulderen Şahın Cerrahpaşa BıyofızıkKutup 7 şubat, 10 3012 00 • Baş Boyun Tumorlerinde Kemoterapi Prof Bulent Berkarda Cerrahpaşa Iç Has Asma Kat Semı Sal 7 şubat, 12 30 • Mutajenik ve Karsinojenlk Kimyasal Maddelerln Genetık Toksısltesi ve Genotokslsite Testlerı Bıo Makbule Yıldırım Çapa DETAM Kutup 7 şubat, 15 3017 00 • Sağlık Bakımı ve Hastalıklarının Önlenmeslnde Sosyal Pazarlama Teknlklerinin Önemı Prof Orhan DemırhındıCerrahpaşa Halk Sağlığı Sem Salonu 8 şubat, 11 00 • Urlner Sistemin Obstruktıf Hastalıkları Dr Saıt KalfagılÇapa Muhterem Gokmen Kutup 8 şubat 12 0013 00 • Hayvanlarda Duyu Sisteminln Evrımsel Gelişlmi Araş Gor Altan Armutak Ist Un Avcılar Hıstolojı Sem Salonu 8 şubat 12 45 • Genetic Materials and Animal Health The Mıcrobıal Dangers and Theır ControlProf Ohle Stalheımlst Unı Veterıner Fak Reproduksıyon Sem Salonu 8 şubat 14 00 • Elektroforez Tekniğl, Ana İlkelerl ve Adli Tıptaki Uygulamaları Dr Ersı Abacı, Dr Joerg Pfısterer Ist Unı Adlı Tıp Ens Konferans Salonu 89 şubat, 10 0012 00 • Cebirden Bir Konu Araş Gor Recep Korkmaz Ist Unı Fen Fak Cebır ve Sayısal Teorısı bolumunde 7 subat 10 001200 • Kas Gucu ve Dayanıklılığını Arttırmaya Yonelık Egzersizler Dr Saad Naaman Doç Ahmet OncelÇapa Fızıksel Tıp'ta 9 şu bat, 8 3010 00 • Romatoıd Artrit Doç Hatıce GurdalÇapa Klımatolojı Kıtaplığı 9 şubat 9 30 • Yuksek Enerji Fiziglnden Seçme Konular Prof Gedız Akdenız Doç Emıne Rızaoğlu, Araş Gor Ayşe Kızılersu Ist Unı Fen Fak Cebır ve Sayılar Teorısı'nde 9 Şu bat 1416 00 • Iki Değerll ve Çok Değerli Mantık Slstemleri Araş Gor Cemıl Guzey, Ist Unı Edebıyat Fak Felsefe B6I Fak Kurul Oda sı (Beyazıt) 9 şubat 16 00 • Mesane Kanserlnde Tedavl Prof Nı jad Bılge Dr Erkut Erkurt Dr Nakıye Oz turk, Fız Uzm Ismaıl Ozbay Çapa Onkolojı Ens Kutup 10 şubat 10 00 • Kırılma Dalgaları ile Modelleme Dr Oğuz Selvı I U Jeofızık Muh Bol (Beyazıt) 10 Şubat 15 00 • Politravmalar Prof Saman Belgerden, Çapa Noroşırurjı Top Odası 6 kat 10 Şu bat 14 00 15 00 • Çocuklarda Hipertanslyon Doç Ozer Pala Şışlı Etfal Çocuk Cer 9 kat Kon Sal 10 şubat 14 00 • inançlar ve Ruh Sağlığımız Nışantaşı Özel Işık Lısesı 10 şubat, 15 0017 00 Kullanılmış yağlar sorunu K Derin su havalandırmasına çözüm Yılmaz Idil S anlyede 100 lıtre havayı yırml metrellk bır derınlığe bastığımızı duşunelım Boru kesıtı 1 dm 2 olsun Hava, sanıyede 10 m'lık bır hızla, 200 kg'lık bır ıtmeyı dengeleyecek kuvvetle ılerlemektedır Böylece 2000 kılogrammetre/sanıyelık guç harcamaktadır Kayıplar, verım katsayısı v b ıçın °/o 50 dersek pompayı çevırmek ıçın 40 VV'lık guce gerek var dıyebılırız Sanıyede 100 lıtre hava ıle ınce delıklerden suya verebılırsek, gunde toplam 40 kılometrekareden fazla bır yuzeyden hava ıle suyu basınç altında (2 kg/cm 2 basınç) yan yana getırmış oluruz kı bastığımız havanın buyuk bır kısmı suda erır Böylece, eğer havanın yarısını suda erır kabul edersek, bır gund.T basılan 8640 metrekup havadan 864 < "ı6trekup oksıjenın denıze verıldığını duşunebılırız Havayı suya ne kadar ınce delıklerden basarsak, erıtme olasılığı o kadar yuksek olur Bunun ne yararı olur'' Sayalım 1) Suda oksıjene dayalı organık yaşamı gelıştırır Tersıne, oksıjenlı ortamda yaşayamayayan (aerobık) mıkroorganızmaların yaşam hızını gerıletır ve böylece bunlardan çıkan zararlı ve zehırlı maddeler ve gazlar (CH 4 , H2S, SO, CO2) azalır 2) Suda erımeyen hava, yukarı doğru ç ı . karken, suda erımış deterjan ve kırlilıklerı köpurtur. Bunlar su yuzunde guneş, atmosfer ve ınsanlar tarafından daha kolay yok edılebılır ya da toplanır 3) Gubre etkısı yapan maddelerle kırlenmış denızlerde aşırı gelışen yosunlar, burada oksıjenı bıtırerek ekolojık felaketlere neden olmakta Bu yöntem, böyle felaketlerı ya tamamen önler, ya da hafıfletır Bır yandan da fazla yosunlar toplanırsa, bır denge oluşur 4) Bırçok kırletıcı, oksıjenle temasta olsa, oksıtlenerek "zehırleyıcı" etkısinı yıtıren tıpte olabılır Denızde bol oksıjen sağlanırsa bunların da kendı kendıne temızlenmesı sağlanabılır Kısaca, doğada bol bol bulunan "aerobık ozumleyıcı"lere bu oksıjen ıle "ağırtopçu desteğı" verılmış olur Derın suya hava vermek, kuşkusuz yuzey havalandırmasından daha çok enerjı gerektırıyor Bu nedenle, bu ışı en verımlı olarak nasıl yapacağımızı bılmelıyız Kanımca, dıp aKintılarının yuze en yakın olduğu yerlerde bu ışı yaparsak ve surdurursek, bu akıntıların uğradığı buturı az oksıjenlı ya da oksıjensız bolgelerde zamanla oksıjen oranının artması doğal olur Böylece, denızlerdekı canlı bolge sınırı derınlere doğru ıtılır Karadenız, Marmara ve Baltık gıbı denızlerde hızla artan kırlılığın oksıjen azaltıcı etkısinı gıderecek bır başka çare duşunebılır mıyız? [ ] ullanılmış yağlar yanık yağlar PCB gıbı ayrışması zor bıleşıkler ve klorlu hıdrokarbonlar (trıkloretılen, perkloretılen) gıbı maddeler ıçerır Işte yanık yağların asıl sakıncası bu maddelerden gelır Bızde yılda ne kadar yanık yağ uretıldığı kesın bılınmemekte Ancak Federal Almanya'da her yıl sorun olan ve ozel ışlem gormesı gereken 500000 ton kullanılmış yağ vardır Yanık yağların ozel proseslerle hazırlanıp ışlemlerden geçırılıp kullanılması hem çevrecılık yaklaşımı ıle hem de ekonomık açıdan çok yerınde olacaktır Yanık yağları ıçındekı klorlu hıdrokarbonlar tehlıkelı yaptığına gore bunların azaltılmasına veya bulundurulmamasına yonelık çalışmalar yapılmaktadır Aynca da yanık yağların ıçındekı klorlu hıdrokarbonları arıtmak ıçın çeşıtlı yöntemler gelıştırılmektedır Bu yontemın esası Katalıtık hıdratlaştırma ıle klororgano bıleşıkler hıdrojenlı klorure ve klorsuz hıdrokarbonlara donuşmektedır Deklorlanmış fraksıyon once fılıtrelenıı, ısıtılır sonra da hıdrojen verılır Bu karışım tekrar ısıtılır Ozel reaktorde yuksek sıcaklıkta ve basınç altında katalıtık olarak hıdratlaşma gerçekleşır Hıdrıtleştırme sırasında halojenlı bıleşıklerın veya halojenlerın yanı sıra kukurtlu, azotlu ve oksıjenh bıleşıklerın hepsı hıdrojenlı bılesıklere donuşmektedır Reaksıyon urunlerı çeşıtlı basınç kademelerınde bırbırınden ayrılır Gaz halındekı reaksıyon urunlerı ıçındekı hıdrojen klorur sodyum hıdroksıt ıle elımıne edılır Fazla hıdrojen, proses ıçın gerı verılır Oluşan hafıf uçucu hıdrokarbonlar ve hıdrojensulfur enerjı fırınında yakılır Enerjı gereklı proses ısısı ıçın kullanıhr 1982 yılından berı Yunanıstan'da teknık duzeyde Aspropyrgos'da bır yanık yağ tesısı çalışmaktadır Kapasıtesı 20000 ton/yıl'dır Bır dığer aynı buyukluktekı tesıs ıse ABD'de San Francısco'dadır Federal Almanya'da da yanık yağ rafinerılerınde hıdrodeklorlama kademesi eklenmektedır. 22