Katalog

O Y U N C A K S A N A Y İ İ Lahana bebeklerden konuşan çocuklara Hayal gücü, çocuk oyuncakları için en gerekli koşul. Bazen ucuz bir oyuncağı geliştirmek için bir servet harcanabiliyor. Çeviri: Betul K. Sayıl Oyuncak üretim merkezleri nasıl çalışıyor? G 16 lorıa bir bacağından asılı durmayı peksevmıyor "Hey, benı duzeltın" dıye bağırıyor Yuzukoyun yatmaya ve çıleklı dondurmaya bayılıyor Çok su ıçıyor, durmadan arkadaşlarından bahsedıyor MarıeAnn'a rastladığında ınce seslerı ıle şarkılar söyluyorlar Glorıa'nın du şuncelerını MarıeAnn'a ıletebılmesı Nottıngham Unıversıtesı yapay zekâ bölumu ılgılılerını şaşkınlığa duşuruyor Bir karar verme durtusune sahıp olduğunu ılerı suruyorlar Ancak Glorıa, gösterılen bu hayranlığı hıç mı hıç umursamıyor, sadece bir şeyler ıçmek ıstıyor "Susadım" dıye bağırıyor Glorıa bir lahana bebek 1 kasımda doğmuş, ustelık bunu kanıtlayacak doğum belgesı de var Ancak Glorıa eskı lahana bebeklere pek benzemıyor O bir "konuşan çocuk", onun ıçın de yapay zekâ ıle ılgılı araştırmacıların ılgısını çekıyor Glorıa'nın sevımlı görunuşune aldanmayın Içınde tamamen slllkondan yapılma bir kalp, 400'den fazla sozcuğu barındıran ve sesını bu sözcuklerle eşleştıren bir bllglsayar bulunuyor Yanaklarında, ellerınde, başında ve karnının uzerınde duyu alıcıları var Başka bir alıcı, bebeğe ve onun şanslı sahıbıne, eğer kafası aşağıda ıse duzeltılmesı gerekiığını anımsatıyor En sevdığı şeyı ıçerken, sıvı dolu kabından sınyallerı alan bir alıcı da dudaklarına yerleştırılmış Bebekte bir de ınsan sesını yakalayabılen bir ses alıcısı bulunuyor Ancak bu alıcı soylenenlerın anlamını kavrayamıyor Glorıa ıle dığer Konuşan Çocuklar, sahıplerıne bellı etmeden 49 megehertzde yayın yapan radyo alıcı ve verıcılerı ıle bırbırlerı ıle ıletışım kurabılıyorlar Boylelıkle hangı şarkıyı söyleyeceklerını saptayıp ınsanları şaşırtıyorlar Şarkı soyledıklerını ve konuştuklarını gorebılıyorsunuz, çunku bu bebekler dudaklarını da oynatıyorlar Satın alınmadan once Glorıa'nın çok zor bir yaşamı olmuş Şırketın kalıte kontrol uzmanları onu dort kez 75 cm yukseklıkten 4 cm kalınlığında tahta bir zemın uzerıne atmışlar, 17 kıloluk ağırlıkları bebeğın her ıkı tarafına da bastırmışlar Uzmanlar, bırımın "ışlevsel kalacağına ve herhangı bir zarar belırtısı gostermeyeceğıne" emın olmak ıstıyorlar "Konuşan Çocuklar" bırbırını etkıleyen çocuklar kapsamında en yenı buluşlar arasında yer alıyor Bir çocuk bu oyuncakla oynadığında bıraz sonra neler olacağını bılemez Glorıa'nın konuşmaları rasgele seçılmış gıbıdır, bir an once ıçecek ısterken, daha sonra evcıl hayvanlar ya da arkadaşlar hakkında konuşabılır Glorıa'ya bir şeyler söyleyın, o da sıze yanıt verecektır, ancak bu mutlaka duyduğu ıle bağlantılı olmayabılır Glorıa'yı bir yana eğın, hemen tepkı gösterecektır Zıplatın, hoşlanıp hoşlanmadığını soyleyecektır Yapay zekâ bolumu araştırmacıları, Nottıngham Unıversıtesı Çocuk Gelışımı Araştırmaları bolumune gelerek burada ıncelemelerde bulundular Glo rıa burada John ve Elızabeth Newson tara fından lyıce ' muayene" edıldı Karı koca olan Nevvsonlar, Glorıa'nın anatomısınden çok çocukların bu bebeğın davranışlarına karşı gosterdıklerı tepkılerle ılgılenıyorlardı Nevvsonlar'ın laboratuvarı bir çocuk yuvası na benzıyor Duvarlarda ıkı taraflı aynalar bulunuyor, bunun yanı sıra her şeyı lyıce ızlemek ıçın vıdeo kameraları da kurulmuş Lahana bebekler John Newson, bu etkıleyıcı oyuncakları uzun suredır ınceledıklerını, ancak Glorıa'da nıtelıksel bir farklılık olduğunu soyluyor Bu arada Glorıa, hâlâ susadığını belırterek, tıpık bir Amerıkalı aksanıyla konuşuyor Elızabeth Newson, Glorıa'nın, ınsanın sadıst yonunu ortaya çıkardığını ılerı suruyor Çok ınce ınceledığı bir bebeğı örnek olarak verıyor Bu bebeğın ağzında bir emzık var, emzık çıkartıldığında ağlıyor, yerıne konulduğunda susuyor Nevvson'un görduğu kuçuk bir kız bebeğın ağzından emzığı çıkartıp uzun sure ona vermemeyı bir oyun halıne getırmış Bu kuçuk kız, sonunda "pekı pekı" deyıp emzığı yenıden bebeğın ağzına verıyormuş Lahana bebekler onları ureten Çoleco fırmasına bir servet kazandırmışlar Dunya uzerındekı oyuncak mağazaları şımdıye kadar eskı tıp lahana bebeklerınden 50 mılyon adet satmışlar Bebeklerın tanesı 20 sterlın cıvannda Lahana bebeklerın konuşan tıplerı daha pahalı 75.sterlın dolayında Konuşan bebeklerın, konuşma zorluğu çeken bazı çocuklara yardımcı olablleceginl belırten Nevvson, Glorıa gıbı ılerıkı teknolo)i ıle uretılmış bebeklerde bu şansın az olduğunu da soyluyor Glorıa ve benzerlerının çocuğun hayal gucunu gelıştırmekten uzak oyuncaklar olduğunu duşunuyor Glorıa, yaratıcı oyunun sonunu mu getırecek acaba? Hayal gucu çocuk oyunları ıçın en gerekli öğedır Nereden geldığı bellı olmaz, bırdenbıre de yıtebılır Bırçok annebaba pahalı oyuncağı kenara atarak onun paketı ıle oynayan çocuklarını dehşetle ızlemışlerdır 4000'den fazla oyuncak bulunan koleksıyonu ıle çocukları oynatmayı bir hobı edınen Tım Rovvett çocukların bırçok oyuncak karşısında sadece bırkaç dakıka konsantre olabıldıklerını belırtıyor Oyuncak tasarımcısı, çocuğun kararsızlığını göz önunde bulundurarak karmaşık urunlerı ucuz olarak yaratmayı başarmalıdır Elızabeth ve John Newson'lann laboratuvarı bir çocuk yuvasına benzıyor Çocukların Glorıa adındakı lahana bebeğe gösterdlklerı tepkılerı mcelıyorlar Belkı de endustrıyel tasarım alanında uretım surecı malı kısıtlamalarının bu kadar katı olduğu başka bir dal yoktur Oyuncak mukemmel yapılmalı, ancak malıyetı duşuk tutulmalıdır Fırma ucuz bir oyuncağı bıle geliştirmek ıçın bir servet harcar netılen bir grup kötu kalplı kaçak yolcunun bu görevı baltalamaya çalıştığım" oğrenıverıyorlar Taylor ve arkadaşlarının bu fıkırlerı nasıl urettıklerını merak edebılırsınız Kesınlıkle gerekli olan şey buyuk bir hayal gucu, bunun yanı sıra çocuk gıbı duşunmeyı sağlayacak bir tur "zlhinsel gerileme." Taylor, tasarımı hazırlarken 'buyuk çocuklar' ıçın hazırlanan bazı oyuncaklardan, örneğın uçaklardan, yararlı fıkırler çıkardıklarını da eklıyor Orıgın Products'ın başka bir tasarımcısı Chrıs Wıggs, bu ış ıçınde olanların bir oyuncağın tasarımı sırasında en az yırmı gece kâbuslar ıçınde kıvrandığını soyluyor Ta sarlanan oyuncağın prototıpının hazırlanması da başka bir sureç Öncelen tahtadan oyulan bir model prototıp olarak kullanılırken, şımdı bu modelden plastık kopya çıkartılması leknığı ıle ışler bıraz daha kolaylaşmış Tahta model emıcı bir tulumba ıle elektrıklı bir ısıtıcı arasına yerleştırılıyor Isıtıcı tahta blokun uzerındekı plastğı yumuşatınca, vakup po mpası çalıştırılıyor ve plastık tabakanın tahtanın bıçımını alması sağlanıyor Seven Towns fırmasını yırmı yıl önce kuran Tom Kremer'e gore lyı bir oyuncak sessız olmalı ve çocuğa araştırma yapacak, yaratacak alan bırakmalı lyı oyuncakların genellıkle "en lyı satanlar" lıstesıne de gıremedığını belırtıyor Kremer, aynı zamanda Macar Erno Rublk'ı keşfeden kışı Bırçok oyun cak uretıcısı Rubık kubu fıkrını gerı çevırmışlerdı Kremer tersını yaptı Kremer, bu kubun başarısını şöyle nıtelıyor "Oyuncak sıze sadelığı, basıtlığı ıle meydan okuyor, ancak elınıze aldığınızda ıçınde saklı ınanılmaz karmaşayı keşfedebılıyorsunuz " Rubık'ın kubunden sonra ortaya çıkardığı yenı oyuncağı da 13 yaşının uzerındekı çocuklar ıçın Ama onuç yaşından buyukler "oyuncaklarla" oynar mı ?(New Scientlst) Yılda 500 tasarım "Orıgın Products" (ırmasında oyuncak tasarımcısı olan Chrıs Taylor, her yıl 500'e yakın tasarım yapıldığını, ancak bunların ıçınden sadece on kadarının ruhsatlı oyuncak olarak uretıldığını belırtıyor "Orıgın Products" fırmasının bu yılkı en buyuk başarılarından bırı "Manta Force" adlı bir oyuncak Buyuk plastık bir uzay aracı olan bu oyuncak açıldığında 10 kuçuk uzay aracı ve kuçuk adamların oluşturduğu bir ordu ortaya çıkıyor 'What Toy' (Hangı Oyuncak) adlı dergı 1987 yılının en lyı oyuncağı olarak Manta Force'u belırlemış Bu kararın alınmasına oyuncağın dayanıklılığı ve hayal gucunu gelıştırıcı nıtelığı neden olmuş "Orıgın Products" fırması yıne başka bir oyuncak tasarımcısı olan "Seven Towns" fırması ıle bırlıkte de çalışıyor Taylor, Manta Force tasarımının, kışılık kavramı ıle yönlendırıldığını belırtıyor Bir çocuğun yaratıcı bir oyun kurması ıçın belırlı bir kışılık ıle kendını ozdeşleştırmesı gereklıdır Şımdıye kadar uretılen 'oyuncak kışılıkler' ya da bebekler bir aracın ıçıne sığmak ıçın oldukça buyuktuler "Orıgın Products" ve "Seven Toys" fırmaları araçların yaratıcı oyunu teşvık ettığını duşunerek böyle bir tasarımı gerçekleştırdıklerını açıklıyorlar Modern oyuncak tasarımının başka bir yonu Oyuncağı hıkâyesı ıle pazarlamak Oyuncak ıle bırlıkte olayın anlatıldığı bir çızgı roman verılıyor Butun bunların yanı sıra televızyon reklamları da göz önune alınırsa, çocuklar Manta Force'un "dunyanın ıkız gezegenını aradığını, Bınbaşı Vex tarafından yö