Katalog

27 2010/ SAYI1266 1 Annesl gözaltına alındığında2.5 yaşındaydıAıat. Onu da annesine yaptıklarıişkenceye ortak ettiler.Tacize uğradı, üzerinde sigara söndürüldü. Sırt,bebek tenininyanıkkokusuylaannesini daha da acıtmak için. Fatma da acıdı,Azatda. da acıyor.Azatşimdi 15 yaşında. Işkencenin,adaletsizliğinizlerini taşıyor.Tam az da olsa Unutmayabaşlamışken şimdi birde annesizlikle başa çıkmakZorunda.Annesiniyeniden aldılarondan. Fatma’yamüebbet hapis verdiler,Azata ömür boyu annesizlik... benim annem. Şimdiçok zayıflamış.Göz altları morarmış.Kalbiiyicezayıflamış.Hayattakalacak gücü yok gibiydi.Zordayanıyor,biliyorum.Anneminölmosinden çok korkuyorum.Başka kimimvar ki hayatta?” Cezaevlndeklson ziyaretiniböyleanlatıyor.Korkuyor Azat,korkusu da acısı da gözlerindenokunuyor. 15 yaşında birçocuk 0. Sırfannesinin sesini duyalımdiye,karşımda oturmuş acısınıanlatmaya çalışıyor.Her anlattığındadaha da çok canı yandığıhalde konuşuyor.Onu dinlermisiniz? başı, Diyarbakır’ınÇermikilçesinde başlıyor. FatmaTokmak, 73 doğumlu. Ne doğduğu yerin,ne tarihin yazdığıbirnüfus cüzdanı var.Daha doğarken, Türkiye Cumhuriyetl’nlnkayıpvatandaşlarından biriolarakaçıyor gözlerini.Büyüyor.20 yaşında aşık oluyor.Kaçıyor.21‘inde hamilekalıyor.Aynıyılkocası dağa çıkıyor.Ne niyegittiğini anlayabiliyor,ne de gitmesine engel olabiliyor.Siyasetle alakası yok Fatma’nın.Tek isteğikocası ve çocuğuyla bir yaşam...Tek başına doğuruyor. Tek başına büyütüyor.Zor koşullarda,zaman zaman köylülerinyardımıylayaşıyorlar. Birgün kapı çalıyor.Açıyor.Tanımadığıbiradam dikiliyor karşısında,kocasınınarkadaşı olduğunu, kocasının çatışmada öldüğünü söylüyor.“Buadrese git,onlar sana bakacaklar’ dlyor.Okuma-yazmayıbırakıntek kelime Türkçe bilebllmlyor,ancak yapabileceği çok da birşey yok. Azat’ıalıpIstanbul’agidiyor,verilenadrese. 0 adresteki aile onu başka biraileyegötürüyor.Fatma’nınceza almasının nedeni işte 0 Ikincigittiğievde bircinayet işlenmesi.Terörle Mücadele eklplerieve baskın yapıyor.Çolukçocuk herkesi götürüyor,Fatma ve Azat’ıda. 9 Aralık1996. Anne-oğul15 gün gözaltındakalıyor.Annesine yapılanişkenceden o da payınadüşeni alıyor.Çırılçıplaksoyuluyor,elinde ve sırtında sigara söndürülüyor.0 tarihlerdekigazete sayfalanna “Bebeğe işkence” başlıklarıaltındaki, gözleribantlanmış birbeboklik fotoğrafıdüşüyor Azat’ın.Içineyse yıllarcahiç atamayacağı birkorku, bir büyükacı. ne zaman polis görse tedirginoluyor.Dışarıtok çıkampyor, takip edildiğinidüşünüyor. 0 zaman “polislercız yaptı”diyerekanlatıyor bu acısını,şimdi konuşmak bile istemiyor.Fatma tutuklanıpGebze Röportaj: Cezaevi’neyollanıyor. ESRA Azat’saona ya da biryakınına AçıKoÖz verilmesigerektiği halde, Fatma’nın avukatıEren Keskın’ınkarşı çıkışlarınarağmen BakırköyÇocuk Desen: EsirgemeKurumu’nayollanıyor.0 CANER dönemin Terörle Mücadele şube DUYAR müdürüyletartışıyorKeskin,aldığı yanıtnet: “Teröristbirannesi olacağına, devlet baksın, daha iyi”. Pekiya kanunlar? Keskin,bu yapılanınhiçbiryasal dayanağı olmadığınıanlatamıyor.Daha üzerindekiizmarit yanıklarıkabuk bağlamamışken, birde annosizliğitadıyor Azat.Ne kimseylekonuşuyor,ne yemek yiyor.Fatmada cezaevinde sessizliğe rnahkümediyorkendini.Hayatta sahip olduğu tek varlığı,oğlunu kaybettiğiiçinher gün ağlıyor.Umudu yok, geri alarnayacakonu. Eren Keskin,bir buçuk ay uğraştıktan sonra geri alıyorAzat’ı.Çocuk EsirgemeKurumu’nagidiyor,“ben annenin arkadaşıyım” diyor.BoynunaatılıpsarılıyorAzat.Anne kokusunu aranıyor. Cezaevinde annesinin kucağına oturunca bozuyor sessizliğini,doya doya “anne”diyor.Eren Keskin,şiddetin, yoksunluğun pek çok şeklinigörse de, bu kavuşma anı ona birbaşka dokunuyor. DENİZNE BÜYÜKMÜŞ... Tek kelimeTürkçe bilmiyorFatma,mahkemede Kürtçekonuşuyor,ağlıyor,“Bensuçsuzum, tek suçum o evde olmaktı”diyorher söz verildiğinde. Kimsedinlemiyor,dinlese anlamıyor.0 da onları anlamıyor.Birtürlü ifadesialınamıyor.Sürekli erteleniyormahkeme. Torcüman istiyorEren • Keskin.3.5 yılboyunca yineliyorbu isteğini. Sonunda Kürt Enstitüsü’nden birtercüman geliyor.ifadesialınıyor. “Fatma’yıgörseniz ne örgütsel bağının,ne de bu olaylaalakasının olmadığınıanlarsınız” • diyor,“22yıllıkavukatım,başından itibarenbunu anlatmaya çalıştım mahkemeye. Fatma’nınhiçbiryerde imzasıyok,hep parmak bastırılmış. O ifadelerdede ret ediyorzaten kendine yapılansuçlamaları. Hakkındahiç delilyok.Sadece bir itirafçınındedikleridelilolarak gösteriliyor.0 da Fatma içino da odadaydı demiş, o kadar”. Azat,sekiz yaşına kadar annesiyle • cezaevinde kalıyor.Kalabalıkbir koğuşta,tek çocuk. Yarıkoğuşta kendi yaşlarındabir arkadaşı var, Ece. Onunla bahçede oynuyor.Duvarlarınel verdiğince koşuyor,kovalamaca oynuyorlar.Bahçede için Azatgazetelereilk 2.5yaşındaçıktı. AnnesiFatma Tokmakgözaltına alındığındao da işkenceyeuğradı. Sonrakibeş yılı cezaevindegeçti. Annesisağlık sorunlanda göz önüne alınarak tutuksuz yargılanmakiçin bırakıldığında, hayallerigerçek oldu:Annesiyle, dışandaydı.Şimdi 15yaşındaAzat. Annesimüebbet hapiscezasıaldı. Yeniden cezaevinde. Hasta.Korkuyor Azat, hayatta sahip olduğutek insanıda kaybetmek istemiyor. annelerininbezden yaptığıçadırda, haftasonlarıaralarına katılanbaşka birtutuklununoğlunun anlattığı“dışarı”yadair Iıayallerkuruyorlar.Merakediyor,ama dışarısıçok da umurunda değilAzat’ın.“Evimgibigörüyordumcezaevini” diyor.Annesinikitap okuma odasında buluyorsık sık. Fatma, HalkEğitimMerkezi’ndebeşincisınıfakadar okuyor. Geceleri,yatmadan önce kendisine bir karikatürkitabı okuduğunu hatırlıyorAzat.Onu çok sevdiğinden değil, bir çocuğa uygunbaşka birkitapolmadığındanikigünde bir yeniden aynıkitaba başlıyor.Hayatınınen güzel günloriişte bu yıllaronun için,duvarlara,avuç içikadar gökyü7üne rağmen zamanı geri çovirebilseyeniden gidecek o günlere. Yanındaannesi olduktan sonra geri kalan yoksunluklarvız geliyorona. Mahkemebaşlıyor.Fatma’yavatandaşiıkhakkı kazandıranda bu yargılanmaoluyor.Hem onun hem oğlunun nüfus cüzdanlarıçıkarılıyor.ilkduruşmadan sonra gazetelerde fotoğrafıyayınlanınca, kızkardeşibuluyorFatma’yı.Bahçede Ece’yie oynuyorAzat. Terleyinceher zaman olduğugibi annesi havlusunudoğiştirsindiye koğuşa gidiyor.Annesiyok.Gardiyanlaronu da görüş yerinegötürdüklerinde,hüngür hüngür ağlayan insanlarlakarşılaşıyor.Teyzesi,birkaçgünlüğüne de olsa “dışarı”götürmek istiyor.Çıkıyor.Dışarıda yaşam hızlaakıyor.Arabayabindiğindeçok şaşırıyormesela. Denizigörünce kocaman açılıyorgözleri.Gardiyanlarsayım yaptığıiçinannesininyanına dönemiyore gece, ağlıyor.Sabah erkenden cezaevininyolunu tutuyorlar.Araara teyzesinin yanınagidiyor,ancak iki günden uzunkalmıyor.Yine annesinden ayıracaklarından korkuyor. Sekizyaşındaokula başlayıncateyzösininyanına yerleşiyor.Okulunilkgünü anne-babasınınelindentutnıuş çocuklarıgörünce yoksunluğunudaha derinden duyumsuyor.Onlarıimrenerek izliyor.Ağlıyor.Zorla sokuyorlarsınıfa,gün bitene kadar sadece ağlıyor.Cuma günü okuldandönünce, hemen üstünü değiştiriyor. Gobze’ninyolunututuyorteyzesiyle.Pazar akşamına kadar annesiylehasret gideriyor.Okulunu,dışarıyıanlatıyor. Dışarıdaykenona göstermek içinher şeyin totnğrahrıı çekiyor.Her dışanyıiçeritaşıyorannesi için. Bundan sonrakidört yılıbu gidipgeinıelerlegeçiyor.Hücre sisteminegoçilinceannesiyiekalmasınaizinverilmiyor. Fatma’nınsağlığıgiderek kötüleşiyor,kalp hastası oluyor, Son mahkemesineAzatda katılıyor.Hayatındailkdefa bir mahkeme salonunda. Kocamankürsüde, karalargiymiş adamlar görüyor.Tahta sıranınarkasında bekleyen annesini görünce ağlamayabaşlıyor.Fatmada ağlıyor.Birsonraki duruşmada, dokuzyılsonunda sağlıkraporlarıda dayanak kabul edilerek,tutuksuz yargılanmasıiçintahliyekararı çıkıyorFatmaiçin.Yıl,2006. TEK ANNEM! Bu haberiokulçıkışındateyzesininkı?ındanögreniyor Azat. Konuşamıyor,ağlıyorsadece, ama bu sefer sevinçten. Arabayadoluşup Fatma’yıkarşılamayagidiyorlar.Yolçok uzun geliyorAzat’a.CezaevikapısınageldiklerindeFatma demir kapıdan adımınıdaha yeniatıyor.Artık,duvarın Azat’ınbuluııduğutarafında.Teyzesive annesirıinsohbetini dinleyerekuyuyor.Ertesigün okula yolluyor annesi. Dersindengerikalmasınistiyor.0 öğleden sonra hayatında ilkdefa Azat’ıda okuldanannesi alıyor,diğer çocuklargibi. Fatma işe başlayanakadarsürüyorbu. Oğluve kendi için birhayatkurmanınpeşinde. SosyalHiımetler Kurumu’nda engellilerinbakımıylailgileniyor.Kardeşininyakınındaev tutuyor.EnbüyükhayaligerçekleşiyorAzat’ın:Annesi yanında,kendilerineait birevdeyaşıyorlar.Birinsan hayattan daha ne ister ki? Azat, başka bir şey istemiyor. Sabah annesiylebirlikteçıkıyorevden, annesi işe,Aıat okula.Okuldançıkıpdoğruevegidiyor,sonra teyzesirıiıı yanına.Akşamişçıkışındaannesinialmaya gidiyor.Fve gidene kadarki zaman onun için en eğlenceli saatler. Hele de dolaşa dolaşa döneriersedeğmeyinkoyfine. Zaman zaman Eren Keskin’inyanına geliyorlar, davayı sormaya,sohbete. Azat,hep “Annemigötürnıoyoceklerde ini”diyesoruyor.“Götürmoyecekler”diyorKeskin,ama... Fatma’nınYargıtay’dagörülendavası onanarak geri dönüyor.Müebbethapis cezasıkesinleşiyor.Haberi aldığınıla şaşıııyer Keskirı,Yrırgıtay’ıııböylebir kararı ııbir aı ı ekLırı hile getirmiyor. “Bu son derecE, 1ıııkııksııı, >ınıit v l dayanıriayan bir karar” diyor şaşkııı. ‘()njıit olsa ya da gerçekten suçlı ı olsa yuıtdışııın k;ıç:arılı.Aı burada kaldı” dıyur ııı k,ırııtlarııak istercesiııe, “Her an devletin y(rıi(ıydi. Bu tür ilişkileriolan biri (iuvIetlu ıçıçe, devlutırı bi, kıııurnurıda çalışmaz”. 1atma, kaygılaıı urı ık >Aıat’Lıdavasıı un soı ıısciyleıııiynu.Ilır ts sorıra Salı günü oktilurın ,ı 1’ ı.Mıı<lıir Aıat’ı <uılara götürüp “)\zat bu” diyor. K >rkıuyorAıat, ir ıuurıt yaıııklarıyeniden sızlıyor, caııı a .ıyıj,.Eren K geliyor Iıenuon. Sonra da teyiesıııe gıdıyor. 2 Ila/iraı ı, çarşamba günü yeniden özlem başlıyor au >(Jıu1ıç:ııu.1 ılıı ııyor 1atnıa, Bakırköy ‘rıu(jujiıuııuluy 1 n t sabahı öğroniyor bunu A7at. Anr;,ık ıkı 1bdt; 1 <n ı jiir Tek kelirııe bile Lırırıosirıdenayrı uçuıı(:ıi lıaftur;ııııçjeçırıyuı. 1ler yeniden arşırılayacak CeıLıf,vı ılo:ııı. 1 Yanımıı auii acısıyla baş etmeye çalışıyor, bır ynııdaıı ekı ılııyla. [:IıjOlaylaryüzünden notlanıııı(lııİ(,ltr,ıek için çalışmaya başlayacak yakın 1;ı. Çuııku unıın ı yu ii, okuyup sağlık görevlisi OILI(;Lık.1-nı ;ıı ini ıuıanıp, onunla konıışnn uyınılüyuı . Anınernı anırneindoğildi benirrı içi,ı’ <iıyn qıttıkç unı, bir sosle, Fnı ıyı 1.uşınnılı. Şinn<li clel arkahışı t 14V’deki l atnnınnnını nletiııe hağlarırnası gerekıy n Onunuı(,,inn.;nkkerkı ıyor “Şıı arı ilaçlarını yurnı 1Inı daha k<tü göıük ıuyını 1ıy k<rk ındenı oknıları bir torıla, “Anunnemiını >1nn snnıtenı ç:nk k rkuyorıun . 1—layattabaşka kinıirn var ki’ (il ııuınin ıstiyoruını”. Koskını, l•;ntnnn;ı ıçinı ;u uıtuleıııusiııu haşvuracak. Birde Cııfil ıur1 unn1 n ı ıl ti ışvurı isu nıda bulLınulacak. Kadın örgnith Ş(>1ı iyı)n. 1atunnaiçinibir kanıuoyu oluşturnı ık ıy nı, Aı;ıt ( n rııahkürrnedilmesini, inı;utlıul tulsaklıkla <lıy ..1;ılınıa’nnııı uiurıınnii fitiken cin, rulıcın Je çnik kütı, (lıyc)n, şeyinn lılnelınnıbuit nı, dıyna. /\nıcak y(ık, lınkikaturı yok”. lşiııinı,‘nı <lnlıuJLııııınıluıkıiı<ln, iyice surtleştıqi şu ;ııı bi, n,,u<;ııclnjıısesi <luyulur ıııuı tilınıiyor. nıu, • Annem 7 korkuyoru m 1’