Katalog

CMYB C M Y B 27 HAZİRAN 2010 PAZAR CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER 11dishab@cumhuriyet.com.tr SAĞNAK NİLGÜN CERRAHOĞLU Viyana Filarmoni İstanbul’la Tanışırken İstanbul; bir hafta içinde birbirinden görkemli iki etkinlik, Avrupa’nın en büyük şeflerinden Riccardo Muti yönetimindeki efsane orkestra “Viyana Filarmoni” konseri ve Muhsin Ertuğrul’daki Pina Bausch’un “Nefes”i ile renklendi… Mozart’ın “Linz”ini, Schubert’in “Bitmemiş Senfoni”sini, Çaykovski’nin “Pathetique”ini dinledik; Sütlüce’de benim ilk kez gittiğim Haliç Kongre Merkezi’nde verilen “Viyana Filarmoni” konserinde… Üç bin kişilik kongre merkezi, bir klasik müzik konseri için bana biraz fazla büyük geldi… Ama Sabancı Holding ve Avusturyalı Verbund ortaklığındaki Enerjisa sponsorluğuyla İstanbul’a ilk kez gelen Viyana Filarmoni Orkestrası gerek “üç bin kişilik salon”dan; gerek konser izleyicisinden çok memnundu. Bölümler arasında zaman zaman yanlış anlarda kopan alkış girişimlerine rağmen, konser bitiminde kendilerini dakikalarca alkışlayan izleyicinin “sıcaklığından”, “Viyana Filarmoni” üyeleri ziyadesiyle hoşnut kaldı. Orkestra elemanlarının bitmek bilmeyen alkış faslında salona yönelttiği o derin “merak”, “hayret”, “ilgi” dolu bakışlar görülmeye değerdi. Belli ki kafalarında hâlâ taa Viyana Kuşatması günlerinden kalma bir “kara efsane” ve “gasterbeiter”/“öteki” karmasıyla nakşolan bir “İstanbul imajı” var. Ultra modern kongre salonunu lebalep doldurmuş üç bin izleyicinin Mozart, Schubert, Çaykovski ile “kendilerini” böyle avuçlarını patlatana dek alkışlamasına inanamadılar. Konser sonrasında Güler Sabancı’nın ev sahipliğinde verilen resepsiyona katılan orkestra elemanları, özel sohbetlerde arkadan “Sekiz milyon nüfuslu Avusturya’yı neredeyse ikiye katlayan İstanbul’un büyüklüğü ve modernliğine” harbiden şaşırdıklarını söylediler… “Viyana Filarmoni” gibi yerkürenin dört bir köşesini mesken tutan, dünyanın her tarafında konserler veren “görmüş geçirmiş” bir orkestra için; “2010 İstanbul’u”nun yarattığı bu yüksek “şaşkınlık dozu” ilginç. Orta Avrupa kültürünün “DNA”sına işleyen o derin “Mama gli turchi!” (Tanrım Türkler geliyor!) olgusunun, hâlâ ortak algıları nasıl biçimlendirdiğine tanık oluyoruz böylelikle… Ve Pina Bausch’un ‘oryantalizmi’ “Orta Avrupa’daki Türk algısı” derken… Haliç’teki konserin hemen ardından, “dansın ustası” Pina Bausch’un İstanbul’dan yola çıkarak sahnelediği “Nefes”i izledim. Almanya’nın Solingen kentinde doğan ve geçen yıl ani bir ölümle yitirilen Bausch da bir “orta Avrupalı” sayılır... “Nefes” gösterisine o da tipik bir “Türk” ve “Doğu imgesi” olan “Hamam” sahnesiyle girmiş… Koreografi açısından sahne -söylenebilecek bir şey yok!- şahane. Ama “2000’ler İstanbul’u”nu kadrajlamakta -bence- biraz fazla “oryantalist” kalıyor. Pina Bausch çapındaki bir büyük koreograftan biraz daha yaratıcı bir “imgelem” düşünmesini beklerdim. Ne bileyim? Madrid ya da Barselona’dan esinlenen bir ultra modern dans gösterisine -misal!- “flamenko”/“boğa güreşi” ile girmeye benziyor bu… Bausch’u bundan on yıl önce ilk kez AKM’de Lizbon’dan ilhamla sahneye koyduğu “Masurca Fogo” yapıtıyla tanımış ve tek kelimeyle hayran kalmıştım… “Fonda romantik bir müzik. Hareket ettikçe vücut hatlarını belli eden, etekleri uçuşan; şifon, kombinezon elbiseli 9 kadın... Kavalyeleriyle sarmaş dolaş, göz göze, yanak yanağa.. süzülerek giriyor sahneye. Ve dalgaların ritmiyle bitiriyorlar son danslarını. ‘Bıçak sırtı’ bir sahne bu. Tek ayrıntının abartıya kaçmasıyla sıradanlaşabilecek; banal ‘kitch’, kaba, ucuz romantizm sömürüsüne dönüşebilecek süratle. Ama öyle olmuyor. Pina Bausch’un ustalığı ve inanılmaz düş gücü; tam olması gereken ‘bıçak sırtı’ çizgide tutuyor her şeyi… Kâh romantik, kâh alaycı, kâh eğlenceli, kâh sitemli, kâh gamsız… Ama her daim hafif. Ağırlaşmanıza asla fırsat vermiyor Bausch…” diye yazmışım o zaman “Masurca Fogo” için. “Nefes”te de.. sahnede hareket ettikçe vücut hatlarını belli eden, etekleri uçuşan ipek/şifon/ince kadife elbiseli -her biri mükemmel dansçı- kadınlar var gerçi. Ama… Masurca Fogo’da olduğu gibi “bıçak sırtı” bir dengede duramıyor bu gösteri. Zaman oluyor basbayağı “ağırlaşıyor”. Yer yer içine -Roma meydanlarını ve Roma trafiğini gösteren- ilgisiz projeksiyonlar giriyor. “Doğu İstanbul’dan başlar!” demek adına olsa zahir, araya Hint dansları harmanlanıyor. Gürültülü Boğaz sahillerine göndermeyle dile getirilen müzik kakofonisi ve savura savura güzelim saçlarını tarayan kadınlar gibi.. yer yer etkileyici sahneler olsa da; İstanbul’u Bausch, Lizbon’u hissettiği gibi hissedememiş. Bunun aksini beklemek de abes galiba… nilgun@cumhuriyet.com.tr Amerikan dõş politikasõnõn önemli isimlerinden Gordon: Türkiye’ye destek zorlaşõyor ABD’den AKP’ye sert uyarõ ELÇİN POYRAZLAR WASHINGTON - ABD Başkanõ Barack Obama ile Başbakan Tayyip Erdo- ğan’õn G-20 ülkeleri zirvesi çerçevesinde Kanada’da gö- rüşmesinden önce ABD yö- netiminden Türkiye’ye üst düzey uyarõ geldi. ABD’nin Avrupa ve Av- rasya işlerinden sorumlu Dõş- işleri Bakan Yardõmcõsõ Phi- lip Gordon, Türkiye’nin Ba- tõ’ya bağlõlõğõnõ kanõtlama- masõ durumunda Ankara’nõn Washington’õn desteğini yi- tirebileceği mesajõnõ verdi. Associated Press haber ajan- sõna özel mülakat veren Gor- don, “Türkiye’nin NA- TO’ya, Avrupa’ya ve ABD’ye bağlı kaldığını dü- şünüyoruz ancak bu ka- nıtlanmalı” dedi. Gordon, “İnsanlar bununla ilgili da- ha önce olmadığı şekilde so- rular soruyor. Bu başlı ba- şına kötü bir şey ve Türki- ye’nin ABD’den destek beklediği konularda bizim destek vermemizi zorlaştı- rıyor” diye konuştu. Gordon’un sözlerinin, ABD’nin önemli bir NATO müttefikine yönelik nadiren yaptõğõ bir uyarõ olmasõ açõ- sõndan dikkat çekici olduğu yorumu getirildi. Türkiye’nin BM Güvenlik Konseyi’nde İran’a yönelik yeni yaptõ- rõmlara ret oyu vermiş olma- sõna değinen Gordon şöyle dedi: “Türkiye’nin yönelimi ve ABD ile stratejik ortak- lık stratejisine ilişkin süre- gelen bağlılığına yönelik pek çok sorgulama var. Bir NATO müttefiki ve ABD’nin güçlü bir ortağı olan Türkiye, İran’a yap- tırımlar getirilmesini ön- gören karara çekimser oy kullanmak bir yana ‘ha- yõr’ oyu kullandı. Ameri- kalılar bunun nedenini an- lamadı” diye konuştu. Gordon ayrõca İsrail’in ge- çen ay Gazze’ye giden yar- dõm filosuna yaptõğõ ve 9 Türk’ün ölümüyle sonuçla- nan saldõrõnõn ardõndan AKP hükümetinin kullandõğõ söy- lemlere de dikkat çekti. Tan’dan cevap Washington Büyükelçisi Namık Tan ise Türkiye’nin NATO’ya bağlõlõğõnõn güçlü olduğunu ve sorgulanmama- sõ gerektiğini ifade ederek “Bu haksızlık” dedi. Tan, İran ile nükleer takas muta- bakatõna işaret ederek, “Baş- ka türlü oy kullanamaz- dık. Kendi itibarımız söz konusuydu” diye konuştu. Başbakan Erdoğan’õn ABD Başkanõ Obama ile görüşmesinin öncesinde ABD Dõşişleri Bakanlõğõ yetkilisi Gordon, “Türkiye’nin NATO’ya, Avrupa’ya ve ABD’ye bağlõlõğõnõ kanõtlamasõ gerektiğini” söyledi. LÜBNAN’DAN GİDECEKLER İranlı vekiller Gazze yolunda Dış Haberler Servisi - İranlõ milletvekillerinin, Gazze Şeridi’ne insani yardõm götürmek üzere Lübnan’dan yola çõkacak bir gemide yer alacaklarõ belirtildi. Milletvekili Mahmud Ahmedi Bey- gaş, İran’õn yarõ resmi ha- ber ajansõ ISNA’ya yaptõ- ğõ açõklamada, bir grup ar- kadaşõyla birlikte, hafta içinde Filistin’in Gazze Şeridi bölgesine doğru yo- la çõkacak gemiye bine- ceklerini kaydetti. İran meclisinin ulusal güvenlik ve dõş politika komitesi üyesi Beygaş, yardõm mal- zemelerini Mõsõr ile Gaz- ze Şeridi arasõndaki Refah sõnõr kapõsõ yerine deniz- yoluyla götürme kararõ- nõ, Meclis Başkanõ Ali Laricani ile birlikte al- dõklarõnõ kaydetti. Lübnan yönetimi, İsra- il’in tehditlerine rağmen, Kõbrõs Rum Kesimi üze- rinden Gazze’ye gidecek gemilere izin vermişti. İran’dan yola çõkacak ge- milerden birinin yolculu- ğunun, İsrail’in bu hare- keti “savaş sebebi” saya- cağõnõ açõklamasõnõn ar- dõndan iptal edildiği be- lirtilmiş, milletvekilleri- nin de içinde yer alacağõ bir İran ekibinin Türkiye üzerinden Gazze’ye gide- bileceği duyurulmuştu. Jeneratörlere el kondu Norveç tarafõndan Fi- listin’deki hastanelere ba- ğõşlanan 7 jeneratöre İsrail tarafõndan el koyulduğu bildirildi. Maan haber ajansõ, Batõ Şeria’daki Fi- listin yönetimine bağõşla- nan ve biri Gazze Şeri- di’ne gönderilecek alet- lere el koyma gerekçesi olarak, “başka amaçla kullanılabileceklerinin” gösterildiğini belirtti. İs- rail, yardõm gemilerine yönelik kanlõ baskõnõn ar- dõndan yükselen uluslar- arasõ baskõ nedeniyle Gaz- ze Şeridi’ne ablukayõ ha- fifleteceğini açõklamõştõ. Latin Amerika İçin Bolivarcı Alternatif (ALBA) liderleri, önceki gün Ekvador’da düzenledikleri zirvede yerlilerin haklarına ilişkin bir bildiri im- zaladı. Ekvador Devlet Başkanı Rafael Correa, bildirinin amacının yerlileri yüzyıllardır içinde bulun- dukları yoksulluktan çıkarmak olduğunu belirtirken toplanan ülkedeki en büyük yerli örgütü Yerli Kon- federasyonu üyesi onlarca yerli, kendilerine danışılmadığını belirterek zirveyi protesto etti. Örgütün li- deri Marlon Santi (önde), Correa’yı madenleri yabancı şirketlere açarak yerlilere ihanet etmekle suç- ladı. Venezüella Devlet Başkanı Hugo Chavez ise Otavalo’da yerli halkla bir süre sohbet etti. (AFP) ALBAyerlileriçintoplandı Uyuşturucuyla Mücadele Günü Karzai: Beni de araştırın Dış Haberler Servisi - Dünya uyuş- turucu üretiminin merkezlerinden olan ve en az 1 milyon kişinin bağõmlõ ol- duğu Afganistan’da dün “Dünya Uyuş- turucuyla Mücadele Günü” kapsa- mõnda düzenlenen etkinlikte konuşan Devlet Başkanõ Hamid Karzai, kendisi dahil tüm yetkilerin para kaynaklarõnõn araştõrõlmasõ gerektiğini söyledi. Kar- deşi uyuşturucu üretim ağõnõn merke- zinde yer alan Karzai, afyon ekiminin artmasõna karşõ ellerinden geleni ya- pacaklarõnõ söyledi. BM’nin eski Af- ganistan temsilciliği yardõmcõsõ Peter Galbraith, Karzai’nin “uyuşturucu bağımlısı” olabileceğini ifade etmişti. Kırgızistan’da referandum günü BİŞKEK (AA) - Devlet Başkanõ Kurmanbek Bakõyev’in devrildiği nisan ayõndaki olaylarõn ardõndan bu ay da Özbekler ve Kõrgõzlar arasõnda çatõşmalara sahne olan Kõrgõzsitan’da, bugün anayasa değişikliği için referandum yapõlõyor. Tansiyonun yüksek olduğu ülkede halk, geçici hükümetin başbakanõ Roza Otunbayeva’nõn 1.5 yõl süreyle görev yapmasõnõ öngören anayasa değişikliği için oy kullanacak. Yeni anayasayla devlet başkanõnõn yetkilerinin kõsõtlanmasõ, parlamentoya sadece siyasi partilerin adaylarõnõn girmesi planlanõyor. Ülkenin güneyindeyse, Kõrgõzlar ile Özbekler arasõnda çõkan ve en az 275 kişinin öldüğü çatõşmalar nedeniyle ilan edilen olağanüstü hal önceki gece kaldõrõldõ. Suriye’den Türkiye’ye övgü ŞAM (AA) - Suriye Başbakanõ Naci Itri, Türkiye’nin tüm dünyaya, İsrail’in bölgede barõş çabalarõnõ baltalayan taraf olduğunu gösterdiğini söyledi. Suriye’nin resmi haber ajansõ SANA’nõn haberine göre, Halep’te düzenlenen “Suriye- Türkiye İlişkileri ve Gelecek” konulu sempozyumun açõlõş konuşmasõnõ yapan Itri, Türkiye’nin Arap davalarõna yaklaşõmõnõ takdirle karşõladõklarõnõ belirterek, “Türkiye’nin Suriye- İsrail dolaylõ barõş görüşmelerinde oynadõğõ arabulucu rolünü takdir ediyoruz” dedi. Sempozyuma Cumhurbaşkanõ Abdullah Gül’ün Danõşmanõ Erşat Hürmüzlü ile çok sayõda Suriyeli ve Türk yetkili katõldõ. Jeffrey Bağdat yolcusu WASHINGTON (AA) - ABD Başkanõ Barack Obama, ABD’nin Ankara Büyükelçisi James Jeffrey’i, ABD’nin Bağdat Büyükelçiliği’ne aday gösterdi. Jeffrey’in Bağdat’a ata- nacağõ haberleri ABD medyasõnda yer alõyor- du. ABD’nin Ankara Büyükelçiliği görevini 2008 Kasõm ayõndan bu yana yürüten Jeffrey, uzun yõllar Amerikan ordusunda ve Dõşişleri Bakanlõğõ’nda görev yaptõ. Türkiye’yi yakõndan tanõma- sõyla ve Ortadoğu uzmanlõğõyla bili- nen Jeffrey, Türkiye’de 4. kez görev yapõyor ve Türkçe biliyor. Fidel: İran’a saldırıya hazırlanıyorlar Dış Haberler Servisi - Küba Devrimi’nin lideri Fidel Castro, tüm dünyada Dünya Kupasõ heyecanõ yaşanõrken ABD ve İsrail’in İran’a savaş için hazõrlõk yaptõğõnõ belirterek, İran’a silahlõ bir saldõrõnõn yakõnlaştõğõnõ düşündüğünü ifade etti. Fidel, “Yanõlmõş olmayõ o kadar isterdim ki” başlõklõ makalesinde, 20 Haziran’dan beri çok sayõda savaş gemisi, denizaltõ ve askeri muhimmatõn İran’a kõyõlarõna yaklaştõğõnõ belirterek, İran’da kapitalist tüketime sahip çõkan bir siyasi muhalefet hareketi yaratarak rejimi devirme planõ yapan ABD ve İsrail’in, İran’õn milyonlarca askerini ve Devrim Muhafõzlarõ’nõ hafife aldõğõnõ yazdõ. TEŞEKKÜRLER, İLHAN ABİ! İyi ki yaşadın, aydınlattın… Düşünce dünyamıza yaptığın katkılar için teşekkür ederiz. Orada, seni coşku ile karşılayacak güzel insanlar var, ışıkları bollaşacağı için seviniyorlar. Bizden selam olsun onlara... Gözün arkada kalmasın, yaptıkların geridekilere yeter de artar bile... Güle güle kuşakların İLHAN ABİ’si. Burcu AKKAYA Rasim AKKAYA İ.Ü. İletişim Fak. Gazetecilik Eğitim Müfettişi Ana. Bil. Dalı Doktora Öğrencisi İstanbul Özgür ve eşit insanlardan oluşan sömürüsüz uygarlõğõn Anadolu topraklarõnda boy atmasõ için ömrünü veren İLHAN SELÇUK ölümsüzlüğe gitti. İlhan Abi, güle güle git; “Pencere”nden, bilgeliğinden öğrendiklerimizle ülkemizin aydõnlõk geleceğinin sevdasõ müthiş maratonunu sürdüreceğiz. Dr. Armağan Özel, Nazmi Arıkan, Av. Işık İnanç, Hüseyin Altunya, Seydi Uğurlu, Av. Bilgin İnanç, Sibel Cemali, Ahmet Doğan, Süleyman Toklu, Öner Yağcı Cumhuriyet Gazetesi İmtiyaz Sahibi ve Başyazarı, Köy Enstitülülerin dostu; Sayın İlhan SELÇUK Bir kutup yıldızıdır artık… Tıpkı Mustafa Necati gibi, Saffet Arıkan gibi, Hasan Âli Yücel gibi, İ.Hakkı Tonguç, Ferit Oğuz Bayır gibi yolumuzu aydınlatmaya devam edecek… Ailesinin, Cumhuriyet Gazetesi yazar ve çalışanlarının, Köy Enstitülülerin, halkımızın başı sağ olsun… Işıklar içinde yatsın… KÖY ENSTİTÜLERİ ve ÇAĞDAŞ EĞİTİM VAKFI YÖNETİM KURULU ONUR YASER CANIMIZA Attın kendini denizlere Mavi mavi Bıraktın aşkını geride Katıp aşkını aşkımıza Sevdanı sevdamıza Özlemini özlemimize Yaşatacağız seni biz de Sonsuz denizlerde Seni hiç yalnız bırakmayacağız. Annen- Baban- Kardeşin