Katalog

p f ye şadığı sorunlar yumağını kitap boyunca can alıcı noktalanyla alt metin olarak geçmiş. Roman, yöneten ve yönetilen- lerin yüzüne tutulmuş eleştirel bir ayna. Hiçbir sorun insansız düşünülmez, bu nedenle kahramanlanmız yalnızca ma- sa lambaları değil, aynı zamanda insan- lar. Bireyler arasındaki ilişkilerin düşün- sel ve edimsel yönlerinin vurgulanması- nın yanı sıra insan-teknoloji ikilisinin farklı yanlarını vurgulayan bir metin. "İnsansız" teknoloji ne işe yarar? Insa- nın us gücünü kullanarak her türlü aç- mazı çözebileceği iletisi satır arasında başarıyla verilmiş. Yazar, insan-teknoloji art alanına yö- nelirken, belleklerde iz bırakacak, espri- li, çağrışımsal, etkileyici bir söylem kul- lanıyor. Anlatımın çevikliği, takıntısız ve pürüzsüz bir biçimde akışı, başarılı edi- toryal çahşmanın varlığı, resimlerin ilgi çekici oluşu yapıtı güzelleyen diğer öğeler. Kitabın tasarımında da sürpriz- ler karşılıyor bizi. Örneğin, sayfaları hız- la çevirdiğinizde resim akışlanndaki ha- reketlilik şaşırtıcı, eğlendirici. Tortop, olayları, durumları ve kişileri alaysamalı bir bakış açısıyla ele almayı başanyor, çelişkilerden ortaya çıkan çjiilrrıer-.evi vakalamayı iv'ı biliyor. Hızll değişim ve teknoloji korkusu vurgula- nırken duygulara da yer verilmiş. örne- ğin, masa lambaları yuvarlak masa top- lantısı yaptıklarında her birinin farklı dii- şüncesi, farklı duygusu var. Başkanın kendilerini niçin toplantıya çağırdığını bilmeyen masa lambalarının farklı duy- gu durumlan yansıtılıyor. Mutluluk, ger- ginlik, sevinç, ilgisizlik, şaşkınlık, yor- gunluk, pişmanlık, üzüntü gibi duygular üzerine düşünmek /düşündürmek ve masallar aracılığı ile duygu eğitimi çalış- maları yaptırmak isteyen eğitimcilerin dikkatini çekmek isterim. Masa lambalarının uyguladığı taktik ve entrikalar zeki bir yazarın sonsuz ha- yal gücünde öylesine can buluyor ki, dizinin ikinci kitabı Özgür Saatler Krallı- ğı'nın yayımlanmasını iple çekmeye başlıyorsunuz... Bu kitabın başka dille- re de çevrilerek dünya çocuklarıyla bu- luşmasını yürekten diliyorum. lyi oku- malar! • www.maviselyener.com *Yuvarlak Masanın Lambaları, Ozan Tortop, resimleyen: Anıl Tortop, Top Yayıncılık, 144s, 2010,9+ A P R I L 60YIL SONRA {*vr. •'fnM^tji'ü'-f."W •.•«/:. •^ı'^,ff > I .N'ryj j'i .• • SİHİRLIKONUK • MehmetÖzçataioğiü 15. Izmir Kitap Bayramı ve Çocuk Edebiyatı üzerine... jt 5. Izmir Kitap (Bayramı) Fuan'nda f yayınevlerinin stanttan arasında do- I laşıyorum. Bir gözüm kltaplarda bir gözüm zlyaratçllerde. Daha ilk günden çocuğunun ellnden tutup gelmiş ziya- retçj sayısı bir hayll fazla Ve bu durum fazîasıyla mutluluk verici. Kulak misafiri oluyorum konuşmalanna. Acaba ebe- veynler mi çocuklannın peşinden gidl- yor, yoksa çocuklan mı arkalanndan sürüMuyoriar diye. Yanıt sevindirici. Ebeveynler çocuklannın peşinden gezi- yorlar. Yayınevlerinin sergilerine bakıyorum. Tamamında olmasa da büyük bir ço- ğunluğunda "çocuk kitaplan" stantlan süslüyor. Aynca sadece çocuk kitaplan yayımlayan yayınevi sayısında da artış var. Gözte görülebilen bir gerçek var ki "çocuk edebiyatı" olarak yenl bir alan- dan artık söz edebiliriz. Bu konuda bir sektör oluşmuş durumda. Kitaplara ge- lince; her geçen gün nitelik ve nicelik olarak kalite artıyor. Okumak çocuklar için her geçen gün daha da zevkli hale gelryor. Fakat yine de yönlendirmeyi iyi yapmak gerekiyor. Çünkü nitelikli kitap- lann sayısı artsa da halen yeterii özellik- leri taşımayan kitap sayısı da çok fazla özellikle Milli Eğitlm Bakanlığı'nın 100 Temel Eser olarak nltelendirdiği kj- taplar onlarca yayınevi tarafından ya- yımlanryor. Gelin görün ki iki yayınevi- nin aynı isimle yayımladığı iki kitap bir- çok faridıhk gösterebiliyor. Nitelik ve ni- celik olarak maalesef ilgi çeken bir yan- lan da yok. Dolayısıyla çocuk okuyûcu- lan kendisine de çekemiyor bu krtaplar. Bunun yanında "100 Temel Eser" eti- keti taşımasa da "çocuk kitaplan" ola- rak piyasada gezen birçok kitap içerik olarak içter actsı bir durumda Son dö- nemde inceleyebildigim birkaç eserden ömeklemem gerekirse; Hazım Otoay'ın Genç Kitaplar'dan yayımlanan "Küçük Gazeteciler" kttabı çok basit, yalın, kur- gusu dümdüz bir kitap. Çocuklara ver- mek istediği iletiyi olması gereken şe- kikte yani anlablanlar içerisinde değil de gfizüne sokarcasına veren bir kitap. Deyim yerindeyse nasihat eder bir nite- likte. Bunun yanında 'hastane 1 kellmesl gibi yazımının açık bir şekilde herkes tarafından bllindiğl bir kelimenln her kullanılışında 'hastahane' olarak yazıl- ması basım hatası olmadığının, yanlış bir kullanım olduğunun göstergesi. Yi- ne anlatım esnasında geçen 'aptal ol- dum', 'şapşal' gibi kelimeler bir çocuk kitabında olmaması gereken Ifadeler. Aynı kitapta 'Sevimli Dostlanmız' baş- hklı öyküde, köpeğe verilen ismin de 'Cash' olması, 'hastane' kellmesinden farklı bir ömek olarak yine Türkçe kulla- nımında özensizliğin ve özendirme gay- reti içinde olmamanın göstergesldir. Bir başka kitap Eğitim Yayınlan tara- fından basılan Hüseyln Bengi Şen tara- fından çevrilen "Kırmızı Başlıklı Kız". Bu masal hemen herkesin bildiği ve eski- meyen bir masaldır. Kitapta şöyle bir ifadevar. "...içerigiren kurtyatağa at- ladı ve büyükanneyiyalayıp yuttu. Son- ra onun elbiselerini giyip yatağa uzan- d/."Şimdi bir an durup düşünelim. Kurt, büyükanneyi yalayıp yuttuktan sonra nasıl olur da elbiselerini glyer? Okumaya yeni başlayan çocuklar için haarianan kitaplann birçoğunda da, masalın hemen başında anne ölüyor, çocuğun babası tekrar evleniyor. Ve ar- kasından, üvey anne şiddeti. Pamuk Prenses, Hansel ve Gratel, Padişah Kı- zıyla Kaz Çobanı, Kül Kedisi ömek veri- lebilecek masallar. Tabii bunlar benim inceleyebildiklerim ve sanınm bu ör- nekler çoğaltılabilir. Tesadüf müdür bi- linmez, bu saydığım masal kitaplannın tamamı Timaş Çocuk yayını. Demek ki bu yönde bir kurgu özel tercihleri... 7-8 yaşındaki bir çocuğun kitabı eline alır almaz 'ölüm' olgusuyta karşılaşması ne kadar doğrudur, yayınevleri yeûalile- ri şapkalannı önlerine alıp düşünsünler. Buna benzer ömekler daha da çoğaltı- labilir. Fakat o zarnan yazının sonunu getiremeyiz. Şu bir gerçek ki; çocuk edebiyatı biıtakım olumsuz ömeklere rağmen iyi, doğru ve güzel bir şekilde ilerliyor. Umut ediyorum ki daha da gü- zel olacak. 15. Izmir Kitap Fuan'nda bunu net bir şekilde gördüm. • Roman J. D. Salingerfn ÇavdarTariasında Çocuklar'ının kahramanı Holden Cautfield artak 76 yaşında. Edebiyat dünyasında çok büyük tartışmalar yaratan, J.D. Salinger tarafından dava edilen, önce yasaklanan ve daha sonra yasağı kaldırılan olay kitap '60 Yıl Sonra1 , Türkçe'de. Bu kitabın geliri Türkiye Yayıncılar Birliği'ne, Düşünce ve Ifade Ozgürlüğü mücadelesine katkı için bağışlanmıştır. Nilay Yılmaz • Istanbul Bilgi Üniversitesl • Inönü Cad. No: 28 Kuştepe/ Istanbul Tel: 0216- 38117 50 www.nilayyilmaz.com • [email protected] 4 » TEKDAĞtTIM İ5İ 21251153 03 C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 1055 SAYFA 3 1