Katalog

YUNUS NADİ KARİKATÜR ÖDÜLÜ: AHMET ÖZTÜRKLEVENT 'Mizah, hele kara mizah ciddi bir şey' Ahmet Öztürklevent, 1952 yı- lında doğdu. 1980'de Konya Devlet Mühendislik Mimarlık Akademisi Mimarlık Bölü- mü'nü bitirdi. ilk karikatürü 1979 yılında vatan gazetesin- de yayımlandı. Alanya'da serbest mimarlık yapan öz- türklevent aynı zamanda ÇE- KÜL Alanya temşilciliğini de yürütüyor. öztürklevent1 le karikatürü konuştuk • GürsuKUNT •jr- "p- arikatür hayatınıza ğ>r nasılgirdi? mm M^^ - Lisede tanıştım JL. JL. diyebilirim. Kafa- mın bir yerinde hep vardı aslında karikatür. Akbaba dergisi vardı o yıllarda. O çok heyecaıılandırdı beni. Çok güzel bir mizah dergisiydi. Kara mizahı da öyle sevdim zaten. Mi- zah ciddi bir şeydir ashnda. Hele de ka- ra mizah... - Karikatür sizin için ne iiade ediyor pcki? - Karikatür bir kere muhalif bir sanat- tır. Bunu rahatlıkla söyleyebilirim size. Toplumun fark edemediği çarpıklıklara dikkat çeker. Bir anda bilinçaltına ula- şır. Kişiyi gerçekleriyle yüz yüze bırakır. Karikatürüıı insanları sarsmasının nede- ni de budur. Toplumsal etkisi çok bü- yüktür. Karikatür bir anda, aniden me- sajmı verir ve bu da şok edici bir etki yaratabilir. Karikatür çok tehlikeli bir şey ashnda. insanları sar- sar ve mesajını çok net verir. - Karikatüre bakan bir göz için tehlikeli olduğu- nu söylediniz. Pekikari- katürist için durum ne- dir? - Kurbanları için tehli- keli ama karikatürist için çok heyecan verici bir şeydir karikatür. Karika- türcü inanılmaz haz du- yar yaptığı işten. Olayla- nn üzerindeki sis perde- sini kaldırır, gereksiz de- tayları atar, bütün çıplak- hğı ile olayı gösterir. Be- nim karikatür için söyleyebileceklerim bunlar. Ama ben gerçek anlamda kari- katürden söz ediyorum. - Türkiye'de karikatüre ve karikatür sanatçılarma bakışa iîişkin ne düşünü- yorsunuz? - Gazetelerde karikatürler göremiyo- ruz. Bu da karikatüre bakışın bir göster- gesi ashnda. Daha doğrusu kara mizah yapan karikatüristler göremiyoruz. - Sizin düzenli olarak çizdiğiniz bir yer var mı? - Hayır yok. Ama sergilere, yarışmala- ra katılıyorum. Karikatürcüler Derne- ği'nin üyesiyim. Onlann etkinliklerine katılıyorum. Benim ilk karikatürüm Va- tan gazetesinde yayım- landı. 1979 yılıydı. Da- ha sonra özellikle 2000 yıhndan sonra ulusal ve uluslararası yarışma- lara katılmaya başla- dım. Çok sayıda ödül aldım. 50 civannda ödül sahibiyim. Bunlar arasında Uluslararası Nasrettin Hoca Kari- katür Yarışması'nda al- dığım birincüik ödülü var. Ayrıca Uluslarara- sı Aydın Doğan 25. Karikatür Yanşma- s ı n t ' a büyük ödülü al- dım. Ulusal Karikatür Yarışmaları var tabi. Nehar Tüblek ya- rışmasında, 4 yılda 3 kez birincilik ödü- lü aldım. Çok karikatür oldu. Şimdi on- ları kitaplaştırmayı düşünüyorum. - Şimdi de Yunus Nadi Karikatür Ödülü 'nü aldınız... - Evet bu beni çok heyecanlandırdı. Yunus Nadi adının olduğu bir ödülü al- mak çok farklı bir duygu. 64. yılında al- dım bu ödülü. Çok çok duygulandım. - Ödül aldığmız karikatüre ilişkin ne söylemek istersiniz? - Gerçek bütün çıplakhğıyla ortada aslında. Bazen anlatmaya çalışırsanız o karikatür sulanır. Bakarak daha iyi an- larsmız. - Siz Alanya 'da yaşıyorsunuz. Niye Alanya? - Biraz hayatı sakinleştirmek istedim galiba. Karikatür yapmak istedim. Alan- ya'da serbest mimarlık yapıyorum. Aynı zamanda ÇEKÜL temsilcisiyim. Uzun yıllar Alanya'da Mimarlar Odası'nın temşilciliğini de yaptım. Antalya'da Yö- netim Kurulu üyeliğinde bulundum. Ankara'da Genel Merkez denetçisiy- dim. Eşim hâkimdi benim. Ama istifa etti. Şimdi avukathk yapıyor. 3 lazım var. Ikizler var. Ece ve Idil liseye gidi- yor. Bir de büyük kızım var. Biran. O da Marmara Üniversitesi Iktisat Fakül- tesi'ni bitirdi. Kızlardan Idil, resme me- rakh. Umarım güzel sanatlarla ilgili bir bölümde eğitimine devam edecek. • YUNUS NADİ KARİKATÜR ÖDÜLÜ: MUAMMER OLCAY 'Karikatürün sadeliğinden yanayım' Karikatür Dalı'nda Ahmet öztürklevent ile ödülü paylaşan Muammer oicay, 1972 Yalova doğumju. Mar- mara üniversitesi Güzel Sa- natlar Fakültesi Crafik Bö- lümünden mezun olduk- tan sonra çeşitli gazete ve dergilere karikatürler ve il- lüstrasyonlar çizdi. Olcay'la karikatür üzerine bir yol- culuğa çıktık. G HakanDERMAN TT- ^ - arikatüre nasılyö- mS' neldiniz? mm ^ ^ k - Karikatüre ilk- _A. JL. okulda başladmı. İlk karikatürüm Semih Balcıoğlu yönetiminde çıkan Çarşaf mizah dergisinde yayımlandı vc yazısız bir karikatürdü. Raşit Yakah Kari- katür Okulu'na devam ettim ve sonra kendimi bu serüvenin içinde bul- dum. Lise yıllarında edebiyat öğretme- nim yazar Mehmet Güler, Oğuz Aral'la tanışmamı sağladı ve çizgilerimi götür- düm. Karikatürlerimin yanında desen- ler de çiziyordum. Çiçeği Burnumda köşesinde karakalem desenlerim de ya- yınladı. Marmara Güzel sanatlar Fakül- tesi'nin Grafik Bölümü'ne devam eder- ken, Gürbüz Doğan Ekşioğlu'nun ders- lerimize girmeye başlamasıyla, ben de karikatürün evrensel boyutuyla tanış- tım. - Sizi etkileyen bir çizer oldu mu? - Beni etkileyen çizerler ol- du: Turhan Selçuk, Semih Bal- cıoğlu, Oğuz Aral, Gürbüz Doğan Ekşioğlu... Bizim ders- lerimize giren Gürbüz Doğan Ekşioğlu, illüstrasyonlar yapo- rır, hayal dünyamızı geliştire- cek ödevler verirdi. Bir objeyi değişik bir figüre dönüştürür- dük. Akademi döneminde il- lüstratif anlamında geliştim, ama karikatürle değil de, ya- yıncıhk anlamında gehştim. Bu arada ulusal ve uluslararası ka- rikatür yarışmalarına katılmaya başladım. Başarı ve birincilik ödülleri kazanmaya başlayınca, bu sanata biraz daha ciddi eğildim. Profesyonel anlamda bir gazetede çizmedim, daha çok yorum sayfalanna illüstratif çahş- malarım oldu. - Türk ve dünya karikatüründe bir u- kanıkîık var mı? - Uluslararası yapılan yarışmalarda en çok lran'dan karikatürler geliyor, ama bunlar politik değil, sanatsal karikatür- ler. Çünkü devlet karikatürü destekli- yor. Iran'da yaşayan karikatürcü arka- daşlarımla, internette yazışma ve fîkirle- rimizi paylaşma imkânı buluyoruz. Ce- mal Nadir, Ramiz Gökçe, Turhan Sel- çuk, Semih Balcıoğlu, Ferruh Doğan, Tonguç Yaşar ustalarımızın yapıtlarını yakından biliyor- lar. Evrensel an- lamda bizden daha ilerideler. Türki- ye'de mizah dergi- ciliği daha ön plan- da. Evrensel kari- katür yeni yeni so- luklanıyor. Bu ko- nuda internet orta- mında gruplar oluştu. Erdoğan Karayel'in kurduğu "Don-Kişotte" adh karikatür sitesi, Türk-Ahııan çizer- leri bir araya getir- di. Evrensel mizahı canlandırmak için gençlere önayak ol- C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 1055 maya başladı ve büyük bir yol aldı. Ka- rikatürün evrensel bir dili olmahdır. Bu dili Türk de, Çinli de, bir Amerikah da anlayabilmeli diye düşünüyorum. Bunu başanrsanız, iyi bir çizersiniz. - Siyasi içerikli karikatür çizen karika- türcüler de azaldı mı? - Medya patronları, siyasi içerikli kari- katür çizen karikatürcüleri sevmiyor. Si- yasilerimiz de, siyasi karikatür çizen ka- rikatürcüleri seven, medya patronlarını istemiyor. Eskiden olduğu gibi, unutul- maz tiplemeler yaratarak çizilecek siya- sicilerimiz de yok artık. Çizince sonucu- nun ne olacağını biliyorsunuz. Birkaç çizer dışmdaki karikatürcüler, siyasi içe- rikli karikatürler çizmiyorlar artık. Eski- den istenmeyen bir ülkeydik, şimdi iste- meyen bir ülke olduk. - Karikatür yanşmalarınm, karikatüre katkısı nedir? - Salt çizgiye yönelen karikatürcüler, bu yarışmalarla destekleniyor. Yarışma sonra düzenlenen sergi ve albümlerde de, yapıtlarınm kitlelere ulaştırabiliyor- lar. Uluslararası bir dili yerel mizah der- gilerinde bulmak zor. İnternette ve tel- evizyonlarda mizah dergisi esprilerine bol bol rastlıyorsunuz. Stand-up ve sit- com tarzı eğlence programları da bu mizah dergilerinden besleniyorlar. Da- kikalar dolusu laf kalabalığına ve balon- lar dolusu cümle yığınlanna gerek kal- madan karikatür çizmeye çahşıyorum. • SAYFA 13