Katalog

O O Türk Araştırmacısma Darbe! Biyogüvenlik yasa tasarısı, Türk araştırmacılarına bitki, hayvan ve ilaç üzerine genetik araştırmaları neredeyse yasaklıyor; yabancı ülke araştırma ürünlerine ise kapıları so- nuna kadar açıyor... Tarım Bakanlığı'nın Meclis'te görüşülmeye başlanan Biyogüvenlik Yasa Tasarısı, yabancıları bayram ettirecek! Türklere araştırma yapmayı tarım bakanlı- ğı bürokratlarının inayetine bırakırken ve dahası 5 yıl hapis cezası öngörürken, yabancı araştırmacıların ve başka ülke köylülerinin ürettikleri Türkiye'de satılabilecek. Yasa Tasarısı, gıda ve yem amaçlı GDO'lu ürünlerin ithalatını serbest bırakıyor. Bu şu demek: Türk çiftçisi ekemeyecek, Türkler araştırma yapamayacak, ama Amerikan, Arjantin, Brezilya araştırmacısma ve çiftçisine tam destek!... T ürk bilim insanları, Meclis'te görüşülen biyogü- venlik yasa tasarısınm, Türkiye'ıle araştırmalara biiyük darbe vuracagı görüşünde. Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) üyesi Prof.Dr.Mehmet öztürk, Meclis'te görüşülmeye haşlanan Biyogiivenlik Yasa Tasarısı ile GDO (Genetik olarak Değiştirilmiş Organizmalar) olarak tanımlanan tarım bitkileri ile liu liir bitkilerden elde edilen mısır gihi tohııın, yem ve in- san gıda ürünlerini ilgilendiren bu yasa tasarısının, da- ha çok politik, ideolojik ve ekonomik izdüşümleri oldu- ğuna dikkat çekri. Tarım, Orınan ve Köyişleri Komisyonunda, alt ko- misyona sevk edilen Biyogüvenlik Kamımı Tasarısı ka- nunlaştığı takdirde, ülkemizde GIX") ve GDO ürünü kullanımı gerektiren her riirlii araştırma pratikte ola- naksız hale gelecek. Oztürk, gerekli düzenleınelerin ya- pılahilmesi için TÜBA Konseyi'ni de, yasa tasarısını in- celeyip gerekli adımları atmaya davet etti. İÇERİDE YASAK, DIŞARIDAN SERBEST 1) Kanunda yer alan tanıınlara göre GDO akla ge- lebilecek her türlü canlı varlığı kapsıyor. Hatta canlı ol- mamasına rağmen enzimleri bile kapsıyor. 2) llgili bakanlıklardan rubsar alınarak ülkemizde kııllanımına izin verilen ilaç, aşı ve kozmetikler kapsam dışı hırakılıyor. Oysa hcnüz ürün haline gelmemiş olan her türlü GDO materyali kanun kapsamında kalıyor. 3) Bu tasarı, ülkenin tamamında laboratuar alanla- rında yapılan deneysel rekomhinant DNA araştırmala- rı önleyecek. 4) Bu amaçla, tıbbi, biyolojik, farmasötik ve biyo- teknolojik araştırma, pratikte gerçekleştireınez bale ge- lecek. Tasarı, ülkemizde kııllanımına izin verilen ilaç, aşı ve kozmetik ürünler yasanın kapsam dışında hırakı- lırken, bu ürünlerin geliştirilınesinde, araştmlmasında ve üreriminde kullanılan ve hcnüz ürün haline geltne- nıiş olan her türlü GIX) araştırma malzeıneleri, ınikro- organizmalar, plazmidler, mayalar, hücre harları, en- simler, fareler, zebra balıkları, sirke sinekleri, yer kurt- çukları ve benzeri materyaller, yasa kapsamına almıyor! Bürün biyoteknolojik yeni ürün araştırmaları da, bü- tün dünyada bu ve benzeri materyaller kullanılarak ya- pılıyor! Bütün dünyada bıınlardan onbinlerce var ve ül- kemizde de bilim insanları hu materyalleri kullanarak yenilik üretmeye çalışıyor! Ama artık türk bilim insan- larına araştırma sım derece imkansız hale getiriliyor.. Ornefiin, gen tedavisi amacıyla yapılan bir araştırmaya izin verilmeyebilecek. 5) Tarım Bakanhğı bünyesinde kurulacak Biyogüvenlik Kurulu'nun her başvuruyu tek tek incele- yip karar vermesi, genetiği ile oynanmış organizmalar üzerinde yapılan araştırmaları sekteye ugrayacak. Bu ku- rulun yapısı da tartışmalı ve esas olarak bürokrat teke- linde... Kurul başvuruları 105 gün içinde yanıtlayacak: izin verdim veya izin vermedim! Hic; bir bilimsel araş- tırmacı 105 gün karar verilmesini bekleyemez.. Örnefiin, aynı kurul her yıl binlerce ton ithalatı yapılan GDO mı- sır ithalatını görüşürken, diğer yandan, gözün gelişinı mekanızınasını incelemek için yurtdışından bir arkada- şınızın size göndereceği GLK) sirke sineğini de incele- yecek. 6 ) GDO ınısırla (ıSO sinek arasında bir fark gör- meyen kanuna göre, her bir organizma için tek tek izin almak araştırmaları durduracak kadar uzun zaman ala- cak. 8) Genetiği dcğiştirilmiş bitki ve hayvanları çvvre- ye serbest bırakanlara veya üretenlere beş yıldan on yı- la kadar hapis cezası verilebilir. DİÖER AKADEMİSYENLERİN GÖRÜŞ- LERİ Benzer şekilde Ankara Üniversitesi'nden Sebahattin özcan, İstanbul Üniversitesi'den Prof. Dr.Şule An, Doç. Dr. Filiz Gürel, Y. Doç;. Dr. Ercan Ancan, İstanbul Üniversitesi, Y. Doç. Dr. Gülruh Albayrak hazırlanmakta olan Biyogüvenlik Yasa Tasarısı'nın fakültelerinde ve benzeri araştırma kurum- larında yürüyen araştırmalar üzerinde çok önemli olum- suzluklara yol açacağını düşünüyor. Söz konusu bilim in- sanları yasa tasarısı üzerine uzun eleştirel görüşler hazır- ladılar Biyoteknoloji ve genetik mühendisliği alanlarında çalışmalar yapan akademisyenlere göre, taslakta belirti- len bazı hükümlerin yasalaşması durumunda, ülkemiz- de çeşitli kurumlarda yapılmakta olan biyoteknoloji ça- lışmalarının önünde büyük bir engel oluşacak ve bu du- rum uzun vadede GlXTIar konusunda dışa bağımlılığı artırabilecek. Akadmisyenler, TÜBİTAK'ın yayınladığı "Türk Bilim veTeknoloji Politikası" Raporunda 1993 ve 2003 yılları arasında öncelik verilecek 5 konu* arasında bi- yoteknolojinin de yer aldığına dikkat çekerek, belirle- nen bu politikalar kapsamında ülkemizde üniversiteler- de Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümleri'nin açıldı- gını, yüksek araştırma Enstitülerinde Moleküler Biyoloji agırlıklı çalışmalara öncelik verildiğini söylüyor. ARAŞTIRMA YAPMA! Tiim bu gelişmeler ışığında GDO üretiminin Türkiye'de yasaklanması biyoteknolojinin ve ilgili sek- rörün gelişiminin teşvik edilmesiyle büyük çelişki oluş- turuyor. Maddenin Bakanlık iznine tabi olmak üzere GIX") ile ilgili araştmnaların hızlandırılın<isı, GDO ta- nısının ve risk analizleri çalışmalarının desteklenmesi ve ilgili kunıluşların üretim taleplerinin bakanlık kont- rolünde yapılabilmesi şeklinde değiştirilmesi yasanın ulusal çıkarlarla bağdaşınasını sağlayacaktır. Diğer bir deyimle, akadeınisyenler genetiği değişti- rilmiş bitkilerin üretiminin toptan yasaklanması yerine, bitkilerin tiır bazında bilimsel komiteler tarafından de- ğerlendirilerek riskli olanların komite tarafından yasak- lanması veya risk oluşturmayanlara komite tarafından izin verilmesinin daha uygun olacağını düşünüyor. Bilim insanlarının Biyogüvenlik Kurulunun yapısı- na ilişkin de kaygıları var. Taslakta "Kurul Bakanlıkça dört, Çevre ve Orman Bakanlığınca iki, Sağlık Bakanlığınca bir, Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca bir ve Dış Ticaret Müsteşarlığınca bir üye olmak üzere 9 kişiden" oluşmakta ve Uyelerden en az ikisi üniversite veya meslek örgütleri temsilcileri arasından seçilecektir" deniyor. Bu cümleden de anlaşılacağı üzere kurul agırlıklı ola- rak bakanlık temsilcilerinden oluşacak. Akademisyenler bu konudaki kaygılarını şöyle dile getiriyor. "Üyelerdcn en az ikisi üniversite veya meslek örgüt- leri temsilcileri arasından seçilecektir. Bu durumda Universitelerde hiçbir temsilcinin olmaması da müm- kündür. Son derece modern bir bilim teknolojisinin kul- lanıldığı biyoteknolojik yöntemlerle elde edilen ve gü- nümüzde üniversitelvrimizde de hu knnuda çok sayıda uzman bilim ndamlanmızın bulunduğu bir dönemde höylesinde önemli ve karar verici bir kurulda üniversi- telerdvn bilim ndamhm sayısının çok smırlı olınası ve- ya olmaması çok önemli bir eksiklik olacaktır." "Vizyon 2023: Bilim ve Teknoloji Stratejileri" kap- samında ilaç, sağlık hizmetliri ve biyoteknoloji, jenerik ilaçüretimi, genomik ve biyoteknoloji, biyoteknoloji ve moleküler biyoloji alanındaki gelişmeler ve modern tıp yer ahyor.