Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
19 MAYIS 2004 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA
J j j J v U i ı t_f1VJ_1 ekonomi@cumhuriyet.com.tr 17
"Vâpılan ayarlamaya şofbrler tepki gösterdi: 1 litre benzinden yüzde 70 vergi almıyor
Akaryakıta yüzde 5zamAINKARA (Cumhııriyet Bûrosu)
- Hükümet yetJalilerinin geçen haf-
ta dünya petrol fiyatlanndaki artış-
lann herhangi bir Özel Tüketim
Vergisı (ÖTV) artışını gündemleri-
ne getinnedıklerini ifade etmeleri-
ne karşın, akaryakıt ürünlenne yüz-
de 4.92'yle 5.02 oranlan arasında
zamyapıldı Yetkililer "Petrol fiyat-
lanndaki sürekli aröş ve kur dalga-
lanmasma daha fazla dayanama-
dık" görüşünü belirtti. Akaryakıt
ürünlerine yapılan zammın, enflas-
yon rakamlanna da olumsuz yansı-
ması beklenıyor.
Akaryakıt Dağıtıcılan Demeği ta-
rafindan yapılan açıklamaya göre,
Istanbul Avrupa yakasında dünden
itibaren 1 litre kurşunsuz benzinin
fıyatı 1 milyon 795 bın liradan 1 mil-
yon 885 bin liraya çıktı.
IMF yapacaktı
Yetkililer, dünya petrol fiyatlann-
da sürekli biryükselış trendi olduğu-
na dikkat çekerek; "Geçen hafta 37
dolar düzeyinde olan ham petrolün
ortalama varil fîyatı bu hafta 42 do-
lar düzeyine dayandL Yapılacak bir
• Ham petrolün varil
fiyatının 41 dolan
aşması hükümeti
akaryakıtta yüzde 5'lik
fiyat artışına zorlarken
bütçedeki ÖTV
gelirlerinde sıkıntı
olmaması için yapılan
zammın enflasyona
olumsuz yansıyacağı
vurgulanıyor.
şeyyoktu" dedi. Döviz kurundaki ar-
tışla, petrol fiyatlanndaki artışın bir-
leşımı nedeniyle zammın yapıldığı-
nıbelirten yetkililer, "Bizyapmasak,
IMF geldiğinde bu zamlar yaşama
geçirüecektL Biz erken davrandık''
dıye konuştu. Bütçedeki ÖTV gelir-
lerinde sıkıntı olmaması ıçın yapılan
zammın, enflasyona olumsuz katkı
yapacağı vurgulanıyor.
Akaryakıta yapılan ÖTV zammı;
bir süredır petrol fiyatlan ve kurda-
ki hızlı yükseliş nedemyle oluşan
malıyet artışlannın tüketiciye yansı-
tılmaması için yapılan ÖTV indirim-
.02 arasında arttı OPEC etkilemez'
Eski Yeni Artış
Kurşunsuz Benzin
SüperBenzin
Motorin
Gazyağı
Kal-Yak
Fuel Oil (1)
1795000
1798000
1398000
1258000
812000
538000
1885000
1888000
1468000
1321000
852000
565000
%5.01
%5.01
%5.01
%5.01
%4.93
%5.02
Fuel Oil (3.5) 447000 469000 %4.92
lerinın bütçe gelirleri üzerinde ya-
rattığı tahribatı gidermeye yetmedi.
1 litre kurşunsuz benzinden Mali-
ye'nin elde ettiği toplam vergı 27 Şu-
bat'ta 1 milyon 249.7 bin lira düze-
yinde bulunuyordu. Izleyen dönem-
de petroldeki fıyat artışlannı tüketi-
ciye yansıtmamak ıçın yapılan ÖTV
ındırimleriyle 1 milyon 49 bın lira-
ya kadar düşen bu tutar, yapılan son
zamla ise 1 milyon 139.6 bin lira ol-
du. Maliye'nin akaryakıttan elde et-
tiği vergi gelınnın eskı düzeyine çı-
kabılmesi için ÖTV'nın yüzde 10.6
daha arttınlması gerekiyor. Bu du-
rumda toplam vergi KDV ile birlik-
te yüzde 9.7 artarak 27 Şubat düze-
yine çıkacak.
Öte yandan Türkiye Şoförler ve
Otomobılciler Federasyonu, akarya-
kıt ürünlerine yapılan zamma tepki
gösterdi. Federasyondan yapılan
açıklamada; akaryakıt zammının kı-
sa zamanda yaşamın tüm alanlarına
yansıyacağı vurgulanarak "Bı^ da
düşürülmeye çalışılan enflasyonu
vüksettnıektedir. Halen 1 Btre ben-
zinden ÖTV ve KDV olarak toplam
yüzde 70 oranında vergi ahnmakta-
dır" denildi.
Petrol hız kesti
Ekononü Senisi - Uluslararası
finans çevrelerinde tedırgınlikle
izlenen petrol fiyatlanndakı artışlar,
yüksek seyrinı koruyor. Önceki gün
41.85 dolarla son 22 yılm en yüksek
seviyesine çıkan ham petrolün varil
fiyatı, 41.55 dolara geriledi. Brent
türü Kuzey Denizi petrolünün varil
fıyatı da 38 sent gerileyerek 37.53
sent düzeyinden işlem gördü. Petrol
pıyasasmda arz ve talep dengesinin
değişmedığini belirten uzmanlar,
petrolün varil fiyatının 40 dolann
altına inmesinin kısa vadede
mümkün olmadığına dikkat
çekıyorlar. OPEC'in kota
arttırımının fiyatlardaki yükselışi
durduramayacağmı belirten
uzmanlar, OPEC'in zaten üst
kapasitede üretim yaptığını
ifade ediyorlar.
UHcer dondurmaya
NUiabgM
• İSTANBUL (AA) - Ülker Gıda
Grubu Başkanı Metin Yurdagül,
dondurma işine 35 milyon dolarlık
yatınm yaptıklannı belirterek "Biz
üçüncülüğü sevmeyiz. Bu yıl pazar
payımızı yüzde 20'nın üzerine çık-
mayı hedeflemekteyiz" dedi. Yur-
dagül, Golf marka dondurmaya iliş-
kin olarak düzenlenen basın toplan-
üsında yaptığı konuşmada, 35 dö-
nüm arazı üzerine kurulu tesisleıde
260 kişi çahştığını ve 116 çeşit
dondurma üretildiğini belirtti.
Garanti ve Rnansbank
faiz arthpdı
• İSTANBUL (AA) - Garanti Ban-
kası ve Finansbank, bireysel kredi
faizlerini arttırdı. Garanti Bankası
yeni faiz oranlannı, oto kredısuıde
3-24 ay vadede yüzde 2.55, 25-36
ay vadede yüzde 2.65, konut kredi-
sinde 6-36 ay vadede yüzde 2.50,
37-60 ay vadede yüzde 2.60, birey-
sel destek kredisinde 3-24 ay va-
dede yüzde 2.75 olarak belirledi.
Finansbank da tüketici kredisi fa-
izini 6-24 ay vadede yüzde
2.75'ten yüzde 2.90'a çıkardı.
Unakıtan ticaret
hacırini abarttı
• ANKARA (ANKA) - Karma Eko-
nomik Komisyon toplantılanna katıl-
mak üzere Suudı Arabıstan'da bulu-
nan Maliye Bakanı Kemal Unabtan,
toplantmın açılışında yaptiğı konuş-
mada, Türkiye'nin dışticarethacmi-
ni önemli ölçüde abartarak 160 mil-
yar dolar olarak bıldirdi. Türkiye ih-
racatta ve ithalatta rekor kırdığı 2003
yılında, 116 milyar dolarhk dış tica-
ret hacmine ulasmışü.
MiPiyaııgo
için ortak şirket
• ISTANBUL (AA) - Aiarko Hoi-
ding Genel Koordinatörü Ayhan Yav-
rucu, Milli Piyango özelleştirmesi
için yabancüar ve Doğuş Grubu ile
birlikte bir şirket kuracaklannı belir-
terek "Yabancı ortaklanmızı önü-
müzdeki hafta belirleyip netleştirece-
ğiz" dedi. Yavrucu, şirketin yüzde 50
Türk, yüzde 50 yabancı ortakhk
olarak düşünüldüğunü söyledı.
TOBBye yeni yasa
• ANKARA (Cumhuriyet Bûrosu) -
Ticaret ve sanayi odalan,ticaretoda-
lan, sanayi odalan, denizticaretoda-
lan,ticaretborsalan ile Türkiye Oda-
lan ve Borsalar BiriiğTnin (TOBB)
kuraluş ve işleyişine ilişkin esaslan
yeniden belirleyen tasan, TBMM
Genel Kurulu'nda kabul edilerek ya-
salaştı. Yeni yasaya göre, oda ve bor-
salar yalnızca il düzeyinde kurulabi-
lecek. Bir ılde oda kurulabilmesi için
ticaret siciline kayıtlı en az bin tacir,
sanayıci ya da deniz ticareti ile uğra-
şanın yazılı başvurusu aranacak.
Bankacıhğa yeni sistem
Yeni yasayla, BDDK'nin adı Finansal Hizmetler Kurulu olacak. Özel finans kurumlan
için Bankalar Birliği benzeri bir yapı oluşturuluyor. Kredi Kuruluşlan Birliği kuruluyor
HACER BOYACIOĞLU
ANKARA - Bankalar Yasasf nda
değışiklık öngören yasa çahşmala-
nyla, Bankacılık Düzenleme ve De-
netleme Kurumu'nun (BDDK) adı
değiştiriliyor. Taslakta BDDK'nın
adınnı; Finansal Hizmetler Kurumu
ve Kurulu olarak değiştinlmesi ön-
görülüyor. Özel finans kurumlan
için Bankalar Birliği benzeri bir ya-
pı kurulmasım da öngören taslak,
Bankalar Birliği ve ÖFK Birliği 'nın
temsilcilerinin yer alacağı bir "Kre-
di Kuruluşlan Birliği'"nin kurulma-
sını da düzenlıyor.
Bankacılık Düzenleme ve De-
netleme Kurumu, Bankalar Yasa-
sı'nda yapılacak değişikJiklerle il-
gili çalışmalan son noktasına getir-
di. Çalışmalar kapsamında hazırla-
nan yasa taslağmda, bankacılık sis-
temine ilişkin birçok yeni birimin
kurulması da öngörülüyor. Edini-
len bilgiye göre, bankacılık siste-
minde kurulması öngörülen yeni
bınmler şöyle sıralanıyor:
•Finansal Hizmetler Kurulu:
Taslakta, Bankacılık Düzenleme ve
Denetleme Kurumu ve Kurulu'nun
admın değiştirilmesi öngörülüyor.
BDDK'nin yeni adı ise, taslakta Fi-
nansal Hizmetler Kurumu ve Kuru-
lu olarak belirlendi.
•ÖFK BirBği: Taslakta, özel Fi-
nans Kurumlan için Bankalar Birli-
ği benzeri bir yapı kurulmasını ön-
gören düzenlemeler yer alıyor.
•Kredi Kuruluşlan BirBği: Ban-
kacılık sistemı için, "Kredi Kuru-
*Karîla aramayapmak ıçın
tütafoterssM halt tetetoriamdsı
O06f3tonn enşîm
mnarasn çevra»t Bu ıştem ıçın
Tûrk Telekom a ayn m görüşme
ûcret ödenmeyecek.
•Telekom operatorien yurtdışı
ve yurüç) görûşmeter ev çyen
ankesöriü tetefon ve ıntemet
bağlarfosı olan hkysariar
üzennden yaptıracaklaf
•Tûketıcıler göfüşme ücretrc
dıştncla abooefik, kayit veya
roaming (arabağiantı) ûcretı W J
Memeyecek. [f
•Kuilano gauşmeyı ankesoriu
telefoc yenne evınctekı saM
telefon ya da ışyennden
yaparea, operatör kuHaractyı
otomaöK olarak tanıyacak
•Tete'otı görCsmee' 'eletom
operatorierı tar
;
çıkarta k a r m .a: acııse
Kartar 5,10 20 ve 50 mMycn raak
faridı seçend«de pazarlanacak
Kartlara operatörtere aıt satış
çeşâ yerieniten tenın edtoiece*
Oıkıntı yaşanabilecek alanlar, "Telekom'un
O fiyatlandırma politikası, şirketlerk Telekom
arasındaki ilişkilerde bazı belirsizlikler bulunması ve
sektörde çok fazla şirket olması" şeklinde sıralanıyor.
Ozelişletmecüer:
Alo'da indirimi
Telekom belirler
ANKARA (Cmnbariyet Bürosu) - Lisanslan-
nı alarak özel telefon işletmeciliğıne başla-
yan şirketler, indirim oranında Telekom'un
belirleyici olacağım vurgularken sıkmtı yaşa-
nabilecek alanlan "Telekom'un fi\-atlandır-
ma poh'tikasL, şirkederle Telekom arasındaki
ilişkilerde bazı betirsizlikler olması ve sektör-
de çok fazla şirket olması'' olarak sıralıyor.
Yeni döneme ilişkin görüşler şöyle:
Sabancı Telekom Genel Müdürii Çağatay Öz-
doğu: Yoğunluğu fazla olan ülkelere yönelik
aramalarda, fiyatlar çok daha fazla düşecek.
Yüzde 25-60 arasında fiyatlar düşer.
Koçnet Genel Müdfirü Bülent Yıkünm: 18 ay
içerisinde yurt çapında hizmet verme koşulla-
nnı yerine getireceğiz. Telekom'da yüzde 80'e
varan ucuzluk ve kalite artışı getirecektir.
Superonüne Genel Müdürii Savaş Ünsal: 2 ay-
lık süreçte, yurtiçı konuşmalara indınm oran-
lannm yansımaya başlayacağım düşünüyoruz.
luşlan Birtiğj" adı altinda yeni bir
kurumun kurulması da öngörülüyor.
Buna göre Kredi Kuruluşlan Birli-
ği'nde; Bankalar Birliği ve Özel Fi-
nans Kurumlan Birliği'nın temsil-
cileri yer alacak.
•Kredi Kuruluşlan Enstitüsü:
Taslağa göre, yeni dönemde Fman-
sal Hizmetler Kurumu adını alacak
BDDK ve sektör temsilcilerine yar-
dımcı ohnak için bir enstitü de ku-
rulacak. Kredi Kuruluşlan Enstitü-
sü adını alacak kurumda, üniversite-
lerden ve sektörden temsilciler bulu-
nacak.
Taslak değerlendlrlldi
Bankalar Yasası'nda yapılması
öngörülen değişikliklerle ilgili ola-
rak, önceki gece Hazine'de bir top-
lantı dagerçekleştırildi. Toplanhya
Devlet Bakanı AB Babacan'ın ya-
nı sıra, Merkez Bankası Başkanı
Süreyya Serden^çti, Hazine yeücı-
lileri, BDDK yetkilileri ve banka-
cılar katıldı. Toplantınm 2 saate ya-
kın sürdüğu belirtiliyor.
-?*•
1999'da birhge
üye 12 Avrupa
üİkesinin ortak
parabirimi
Euro'ya gecişiyle
başla>an sistemin
de\-am edip
edeme\eceğine
yönelik endişekr,
ülkeler arasındaki
enflasyon ve
bü>üme
oranlanndaki
farkhhklara bağh
olarak aruyor.
Friedman'dan'paralannızadönün' çağnsı
Euro bölgesine
güven azalıyor
unakıtan'ın oğluna müjde!
Mısırda
gümriik vergisi
• • •• •• f i ••
U
• Hükümet, Maliye Bakanı Kemal
Unakıtan'ın tavuk çiftliği bulunan oğlu
Abdullah Unakıtan'ın yaptığı ithalatla
gündeme gelen mısırdaki gümrük
vergisi oranlannı yüzde 80'den >oizde
25'e düşürdü. Yeni oran 31 Ağustos
tarihine kadar geçerli olacak.
ANKARA (Cumhu-
riyet Bürosu) - Hükü-
met. Maliye Bakanı
Kemal Unakıtan'ın ta-
vuk çiftliği bulunan oğ-
lu Abdullah Unakı-
tan'ın yaptığı ithalatla
gündeme gelen; mısır-
daki gümrük vergisi
oranlannı düşürdü. Ba-
kanlar Kurulu karany-
la mısır ithalatindakı
gümrük vergisi oranla-
n yüzde 80'den yüzde
25"e indınldi.
Bakanlar Kurulu, to-
humluk olmayan mısır
ithalatına 900 bın ton ta-
rife kontenjanı açtı. Ku-
rulun aldığı kararla tari-
fe kontejanı kapsamın-
da uygulanacak düşük
gümrük vergisi uygula-
ması, 31 Ağustos 2004
tanhınde sona erecek.
Yem sanayıcilennın
mısır ıhtiyacının düşük
fıyattan karşılanması
için, her yıl mısırda
gümrük vergıleri bellı
bir dönem için düşürü-
lüyor. hasat dönemine
yakın da arttınhyor. Bu
çerçevede geçen yıl da
mısır vergilen yüzde
20'ye ındirildi. Daha
sonra bu rakam önce
yüzde 45'e. hasat döne-
mine yakın da yüzde
70"e yükseltıldi.
Ancak Maliye Baka-
nı Unakıtan'ın oğlu Ab-
dullah Unakıtan'ın; ge-
çen yıl içınde vergı artış
karanndan hemen önce
yüklü mıktarda mısır it-
hal ettığınin ortaya çık-
ması tartışmalara neden
obnuştu. Unakıtan. 4
Ağustos 2003 tanhınde
4 bin ton mısır ıthalatı
gerçekleştirmışti. Bu ıt-
halatın yapıldığı tanh-
ten hemen sonra 8
Ağustos 2003 'te mısır-
da gümrük vergisi yüz-
de 45'e çıkanlmış, bir
süre sonra da vergi
oranlan yüzde 70'e
yükseltilmışti.
Prof. Dr. işık Tarakçıoğlu:
TekstildeAr-Ge
en ucuz sigorta
EkonomiServisi-TU-
BtTAK Tekstıl Araşhr-
ma Merkezi Müdürü
Prof. Dr Işık Tarakçıoğ-
lu, "Tekstil Sektörii ve
Çin GerçeğJ" konulu
toplantıda, Türkiye'nin
en büyük sektörü teks-
tilde TÜBlTAK'a Ar-
Ge desteği için başvuru
oranının yüzde 1.5'te
kaldığını söyledi.
Tarakçıoğlu, 2-3 mil-
yon ınsanın çalıştığı
tekstil ve konfeksiyonda
Türkıye'de 25-45 milyar
dolar ciro sağlanırken
A\Tupa'da yine aynı sa-
yıda kişının çalıştığı
sektörde 250 milyar do-
larlık ciro sağlandığını
belirtti Tarakçıoğlu
şöyle devam etti:
w
Bu nasıl sağlaıuyor?
Karma değeri yüksek
moda, marka yarata-
rak, ,4r-Ge yaparak ve
teknik tekstilkrin üre-
timdeki payı artünlarak
elbette. Çüı'de .\r-Ge'ye
60 milyar dolar aynlir-
ken bizTürkiye'de sade-
ce 1 mUVar dolar teküfi-
ni çıkarabildik. Sanayi-
nin gelişmesi için en
ucuz sigorta Ar-Ge'dir.
Vaktinde sigorta yapür-
mayanuı ağlamaya hak-
kıyok"
Garanti Bankası'nın
dış ticaret toplantılan-
nın dördüncüsü "Tekstil
Sektörü veÇin Gerçeği''
başlığıyla gerçekleşti-
nldi. Toplantıda konu-
şan Garanti Bankası
Şanghay Baştemsilcısi
Noyan Rona, "Çin bu
hızla büyümeye devam
ederse 2004 Haziran-
Aralık 2006 arasında
ABDde 130 şirket kapa-
nır. 360 bin kişi işsiz ka-
hr" dıyerek Türkiye'nin
dünya tekstil pazannda-
kı kaybının 1.3 milyar
dolar olacağının hesap-
landığmı soyledi Rona,
aynca. "Çin büyük fir-
satlar da sunuyor. Ken-
dimizi buna göre ko-
numlandıralım" dedi.
Rona. Çın'e ılk adımın
bir temsilcılik ofisi ku-
rulması yoluyla olabile-
ceğinı de dile getirdi.
ÎLGİ TOPLUMUNA DOĞRU/ ÖZLEM YÜZAK ozkm.\T]zak(acumhurivetcom.tr
Ekononü Senisi - Nobel ödül-
lü iktısatçı Mflton Friedman, Eu-
ro bölgesının, sısteme dahil ülke-
ler arasmdakı anlaşmazlıklann
biriküği için önümüzdeki birkaç
yıl içerisinde çökmesı olasıhğı-
nın büyük olduğunu savunarak,
Euro ülkelerinin eski ulusal para
bınmlerine dönmesıni önerdı.
Euobserver.com sitesinde yayım-
lanan özel röportajında Euro böl-
gesinin işleyişi konusundaki kay-
gılannı dile getiren Friedman,
farklı ekonomıleri, kültürleri ve
dilleri olan ülkeler arasında eko-
nomik birliğin olmasının zor ol-
duğunu savundu.
Friedman, yeni üyelenn Euro
sistemine dahil olması ile bu so-
runlann daha artacağını belirtti.
AB'nin ekonomik hedeflerini
"güzelbirrüy^'' olarak nitelendi-
ren Friedman, AB'nin ve
ABD'nin uzun vadede çok hızlı
büyüyen Çin tarafından yakala-
nacağuıa inandığını söyledi.
"Biz, Türkiye
1980'lerin başında li-
beral ekonomiye geç-
tiğinde sizi çok yakından izle-
dik. Sizin deneyimlerinizden
çok şey öğrendik" diyen Çin ile
Türkıye'yi şöyle yan yana getir-
meye çalışın gözünüzde. Işte o
Çin, geçenlerde, 15 yıl içinde
uzay istasyonu kuracağını açık-
ladı. Yanı yaklaşık 20 yıl sonra
Çinliler uzayda dolaşmaya baş-
layacaklar. Geçen sene Yang
Liwei adlı taykonotu uzaya yol-
layan Çin, bunu başaran üçün-
cü ülke olmuştu.
Aradan geçen 20 yıllık süre
içinde bir Çin'in geldiği noktaya
bakın, bir de hâlâ krizlerin için-
de debelenip duran Türki-
ye'ye...
'Günü kurtarma peşinde koş-
ma' zihniyetinden bir türlü ko-
pamamış, vizyon sahibi olmayı
becerememiş bir ülkenin birey-
leriyiz. Ve ne yazık ki bu duru-
mu tersine çevirmeye yönelik
en ufak bir adımı bile atamıyo-
ruz.
Dünyada birçok ülke, yeni
yüzyılın itici gücü olan bilgi eko-
nomisine geçiş ve bilgi toplu-
muna dönüşüm için kendilerini
hazırlıyorlar. Çünkü günümüz-
de 'bilgi' kavramı, toplumsal
dönüşümün en önemli araçlan-
nı (ekonomi, medya, uluslarara-
sı ilişkiler ve siyaset) bırleştiren
ve hepsinin şekillenmesinin te-
Bilgi aonomisinde Onlar Ay'a Biz Yaya
melinde olan bir üst kavram.
Peki Türkiye ne aşamada?
Bu ülkede bilgi toplumuna
geçiş konusunda bugüne kadar
özveri ile katkıda bulunmaya
çalışan tüm kesimlerin neredey-
se tek sesle vurguladıklan gibi
'eşik noktasında'.
önce, geçen hafta toplanan
Türkiye 2.
Bilişim Şû-
rası'nın so-
nuç bildir-
gesinde yer
alan bir ifa-
deye yer
verelim: "e-
Dönüşüm
Türkiye lcra
Kurulu" ta-
rafından
belirtene-
cek Ulusal
Bilgi Toplu-
mu Strateji-
si ve genel
politikalan da dikkate alarak si-
vil toplum örgütleri, üniversite-
ler ve araştırma kurumlannın
katkılanyla, dönüşüm projeleri,
öncelikli olarak ve en kısa za-
manda belirienmelidir. Kamu re-
formu ve yerel yönetimler yasa-
lan ile e-devlet uygulamalan be-
raber ve koordineli biçimde yü-
rütülmelidir.
Sonu meli-malı ile bıten ve bir
öncekinden farklı olmayan bir
bildirge daha. Peki eşik noktası
neresi? Işte o meşhur nokta, sı-
yasi iradenin artık bilgi toplumu-
nun önemı konusunda bilinç-
lendiği gibi bir kanının oluşma-
sındaü!
Çünkü bu hükümetin bakan-
ları da baş-
bakanı da,
bilgi toplu-
mu, e-devlet,
e-dönüşüm
gibi sözcük-
leri kullanma-
sını çok sevi-
yorlar. Herfır-
sattatekrarlı-
yorlar. Üstelik
bir hava da
veriyor... Uy-
gulama ise
henüz hava-
gazı.
Yalnış an-
laşılmasın, daha önce yapılan
projeler yürüyor, en azından ra-
fa kaldınlmadı. Aynca 'e-dönü-
şüm icra kurulu' gibi bir yapılan-
manın oluşmuş olması da
önemli bir başlangıç. Ancak
Türkiye kağnı hızıyla seyreder-
ken, başkalan roket hızıyla iler-
liyor ve bu başlangıçlann bu ka-
dar geç olması acı veriyor.
Önümde Türkiye
4. IktisatKongresi'ne
sunulan 'bilgi ekono-
misi raporu' duruyor. Türkiye
Bilişim Vakfı tarafından hazırla-
nan rapor 'toplumsal sıçrama'
olarak nitelenebilecek bir dönü-
şümün yaşanması için gerekli
olan tüm unsurları aynntılan ile
sıralıyor. Küçük bir alıntı yapa-
lım: Türkiye'de bilgi ekonomisi-
nin yerleştirilmesı ve bilgi toplu-
munun yaratılması, geniş ta-
banlı, etkin temsiliyete ve yatay
koordinasyonadayalı yönetişim
ağlannın oluşturulması ve senk-
ronizasyonuna (kamu - iş dün-
yası - sivil toplum ortaklıkları)
bağlıdır. Bu temelde ulusal po-
litika üretme ve karar verme ağ-
larınm oluşturulmasına, ulusal
iradeyi tetikleyen bir 'siyasi ira-
de'nin varlığına, ulusal seferber-
lik ruhuna ve tüm bunlan hukuk-
sal bir meşruiyet zemıninde so-
mutlaştıracak, uygulanabilir bir
yol haritası niteliğinı taşıyacak
bir ULUSAL SÖZLEŞMEYE
bağlıdır.
Ben, bu raporun da benzerie-
rı gibi tozlu raflardaki yerıni al-
masını ne ve kim önleyecek,
merak ediyorum. Çin'i bugün
herkesin gücü karşısında titre-
diği Çin yapan, işte bu ulusal
politika bilinci.
Ve böyle giderse başta da
belırttiğimızgibi "Onlar Ay'a biz
yaya"...