Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
27 EKİM 1996 PAZAR
DEĞİŞEN DÜNYADAN
HUSEYIN BAŞ
Başkan Chirac işgezisinde
K
orfezde ve İsraıl-Fılıstın
bariş goruşmelerınde va
şanan son bunalımlara ve
bunalım sonrası ortava çı-
kan duruma bakıldıgında
Ortadoeu dataşlann kola\
kolav venne oturmavacagı ınlaşilıvor Her
an patlama\a hazırgorunen bolgede atlatıl
digı sanılanherkrız tıpkı Kuzev Irak tava
şanan olavlarda oldugu gıbı ışlen daha da
Kinden çıkılmaz hale getırmekten ote ışe
\aramı\or Bırazdabu vuzden Amenka nın
bolgede •muttefikJennı' de ardından suruk
leverek surdurdugu 'guc. polıtıkasından' vaz-
geçmedıkçe sorunun vtnıvuzvılataşınaea-
ğını sovlemek kehanet savılmamalıdır
Amenka nın Sovvetler Bırlıgı vesosva
İKt blokun çokuşunden bu % ana Ortadogu da
ve dunvanın veşıtlı bolgelennde kararlı bır
bıçımde surdurdugu başına buv ruk 'guç po-
litıkası". şimdıve degın bu polıtıkava sorun
(.ıkarmadan destek \eren 'müttefıklennın'
bıle artık ıv ıce tanını sıkmav a başlamiş go
runmektedır Avrupa nın ABD nın teronst
olarak gordugu Iran a tıpkı Saddam gıbı
'ambargo'uvgulanması ısteğıne kuşkusuz
sozu edılen ulkev le onemlı ekonomık ılışkı-
iennedenıvle dırenmesı VVashıngton laAv-
rupa Bırlıgı arasındakı ortulu surtuşmev ı su
ustune çıkarmıştır
ABD'ye tepki
lsraıl-Fılistın arasinda.suren banş goruş-
melennı çıkmaza sokmak ıçın sağcı Lıkud
vonetımınıngınştıgıunlu'tünerkışkırtma
sinın ardından tarafları \Aashıngtonda bır
arava getıren toplantıda Avrupa nın bıle ıs
te\e dışlanmasi ıse bardagı taşıran son dam-
laolmuş ozellıklede Fransa nın buvuk tep-
kisine \ol açmiştır
Cumhurbaşkanı Jacques Chırac'ın Fılıs-
tın Surıve Israıl Lrdun Lubnan\eMısır ı
kapsayan \e zaman zaman 'sorunlu' geçen
gezısını bu bağiamda degerlendırmek ge
rekmektedır Başkan Chirac \e en azından
bır bolumuvle Avrupa Sovvetler ın çoku-
şunden bu vana salt Latm Amenka \ı de-
gıl hemen dunyanın tumunu "arka bahçesf
olarak gormeve başlavan ve polıtıkalarını
bu venı \en uzerıne temellendıren Aınen
ka va artık açıkça *>eter" demek noktasina
gelmıştır Fransız Cumhurbdşkanı nıngezı-
sı suresınce tepkısını sozunu esırgemeden en
sert bıçımde ortava kovması ve VVashıng
ton aaçıkcephealması ingıltereve Alman
ya nın bu konuda pek gonullu olmamaJan-
na karşın genelde Avrupa Bıılıgı nın tep
kısını dıle getırmektedır Fransiz Cumhur-
başkanı Lıkud lıden Netamahu'nun barış
sureunı savsaklavan ve statukovu bellı ol
çulerde korumava vonelık tutumuna açıkça
karşı çıkarken Fılıstın vc Surıve nın ıstek-
lerınde haklı olduöunu sozu dolaştırmadan
ortava kovmuştur Kudus tekı Saınt-Anne
Kılısesi nı zıvaretı sırasında lsraıllı koru-
malann kaba ve abartılı gavretlen karşisın
da ofkelenen ve ofkesını "Bu tutum çok şe-
vı açıklıvor' dıverek dıle getıren başkan bu-
nunli Lıkud vonetımının banş anlaştnala
nnın veubelerını verıne getınnekte dırenen
tutumunu en sert bıçımde eleştırmı^tır
Suriye ile sarmaş dolaş
Başkan ( hırac ın bu gezisinde bazı ı,e-
lışık duruınlar gıderek 1,1 tte standartlar da
gozlenmemış degıldır Orne*ın bır vanda
ulkesının de korstka sorunu ıle teronzm be-
lasıs la v uz vuzeolmasına karşin Lubnan dd
ve Turkıvede terorıst faılıvetler vuruten
odakları banndırdıgını sdgır sultanın bıle
duvduğu Surıve ıle sarmaş dolaş olması va-
dırganması gereken bırtutumdur Ku^kusuz
bu tutunuı salt Fransa nın bu ulkedekı bır
turlu odenmeven •alacaklannın' tahsılı ıle
açıklamak zor \ma Fransa ve Avrupa ne
denlı muttefıklerı olsalar da Amerıka nın
Ortadogu dakı çıkarlan ıgn bu bolgede Irak
Surıve Iran Fılıstın ve Arapşevhlıklen da-
hıl bolge ulkelenvle olan vaşamsal onem
dekı ekonomık çıkarlannı tehlıkeve atmava
nıvetlı degıldır Bu Fılıstın banş surecı ıçın
degeçerlıdır Ozerkbolgelerdevaşamsava-
şı veren Fılıstın halkına vuzde 80 oranında
maddı destek saglavan \\ rupa av nı zaman-
da bu ozellığıvle de banş surecının vazge-
vılmez 'taraflanndan' bın olduğugoruşun-
dedır Bolgede ınsan hakları ve demokrası
gıbı Avrupa nın savunucusu oldugu evTen-
seldegerlen avaklaraltınaalan kımı despot
ulkelerle ekonomık ılışkılenn surdurulmesı
ıse artık dert degıldır Despotluk sozu edı
len ulkelenn orf ve adetlerı arasindadır Bu
ulkelerın despotlukları bıle bu ulkelerle
ekonomık ılışkılenn surdurulmesıne engel
deöıldır FransızCumhurbaşkanı nındabe-
nımsedıgı veılanettıgı venıetıknevazık kı
budur Fransa ve Avrupa VVashıngton arag
men Ortadogu da varlığını davatmak kara
nnda goruluvor Sonuçlarının t,ok vakında
onava çıkacağını ve Ortadogu da banşı ve
venı dengelerı etkıleveı.eSını şimdıden sov-
lemek mumkundur
W<MStteetikreûere karşısavaşıyorl"W^^ unva ekonomisinde surmekte olan
m • deöışımlen ıkı temel eûılıın belırlıvor
m M Spekulatıt sermavenın patlaması \e
JL^r emeğın guvensizlıgının vukselmesi
Fınansal spekulasvonun ıvme kazanması gerçekten
de sanavıdekı bırleşmelerın (fusıon) sa\ılarımn
artması ve ıstıhdam arzını degıştıren borsa
patlamalanvla ortava çıkıvor lstıkrarlı \e gorelı
olarak ıvı para getıren 'ışlenn' vennı îstıkrarsız ve
genellıkle duşıık uıretlı "ışler'alıvor
1969 ve 1994 vılları arasındage>,ıcı ışlerde ve vanm
gun çalışmak durumunda kalan emekçılerın savılan
ABDde çalışan nufusun vuzde ösından vuzde
12 sine ulaşnııştır Duşuk ucret alan ışçılenn (vıllık
15 bın dolar) savılan ıse vuzde 8 4 ten vuzde 2i 2 ve
vukselerek uçe katlanmıştır (, alışan voksulların
(uorkmg poor) ve ışsizlenn savısı toplam olarak
vuzde 22 9dan vuzde ^8 e tırlamiştır Amerıkan aktıf
ııutusunun uı,te bırınden daha tazlasının voksulluk
ıçınde vaşaması buvuk çogunluğu ıle sosval
vardımlara ba|lı bulunmalarından değıl ucretlenn
duşuklugunden kavnaklanmaktadır 6() lı vıllann
sonundan ıtıbaren kullanılabılır sermavenın sınaı
bırleşmelere (fusıon) ve vabantı ulkelere dogrudan
vatırımlara avnlmasi duşuk ucretlı iş savısının
artmasina vol açmiştır \ma ucretlılerın bu tur ucret
koşiıllarına -çogunta havatia kalmak ıçın gerekenın
ve kımı ulkelenn sosval vardım olarak verdıklerının
de altında- bovun egmelerı ıçın salt işsızlık tehdıdı ıle
vetınılmıvordu Patronlar ve işbırlıkçılen zorlavıcı
ve sivdsal onlenılere de başv urmaktan gerı
kalmıvorlardı Kongrede buvuk bırçogunlukla
ovlanan ve 1996 Agustosu nda Başkan BıIlClınton
tarafından ımzalanaıı bır sosval vardımla ılgılı
'reformlann' 'temeldekı' mlamı buv du Soz konusu
olan ı^sızlerı ve kamu vardımından sararlananlann
ınanılnıaz olçude duşuk olmalan nedenıv le daha
onee reddettıklen ucretlen kabul etme>e
zorlanm ısından başka bır şev değıldı
Akılh seçim'
Sıradan uvuşturucu kaçakçılanna venlen hapıs
cezalannın buvuk olı,ude arrtırılmasi da hemen avnı
amata >onelık gorunu\ordu Satıcının saatte 15 dolar
kazanmasına karşılık 1991 den bu vana değişmeven
asgarı saat ucretı 4 2^ dolar olarak kaldıgı surece
"akıllı seçim' hemen vapılıvordu Ama dev iet 5 gram
'crack' (bır tur uvuşturucu) taşıvan herkesı otomatık
bır bıçımde beş v ıl hapse mahkum etmev ı
yasallaştırırken 'seçme' verılennı butunuvle
degiştırerek ınsanlan 'm ucretlı*,ama vasadışı
ışlerden duşuk ucretlı sanavı ışıne voneltmıştır 80 lı
>ılların sonundan bu vana duşuk utretlı ışçılenn
savılanndakı artışla bırleşme ve venı edınımlerın
malıvetı -savı dışında- bırbınnı tutmaktadır Bır
'pazar' uzmanına gore dunva olçegındekı alışvenş
ışlemlennın degen 80 lı vıllann basinda 20 ıla 40
mılvar dolar duzevındevdı O\sabugunbu 400 ve
800 mılvon dolar arasında sevretmektedır Bu atılım
çok ^avıda büvuk şırketın bırleşme ve edınımlennı
venı spekulatıf patlamalardan oturu degen artan
hısselerını dev retmelenvle ızah edılmektedır O gun
buaun IBM Johnson and lohnson gıbı aüçlu
şırketler sozu edılen bırleşme humması ıçınde ver
almaktadır Budakuşkusuz vıne ıstıhdamla ılgıhdır
Onemlı savıda ı^çı çalı^tıran bu şırketler "venıden
vapılanmava" (restructuratıon) gınştıklerınde bu>uk
sav ıda îşçisinı kapının onune kovmaktadır
Birleşmeler çoğaldı
1995 te bırleşme ıle ışten çıkarmalar arasındakı
ılışkı açık bır bıçımde ortava ıjkacaktı Bovleceson
dort avlık donemde 108 bın ışten çıkannanın 19 bın
67"1
si (vuzde 18) şirketlerın bırleşmesı sonucu olarak
gerçekleşmıştır Gen,ı ışten çıkarılan ucretlıler
bu>uk çogunluğu ıle venı ışler bulmamış degıllerdır
Ama bu daha duşuk ucretlı va da tam gun olmavan
veva hızmet sektorundekı ışler olmuştur Sozu edılen
şırketler bununla voksiıl ucretlılenn (vvorkıng poor)
sav ılanndakı artışa katkıda bulunmuşlardır Bırkaç
vılonce ış dun>ası uzmanlanndan bın şırketler arası
bırleşmelerden ka>naklanan borçları ıle du^uk ucretlı
geçıcı ışlerdekı artış arasındakı ılışkının altını
çızmıştı Bırle§meler venı edınımler sanayıdekı
voğun hısse alımları son gunlerde ustel bır bıçımde
artmıştır Butun bunlar emek pazarını derınlemesıne
etkılemıştır Bovlece borçlanmalardakı artışlar
Çağdaş bir ekonomi dersi
Serge Halimi
AT ve T'nın 40 bın çalışamnın
telefonla ışıne son verdığı gün,
Nevvsvveek dergısmm tüm abo-
nefen kapakta "Neşelen \meri-
ka! Sandığmdan çokdaha i>i du-
nımdasın" >ozısmın yer aldığı
sayısıvla karşılaşmışlardı
France Telecom un, şırket re-
kabete teslım edıldığınde neler
olabıleceğını haber veren Bırle-
şık Devletler'ın endustrı tarıhı-
nm en buyuk "yeniden yapılan-
ması1
" AmeTjkan telefon devının
ust üste ıkı yıl suren rekor kâny-
la hemen aynı zamana rastla-
maktadır (1994'ten bu yana 9
rruly ar dolardan daha fazla kâr)
Pekı ama N ıppon Telegraphe \ e
Telephone nun (NTT) şımdıden
açıkladığı (dort >ıl ıçınde 195 bın
çahşandan 45 bınınm ışıne son
verılecek) turde bır ışten çıkarma
saMirganlığına neden başvurul-
maktadır9
AT \e T'nın Başkanı
Robert Allen, açıklıyor "Eğer
hisse sahiplerimiz. müşterileri-
miz. bu 40 bın kışının gırmesin-
den sonra kalan çalışanlanmız
içın ıvı bir şe> olmasavdı. bu yoia
asla başvurmazdık."
Oncelıklenn açıklanan sırala-
ması, en azından "açık''olmanın
dunıstluğunutaşıyor Gerçekten
de eskıden AT v e T de çahşmak-
ta olan bu ınsanlann çoğunun
(1984 *te 372 bın. "venıden yapı-
lanmadarT sonra, 277 bın) hıs-
se sahıplennm gonlunu hoş tuta-
bılmek ıçın, kapı dışan edılmesı
gerekıvordu
CBS Nevvi gazetecılennden
Raj Brady, olayı bırkaç sozcuk-
le açıklamışlardır "V\all Street,
kendı dışuıda oimak koşulu ıle ış-
ten çıkarmalara bayilır!" Şırket
yonetıcılennın tekendışesı hısse
sahıplennı memnun etmektır
Kâroranını yükseltmek mı gere-
kıyor
0
Bu konuda en güvenılır
araç nedır7
Bınlerce ışı ortadan
kaldırmak1
Iştebırkaç ornek Ya-
pışkan kâğıtlar ureten 3M 5 bın
çdlışanını ışten çıkaracağını
açıkladığında bu hısse senetlen-
nın karlannın 2 62 dolar artma-
sına yol açmıştır Bu ıse şırketın
değennı bır anda 1 mılyar dolar
dahayukseltmeveyetmıştır Bor-
sadakı bu kazancın bedelını kım
ödemektedır' Iş bulrna ajansla-
nndan herhangı bınne gıdın. s>o-
runuzuvanıtlayacaklardır Ame-
nkalı patronlar 1995 K.asımı nda
41 bın çalışanı ışten çıkaracakla-
nnı açıklamışlardı
AT \e T \e gelınce buyuk
^azla vağları atma" açıklama-
sıyla şırketın hısselen tav an yap-
tı ve şırketın degen kırk sekız sa-
atte 6 mılyar dolar yukseldı Iş-
ten çıkarma karan veren yonetı-
cıler ıse opsıvonla hısse senedı
alım Mstemıyle (stock optıon)
boriadakı) üicselmeden paylan-
nı fazlasıy la aldılar
(Manıere de voir31)
şırketlenn kullanılabılır gelırlennı etkılemekte ve
vonetıcılerını manevra marjlannın sınırlanması
tehlıkesıvle karşı karşıva bırakmaktadır Fınans
alanında daha ÛO. ozgur olan vonetıcıler gınşımlerını
başka vonlere çevırmek egılımıne kapılmaktadırlar
Coğunlukla da kendı ınsan kavnaklarına Spekulatıf
sermave ıle emek pazarı arasındakı ılışkı hakkında
oldukça avrıntılı fıkır sahıbı olmak ıçın 'manevra
marjı ortmecesım',operasvon dılıne (tam gun ve
vuksek ucretlı istıhdamın geçıcı ve duşuk ucretlı ışe
donuşturulmesOçevınnek veterlıdır Bırleşmeler
ıtusıon) genellıkle şirketlerın bankalara
borçlanmasına vol açmaktadır Bu vuzden de
bankalar şırketlen emek nıalıvetlerını duşurmeve
zorlamaktadır Tıpık bır ornek olarak 30 fs.asım
199S te Fruıt of The Loom un 3 bın 200 ışçısını ışten
çıkarması gostenlebılır Fruıt of The Loom un venı
patronu Farley, satın aldıgı bu şırkete ve daha başka
başka şırketlere olan bon, senetlerını odevebılmek
ıçın venı sahıp oldugu şırketın 'kânnı' arttırmak
ıhtıvacıvla bu vola başvurmuştur
Kamuoyu için oğretici oldu
Bır bolumu \pekuldsvondan kavnaklanan
borçlanmanın karşılanmaMvla randımanı bır
bolumuvle emılen uretken sermave vatınmlarının
fınansmanını surdurmek ıstıvorsa emek malıyetını
duşurmek voluna başv urnıak zorundadır
Bır suredır borsa -.pekulasvonu ıle ı>ı ucretlı ışlerın
savısındakı duşûş herkes tarafından gorulmektedır
C hemıkal Bank la C hase \1 anhattan Bank 1995
vılında bırleşmelerını aı,ıklamaiannın ardından
ucretlılerının (1996 Martı nda gerçekleştı) vuzde
I6sını (12 bın kışı)kapı dışan edınce ıkı şırketın
borsa değerı vuzde 11 oranında fırladı 1996 Ocak
ayında AT ve T rfın 40 bın çalışanını ışten
çıkaracagını acıklamasının Amerıkan
telekomunıkasvon devının korunu anında ateşlemesı
bu ulkenın kamuovu u,ın oğretici oldu Fınansal
ekonomi ıle sosval retah arasındakı çelışkılı ılışkıler
karşısında endışe duvan çok savıda tnakale vazıldı
açıklama vapıldı 1971 ıle 1993 arasında
ortaoğretımden dıplomasiz çıkan Amenkalılann
jerçek saat ucretı 11 85 dolardan 8 64 dolara
gerılemıştır 70 lı vılların başında en çok gelıre sahıp
vuzde 5 lık bolumunde ver alan aıleler 9"> lık en
duşuk gelıre sahıp aılelerden on kat daha tazla
kazanıvorlardı Bugun bu oran 1 e karşı 1 ^ e
ulaşmıştır Ingıltere'de ve Isveç gıbı ozellıkle eşıtlıkçı
bır ulkede de avnı egılımı gozlemek olasıdır
sahıplennın durunıu çok daha \\ açıcıdır
Emek maliyeti aşağı cekildi
Bunun nedenı salt son derecede kollavıcı duruma
gelen vergı sıstemı degıldır Eger sennavenın
vergılendırılmesı 19^2 den 1979 a ulaştıgı vuzde
44 3 ortatama duzevınde kalmış olsavdı dev İet
1994 tebundan40 mılvar dolar gelır saglavabılecek
ve o vıl butçe açıgının vuzde 25 ını kapatabılecektı
Vergı oni.es] randıman oramnın artması da bunda rol
ovnamıştır Şırketler bovlece malıyetlennı ozellıkle
de emek maiıvetlennı asagı çekmışler ve bovlece de
karlarının hatırı savılır bır bıçımde arttıgını
gormuşlerdır Istıhdamı ve venılenmevı teşvık etmek
verıne fınansal tezgahlar ve emek malıvetlennın
duşurulmesı konularında uzman venı bır tıp patroıı
ortava vikmıştır Bu vuzden şirketlerın bu tıp
vonetıulennın vıllık gelırlerıvle çalışanlannın
gelırlerı arasındakı uçurum gıderek derınleşmektedır
Ve bu avnı zamanda çok sav ıda emekçının karşı
karşıva kaldıgı zorunlulugu da ortava kovmaktadır
Sosval guvencelerının ve ucretının sureklı
genlemesını bagrına taş ba5arak kabullenmek
Manıere de voır 31
(Le Monde Diplomattgue)
James Petras ve TuJd Cavaluzzı
Bırleşık Amenka, Bınghamton t mvenıtesi
Sosyolojı Bolümu araştırmaalan.
Trakya'nın elektrik enerji santraHarı
1S1KÇAĞD4Ş
- 2 -
Sanavıleşme ıle artan elektrik enenisi tuketımı bu
vorede uç adet santral ıle karşılanmaktadır Bunlar Am
barlı fueloıl Temıık Santralı Ambarlı DogalgazTermık
Santralı ve Luleburgaz Hamıtabat Dogalgaz Termık
Santralı dır ^lenı bır Dogalgaz Ttrmık Santralı da \1ar-
mara Ereglısi nde vapılmaktadır Bu uç santral şu an-
da Izmıt ve Bursa voresinın de elektrik gereksinımını
kar^ılamaktadır Gerek Trakva gerekse ulkemız
genel ınde artan elektnk enerjisi tuketımını artık v ar olan
santnllar karşılavanıamaktd ve venı santrallann
vapımınızorunlukılmaktadır BunedenleTRT 1 kanalı
08 10 1996 taııhındc. altı ad^t ^antralın ıhalesının
açıldıgını belırtnıistır Bu altı saııtralın ıçınde Sılıfke
Akkuvu \ukleer Enerji Santralı ıle Setaalan Termık
Santraiı da veralıvor ıse gelecekte ulkemızın Akdenız
voıe>ıne oldusu aıbı Trakva voresıne de berabennde
onemlı sorunlargerırecektır Havava dağılan gaz \e toz
bulutlannın akış vonu genelde Karadenızden guneye
dogru bazen de Balkanlardan doğuva dogru esen
ruzgar nedenıvle Trakva Ovası na oldugu gıbı Istan
bul a dogru da olacaktır Bundan ılk etkılenetek alan
santral voresindekı sanavı bolgesı ve orman ıle ovanın
başlangıç bolgesı olacak ardından ovanın tamamı ve Is-
tanbul olacaktır
TEM otovolunun Çerkezkov sapagından çikıp Sarav
vakınından Bulganstan sinınna kadar gıdılecek olan
venı otoban vol vapımı bırkaç vıl sonra tamam-
landığında Istanbuldan lstıranca ormanlık alanına
buvuk bırrunstık akış sağlavacaktır Şu anda da varolan
bu turıstık akış da tennık santral çalışmasi nedenıyle
oldukça azalacaktır Çunku Istıranca onnan alanının or
tasında kurulacak olan bu santralın gereksınımı ne-
denıvle çevrede vapılacak olan komur çıkarma
çalışmalanndan dolavı bır orman katlıamı olması
kaçınılmazdır Bacalardan çıkat-ak olan toz ve duman
da toplumu bualandan sogutacaktır Ikınu olarak da her
gun kullanılacak vuzlerce ton komurun kul atıklannın
nerede toplanacagı sorunu ortava çıkacaktır bonuç o
larak Istanbul buvuk şehnnden sureklı verle^ım vetatıl
surelenndegezı amacıv la bu vorevekavan toplumaartık
bu alan da kapanataktır Termık santralın bacalannda
yuksek malıvetınden dolavı desulfnzasvon arıtma sis
temlerı kurulamavacagından hava kırlılıgının varata-
cagı sorunlar nedenıv ledoganın tahnbatı ve hilkın ıçıne
gırecegı uçurum gelecegın en onemlı sorunu olacaktır
Bu arıtma sıstemı kuruKa bıle bu kez santralın komur
gereksınımı ormanda buvuk tahrıbata neden olaeaktır
Sorunun daha henuz başında oldugumuz şu anda bır
onlem alınabılmesı ancak halkın bunun kurulmasına
kdişı \ereı.egı bır mucadelc ılt muınkun ol ıbıİLLcktır
Ornegın Gokova Termık Santralı nın sorunu ortadadır
C umhurbaşkanı Sulev man Demırel,
u
Goko\a'da termık
santral kurulması cınavettır" dıvorsa \vdın İdıre
\lahkemesi bu voredekı uç santıalın çalişnıisiııı dur
durup suresı dolduktan sonra Bakanlar fCuruIu karan
ıle bunlar vıne çalı^tınlıvorsa sessız kalmak demek
Trakva ve Istanbul halkının da benzen geleceğe teslım
olması demektır 1995 v ılı başında ışletmede olan hıdro-
lık santral oranı vuzde 29 sev ıvede ıken fınans sorunu
nedenıvle ınşaat halınde bırakılıp vapımı uzayan otuz
adet santralın hıdrolık enerjıdekı oranı v uzde 37 dolav ın-
dadır LIkemızdekı elektrik enerpsı sıkıntısının çozumu
ne termık santraldadır ne de nukleer santralda
Çozum gelecekte sureklı artacak olan elektnk ener-
jisi tuketımını hıdrolık enerji santralı ıle karşılamaktır
Bu kavnak ıle hıçbırdoga kırlenmesı olmayacagı gıbı
bu santıallar ıle oluşatak barajlann dogaya olan >u
katkısı artai-aktırve Harran Ovası ornegınde gorulduğu
gıbı hızlı v e olumlu gelışmeler de berabennde artacaktır
Evet bugun ıçın alternatıf tek çozum hıdrolık enerjı
santralıdır
BITTI
ANKARA NOTLARI
MUSTAFA EKMEKÇİ
Trişin Hangj ;
Hayvanlanda Bulunur?
Almanya da Karlsruhe den yazan Srtkı Salıh Gor,
"Almanya'da Turkıye'de Domuzlar"başlıklı yazım-
dan esınlenmış yazlık anılarından soz ettıkten, bır
daha goruşemedıgımıze hayıflandıktan sonra şoy-
le dıyor
" Yukanda sozunu ettıgım yazınızı okuyunca, sı-
ze bır anımı anlatmak zonınlugunu duydum ve bu
yazıyı yazdım Aslında bu geçen yaz sızınle bulu-
şup anımı aktarmak ısterdım Ama, olmadı Bızım
yazlıgın sahılınden uç kez sızın sahıle yurudum a-
ma, sızı bulamadım 1994 yazında Sayın Suleyman
Albay 'lann yazlıgında yıne çok değerlı Sayın Sup-
hı Gursoytrak'/a konuşmak, soyleşmek olanagını
bulmuş ve degerlı agabeyımızın kışılıgınde tarıhın
dennlıklenne dalmak, Osmanlı tarıhını kanştırmak
olanagını bulmuştum Ne guzel soyleşı dolu bır yaz
gecesıydı o
Sıze bır anımı anlatmak ıstıyorum Ben şaırlıge Is-
tanbul'da 1955 yılında başladım O zamanlar Istan-
bul Unıversıtesı Orman Fakultesı nde okuyordum
Zoolojı profesorumuz ıse oldukten sonra Aşıyan 'a
gomulen Kurt Kossvvıg ıdı Ben burslu okuyordum
ve ayda 125 TL para alıyordum FKB de (Fızık kım-
ya, botanık) bolumunde tıplılarla, eczacılarla, kım-
ya okuyanlarla vb bırJıkte okuyorduk Butun ders-
lenmı geçmış, ama zoolojıden kalmıştım O zaman-
lar, donem yıtıren oğrencılerın bursları kesılırdı Be-
nım de bursum, doğal olarak kesılmıştı Ablamla
enıştemın yanında, Kadıkoy de (o zamankı adı Bok-
ludere olan şımdı Dereağzı denılen yerde) enışte-
mın kıraladığı evde kalıyordum Dunya sankı başı-
ma yıkılmıştı Ataturk'un Turkıye ye çağırdığı, Hıt-
lerNazızmındenkaçandegerlıProf KurtKosvvıg'e
gıderek, durumumu bır araştırayım dıye duşun-
dum Ve Suleymanıye'dekı Botanık Enstıtusu'nun
ıçındekı Zoolojı Fakultesı ne gıttım Uzun bekle-
melerden sonra, Hoca 'ya ulaşabıldım Hoca çok ın-,'
sancıl, guleryuzlu, çok lyı bır ınsandı Bursu kesı-'
len ve sayıları beşe ulaşan bız unıversıtelılen dınle-
dı ve şoyle dedı
-Sızlersınemayagıdersınız derslerınızetamça-;
lışmaz ve sonunda bana gelırsınız ha' |
Bunu bıraz kırık bır Turkçeyle soyledı O zaman-'
larHoca henuz Turkçeyı tam konuşamıyordu Do-
ğal olarak bızler buna karşı goruşlenmızı soyledık
Hoca bızı yenı bır sınava aldı O sınavı ben kazan-
dım ve donem yıtırmem olmadı
Kurt Koswıg bınncı sınavda bıze 9 test sorusu yo-
neltmıştı O sorulardan bın şuydu
Trışın denen bagırsak parazıtı şu hayvanlarda
bulunur 1-Domuz 2-Sıgır 3 Koyun 4-Fare
Ben duşundum, taşındım bu bagırsak parazıtı-
nın ılk uç hayvanda bulunabıleceğını, ama farede
bulunmayacagını karara bağlayıp ılk uç soruyu, •
'evet'/e, son soruyu hayır la yanıtladım Megerse,
farede de tnşın olurmuş Bu nedenle bu sorunun
yanıtı verılmemış kabul edılmıştı
Derken,aradanyıllargeçtı Fakulteyı bıtırdım Al-'
manya ya geldım 1989 yılının yazında, Ankara 'da
Remzı Inanç ın, sızın de bılecegınız kıtabevınde,
o unutulmaz ınsan, saygılı bılgı kupu Turan Dur-
sun'a rastladım Ona bu olayı anlattım Şaşırdı, bu-
nu çok ılgınç buldu O degerlı bılım adamı ıle boy-
lece kısa da olsa, ıkı saatlık bır soyleşımız olmuş ol-
du
Şunu demek ıstıyorum Demek kı, tnşının taşıyı-
cısı yalnızca domuz degılmış
Sıze 6 şıır kıtabım olan Kehrıbar ve Tugra dan
bır adet gondermıştım Elınıze ulaştı mı acaba
9
Okudunuz mu?
Belkı Almanya 'da, belkı yazlıgımızda kısa zaman-
da buluşmak umudu ıle Saygılar sunarım efen-
dım "
BULMACA SF 4 \
1 2 3SOLDANSAĞA
1/ Dırekler uzen-
ne yuksekte ku
rulmuş zahıre am-
barı Çıkar yol
çare 2/ Pırınç ve 3
şekerkamışından
elde edılen bır tur
rakı Alev yalım
3/ Bır tur ınce
ıpeklı kumaş En-
der seyrek 4/ Bır
pamuk cınsı
Herhangı bır top- 8
lulugu oluşturan g
bırev lerden her bı
rı 5/ Radvo dalgalarımn
vankısını alarak cısımlenn
vennı ve uzaklıgını sapta
vanavgıt 6/Menfaat kar
Edebıvatta etkıyı çogalt- 3
mak ıçın bır şevın tersmı 4
sovleverek edılen alav 7/
Bır gosterme sıfatı Eti-
yopva nın gunevdoğusun- "
da bır bolge 8/ Maden eş- 7
vavavurulanbırcınsula 8
Radvoaktıfcısımlenn vav „
dıgı uç ışından bın 9/ Be-
dene egemen olma voluvla ruhsal vaşama eı.emen olunabı-
leceeıne ınanan Hınt çılecılığı Kuran da bır sure
\ UKARIDAN \ŞAĞIV \:
1/Tıcan deger taşı>an vaprak tütunlenn duşük kalıtelı ola-
nı Gazıantep voresıne ozgu bır halk o>unu 2/Bır tarım
aracı Japonlara ozgü bır halk ovunu VÇok ığnelı olta
Gümuşun sımgesı 4/ Bılgıçlık taslavan kımse Ince dan-
tel 5/\oltaıre'ın bır ovkusu 6/ Osmanlı dev letının Kuzey
Afhkadakı son topraklarını da vıtırdıgı antlaşmanın adı
-- Sevdası Recaızade MahmutEkrem ınromanı 7/Es-
kıdıldetuv kıl Kurbagagıllerden vucutları uzunca avak-
ları kısa ve kuyruklan ınce olan çogunlukla suda ya^avan
ha>T.an 8/ Kalabalık Demzcılıkte temız, duzgun derlı
toplu'anlamındakuHanılansozcuk 9/lncetalaş Gozuka-
palı ınanılan duşunce dogma
ILA.N
T.Ç.
EYÜP 1. ASLİYE HUKUK
MAHKEMESI'NDEN
DosvaNo 1995 735
Davacılar Saadet Akbulut, Hıkmet Akbulut A Emel
Oygut v ekılı tarafından açılan gaıplık davasının duruşma-
sında
Evup Duğmecıler Mahallesı Vezırtekke C addesı Yu-
suf Efendı Çıftlık Sokak No 21 adresındeoturan Muhıt-
tın Mutlu çok seneleronce kavbolduğundan ve kendısın-
den bır daha haber dlınamadığından gaıplığıne karar ve-
nlmesı îstenılmış olmakla Muhıttın Mutlu yu goren ve
tanıvan kişilerın duruşma gunu olan 1> 11 1996 tarıhın-
de saat 10 00da mahkememızde hazır bulunarak bıldır
melerı ılanolunuı Is 10 1996
Basın 113061