Katalog

SAYFA CUMHURİYET 23 EYLÜL 1995 CUMARTESİ 12 DIZI YAZI 500• stanbul, Göztepe Vferdıven- I koy'de kurulu "Şahkulu Sultan Dergâhı", Osmanlı donemınde Istanbul'da kurulu 14 dergâhtan sadecebındır "Horasan erenle- ri"nden olduğu kabul edılen Şahkulu Sultan da, Bızans'ın son do- nemınde Istanbul'a gelıp dergâhını ku- ran ve çevresını aydınlatan bılge bır '•yol erP'dır Sahkulu Sultan ıle bırlıkte aynı >ıl- larda dergâhlannı kurup. halkı banş, ın- sanseverlık. hoşgoru ve hakça boluşum fikırlenvle eğıten, Eren Baba, Gozcu Baba, Sancaktar Baba, Kartal Baba gıbı erenler. kurduklan bu dergâh adla- rıyla anılan semtlere adlannı \ererek olumsuzleşmışlerdır Eren Baba, Erenkoy'deymış, Kartal Baba Kartal'da. Gozcü Baba Goztepe'de vs Şahkulu Sultan da bu semte adını veren dergâhı kurup gelenlen aydınlat- maya çalışmış Osmanlı'nın son yıllannda 14 Alevı- Bektaşı dergâhının adı kaynaklarda bu- lunuyor Bunlardan bınsı Şahkulu Der- gâhı. dığerlerı ıse Çamlıca'da Nur Ba- ba Tekkesi.-Usküdar'da. Lskudar Tek- kesi ve Okiız Limanı Tekkesi, Kazlı- çeşme'de Eryek Baba Tekkesi,Yedıku- le'de Seyit Abdullah Tekkesi, Eyup'te Şeyh Hafiz Baba Tekkesi, KarŞağdı Baba Tekkesi, Sutluce de ŞeyhHuse- >in Baba Tekkesi, Kâğıthane - kara- ağaç'ta Şe> h Teber Baba Tekkesi, Ru- melıhısarı nda, Şehitler Tekkesi, Ist- ranca Tekkesi, Karaca Ahmet Suitan Tekkesi. Çanakkale'de, Akbaş Tekke- si vb dergâhlardır Osmanlı'dan günümüze Şahkulu Sultan Dergâhı'nın tarıhı. Osmanlı'nın ılk donemlenne dek uzanır Burası ılk kez Sultan Orhan zamanın- da Turklerle tanışır Iznık'e akın eden Osmanlı kuvvetlenyle Bızans tmparato- ru Genç 4ndronikes"ın ordusu arasın- dakı banş gorüşmelerı, Goztepe Şahku- lu Sultan Dergâhf nda gerçekleşmıştır Fatih Sultan Mehmet'ın tstanbul'u almasında Anadolu ve Rumelı Hısa- n nın yapımında Şahkulu Sultan Dergâ- hı nın maddı ve manevı v ararlan dokun- muştur Şahkulu Sultan Dergâhı Osmanlı do- nemınde halkı aydınlatan bır "ışık \u- vası" olarak yaklaşık 500 yıl varlığını sürdürmuştür Orada gun olmuş 500'u aşkın dervış bannmıştır Hacı Bektaş Veh'nın aydınlık \olunda yuruyerek muhıplen eğıtmıştır Duşunce ve kultur hayatımıza Edip Harabi, Neyzen Tevfik, Mehmet \li Hilmi Dedebaba gıbı "batın" ve "za- hir" bılımınde yetkın kışıler kazandır- mıştır Dergâh, 1 Dunya Savaşı'nda tstan- bul'u ışgal eden emperyalıstlerle ışbır- Iığı vapan saraya ve uşaklarına karşı Mustafa Kemal ve Kuvvayı Milliye saflarında yeralıp Mıllı Kurtuluş Sava- şı'na buyuk destek sağlamıştır Dergâhın son dönem postnışınlenn- den bın olan Mehmet 4li Hilmi Dede- baba (1842-1907) kultıyeyı restore et- mış. muntlennın maddı ve manevı yar- dımlarıyla dergâhı gelıştırmış. bır dızı ev, bahçe, arazı, ıpekbocekçılığı ıçın dutluk, meyve \e sebzecılık ıçın yer sağ- lanmıştır Mehmet Alı Dedebaba'nın Hak'ka yurumesınden sonra mutevellı he\et vakfı mallarına sahıp çıkamamış, dergâ- ha aıt yuzlerce donum tarım arazılen. ar- salar, bınalar ılgısızlık ve bakımsızlık sonucu tahnp olmuş Arkasından da "Tekke ve Zaviyeleri'* kapatan kanu- ışık yıivası• Şahkulu Sultan Dergâhı'nın tarihi, Osmanlı'nın ılk dönemlerıne dek uzanır. İznık'e akın eden Osmanlı kuvvetlenyle Bızans İmparatoru genç Andronıkes'in ordusu arasındakı barış göruşmeleri, Şahkulu Sultan Dergâhı'nda gerçekleşmıştır. Fatıh Sultan Mehmet'ın Istanbul'u almasında, Anadolu ve Rumelı Hisarı'nın yapımında Şahkulu Sultan Dergâhı'nın büyük yararı olmuştur. • Dergâhın mülkiyeti, Bakanlar Kurulu kararıyla 19 Ekim 1994 tarihınden ıtıbaren mülkiyeti bedelsız olarak "Şahkulu Sultan Dergâhı Mehmeti Alı Hılmı Dedebaba Araştırma, Eğitim ve Kültür Vakfı"na verıldı. Dınsel hizmetler yanında semah, folklor, koro, bağlama kurslarından sonra Türkıye'de ılk kez açılacak okulda, Alevılığin ınançsal, felsefi ve tarihsel yanı öğretilecek. C e m a l Ş e n e r İstanbul'un Göztepe semtinde bulunan Şahkulu Sultan Dergâhı Mehmet Ali Dedebaba Konağı. nun hışmına uğrayan dergâh, tanhe ve kulture duşman bazı kışı ve kuruluşla- nn>ağması sonucu adetaharabevedön- muştur Dergâhı restore amacıyla kurulan der- nek, aslına uygun çızılen proje ve ozve- rılı bır çalışmayla devletten tek kuruş almadan, salt Alev ı halkın verdığı bağış- larla harabeye donen dergâhı kullıyeye donuşturmuştur Bugun on donüm arazı ustunde ce- mev ı, aşev ı konferans salonu. kutupha- nesı, ıdan burolan ve Dedebaba Kona- ğı ıle komple bır dergâh ortaya çıkmış- tır Geleneksel Alevı toresıne gore her gün kazanı kavnavan dergâhta pazar gunlen canlan. dedeler eşlığınde yapı- lan cem konferans ve bağlama dınletı- lerıyle lokmalar karşılamaktadır Bugune dek bağışlardan elde edılen maddı kaynakla yaklaşık 10 mılyarhar- canarak onanlan Şahkulu Sultah Der- gâhı. geçmıştekı mısyonuna uygun ola- rak <\le\ ı-Bektaşı halka hızmete devam etmektedır Uzun ve kararlı bıruğTaş sonucu mul- kıvetı Vakıflar Genel Mudurluğu'nde olan dergâhın 10 yıl boyunca restore. bakımvekullanımhakkı. Bakanlar Ku- rulu karanyla 19 Ekım 1994 tanhınden ıtıbaren bedelsız olarak "Şahkulu Sul- tan Dergâhı Mehmeti 4li Hilmi Dede- baba Araştırma, Eğitim ve Kultıir Vakff'na venlmıştır Alevi üniversitesi Dergâh adına kurulu vakıf, dınsel hiz- metler yanında geçmış mısyonuna uy- gun olarak açılan semah, folklor. koro bağlama kurslarından sonra onumuzde- kı sohbahar sezonunda Turkıvede ılk kez "Aleviliğin öğretildiği bir okuTun temellennı atacak Yıımı oğrencıyle başlayacak okulda. Alevıhğın hem ınançsal hem felsefı \e tarihsel yanı öğretilecek Oğrencılere Alevılığin yanı sıra dınler tanhı. lslam tarıhı. sıyası tarıh, Osmanlı tanhı, Tür- kıye'nıntoplumsalyapısı vbderslerve- nlecektır Şahkulu Sultan Dergâhı Vakfı, bır ıl- kı daha gerçekleştırdı Eyup'te bulunan tanhı "Karvağdı Baba Dergâhı"nın tapusunu alarak, Alev ı-Bektaşı toplu- munun hızmetıne sundu Yaklaşık bır donum arazı ustünde. bahçesınde Karyağdı Baba'nın elıfı taçlı mezannın da bulundu- ğu tarıhı dergâhın aslına uygun olarak restore edılmesı ıçın ça- lışmalarabaşlandı Dergâhın ıhtıyaçlan arttıkça yonetım olarak daha yeterlı hız- met vermek ve dergâha gelen canlan bılgıyle aydınlarmak ıçın oluşturulan Danışma Kuru- lu'nda şu ısımler yer alıyor Prof Dr Nurettin Sözen, Prof DT Toktamış 4teş, Av Pakize Oner, sanatçı Sadık Gürbuz. koreograf INasuh Ba- rın, mımar Burhan Guvenka- ya, muhendıs Nivazi Parlar, ga- zetecı Miyase İİknur ışadamı Amper Temel, malı muşavır Fikret Karahan. Haftada yaklaşık 4-5 bın kışı- nın gelıp gıttığı Şahkulu Dergâ- hı'nın zıyaretçılen. Hacı Bektaş Velı'nın Anadolu'da açtığı ay- dınlık yolun ızcılen olarak yuru- meye devam edıyorlar BİTTİ Şahkulu Sultan Dergâhı'nın kapısı. ulu Sultan Dergâhı aşevi. Sordum san çiğdeme Sordum san çiğdeme Sen nerede kışlarsın Ne sorarsın hey dervış Yer altında kışlanrn Sordum san çiğdeme Yer altında ne yersin Ne sorarsın hey derviş Kudret lokması yenm Sordum san çiğdeme Senın benzın ne san Ne sorarsın hey dervış Hak korkusu çekerım Sordum san çiğdeme Anan baban var mıdır Ne sorarsın hey dervış Anam yer babam yağmur Sordum san çiğdeme Asacığı elınde Hak kelamı dılınde Çığdemde dervışlık var Pır Sultan*ım erlerle Yuzü dolu nurlarla Ak sakallı pırlerle Çığdemde dervışîık var ÇALIŞANLARIN SORLLARI / SORUNLARI YILMAZ ştPAL 9 yıl öğretmenlik yaptım SORU: 1974 >ılından 1983'e kadar, 9 >ıl öğretmenlik >aptım. Sonra, hemen SSK'li oldum. Ö gunden bugune kadar, bir ozel sektorde asgari ucretten primlerimi odedim. Sorularım: 1) Emekli olabilir miyim? 2) Olamazsam, emekli olmak için ne sure gerekhor? 3) SSK'den emekli olduğumda, Emekli Sandığf nda ge- çen 9 vılın karşılığını Emekli Sandığı bana ıkramive olarak oder mi? 4) Yeniden öğretmenliğe geçsem ve Emekli Sandı- ğı'ndan emekli olsam, 1974-1983 arasında geçen 9 yıl için, emekli ikramiyesi alabilir nıivim? Mabilirsem. av- rıldığım >ıl olan 1983'un gostergelerine gore mi, yoksa emekli oİacağım vılın gostergelerine gore mi ikramivc alırım? " (D.M.) \ANIT: 1) Sosyal Sıgortalar Kurumu'nca yaşlılık aylığı bağlanabılmesı ıçın, sıgortalının ' Kadın ıse 50. erkek ıse 55 yaşını doldurmamış ol- maklaberaber kadın ıse 20 erkek ıse 25 yıldan berı »gortalı bulun- ması ve en az 5 000 gun, Malulluk. yaşlılık ve olüm sıgortalan pnmı odemış olması şart- tır" Yaşlılık aylığı bağlanabılmesı ıçın 25 yıllık bır sure ıçınde prım ve kesenek toplamının 13 >ıl 10 ay 20 gun olması koşuldur 2) SSK'den yaşlılık aylığı alabılmenız ıçın, 1974 yılının uzenn- den 25 tam yıl geçmesı gerekmektedır Bu nedenle en erken 25 tam yılın dolduSu 1999 yılında SSK'den sıze vaslılık aylığı baelanabı- hr 3) 2829 sa>ılı Sosyal Guvenlık Kurumları'na Tabı Olarak Geçen Hızmetlerın Bırleştınlmesı Hakkında Yasa'nın 12 maddesı uvarın- ca "'SondefaTC EmekliSandığı'natabıgorevlerdenemeklıyeay- nlan vekendılennebukanunun 8 maddesı uvarıncabırleştınlenhız- met surelen uzennden aylık bağlananlara, TC Emekli Sandığfna tabı daıre. kuruluş ve ortaklıklarda pnm veya kesenek odemek su- retıyle geçen surelenn toplamı uzennden, 5434 sayılı TC Emekli Sandığı Kanunu hukumetlerıne gore emekli ıkramıyesı odenır" Oğretmenlıkte geçen 9 yıllık sure karşilığı emekli ıkramıyesı ala- bılmenız ıçın, TC Emekli Sandığı ndan emekli olmanızgerekecek- tır 4) 5434 sayılı T C Emekli Sandığı Yasası Ek Madde 40 uyannca, "Emekli.adı malulluk,vazıfemalulluğuaylığı bağlananvevahuttop- lam odeme \apilan. asker, sıvıl tum ıştırakçılere her tam fıılı hızmet yılı ıçın" emekli a\ lığı bağlamayaesasalınanodemelertoplamı uze- nnden emekli ıkramıvesı odenır Emekli aylıkları ıse son gorev ay- lığı gostergelen goz onune alınarak bağlanmaktadır POLİTİKA VE OTESİ MEHMED KEMAL Seçeneklerden Birisl Tek başına olsun, karma olsun ıktıdar, herzaman baldan tatlıdır Bakanlar, kovanın çevresınde donen arılar gıbıdır Hele bakanlık rolantıye alınmışsa her- kes sırasını bekler Nasıl olsa donup dolaşacak sı- ra kendıne de gelecektır Süleyman Demirel'le baş- layıp, Tansu Çiller'de bu turnıke sona ermıştır He- le bızım kaç yıldır suren sıra savmalarda her zaman hukumet duşmemışse de 80 bakan dort yılda de- ğışmıştır Doğrusu Denız Baykalın bu kadar kıvrak ve ın- ce bır manevra ıle boyle ketenpereye getırmesı bek- lenmıyordu Sırada bırçok bakan adayı vardı. Bun- ların dırenmesı kabıneyı sarsıntıdan korurdu Hele bır de gumruk bırlığı, grevler IMF'nrn dayatması kar- şısında bır kabıne krızını kımsenın goze alamayaca- ğı beklenıyordu Gerekçe ıçın bır Necdet Menzir yetmezdı Baykal surdu, Tansu gordu, blof anlaşıl- dı Tansu'nun ve kurmaylarının elınde kâğıt yok1 Demırel'ın ıstıfa mektubunu kabul tezkeresınde "hükümetı kurmakla gorevlendınlmek" yazmıyordu Bu sonradan bırden bıre çıktı Meclıs'te çoğunluk- ta olmak da yetmıyordu Demırel, gorevı vermeye- bılırdı Seçenekler ışın başında ortada duruyordu Hukumet kurmada ıktıdar baldan tatlıdır, deney- ler de altından değerlıdır Bır polıtıkacı koşke kaç kez ınıp çıkmışsa o denlı deneyı var Perde ardından yontem fıslayanlar aldanmışlar mı"? DP donemınden bır deney anımsatalım Celal Ba- yar'la arası açılınca Adnan Menderes butun bakan- larını ıstıfa ettırmış, kendı tek başına kalmıştı Anka- ra'da da durmamış, Istanbul'a gıtmış, eskı görkem- lı Park Otel'e kapağı atmış, kabıneyle değıl "Istan- bul'un ımar ışlenyle" ılgılenmeye başlamıştı Mem- lekette krız mı vardı9 Hayır, bın Ankara'dan oburu Park Otel'den yonetıyorlardı Her kafadan bır ses gelıyor, herkes kendıne gore bır Bakanlar Kurulu oluşturuyordu Hacı Bayram camısı vaızı Ömer Bi- len Hocayı bıle kabıneye yakıştıranlar vardı Bu çe- kışme bır ay kadar surdu Aradakı buzlar erıdı Bın başbakanlığa atanma tezkeresını aldı, cebıne kodu, otekı ıstıfa dılekçesını elden aldı Bu aldılar verdıler 27 Mayıs'a kadar goturdu ul- keyı Yalnız eskı guven kalmamıştı Herşey"a/gü- lüm, ve/"gu/um"leyonetılıyordu Deney dıyorum, Demırel, 35 yıllık demokrası yol- culuğunda hepsınden deneylıdır Hüsamettin Cin- doruk da deneylıdır, Baykal da deneylıdır Yalnız, Tansu Çıller ıçın deneyı vardır denebılır mı'' Goruş- meye kalemsız deftersız gıden Baykal, çıkarken Tansu'nun cebıne ağırlığı kg'larla olçulemeyecek bır "/st//a" dılekçesı koyarak ınmıştır Iktıdar baldan tatlıdır, bakanlık altından değerlıdır, deneyler gozardı edılemeyecek kadar baha bıçıl- mez olsun Memleket de yerınde saymayacak, yo- netılecektır Herturluçurume, kokuşma, pıslık ortalığı sarmış- tır Nereye baksanız kırlı, nereye el atsanız pıs 1 Kır- lenmeden bu denızden nasıl çıkılacak, bu labırent- lerden nasıl aşılacak 7 Denız Baykal'a ve Mesut Yılmaz a çok ış duşü- yor Ulkeyı seçıme goturmek sonra ıktıdar olarak çıkmakduşuyor Karalamayaortakolanlar, karalan- mışları ortaya çıkarırken yan çızerler, kaçarlar. En- gellı koşuda herkes engelı aşacak, sonuca varacak denılemez, su koyverenler de olur Aman dıkkat' BULMACA SEDAT YİŞAYAIS SA- Ğ4: 1/ Amatör 2/ Kristof Ko- lomb'un Amen- ka sefen sırasında yönettığı üç ge- mıden bın Aka- ju da denılen bu- yuk bır orman ağacı 3/ Rey Kale duvan Bır nota 4/ Samit de denılen ve sözsüz oynanan köy se- yırlık oyunlannm genel adı Sırsaklayan, ag- zısıkı S/AvTupaUzayAjan- sı'nın sımgesı Evrensel alıcı olan kan grubu 6/ To- humlanndan elde edılen > ag kozmetık ve sabun sanavı- sınde kullanılan bır ağaç- çık Tuzağa duşürülen şey II Anlama yeteneğı Eskı dıldekış 8/lçeI ılındebırıl- çe 9/ Pastoral Senfoni, Dar Kapı, Vatıkan Zindanları gıbı romanlany la unlu Fran- sız > azan YLKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Şarapların ıncelenmesını konu edınen bılim II Işık Halkşaın 3/Hayvanlara vurulan damga Bırkankatürun, fotoğrafin ya da desenın gosterdığı şev 1 belırten yazı 4/ Ku- ran'da bır sure Batmış olan nesnenın yerını ve durumunu . akustıkdalgalarlasaptayansıstem 5/Eskı dılde kartal Ku- zu sesı 6/ Âşık vurgun Turk halk şaırlennın etkısmde yetışen Ermenı asıllı âşıklara venlen ad II Olumsuzluk belırten bır onek Uzaklık ışaretı Ovlumlu 8/Marmara ! Bölgesı nde bır gol 9/ Emanet Iskambılde bır kağıt \ ACI KAYBIMIZ Arkadaşımız, dostumuz, 1 Cumhunyet'ın eski Yazı Işlen Mudürlennden ÇETİN ÖZBAYRAK'ı yıtırdık Acımız büyüktür CLMHLRİYET ÇALIŞANLARI BAŞBAKANLIK GUMRUK MÛSTEŞARLIĞI GÜMRUKLER GENEL MUDLRLUĞÜ İSTANBUL GLMRUKLERİ BAŞMLDURLLĞÜ DUYURU Sa>ı B02 1 GUM4 06 10 00- Konu 04GİS 048-1319 2119-GK.Y-6158 Başmudurluğumuze kayıtlı 1319 2119 karne nolu Gum- njk IComısyoncu Yardımcısı Mehmet Gurcan Kaya ıle ala- kah olarak müsteşarlığımız Gumrukler Genel Mudurlu- ğu'nden alınan 28 06 1995 gunlu. 46466 sa>ılı yazıda adı- nıza tanzımlı mezkur Gumruk Komısyoncu "»ardımcısı kar- nenızı zayı ettıgınıze daır ılanın >ayınlandığı gazete aslının makamlanna gondenlmesı ıstenılmektedır Bundan dolayı soz konusu gazetenın aslının ılanen teblıg tanhı ıtıbanyla (7) yedı gün ıçınde başmudurluğumuze ıbrazı teblığ olunur İSTANBLL GCMRÜKLERt BAŞMÜDÜRÜ Basın 42735