Katalog

Cumhuriyet îmtivaz Sahibi: Berin Nadi Genel Ya>nn YÖnetmeni: Orhan Erinç • Dış Haberler: Ergun Balcı • Istıhbarat Yalçın,YayınKurulu tlh'an Selçuk (Başkan). Genel Yayın Koordinatörü Hikraet Çakır • Ekonomı Bûlenl Kızanlık • Kuhür Orhan Eriırç, Okta> Kurtböke. Ç e t i n k a y a • Yazıişlerı Müdürleri: HandanŞenköken •Spor Abdülkadir Yücelman Özgrn Acar, Hikmet Çerinkaya, Ibrahim VlldlZ ,Dinç Tayanç(Sorumlu) • Makaleler S»mi Karaören #Çe\ırt Se>fettin Şiikran Soner. Ergun Balcı. Diırç # Haber Merkezi MüdÜTÜ Hakan Kara Turhan • Düzeltme Abdullah\azıcı9Bılgı-Bel- Tayanç. Ibrahim Yıldız, Orhan • Görsel Yönetmen: Fİkret Eser ge Edibe Buğra • Fotograf Erdoğan Köseoğlu Bursalı. Mustafa Balbav Ankara Temsilcisi MınUfa Balbay • Haber Müdürü: MüesseseMüdüru:ErolErkut«Ko- MEDYA C: • Yönetım MEDYA G: • Doğan Akın Atatürk Bulvan No: 125, Kat:4. Bakanlıklar- ordinatön Ahmet Korulsan • Kunılu Ba$kanı-Genel Yönetım Kurulu .AnkaraTel: 4195020 i 7 hat). Faks 4195027«lzmırTem- Muhasebe: Bülent Yener • Idare: Müdür GülbinErduran Başkanı - Genel sılcısı:SerdarKızık,H.ZıyaBlv. 1352 S. 2,3 Tel: 4411220. Hüseyin Gürer • lşletme: Önder • Koordınator Refaa Müdur Üıtün Ak- Faks:4419117#AdanaTems;Icısı:ÇetinYiğenoğlu,lnönü Çe«k#Bilgı-tslem:Naülnal»Bıl- Ifitman • Genel Müdur men • Murahhas Cd. 119 S. No: 1 Kat: 1, Tel: 3522550. Faks: 3522570 gısayar Sıstem Mürüvrt ÇOer Yardımcısı Mine Akdag üye Borı Gönenç Yayımlayan \e Basan: \ enı Gun Haber Ajansı. Basın \e Yayıncılık A 5 TürkocagıCad 39 41 CaŞaloŞlu 34334 Ist PK 2*6 l»tanbul Tel (0 212) 512 05 05 120 hatı Faks [0 212ı 513 85 95 21EYLÜL1995 lmsak:5.17 Güneş: 6.43 Öğle: 13.04 Ikindi: 16.29 Akşam 19.12 Yatsı: 20.32 MEDYA CTel 514 (T 53 - 513 95 80 - 513 8460-61. Faks 5118466 96nın mayoları hanp • İstanbul Haber Servisi- Kom Tekstil ve Konfeksiyon Sanayi A.Ş.'nin düzenlediği "Mayo Deseni Yanşması" önceki akşam Swissotel The Bosphorus'ta defileli bir finalle yapıldı. 645 eser arasından fınale kalan 10 eser Esin Moralıoğlu, Begüm Özbek, Deniz Pulaş. Merve İldeniz, Özlem Kaymaz, Yeşim Palanduz gibi ülkemizin önde gelen mankenleri tarafından jüri üyelerine ve basın mensuplanna tanıtıldı. Yanşma sonunda genç tasanmcılardan 1. Sinan Beşe birinciliği kazanırken. lOOmilyonluk ödülün de sahibi oldu. (Fotograf: AYKUT KÜÇUKKAYA) Saatlep geriye alınacak • ANKARA (AA) - Gün ışığından daha fazla yararlanmak için geçen 24 martta başlatılan 'ileri saat' uygulaması, 23 eylül cumartesiyi 24 eylül pazara bağlayan gece sona erecek. Saat Ö2.00'de saatler 1 saat geri alınacak. İleri saat uygulamasından yaklaşık 500 mılyon kilovatsaat enerji tasarrufu sağlanması bekleniyor. Trafiğe 30 bin yeni araç • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Temmuz ayında 30 bin 198 motorlu taşıtın onay belgesi alarak ilk defa trafiğe çıktığı ve aynı dönem ıçinde 865 motorlu aracın da trafikten kaydının silindiği bildirildı. Devlet lstatistîk Enstitüsü (DİE) verilerine göre. temmuz ayında trafiğe kaydolan araçlann içinde birinci sırayı yüzde 73 ile otomobillerin aldığı kaydedildı. Otomobilleri yüzde 10.8 ile motosiklet, yüzde 7.8 ile kamyonet, yüzde 3.1 ile de kamyonlar izledi. Geyiğin öfkesi • VIRSEUM/İSVEÇ (Cumhuriyet) - Armut hırsızı geyik. sinirlenince demir salıncağı boynuna asıp ormana kaçtı. Isveç'in Virseum kasabasında Ulf Steinval'a ait villanın bahçesındeki armut agacına dadanan geyikle yavrusu, bir hafta boyunca bahçe duvanndan atlayıp armutlan yediler. Sonunda sabn tükenen Steinval, geyiğin kafasına armut atarak onu ürkütmeyi denedi. Ama geyiğin öfkesi müthiş oldu. Steinval kendini evine dar attı ve kapıyı kapatarak kendini kurtardı. Geyik ise öfkesi yatışmadığından olacak, bahçedeki demir salıncağa saldırdı. yerinden söktü, yavrusuyia ormana kaçtı. Avusturya Arkeoloji Enstitüsü'nden arkeolog Prof. Stefan Karvviese uyardı: Bembeyaz Efes, siııısiyalı olacak• Avrupa Konseyi, Efes tiyatro onanmına ödül verip (A) statüsüne aldı. Tiyatro için ilk aşamada 75 milyar lira harcanacak. ÖZGEN ACAR SELÇUK-Efes'te lOOyıldırkazılanyü- rüten Avusturya Arkeoloji Enstitüsü'nden ve son kazı başkanı Prof. Dr. Stefan Kar- vviese, "Hava kirliliği konusundaönlem alın- mazsa yakın gelecekte bembeyaz Efes sim- siyah olacak" uyarısında bulundu. Prof. Karwiese, "Turistsiz bir Efesdüşünülemez. Ancak turistlerin Efes'i yıprattıklan da unuruhnamalıdır" dedı. Efes'e ilk kazmayı 1863'te birlngiliz yol mühendisi olan Wood vurdu. Kazıyı 1895'te Avusturyalılar devraldı. 1994'ten bu yana ise Efes kazılannı Prof. Karvviese yürütüyor. Prof. Karvviese ile 100. kazı yı- lında Efes'in sorunlannı ve geleceğini ko- nuştuk. - Sizce, Efes'in ne kadan gün ışığına ÇH kanlabikii? KARVVİESE - Kazılar 100 yıl boyunca aralıksız sürmedi. Tarihsel ve siyasal olay- lardan dolayı bazı molalar oldu. Bence E- fes'in ancak yüzde 15'i kazılabilmiştir. Bu- nunla birlikte yine de yüzde 25'ini biliyo- nız. Tabii bu arada bir başka durum daha var. örneğin bugün tiyatro kazılmış. Kazıl- mış olması yetmez. Acaba, tiyatronun al- tında ne var? Orkestra bölümünün altında ne var? Bunu bilmiyoruz. Dolayısıyla ka- zılmış yerler dahi bilinmezlik içeriyor. Tıyatro tehükede mi? - Çeşitli şölenler nedeniyle tiyatroda teh- likeli bir durum ortaya çıkmıştL Antik tiyat- ro bugün ne durumda? KARVVIESE - 1992 aralık ayında Anka- ra'ya gelen Avusturya heyetinden, Kültür Bakanlığf nız iki talepte bulundu. Birinci- si, tiyatronun onanmı; ikincisi. stadionun onanmı. Ben o zaman kazı başkanı değil- dim. Ben kazı başkanı olunca bu talepleri beşiğime koydular. Uygulamak zorunday- dım. Önce tiyatroda temizliğe başladık. Gerçek durumun saptanmasına çalışıldı. Her yerde çatlak vardı. Delik vardı. Yank vardı. Gerçekten tehlikeli bir durum vardı. Durumubakanlığabildirdikvesorduk: "Ya çahşma ve kapalı bir tiyatro ya da açık bir tiyatro, çahşma yok." Durum, Hamlet"in •Olmak ya da olmamak. İşte sorun bu' söz- lerine benziyordu. Bakanlık bize iki saat içinde yanıt verdi: 'Kapatın'. İki yıl çalış- ma sürdü. Belirli bir ölçüye kadar sağlam- laştırdık. Son durumu Ankara'ya bildirdik. Sınırlı olmak koşulu ile ziyarete açılabihr- di. Şenliklerbile düzenlenebildi. Uçte iki- si tel örgü içine alınmalıdır. Kışın bir pro- je hazırladık. Isviçre'de yapılan bakanlar toplantısında ödül verilen proje (A) statü- süne alındı. Böylece projeye sponsor sağ- lama olanağı doğdu. Uluslararası bir pro- jeye dönüştü. Birinci aşamada 75 milyar li- ra gerekiyor. - 'Stadion'daki durum nedir? KARW1ESE - Tiyatroya çok benziyor. Roma döneminin bu eseri henüz kazılma- mıştır. Batıdaki start bölümü yüzyılın ba- şında biraz incelenmişti. Görülen bölümler tiyatroda olduğu gibi sağlamlaştınldı. Bir kaç yıl sonra o da daha iyi olacak. Genç ve güzel, üstelik bilimsel açıdan çok önemli bir bina. - Bundan sonraki Efes kazüan için bir Prof. Karvviese 1941'de. Doğu Prus\a"da Rus işgali altında ka- lan Koninsberg'de doğdu. Annesi ile 1945'teAvusturya'\asığın- dıktan sonra Avusturyalı oldu. Viyana İ niversitesi İ967 mezu- nu. Arkeolojinin yanı sıra sikkecilik (nömizmatizm) ikinci araş- tırma alanını oluşturdu. Eşi. üç vıl önce trafik kazasında öldü. 2 ki7i var. Türkiye'ye ilk kez 1964 yılında arkeoloji öğrencisi ol- rak geldi. 1969'da Avusturya Arkeoloji Enstitüsü üyesi oldu. Avusturva'da bir kaç yerde kazı vaptı. Almanca'dan başka İn- gilizce, Yunanca biliyor. Bu konuşma Türkçe gerçekleştirildi. 'ağuiıkh plan' hazırladtğınızdan söz edili- yor. Bu nedir? KARVVIESE-Tüm Efes'in bırkuşağın ömrü boyunca kazılması olanağı yoktur. Kazılann 100. yılında Efes hakkında hem çok şey biliyoruz hem de çok şey bilmiyo- ruz. Bazı sorunlar ilgi çekiyor. Efes'in ku- rulması ve gelışmesi önemli bir sorun ola- rak karşımızda duruyor. Amacımız, az ka- zı ile çok kanıt bulmaktır. Bunun için bir- kaç nokta saptadık. Örneğin 60-70'li yıllar- da yapılan \e sonucunda memnuniyet ver- meyen kazılarda ek gelişmeler sağlanabı- lir. Bölgenin tarıhı belirlenebılir. - Kazinrzın finans durumu nedir? KARVVİESE - Maddi olanaklanmız fe- na olmamakla birlikte para yetmiyor. A\"us- turya'da bakanlığımız yeterli parayı sağla- mak için çok uğraşıyor. Bu yılki kazı büt- çemiz. bizlerin maaşlan da dahi] 10 milyon Avusturya Şilini (yaklaşık 45 milyar TL) (Bu arada. Kültür Bakanlığfnın yanı sıra il özel idareleriyle birlikte, yılda 60-70 Türk kazısı için Türkiye Cumhuriyeti'nce öngö- rülen bütçenin sadece 15 milyar lira oldu- ğu da unutulmamalıdır.) - Kazı dışında ne gibi çahşmalar hedefli- yorsunuz? K'VRVVIESE-Kazı dışında (restorasyon ve konservasyon) onanm için planlanmız var. Tiyatro ve stadion gibi restorasyon planlan var. Çünkü o dönemde her yer ba- taklıktı. Orada kazı yapmak çok güçtü. 100 yıl önce kazılan, sonra unutulan bataklıkta tekrar batan çok güzel ve görkemli binala- n günışığına çıkarmak istiyorum. Bugün ise burada kazı yapmak çok pahalı. Ancak bir başka önemli nokta ise bataklıkta olu- saıt gübre eserlere çok dokunuyor, zarar ve- riyor. Özellikle Liman bölgesinde oluşan kımyasal madde. yapılara saldırgan bir et- ki yaratıyor. - Bazı binalan restore ediyor. ayağa kal- dınyorsunuz. Ancak bu binalar daha son- ra hava kirtiliğjnin olumsuz etkisine de açıl- mış olmuyor mu? KARVVİESE - Bu gerçekten önemli bir sorundur. Örneğin tiyatroda 'onarun'dan sonra da sürekli k bakun' için yöntemler dü- şünüyoruz. Hâlâ ne yapacağımızı Bilmiyo- ruz. Kütüphane için düşünmemiştik. Ancak restoratöriimüz u Bir şeyler düşünmek. bir şeyier yapmak gerekir. Çünkü kütüphane arnk her yıl bakım isteyecek" diyor. Büyük bir vinçle önüne geçmek, iskeleler kurmak çok güç. O zaman başka bir şey düşünece- ğiz. Çünkü her yıl en azından bir kere kü- tüphanenin fasadına birisinin mutlaka ba- kım yapması gerekir. Alt bölümü kolay. Ye- tişilir. Ancak üste birisinin çıkması ve bak- ması gerekir. Bembeyaz - simsiyah - Efes'i çevrede kirleten nedir? K.\RW1ESE - Tiyatro yüzyıldır açıkta olduğu için taşlan simsiyah oldu. Hep ha- vanın etkisine açıktı. Eskinin bembeyaz mermerleri şimdi simsiyah... Güneş ve yağ- murdan kaynaklanan doğal etkinin dışında yapay etkiler de var. Izmir'den kirli hava bi- le buraya geliyor. Selçuk'ta kışın yakılan kömür Efes'i çok kötü kirletiyor. Bu etki- lere karşı önlemler almak gerekir. Meryem Ana Tepesi'nden bakıldığında kışın Sel- çuk'un üzeri hava kirliliğinden simsiyah olduğu için Efes görülmüyor. Selçuk, kent olarak da büyüdü. Doğalgaz da gelmedi. Yakın gelecekte bembeyaz Efes simsiyah olacak. Zaman geciktikçe alınacak önlem- ler çok daha pahalıya mal olacak. - Efes, Türk turizmine ne getiriyor? Tu- rizm Efes'ten ne götürüyor? KARVVIESE-Turistsız bir Efes düşünü- lemez. Bugün 5 bin kişi, yann 6 bin kişi, öbürgün 10 bin kişi... Bu rakam böyle ar- tabilır mi? Yine Türk yüksek makamlann- ca rica edilen bir incelemeye başladık ge- çen yı1. Bir kişi üç hafta kadar turistleri sey- retti ve not aldı. Birçok ilginç sonuçlaror- taya çıktı. Örneğin, turistler belli bir nok- taya kadar çok dikkatli davranıyor, özen gösteriyorlar. ondan sonra bu dikkatleri da- ğılıyor. Bu noktadan sonra turistler Efes'i kirletmeye ve yıpratmaya başlıyorlar. Çün- kü Efes çok uzun ve büyüktür. Turist grup- lan çok yavaş ilerliyorlar. Gruplann ardı arkası kesilmıyor. Ankara Vian turistleriçin ikinci bir yol açılabilir mi' biçiminde bir başka öneri geldi. Belki bir gün gerçekten bu yapılabilir. Ancak, bu durumda bazı tu- ristler kentin bazı bölümlerini göremeye- cekler. Bazılan iseöteki bölümlerini... Bun- dan sonra da itirazlar başlayacak. - Efes'in geieceğine yönelik önerileriniz nedir? KARVVİESE - Çok zor bir döneme giri- yoruz. Çünkü, mirasımız çok ağır. Yüzyıl sırasında ortaya çıkanlan eserler bakım, restorasyon istiyor. Ne kadar hazır olsak bile o kadar zor oluyor. Her şey birden ya- pılamıyor. Becerili insanlar, uygun güçler birleşmese. işbirliği yapmasa, ortak bir ses- le konuşmasa, Türk olsun Avusturyalı ol- sun. o zaman biz değil insan olarak Efes çok zarar görecek. Tek bir insan bir şey yapa- maz. Birlikte her şey yapılabilir. Şunun far- kındayım. Biz Avusturyalı olarak bu ülke- de yabancıyız. Ne kadar dost bir ülkede ol- sak da. 31 yıldır buradayım. Olaylan bir iç açıdan seyrediyonım. Geleceğe elbirliği ile hazırlanmak gerekir. Karşı karşıya gelirsek bundan Efes kaybeder. Ephesos'un ilk adı olan kayıp kent "Apassas" bulundu mu? Efes Müze Müdürü Sebahartin Erdem- gil ve ekibince yürütülen kazılar sonucun- da tarihi l.ö. 4. bin yıla uzanan bir höyük bulundu. Burasınm, Hitityazilı metinlerin- de sözü edilen "Ahhiyava Krallıgı'*nın baş- kenti ve henüz nerede olduğu bilinmeyen "Apassas" olması olasılığı ortaya çıktı. Müze Müdürü Erdemgil. Cumhuriyet'e "Ege tarihini değiştirecek bu butuş konu- sunda daha saglıklı arastırmalar için Anka- ra 'dan prehistorya (tarih öncesi) uzmanla- n istedik" dedı. Erdemgil, dilbilimcilerinin Hitit metin- lerindeki başkent "Apassas" sözcüğünün daha sonra "Ephesos" adına dönüşrüğünü varsaydıklanna dikkati çekti. Mitolojik kaynaklardan esinlererek E- fes'in 1.0. 1000 yılında Atina Kralı Kod- ros'un oğlu Androklos tarafından kuruldu- ğu ve buraya önce îyonlann yerleştiği var- Bronz balta (1.ÖJ000). sayıhrdı. 100 yıldır sürdürülen kazılarda bu tarihi daha eskilere götürecek bir kanıta rastlanmamış ve aynca bu höyüğün varlı- ğı, bilim adamlannın dikkatini çekmemiş- ti. EfesMüzesi'nce, 1992 yılında Ayasuluk kalesinin jjüney eteğinde yapılan bir başka kazıda l.O. 3. binyıla uzanan bir yerleşim yeri bulunmuşru. Burasmın kayıp ".\pav sas" kenti olacağı tartışılmışsa da herhan- gi bir sonuca ulaşılamamıştı. Erdemgil. yeni bulunan höyük hakkında şu açıklamayı yaptı: -Temmıtzda müzemiz uzmanlannca bir çe\re araştırması yürütüldü. Efes'in Mag- nesia kapısının 400 metre doğusunda büyük bir höyüğe rastlandı. İlk çalışmalarda dahi burasınm önemli bir yerİeşim yeri olduğu kolay hkla anlaşıldi. Kısa süretiçalışmalarda pişmiş topraktan yapılmış değişik kaplar. obsidienden (bir çe- şit volkanik cam) yapılmış ok ucu, orak ve bıcaklar ile taş ve bronz baltalar bulundu. Bunlann bir bölümünün t.Ö. 4. binyıla (Kalkolitik Dönem'e) ait olduğu saptandı. Höyükte kamulaştırma çalışmaları ta- mamlandıktan sonra kazılar sürdürülecek- tir. Aynca, Ankara'dan dönemin tarihini bi- len uzmanlar istedik. Önümüzdeki yıllarda Hitit dönemi bu- luntulanna. hatta bazı yazıtlara rastlana- cağını sanıyoruz. AncaL bundan sonra bu höyüğün Apassas olup olmadığı kesinlikle anîaşılacaktır" Bılındığı üzere Kemalpaşa-Selçuk yolu üzerinde bir kaya kabartması bilim adam- lannca Hititlerin bölgedeki varlığını sapta- yan bir kanıt olarak görülmektedir. Mark Twain Efes'i eşek sırtında gezdi Avusturya Kazı Heyeti Başkanı Stefan Karvviese, ünlü Amerikalı gazeteci- yazar Mark Twain' in Efes izlenimlerini şöyle aktardı: "Mark Tvvain, birkaç zengin Amerikalı ile birlikte Avrupa'yı gezdi. Yatla önce İzmir'e ve sonra trenle Selçuk'a geidiler. Selçuk tstasyonunda bindikleri eşeklerie Efes'e gittiler. Tvvain, "Innocents Abroad-Yoldaki Masumlar' adıyia yazdığı kitapta bu yolculuğu 'humoristik' bir dille anlattı. Daha sonra Mısır'a yelken açtılar. Efes'te gördüklerinden şaşkına döndü. O zaman toprak, Efes antik kentini kar gibi örtmüştü. Efes bomboştu. Sadece, birkaç antik yapı ayakta duruyordu. Bunlardan biri olan tiyatroda arkadaşlan ile oturdu. Eskiden yaşanan günlerin düşünü kurdu. Antik kentin ölü sessizliğinden büyülendi. Kentin sessizliği çok hoşuna gitti. Bugün nerede o güzelim sessizlik? Tvvain. kitabında tngiliz arkeolog VVoods'un Efes'te kazılara başlayacağından yakınırcasına şöyle yazdı: Duyduğum kadan ile İngilizler burada arkeoloji k kazıya başlıyorlarmış. Başlasınlar, başlasınlar da gördim bakalım olacaklan!.." Efes kentinin öteki adlan APASSAS: lö 2 bin yıllannda Hitit metinlerinde geçiyor. Apassas ile Ephesos kelimeleri birbirine çok benziyor. Ikisi de "an"ya baglı. Latincedeki "an"sözü "apit", Mısırca "bifdemektir. Apassas kenti kayıptır. Efes'in simgesi de "an"dır. Selçuk Kale tepesınde. Küçük Menderes'in körfezle buluştuğu yerin korunması amacıyla yaratılan tannça, bölgenin manevi çekirdeğıni oluşturdu. Tannçaya sonra Ephesıa denildi. KOREŞSOS: Deniz yolu ile İÖ 1000 yılında yöreye gelenlyonlar bugünkü Stadion önündeki burunda kale inşa edip buraya bu adı verdi ler. Büyük olasılıkla Yunanlar yerel tannça Ephesia'yı kendi tannçalan Artemisa ile özdeşleştirdiler. EPHESOS: Lidya kralı Karun. lö 6. yüzyılın ortasında burayı kuşattığında. Yunanlar, Akropolisi teslim ettiler. Ancak (tıpkı Bizanslılann Fatihin kuşatmasında Haliç'e gerdikleri zincir gibi) Akropolis ile Ephesia tapınağının arasını 1.300 metre uzunlugunda halatla bağlayıp, buradan aynldılar. Karun, Koressos'lulara dokunmadı. Yeni bir tapınak yaptılar. Yeni kent artık Ephesos adını aldı. Karun'un da yardımıyla yapılan Artemis tapınağı daha sonra dünyanın yedi hankasından biri oldu. ARSİNOEİA: Büyük tskender'in halefi Lysimacos(298- 281) Efes'in yanında Mısır kralının kızı olan eşinin adından dolaylı "Arsinoeia" adında yeni bir kent kurma girişiminde bulundu. Kimse orurmaya yanaşmayınca, kentin kanallan tıkandı, her şey su altında kaldı ve ölümünden sonra terk edildi. EPHESOS: 2 yüzyılın sonuna doğru liman yakınında Roma imparatoru Augustos zamanında yeni bir kent oluşturuldu. Sonradan ortaya çıkan Büyük Efes'in çekirdeği oldu. Ephesos adı yeniden kullanıldı. AGIOS TBOLOGOS: IS 6 >üz>'ilda Jsa'nın 12 havarisinden biri olan St Jean'ın mezannın burada oluşundan dolayı Bizans döneminde bu adla anıldı. AYASULUK: Daha sonraki yüzyıllarda ise Agios Teologos'dan bozularak bu adla anılmaya başlandı. SELÇUK: Atatürk. yöredeki Selçuk yerleşmesinden dolayı İcente bu adı verdi. 'Güzel' seçilmek için ter dökme sırası erkeklerdeydi HATİCETUNCER En yaşlısı 24 yaşında, çoğunluğu sa- nşın, yeşil gözlü 16 erkek. iki saat sürey- le podyumda dans etti. salındı. "Clark çekti"... Ve 21 yaşındaki ODTÜlü Karahan Çantay, sanşın rakiplerini geçerek ilk Türkiye Erkek Güzeli seçildi. İşte, Mr.Turkey '95'in ölçüleri: Boy 1.85, kı- lo 82, ceket 54, pantolon 42, ayak 43. Show TV'nin Ortaköy Princess O- tel'de düzenlediği Mr. Turkey',95 fınal gecesinin ilk göze çarpan yanı kadın iz- leyicilerin, güzellik kraliçelerinin seçil- diği yanşmalardan daha fazla ilgi göster- mesiydi. Kadınlann intikamı olacaktı bu gece. Kadmlara hayatlan boyunca hep hangi ölçülerde olmalan gerektiği söy- lenmişti. Onlann ölçüleri 90-60-90'a sı- kışıp kalmıştı. Bu ölçülere sahip olmak isteyen kadınlar. zamanlannı güzellik iş- kencehanelerinde, çile doldurarak geçir- mişlerdi. Amaç hep aynıydı; güzellik kraliçelerinin o bilinen ölçüleri... Şimdi erkek güzelliğinin simgeleri karşısmda ezilip büzülme, spor salonla- nnda "üçgen bir vücuda" sahip olmak için ter dökme sırası erkeklerdeydi. Su- nucu Billur Kalkavan'ın intikamı kor- kunç oldu. Şöyle sesleniyordu salonda- kierkeklere: "Omuzlarmız ne kadar dar, göbekkriniz ne kadar haşmetli, boylan- nrz ne kadar kısa,yaşlannız ne kadar geç- kin!" Mr. Turkey adaylan, podyuma ön- ce Sibel Can'la birlikte çıktılar. Figürler sert, bakışlaryakıcıydı; üzerlerinde par- dösülerlejüri üyeleri Elif Dağdeviren,E- nis Özkan. Arzum Onan, Neslihan Yar- gıcı, Özcan Sandıkçıoğlu, Gönül Yazar, Zeynep Tunuslu.Aykut Işıklar, Berna La- çin'in yer aldığı masanın önünde durdu- lar. İkinci turda, takım elbiseleri. ellerin- de çantalan ve cep telefonlanyla başan- lı işadamı kompozisyonu çizdiler. Sıra adaylann tek tek kendilerini tanırtıklan ve kurayla çektikleri sorulan yanıtlama- ya geldiğinde ise mizansenlerde canlan- dırdıklan kendine güvenli erkekten eser yoktu. Yakışıklılann neredeyse hepsi tekliyor, dersini çahşmadan sözlüye kalkmış öğrencileri andınyordu. Erkek güzeli seçilen Karahan Çantay "2010yı- lında nerede olmayı planlıyorsunuz" so- rusunu, arada takıîarak da olsa söyle ya- nıtlıyordu: "15 yıl sonrasını kestirmek güç. Kariyer sahibi, kendine güvenen, so- nımluluğumdaki insanlan. ailemi, ço- cuklanmı rahat >aşatacak duzeyde gelir sahibi olmayı istiyorum". İkinci Türkiye Erkek Güzeli seçilen Önder Bekensir i- se "Kimin yerinde olmak isterdiniz" so- rusunu "Atâtürk'ün"dıye yanıtlayıp ne- denini şöyle açıklıyordu: "Çünkü şuan- da ona muhtacız". Üçüncü Serkan Tut- kun kurada şu soruyu çekti: "Ortaöğre- rime yeni bir ders konulsa ne dersi olma- sını isterdiniz". Serkan. "Aile planlama- sı, düşüncesizcemeydanagetirilen çocuk- lan.bu yanL.^diyordu. Yarışmanın izleyiciler için en ilgi çe- kici bölümü. erkek güzellerinin şortla boy göstermeleriydi. Ardmdan smokin- le geçişbaşlıyordu. Güzellerimiz podyu- ma kollannda birbirinden güzel manken- lerle çıkıyordu. Sibel Can'ın konserinden ve reklam arasından sonra yanşmanın sonuçlan açıklanıyor: 21 yaşındaki ODTÜ Mate- matik son sınıf öğrencisi Karahan Çan- tay birinci, 20 yaşındaki Boğaziçi Uni- versitesi Turizm Yüksekokulu öğrencisi Önder Bekensir ikinci. 21 yaşındaki S- por Akademisi öğrencisi Serkan Tutkun üçüncü. Türkiye ikinci güzeli seçilen Önder Bekensir gözyaşlannı tutamıyor, hüngür hüngür ağlayarak yanşmacı ar- kadaşlanna sanlıyordu. Çantay. Londra'da yapılacak olan Dünya Erkek Güzeli'nin seçileceği Mr.World 95/96'da Türkiye'yi temsil edecek. İkinci erkek güzeli Önder Be- kensir Avustralya'nın Brisbone kentin- deki Manhunt International'95'e katıla- cak, üçüncü erkek güzeli Serkan Tutkun ise Mr.Avrupa'95'te Türkiye'yi temsil edecek. Türkiye erkek güzeli Karahan Çantay