Katalog

22 MART 1995 ÇARŞAMBA • • • • CUMHURİYET SAYFA HABERLERIN DEVAMI 17 Rusya ıluıılı, AB sert • Baştarafı I. Sayfada de gelen gazetelennden Frank- furter Allgemeıne ve Dıe Welt, gelışrnelen bınncı sayfadan manşette \erdıler Fransa Pans muhabırımiz Mişel Peri- man'ın haberıne gore Fransız basını, Turk Sılahlı Kuvvetle- n'nın Kuzey Irak'ta başlattiğı buyuk operasyonun, PKK'nın bolgedekı uslennı yok etmeyı amaçladığını ve hedef gerçeİc- leştınldıgınde Turk askerlennın bolgeden çekıleceğmı ıfade et- tı Sağ eğılımh Le Fıgaro gaze- tesı dunİcü manşetınde "Kıirt- lerin hakkından gelmek için Turkler Irak'ta" dedı "PKK üslerine karşı geniş çapta saldı- n" dûzenlendığını >azan gaze- te "Ankara'nın bolucu Kurtle- rin peşine duştuğunu" vurgula- dı Claude Lorieux ımzalı \ azı- da, Turkıye nın daha öncekı vıl- larda Kuzev Irak'takı dığerope- rasyonlannı ve bu arada 1992'dekını anımsatarak duru- mun müsaıt olması nedenı>le o zamanlar Mesut Barzani'nın "Turk-Kürt sınınnı gozetim al- ünda tutmayı kabul ettigT belır- tıldı Şımdıferde ıse Mesut Bar- zanı ve CeJal Talabani'nın bır- bırlenyle savaşmalan sonucu mevdana gelen anarşık ortamda PKK'nın "durumdan yararla- narak" adamlarına yorede bır "sığmak" sağladığı ıfade edıldı Le Fıgaro, Turklerın "Iraklı Kurt otoritelere PKK'yı dene- tim altında tutmak için guvene- meveceğnıe" ışaret ederek "Ku- ze> Irak'ta Kürtotoritesivokar- ük. Kabıle manbğı yeniden hort- ladı" dıye yazdı Yorumda "görünuşe gore" ÇiBer hukümetının Guneydoğu problemıne sıyasal bır çozum aramaktan vazgeçtığı ve ınısı- yatıfin orduya bırakıldığı one suruldu ÂB Avrupa Bırlığı Kuzey Irak operas>onunueleştırdı AB Ba- kanlar Konseyı nın donem baş- kanı Fransa Dışışlen Bakanı Alaın Juppe yaptığı açıklamada "Turkiye, Irak'ın toprak bütün- lüğune insan haklan ve demok- rasinin temei ilkelerine saygı gos- termebdır"dedı Juppe AB nın PKK. yı teronst bır orgut olarak gordugunu de sözlenne ekledı Rusya ıhmlı lennı duşunduklennı belırten Karasın, "Turkive'nin20mart- taki açıkiamalannda bevan ctti- ğı sekılde. anıaçlanan operasvon sona erdikten sonra biriiklenn geri çekileceklerini duşunuvo- ruz" dedı Ingütere Rusva Turkıye'nın Kuzey Irak'ta başlattığı sınırotesı ope- rasyon konusunda ılımlı bıryak- laşım sergıledı Rusya Dışışlen Bakanlığı Sozcusu Grigori Karasin, dun duzenledığı basın toplantısında okuduğu resmı açıklamada Turkıye'nın operasyonunun Moskova tarafından yakından ızlenmekte olduğunu belırttı Operasyonun, Irak'ın toprak burunluğune karşı bır mudaha- le olmadığı fıknnden hareketle, Turk bırlıklennın amaçlanna ulaştıktan sonra gen çekılecek- Operasyon, buyukluğu bakı- mından Ingıltere basınının ılgı- sını çektı Gazeteler uluslarara- sı ajans haberlen yanında. ken- dı muhabırlennm şu yorumlan- na yer verdıler Fınancıal Tımes "1992'den beri Türk ordusunun Kuzev Irak'a vönelik uçuncu ve en bu- yuk operasvonu başladı. Ordu. ay başından ben Irak sımnna yı- ğınak vapıvordu \e operasvon bekienmektevdi. Bir subav, PKK'nın cumartesi gunu 15as- ken oldurmesınm ardından ope- rasvon emrır.ın geldığını bıldır- di. Gozlemciler, operasvonla. PKK bahar saldınsına geçme- den orgute ağır bir darbe vurul- masının amaçlandığmı bildirdi." Guardıan "Turkiye aynlıkçı Kurtiere karşı Kuzey Irak'a 35 bin asker göndererek muttefik- lerinin guvenlıklıbolge'kavra- mının anlamsızhğını sergıledi." CNN Kuzev Irak'a yapılan operas- >ona Amenkan haber kanalı CNN televızyonu, dun sabah ha- berlennde genış >er \erdı Ha- berde "Saddam'dan sonra bu kez de Turkler Kuzey Irak'taki Kurtiere bomba yağdınyor*1 de- nılerek, operasyonda sıvıl hal- kın da zarar görduğunun gelen duyumlararasında olduğu belır- tıldı 35 bın kışılık bır kuvvetle, Tu- rkıye'nm Kuzey Irak'ta asken bıroperasyon yaptığını belırten TV haber kanalı, "Ülkede ŞO'den fazla etnik grup yaşıyor" sözlenne yer verdı CNN, bu sozlenn hemen ar- dından, Kıbns Rum Kesı- rru'nde. Yunanlılarve Rumlann katıldığı bırpanelın habenne de yer vererek 'Helen Davanışma Orgütu'nden bır yetkılının "Tiırkiye soykırunlar ülkesi" sozlennı ekrâna getırdı Bu arada, Türkıye uzmanı ln- gılız Profesor Andrew Mango, dun CNN'e verdığı demeçte, Turkıve'nın Kuzev Irakoperas- yonunu haklı bulduğunu belırt- tı ABD ABD'de yazüi ba&ıg^harçkâ- ta ılışkın haberlen genış kullan- mazken telev ızyonlar genış yer ayırdı Haberlerde. ABD nın Turkıye'ye destek venrken te- reddutlen olduğu vurgulandı ABC televızyonunun habe- nnde harekâtla ılgılı aynntılı bıl- gılervenldı Haberde VVashıng- ton un Irak ve lran'ı stratejık oneme sahıp olan Turkıye sayesınde ızledığı bu nedenle Türkıye hukumetıne karşı sessız kalındığı değerlendırmesı vapıl- dı 'Türkiye ve ABD' • Baştarafı 1. Sayfada ve Turkıve'nın Kuzev Irak poü- rikaları birbınne vaklaşmış. Bu- nun çeşıtlı nedenleri olabilir. ABD, Kurdıstan Yurtseverler Birliği liden Celal Talabanı üe Kürdistan Demokrat Partisi li- deri Mesut Barzanı'vebaglıgüç- ler arastnda bolgededevanı eden çatışmalan denedevemedi." TSbnsfarkİıydP "KıbnsTirihi" adlı ıki cıltlık bılımsel bırvalışması da bulu- nan Şukru Gjrel hukumetın, sı- nırotesı operuvonu Kıbns Banş Harekâtı'ylakarşılaştırarak. Ku- zey Irak'a adadan daha buyuk bır harekâtdazenlendığını açık- lamasmın "yakışıksız ve yanhş" olduğunu vurguladı ve şunlan soyledı •* Kıbns Banş Harekâtı çok farklıvdı. ürada. kara, denız ve hava kuvvetlennin organize ola- rak yüruttukJeri ve Batı silahiı kuvvvtlerinde bile çok fazla or- negi gorulmeven bir çıkarma ya- pıldı. Belkı ılk aşamada. Kuzev Irak'a gondenldığı kadar asker yığılmadı. \ncak, daha sonra kontrol altına alınan genış bol- geyi tutabılmek ıçın bu kadar as- ker gondenlmışti. Avnca Silahiı Kuvu'tJer, Kıbns'ta çok buyuk bir dirençle karşılaşmıştı. Yani Kıbns Harekâtı'nın 'savaş bo- yurunu ihmal etmemek gerekir." Mali^et, trilyonları bulacak ANK\RA(Cumhuri>et Bu- rosu) - Kuze 1 Irak'ta 4 ayrı bol- gede 12 kanpın hedeflendıgı, asken harekıtın malıyetmın 10 tnlyon lıradJi az olamayacağı belırtılıyor Kaynaklar 1992 yılında ya- pılan ve şu arda devam eden he- rekâttan dahı az kapsamlı olan Turk Sılahlı s.uwetlen operas- yonunun 26 mnluk malıyetmın dönemın rakjnlanna gore 2 tnl- yon hray ı buıluğuna dıkkat çek- tıler Hukurrenn, "Kıbns dahil cumhurivet arihinin en buyük sınırotesı ha'ekâd" olarak nıte- ledıgı operasx>nun başlangıcın- da kesın mabet tahmını yapıla- mayacağını urgulayan yetkılı- ler, gereklı feynağın Mıllı Sa- vunma Bakanlığı butçesının ya- nı sıra lçışlen Bakanlığı, Olağa- nustu Hal Bölge Vahlığı ıle çe- şıtlı fonlardan sağlanacağını be- hrttıler Mıllı Savoınma Bakanı Mehmet Gölhan ın, "Operas- von 10 gün desurebilir, 1 av da" sozunu anımsatan yetkılıler ha- rekât surecme gore malıyetın Mıllı Savunma Bakanlığı'nın 152 tnlyon 847 mılvar lıralık butçesının yuzde 10'u duzeyıne kadar (yaklaşık 15 tnlyon lıra) ulaşabıleceğıne dıkkat çektıier 1992 yılında gerçekleştınlen operasyonda Mıllı Savunma Bakanlığı nın 23 tnlyon 770 mılyar lıralık butçesının yûzde 11 'ı oranında malıyet çıkanl- mıştı G Ü N D E M MUSTAFA BALBAY H Baştarafı 1. Sayfada dığı gun çapını ılan ettı - KıbusharBkâttndan daJDuyuk. Aktuna bırkaç gun sonra hare- kâtı Büyük Iskender'ın buyuk Do- ğu yolculuğu ıle karşılaştınrsa şaş- mamak gerekır TSK nın, Kuzey Irak'takı PKK kamplarını yok etmesı, terorıstlen etkısız hale getırmesı, ulkede tero- run sona ermesı bakımmdan çok onemlı Ancak, daha harekâtın bı- nncı gununde bu başarılmış gıbı bır hava yaratmak tehlıkelı değıl mû Nıtekım ılk çelışkıler dun kendını gosterdı Mıllı Savunma Bakanı Gölhan.TBMM kursusunde açıkla- dı - Hıç şehıdımız yok, 200 PKK'lı oldüruldü Bakandan bırkaç saat sonra Dı- yarbakır'da harekât sozcusu açık- lama yaptı - Ilk temas, 8 şehıt, 24 teronst olduruldû Yapılan plan 100 kılometre kadar ıferlemeye yonelık Yer yer "kama" bıçımınde gırmeler yapılacak Bu durumda harekâtın ucu Erbıl'e ka- dar uzanabılır Ancak etkısız hale getırılmesı hedeflenen uç bın tero- rıstın, karşı koymak yerıne farklı yonlere dağılarak "hedef olmama" yolunu seçtığı belırtılıyor Bu, hare- kâtın uzamasına neden olabilir Du- zenlı bır orduya karşı, nerede, nasıl gızlendıklerı bellı olmayan "genlla tıpı savaşı" benımsemış teronst grupları PKK lıderı Öcalan ın operasyon- dan kısa bır sure once BBC Turkçe servısıne verdığı demeç ılgınç Operasyon ve Hükümet... ŞoylfrdiyofOealan* "Bugunlerde bır saldın gelışebılır Buna karşı hazırlıklıyız Özel olarak huduttan ıçert gırme dıye bır saldın durumumuz yok Fakat hudut boy- lannda ve ıçensınde ustlenme du- rumumuz var Gelışecek bır saldın- ya karşı cevabımız kısa surede ol- mayacak Oldukça uzun sureye ya- yılacak " Ortaya çıkan tablo operasyonun beklenıldığı kadar kısa surede so- nuç vermeyeceğını gostenyor Operasyonun dışarıdakı yansı- malan ıse şu aşamada Turkıye açı- sından kaygı verıcı bır ıçenk taşımı- yor Aksıne, değerlendırmelenn ço- ğu, destekler ıçerıkte En buyuk destek ıse ABD'den Örıce Çiller'ın Vakko kravatla bağladığı Clinton yeşıl ışığı yaktı - Devam edın, ama sıvıllere dık- kat Dışışlen Bakanlığı Sozcusu Christıne Shelly ıse Alparslan Türkeş gıbı konuştu "PKK, vahşı bır teronst örgüttur İnsan haklan ıhlallerının büyuk suç- lusudur" ABD, PKK'yı teronst ılan edeyım mı etmeyeyım mı dıye uzun uzun duşunmuştu Onaylayanlar, karşı çıkanlar olmuştu Sonunda yarım ağızla "PKK, teröryapan bır orgut- tur" denmıştı Amerıka bu, adamı ne zaman "vahşı" ne zaman "yahşı" ılan ede- ceğı bellı olmaz PKK, dışarıda kendını "ulusal kurtuluş savaşı veren" bır orgut ^rfaratctanımliyordu J Veryer destek alıyordu Bugun bu kapıların çoğu- nun kapandığı goruluyor Bu du- rum, başka bır ulkenın desteğıyle boyle bır savaşın verılemeyeceğını bır kez daha gosterdı Zaten, başka bır ulkenın desteğıyle devlet kuran bağımsız olmaz, destekçı ulkenın uydusu olur Kuzey Irak operasyonu henuz sı- cak ve yorum yapmayı sağlayacak bılgıler yok Ancak bu operasyonun ortaya koyduğu en onemlı sonuç, "bıttı, bıtıyor, bu kış tamam, bahara çıkmazlar, bıttı de dumanı tutuyor" demeçlerıyle yıllardır suren PKK te- rorunun hangı aşamaya geldığını gostermesıdır Kuçuk bırlık kaydırmalardan ko- lordu kurmaya, komandodan tum bolgeye ozel tım yerleştırmeye ge- çıldı Sonra sınır otesı takıp operas- yonlan ve şımdı uzun surelı ve "en en buyuk" operasyona Olaylann son on yıllık gelışımı, gı- derek katlanan bır seyır ızlıyor 1984'te toplam 75 olay meydana geldı, 12 teronst olduruldû, 39 gu- venlık gorevlısı şehıt edıldı 1985'te 238 olay 102 olu teronst, 67 şehıt 1986'da 196 olay 42 olu, 52 şehıt 1987'de 312 olay 94 olu 64 şehıt 1988'de 315 olay, 120 olu teronst, 52 şehıt 1989'da 802 olay 175 olu, 140 şehıt 1990'da 801 olay, 312 olu, 153 şetııt 1991'de 1165 olay, 314 olu 254 şehıt 1992'de 1457 olay, 986 olu, 581 şehıt 1993'te 3182 olay, 1699 olu, 625 şehıt 1994'te 279 olay 269 olu, 49 şehıt 11 yılın toplamı ıse şoyle 8827 olay, 4127 olu teronst, ^077 şehıt Rakamlar, Cumhurbaşkanı Sü- leyman Demirel'ın, gazetecılerı toplu kabulunde verdığı dosyadan Oldurulen terorıstler de bu ulke- nın vatandaşı 11 yılda yaşamını yı- tırenlerın toplamı 6204 Bu, resmı rakam Turkıye'yı 12 Eylul'e getıren olay- larda olenlerın toplamı 5 bın dola- yındaydı Terorun ekonomık boyutunun al- tından kalkmak ıse daha guç Son olarak bılınen, yılda 400 tnlyon lıra- nın harcandığı Bugunku durumda terorle mu- cadelede askerı açıdan zorlanabı- lecek neredeyse en son şeyler ya- pılıyor Bundan otesı Surıye'ye, Lubnan'a, Almanya'ya sınır otesı Hukumet ıse terorle mucadeleyı, asken başanlan dalga dalga duyur- maktan ıbaret sayıyor Bugun hu- kumet, Genelkurmay'ın halkia ılışkı- ler daıresı durumundadır Genelkur- may Başbakanlığa bağlıdır ve tabıı kı yaptığı bır şeyı hukumet duyura- caktır Ancak ıcra organının tek ış- levı bu m u ' Guneydoğu da, "En onemlı soru- nunuz nedır" dıye sorulduğunda, bınncı sırada ışsızlık, ıkıncı sırada topraksızlık gelıyor Demokratıkleş- me ıse hukumet ıçın oy ya da pres- tıj sağlayacaksa duşunuluyor Bol- genın hıçbır gerçeğıne el atmadan, salt asken onlemlerle nereye kadar gıdılebılır"? "Çoook buyuk" bır operasyon da bolge gerçeklerı ıçın yapılmalı Bomba yağıyor Batı'da kuşku: Türkîye • Baştarafı 1. Sayfada rasyondakı gıbı yer yer cephe savaşına gırme taktığınden vaz- geçerek çeşıtlı yonlere doğru dağılmayı tercıjı ettığını belırttı- ler Dıyarbakır 2 Ana Taktık HavaÜssü'ndenkalkan F-16'lar ıle F-4 uçaklan, oncekı gûn ya- pılan hava operasyonlannın ar- dından dün de bazı bölgelen bombaladılar Operasyona destek veren Cobra ve Super Cobra helıkop- terlenyle çeşıtlı bolgelerde hare- kât surdurulurken, bolgenın de- nnlığıne ındınlen komandolar da PKK kamplannı behrlemeye çalıştılar Bazı bolgelerde yapı- lan operasyonLarda komandola- ra topçu desteğı sağlandıgı bıi- dınldı Mıllı Savunma Bakanı Mehmet Gölhan, dun basın mensuplan, ardından da TBMM >e bılgı venrken Sılah- lı Kuvvetler'ın Kuzey Irak'a yaptığı operasyon sırasında sı- cak temasa geçılerek 200 tero- nstın oldurulduğunu soyledı Kuzey Irak'takı 12 PKK kam pından bazılannın yerle bıredıl- dığını, bazılannın da ele geçınl- dığını belırten Gölhan "Ko- mando birlikleri geceyansı Irak'a geçerek gûzergâhın gu- venliğını sağladı. Bu nedenle hiç- bir zayıatımız \ok. Bır tek aske- rin bile burnu kanamadı" dıye konuştu Gölhan'ın hıçbır aske- nn şehıt olmadığı açıklamasını, Genelkurmay Başkanlığı'ndan son bılgılen almadan once yap- tığı bıldınldı Turkıye'nm Kuzey Irak'ta yaptığı operasvonda hıçbır ul- keden tepkı gelmedığını belır- ten Gölhan "Buyukelçileri dun akşam Dışişleri Bakanhğı'na ça- ğırarak bdgi verdik. Ancak. hiç- bır buyukelçıden tepkı gelmedi" dedı Gölhan, operasyonun ne ka- dar süreceğıne ılışkın kesın bır tanh vermekten kaçınırken "PKK'nin koku kurutuluncaya kadar operasyon devam edecek- tir. Bu sure 10 gün de olabilir, 1 ay da ofabilir" dıye konuştu Genelkurma> Sozcusu Kur- ma> Alba> Doğu Silahçıoğlu Dıy arbakır'da yaptığı açıklama- da harekât sırasında, dün akşam uzenne kadar 8 enn şehıt oldu- ğunu, 11 de yaralı bulunduğunu bıldırdı Butun fızıkı hedeflenn aşıldığını bıldıren Silahçıoğlu, aynı saat ıtıbanyla 24 PKK'h- nın oldurulduğunu soyledı Si- lahçıoğlu, Mıllı Savunma Baka- nı Gölhan'ın oldurulen PKK lı sayısının 200 olduğunu soy ledı- ğının anımsatılması uzenne, te- rör orgutüne büyuk zayıat venl- dığı yönunde bılgıler ahndığını, ancak "tespitedilen" PKK'lı olu sayısının 24 olduğunu anlartı Denız komandolannın da ka- tıldığı operasyonda arazı tara- masının sürdurülduğü kaydedıl- dı PKK'nın Bote kampı ımha edılırken Türk Hava Kuvvetle- n ne aıt uçaklar, bölgede toplam 46 sortı yaparak 60 bomba bı- raktılar Genelkurmay Sözcusü Silah- çıoğlu. bolgeye sevkıyatm sur- duğunu belırterek çok sa> ıda ha- van. uçaksavar. mayın, makıne- iı tufek ele geçınldığmı bıldırdı Silahçıoğlu, Kuzey Irak'ın 40-50 kılometre dennlığıne ıne- rek surdurülen operasyon sıra- sında tum fızıkı engellenn orta- dan kaldınldığını ve bolgede hâ- kımıyetın sağlandığını ıfade et- tı Harekât öncesınde Kurdıstan Demokratık Partısı (KDP) lıde- n Mesut Barzani ve Kurdıstan Yurtsev erler Bırlığı (K YB) lıde- rı Celal Talabanfye bılgı ve'nl- mesının soz konusu olmadığını aktaran Silahçıoğlu, Adana'da konuşlandınlan çokuluslu Çekıç Güç'e, bolgedekı uçuşlar sebe- bıyle koordınasyon maksatlı olarak operasyon başladığı sıra- da bılgı venldığını bıldırdı Si- lahçıoğlu TSK nın operasyon- lann bıtmesının ardından bolge- den gen çekıleceğmı yınelerken "Bolgede kalmavacagız" dedı Silahçıoğlu, operasyon sıra- sında peşmergelerden > ardım ıs- tenmesının soz konusu olmadı- ğını belırtırken peşmergelenn bolgeyı tyı tanımalan nedenıyle kılavuz olarak kullanılabılecek- lennı soyledı Irak sınınnda Habur-Hakkân bolgesı boyunca 358 kılometre- lık bıralanı kapsayan operas>o- nun, 220 kılometre uzunluğun- da, 40 kılometre dennlığmdekı bölgeyı ıçıne aldığı belırtılıyor Sına ve Bote kamplanna sortıle- nn yapıldığı operasyonda, Haf tanın, Metına, Mezı-Keryaden- Şıvı ve Hakurk alanlannda 12 kamp hedeflenıyor Bölgede 2 bın 500 ıle 2 bın 800 arasmda PKK teronstı bulunduğu tahmın edılıyor Turkıye'nın kuzeyden Irak yonetımının de guneyden Kuzey Irak'a bır "sandvk; ope- rasyonu" başlattığı yolundakı haberler yalanlandı Dışışlen Bakanlığı"yetkılılen, TSK'nın başlattığı harekâtla bırlıkte boy- le bır duşuncenm onJenmesı ıçın gelışmeler konusunda en geç Irak'a haber venldığıne dıkkat çektıier Aynı yetkılıler, Anka- ra'nın Bağdat'a Irak'ın toprak butunluğünün korunacağı yo- lunda kuvvetlı bır guvence ver- dığını soyledıler AA'nın habe- nne göre, Irak Devlet Başkanı Saddam Huseyin muhalıflennı bünyesınde topla>an Irak Ulu- sal Kongresı (INA) dun Kuzev Irak'ta duzenlenen sınırotesı operasyon çerçevesınde, Turk paraşutçu bırlıklennın, Dohuk kentı vaklnlannda ıkı koye ın- dırme yaptıklannı bıldırdı INA tarafından yayımlanan bıldınde, paraşut bırlıklennın Dohuk kentının güneymdekı Aradın ve Eneşkıye koylenne ındıklen behrtıldı Reuter Ajansı dun geçtığı bır haberde Kuze> Irak'takı PKK mıhtanlannın harekâtın başlaya- cağını onceden oğrendıklerını ve operasyon başlamadan once kamplannı terk ederek Turkı- ye'ye sızdıklannı ılen surdu Ajans, Turkıye'dekı radyolann harekâtı "büyükbaşan" dıye nı- teledıklenne dıkkat çeİcerek "Ancak şu aşamada harekâtın ne ölçüde başanlı olduğu heniız net değfl" yorumunu da yaptı Cumhurıyet Ankara Buro- su'ndan Ergun Aksoj'un habe- nne göre, Turk Sılahlı Kuvvet- len'nce (TSK). Kuzey Irak'takı PKK kamplannayonelık olarak başlatılan harekât nedenıyfe Ha- bur Gumruk Kapısf ndan sıvıl- lenn gınş-çıkışı yasaklandı Gümruk kapısında, sıvıl gumruk memurlannın yenne askerlenn yerleştınldığı, gumruk ışlemle- nnın ıse harekât tamamlanınca- ya kadar askıya ahndığı bıldınl- dı Şırnak'ın Sılopı ılçesındekı sıvıl yetkılıler, gumruk kapısını askerlenn "emri" uzenne kapat- tıklannı belırterek. "Gümruk kapısının ne zaman açılacagı ko- nusunda sure belirtıhnedr dedı- ler Habur Gumruk Kapısfnın operasyondan bır hafta önce as- kerler tarafından kontrol altma ahndığı, son bır haftadır da araç gınş ve çıkışına ızın venlmedı- ğı bıldınldı M Baştarafı 1. Sayfada once çekılmesının sağlanmasını talep ettı Turkıye ıle Bırleşrruş Mıllet- ler Multecıler Yuksek Komıser- lığı (UNHCR) arasmda, geçen yıl Turkıye'den Kuzey Irak'a ka çan ve çoğunluğu PKK sempa- tızanı olduğu bıldınlen 4 bın 500 kadar kışının sorun olduğu ve TSK'nın harekâtı konusunda bılgılendınlen Batılı ulkelenn de bu konuyu gundeme genrdı- ğı oğrenıldı LNHCR TSK harekâtının başladığı gun yayımladığı bıldı- nde operasyonun surduğu böl- gede geçen yıi Turkıye'den Ku- zey Irak'a kaçan 4 bın 500 mül- tecı bulunduğunu belırterek. Turk hukumetını, asken faalı- yetl«m sıvıllere zaraf venne- mesı ıçın dıkkatlı olmaya çağır- dı Dışışlen Bakanlığı ıse dun yaptığı yazılı açıklamada, ajans- larda, UNHCR'nm bır yetkılı- sıne atfen Turkıye'den Zaho şehnne gelen bazı Kürtlenn TSK tarafından Turkıye'ye nak- ledıldıklenne ılışkın haberlenn yer aldığı anımsatılarak, "Zaho dahil hıçbır bolgeden Turkhe've herhangi bir sıvil grubun nakli soz konusu olmamıştır" dendı Açıklamada. operasyonun ba- şından ıtıbaren UNHCR nın Cenevre'dekı merkezı ıleyakın bır temasın muhafaza edıldığı de vurgulandı INC Başkan Yardımcısı Hani Fekaikı ımzasıyla Galı'ye gon- derılen mektupta, "Bu, Türk otoritelennın Irak'ın toprak bu- tünluğune karşı vııruttuğu ilk is- n'ladcğıldır INC olarak, Turki- ve tarafından resmen ılan edilen askeri ıstilanın sona crdirilmesi- ni ve bolgedeki si> il halkın gu- venliğinin sağlanmasını talep edivonız" ıfadesıne yer venldı Barzani'den işbirliği önerisi Kuzey Irak'takı Kurt grupla- nndan KDP nın lıden Mesut Barzani, operasyon bölgesınde bulunan sıvıllere zarar gelme- mesı ıçın Turkıye ıle koordıne- lı çalışmayı onerdı KDP kaynaklan, Çekıç Güç uçuşlannın operasyon nedenıy- le durdurulmuş ohnasmın, Irak Devlet Başkanı Saddam Hüse- yin kuvvetlennın, bolgeye ko- nuşlanma ışlemını hızlandırabı- leceğı endışesını dıle getırdıler Ancak Çekıç Guç'un, gelecek hafta, kontrol altında tuttuğu 36 paralelın kuzeymde uçuşlanna yeniden başlayacağı da bıldınl- dı Cumhuriyet'e bılgı veren Ba- tılı dıplomatık kaynaklar, Tur- kıye'nın operasyonun tamam- lanmasından sonra Kuzey Irak'tan çekıleceğı ve sıvıllenn zarar gormemesı ıçın tum on- lemlenn ahndığı yolunda verdı- ğı guvenceye rağmen, bu ıkı ko- nudakı endışelennın surduğunu dıle getırdıler AB'nin gündemine K.Irak da girdi LALE SARltBRAHtMOĞLU ANKARA - Turkıye ve Avrupa Bırlığı (AB) Troykası arasında sıyası dıyaloğun gehştınlmesı amacıyla Ankara'da yapılacak toplantının gun- demının on sıralanna, Türk Sılahlı Kuvvetlen'nın Kuzey Irak'ta başlattığı genış çaplı operasyon da gırdı Toplantıda Ankara'nın, AB'nın Kıbns konu- sunda ustlenmeye başladığı rollenn Bırleşmış Mılletler'ın (BM) sorunun çözümu yolundakı te mel rolunu değıştıremeyeceğı ılkesını vurgula- ması beklenıyor Turkıye ve AB arasında 6 martta kabul edilen gumruk bırlığı karan çerçevesınde sıvası dıyalo- ğun da gehştınlmesı amacıyla, Ankara ve troy- kayı oluşturan (bır öncekı, şımdıkı ve bır sonra- kı AB donem başkanlan) Almanya, Fransa ve ts- panya dışışlen bakanlan arasında yann yapılacak toplantıda, taraflar bolgesel ve uluslararası alan- lardakı gelışmeler konusundakı görüşlennı ya- kmlaştırma yollan arayacaklar Troyka toplantısı, Turkıye ve AB arasında sı- yası ışbırlığının canlandınlması açısından önem taşıyor Turkıye'nın, Kuzey Irak'a gondenlen kuvvet- lenn. PKK'nın bolgeden temızlenmesınden son- ra gen çekıleceğı yolunda verdığı guvenceye rağ- men, AB'nın, Ankara toplantısında bu yondekı endışelennı gundeme getırmesı ve harekât sıra- sında insan haklan ıhlallen olmaması yolunda telkınlerde bulunması beklenıyor Dortlu Ankara toplantısına katılacak olan AB'nın genışlemeden de sorumlu Komısen Hans Van Den Broek toplanrtnın ardından ıkılı temas- lannı sürdurerek, ağırlıklı olarak TBMM'dekı partı temsılcılenyle bır araya gelecek ve demok- ratıkleşme paketı konusundakı son gelışmelen ele alacak Ankara, AB nın Orta ve Doğu Avrupa ulkele- nne, tam uyelık muzakerelen başlamadan once entegrasyonu pekıştırmek amacıyla dış polıtıka ve guvenlık gıbı toplantılara "bir nevigozlerod" olarak katılmalan statusünun benzennı Kıbns Rum Yonetımı'ne de tanımış olmasmdan rahat- sız Rum Yonetımı ıle muhtemelen hazıran başın- da yapılacak Ortaklık Konseyı toplantısında, AB nm Rum tarafina tanıyacağı statunün aynn- tılan ele alınacak Ankara, troyka ıle yapacağı toplantıda, 1963 yı- lında AB ıle ortaklık anlaşması yapan Turkıye'nın bırlık ıçındekı statusünun Orta ve Doğu Avrupa ulkelenne tanınan statuden de daha ılen göturul- mesını ısteyecek 1987 yılında ^B'je yaptığı tam uyelık başvu- rusu gen çevnlen Ankara. gumruk bırlığı ıle bır- lıkte Turkıye'nın tam uyelık perspektıfinın can- landınlmasını da talep edecek Turkıye, bırlığm gelecektekı oluşumunu belırleyecek ve aylar sur- mesı beklenen 1996 yılındakı hukumetlerarası konferansa. henuz statüsu netleşmeyen bır katı- lım da onerecek Toplantıda Turk tarafı, AB ıle mevzuat uyumu çerçevesınde TBMM'den çıkan rekabet gıbı ya- salann teknık hazırlıklan ıçın personel >ardımı yapılması yolundakı AB taahhudünu de ammsa- tacak Turkıye'nın sunacağı projelere göre gumruk bırhğıne resmen geçme tanhı olan 31 Arahk 1995'ten ıtıbaren venlecek olan malı yardımın kredı koşullannın belırlenmesı gıbı hazırlıklann da AB ve Türkıve arasmda bır an önce vapılma- sı gerekıyor OLAYLARIN ARDINDAKİ I Baştarafı 1. Sayfada bır değerlendırme yapmak yanlıştır Ordu, ustune du- şen gorevı yerıne getırmıştır. Guneydoğu'da yıllardan be- n suregelen ozel savaşta Sı- lahlı Kuvvetler deneyım ka- zanmışlardır Kuzey Irak'takı harekât, bugunku dunya dengelennde, Turkıye'nın bolgedekı konumunu belırlı- yor Harekât bır gosten olarak değerlendırenler de vardır Gazıosmanpaşa'dakı Alevı olayından ve Tunceh'de PKK'nın kurduğu pusuda şehıt duşen askerlenn ar- dından Turkıye'nın, gorun- tusunu duzeltecek ve gucu- nu vurgulayacak bır harekâ- ta gereksınımı olduğunu soyleyenler eksık değıldır Terorun ve ıç karışıklıkla- rın otesınde, Turkıye'nın, sı- rası geldığı zaman karar ve- rerek gereğını yenne getıre- bılecek bır guce sahıp oldu- ğunu kanıtlaması gerekıyor muydu'? Kuzey Irak'a donuk hare- kât ıçın Ankara'nın verdığı kararın gerekçelerını bılmı- yoruz Bu harekâtla terorun koku kazınamaz ya da tum teror yuvaları kurutulamaz Ancak olayın sorumunu ust- lenen gorevlılerın de salt gostenş ıçın bır gınşıme ge- çeceklennı sanmıyoruz Ne olursa olsun, bır ger- çek ortaya çıkmıştır PKK terorune karşı epey mesafe alınmıştır ve Turkıye'nın bo- lunmesını ısteyenlerın bır hayal kurdukları gunden gune daha çok anlaşılmak- tadır ••• Sıcak takip değil saldırıya yanıt • Baştarafı 1. Sayfada basına yaptığı açıklamada, harekâtı "sıcak takip" olarak nıtelendırmesının yanlış ol- duğuna dıkkat çektıier Türkıye ve Irak arasında 1983 yılında vanlan bır an- laşma ıle başiatılan ve Irak'ın 1990 yılında Ku- veyt ı ışgalı ıle sona eren "sı- cak takip", kavram olarak, Turkıye'den Irak topraklan- na kaçan PKK teronstlennı kovalamak amacıyla bu ül- kenın sınırlı bölgesı ıçınde gerçekleştınlmış operasyon- lar ıçın kullanılıyordu Kaynaklar, mevcut du- rumda ıse "kovalanan" değıl Kuzey Irak ıçlennde yuva- lanmış PKK teronstlenne karşı harekât başlatıldığına dıkkat çektıier Kendilerini koruma hakkı Turkıye'pın Irak'a duzen- ledığı genış çaplı harekâta, dev letler hukukuna göre ya- sal dayanak arayışlanna bır formul bulundu Buna gore devletler huku- kunda yer alan, devletlenn kendılennı ve varlıklannı koruma hakkı çerçevesınde harekât gerçekleştınldı Bır uzman, Cumhuriyet'e, "Turkive've dışandan, yani Kuzey Irak'ta uslenmişPKK teronstlennden bır saldın geliyor. Irak'tan PKK'nin bu eylemlerinıdurdurmasını is- teme hakkımız var. Ancak Kuzey Irak'ta otoritesi bu- lunmayan Irak, bunu kendi- sı v apamayınca bız kendımiz asker göndererek PKK saku- nlanru oniemek volunu seç- tik" değerlendırmesını yap- tı Turkıye'nın harekât çer- çevesmde atıfta bulunduğu Bırleşmış Mılletler Guven- lık Konseyı'nın 688 sayılı karan ıse Irak'ın ve bölge ul- kelennın toprak butunluğu- nun korunacagını teyıt edı- yor Bundaı Soüra, Herkes Uzman Olduğu Işi Yapacak! Fırıncılar Ekmek Pişirecek, Manavlar Meyve Satacak, Doktorlar Hasta Bakacak, Bankacılar da Para Satacak... Profesyoneller YapacakaatıArtık İn