Katalog

16 ARALIK 1990 PAIAR JVOTLARI OSMADİ ULAGA Y Tekstilde Çalan Tehlike Çanı Aslında Tüm Sanayii Uyarıyor Teknolojideki atılım tekstil gibi geleneksel sanayileri de dönüştürdü ve ucuz emeği bir koz olmaktan çıkardı. Türkiye'nin, bir numaralı ihracat sektöründe rekabet gücünü koruyabilmesi için 6 milyar dolarlık yatırımla teknolojisini yenilemesı gerekiyor. 1980'li ytlların başlannda Türkiye ve bazı diğer "yeni sanayileşen" ülkeler tekstil ve konfeksiyon alanında dünya pazaıiannı zoriarken sanayi- teşmiş ülkeler bir yandan ağ- Iryor, diğer yandan kendi teks- til sanayilerini korumak için her türlü önleme başvuruyor- du. Korumacılık önlemlerin- den, kotalardan ve diğer en- gellerden yaktnan "yeni sanayileşen" ülkelere ise "Bl- z* biraz «ntayı? göaterln, bte bu «anaytterl IMMI otoa slz- Imntorfc«tacağiz, ama W- raz zamana ihtlyactma var, bu «anayileRİa çahşan bln- IMC* Iraanı bir anda sokağa •tamaytz kl" deniyordu. Türkiye bu ortamda tekstfl ve konfeksiyon ihracatını kat- layarak arttınrken öncelikle şu koziara güveniyordu: • Tekstil ve özellikle konfek- siyon sanayiinin emek yoğun nitelik taşıması ve Türkiye'de, hele 1980'lerin koşullarında, ucuz emeğin bol miktarda bu- lunması. • özellikle iplik ve dokuma- cılıkta hatırı sayılır bir kurulu kapasitenin ve altyapının bu- lunması. • Türkiye'nin dünyanın ön- de gelen pamuk üreticilerin- den biri olması. • ihracata büyük teşvikler getirilmesi. • ihracatı özendiren bir kur politikası izlenmesi. • Türkiye'nin atak ve yaratı- cı bir girişimcilik potansiyeline sahip bulunması. Gerçekten de 1980 yılında 400 milyon dolar dolayında olan tekstil ve konfeksiyon ih- racatımız 1981'de 800 milyon doların, 1984'te ^B milyar do ların, 1989'da a4 milyar dola- nn üzerine çıktı. Bu yıl sonun- da 4 milyar dolar sınınnın da aşılacağı anlaşılıyor. 1980'lerin başında dünya pazannda yüz- de 0.3 olan payimızı geçen yıl yüzde 2.7'ye kadar yüksettmi- şiz. özellikle konfeksiyon ala- nında Türk firmalan uluslara- rası pazarlarda paylarını arttı- nyor. Türkiye'nin toplam ihracatı- nın yaklaşık yüzde 35'ini sağ- layan tekstil ve konfeksiyon sektörü aynca büyüyen bir iç pazarı da besliyor, imalat sa- nayiinde çalışanlann beşte biri bu sektörde bulunuyor. İmalat sanayii katma değerinin yüz- de 15'i, üretiminin yüzde 13'ü bu sektörde gerçekleştiriliyor. Neresinden baksanız Türkiye ekonomisi için çok önemli bir sektör. Aynca uluslararası re- kabet açısından Türkiye'nin herhalde en başanlı olduğu sanayi sektörü. Uyan çantan Şimdi bu çok önemli sektör için uyarı çanlan çalıyor. İhra- cata verilen çok cömert tesyik- lerin azaltılması, kur politika- sının değiştirilmesi, sektördeki birimlerin birçoğunun yönetim Rostow uyarmıştı: Ya teknoloji ya ölüm"Ekonomik Büyümenin Evreleri" adlı yapıtıyla ünlü ekonomist W.W. Rostow, 1984 yılında kendisiyle yap- tığım bir söyleşide, teknolo- jideki yeni atılımın 4. Sanayi Devrimi'ne yol açtığını belir- terek, bu atılıma ayak uydu- ramayan ülkelerin bir süre sonra tekstil gibi geleneksel sanayi dallannda da yaya ka- labileceğini ve rekabet gücü- nü yitireceğini vurgulamıştı. 6 Mayıs 1984 tarihli Cumhu- riyet'te yayımlanan o söyle- şide Prof. Rostovv, konuyla il- gilı olarak şunları söylemiş- ti: "Teknolojik gelişme, bugü- nün dünyasında ilerlemek is- teyen her ülke için çok önemli. Benim '4. Sanayi W.W. Rostow De Yrimi ' dediğim olaya ayak uydurmak ıçın eğrtımde atı- lım şart. Bugün bilgisayar, erektronik, genetik ve yeni en- düstriyel maddeler alanında ilerlemek için temel bilimlerde ilerlemek çok önemli. '4. Sanayi Devrimi'nin özelliği bu. Ar- tık bilim adamınız, mühendisiniz ve isadamınız birlikte ça- lışmak zorunda ve bu olayı örnegin ABD'de görüyorsunuz. İşte bu olayda geri kalmamak için, gelişmekte olan ülkeler- de öncelikle bir 'eğitim refonmu'na ihtiyaç olduğunu düşü- nüyorum. Bu alanda geri kalanlar bence büyük sıkıntılara uğraya- caklardır. Çünkü bu sözünü ettiğim yeni teknolojiler, 3. Sa- nayi Devrimi'nden miras kalan sanayilerde de çarpıcı verinv lilik artışları sağlamamıza imkân verecektir. Otomotiv gibi, tekstil gibi, demir^elik gibi, takım tezgâhlan gibi sanayiler- de de bu olacak. İleri sanayileşmiş ülkeler bu yeni teknolo- jileri eski sanayilere de uygulayarak bu sanayilerdeki reka- bet güçlerini arttıracaklar. Bu durumda yeni sanayileşen ül- keler, salt daha ucuz işgücüne sahip oldukları için bu eski sanayilerin yeni şampiyonları olamayacaklar, bu alanda da rekabet etmekte güçlük çekecekler. Bu duruma düşmemek için mutlaka yeni ve yüksek teknolojileri edinmek zorunda- lar. Bunu yapmadan önümüzdeki 50 yıla ayak uyduramaz- lar. Şimdi Güney Kore bu çaba içinde eğitime yeniden bü- yük önem ve ağırtık veriyor. İşte bu alanda devlete çok bü- yük bir yeni rol düşüyor." sorunları bulunması, pamuk piyasasındaki iniş çıkışlar, teks- til ve konfeksiyon sektörünün karşı karşıya bulunduğu so- runların bazıları. Ama bunlar- dan çok daha önemli görünen sorun, günümüze damgasını vuran teknolojideki atılımın tekstil ve konfeksiyon sektör- lerini de etkisi altına alması ve bu sektörieri de giderek emek yoğun sektörler olmaktan çı- kartıp sermaye ve teknoloji yo- ğun sektörlere dönüştürmesi. Bu dönüşüm süreci içinde daha on yıl önce bu sektörie- ri gözden çıkartmış görünen Almanya, ABD ve hatta İngıl- tere yeniden iddialı hale gelir- ken Japonya ve İtalya büyük yeni yatınmlara girişiyor, Gü- ney Kore, Hindistan, Pakistan ve Endonezya gibi ülkeler de sektörün değişik kesimlerinde büyük yatınmlara girişerek id- dialı hale geliyordu. Büyük öl- çüde otomasyona dayalı yeni teknolojileri bu sektörtere uy- gulayan ülketerde ucuz emek önemli bir rekabet kozu ol- maktan çıkarken emek yoğun teknolojiyi küllanan Asya ülke- lerinde de ücret düzeyleri Türkiye'dekinin altında ka- lıyordu. Emek değil teknoloji Bu koşullar altında Türkiye^ nin artık ucuz emeğe ve yal- nızca emek yoğun teknolojile- re bel bağlayarak bu sektörier- de uluslararası rekabet gücü- nü koruması ve geliştirmesi kolay görünmüyor. Otomasyo- nun henüz tam giremediği ınun 1980'lerde yatırım yarışında yaya kaldık İplikte büyük yatınmları 1970'li yıllarda gerçekleştiren Tür- kiye, 1980'lerde bunu, ancak yüzde 25 oranında arttırabildi ve 1 milyon iğlik bir kapasite artışı sağlayabildi. Aynı dönem- de Hindistan toplam iğ kapasitesini 75 milyon iğ, İtalya 2.1 milyon iğ, Tayvan 1.8 milyon iğ, Pakistan 1.2 milyon iğ arttır- dı. Dokuma tezgâhlanna yapılan yatırımlarda Türkiye'nin sağladığı artışlar ise aşağıdaki tabloda görüldüğü gibi ken- disine rakip olabilecek ülkelerdeki artışların çok gerisinde kaldı. G.Kore Japonya Hindistan Tayvan ABD İtalya SSCB Endonezya F. Almanya Çin Fransa İspanya Mısır Tûrkiye MeMMI 69.207 23.775 41.026 10.414 1.479 367 13.202 393 1.016 232 409 7.176 1.932 IV uvKunuı le* Mekiksb 23.725 54.570 4.426 34.356 39.860 38.108 36.924 7.473 18.274 17.406 13.238 11.015 3.564 6.397 ydiıı HIUI : Togta» 92.932 78.345 45.452 44.778 41.339 38.475 36.924 20.675 18.667 18.422 13.470 11.424 10.740 8.329 belki biraz daha kolay, ama ip- lik ve dokumada, yeni tekno- lojinin ve yeni yatırımın ivedi olarak devreye sokulması ge- rekiyor. Sektörün bu alt kesim- lerinde rekabet gücünün ve verimliliğin arttırılamaması ha- linde, Türk konfeksiyon sana- yiinin artan ölçüde ithal girdi- lerle çalışarak kendi uluslara- rası rekabet gücünü koruma- ya çalışması kaçınılmaz görü- nüyor. Istanbul Tekstil ve Konfeksi- yon İhracatçıları Birltği tarafın- dan düzenlenen uluslararası seminerde ortaya konan ra- kamlara göre Türkiye'de önü- müzdeki beş ila on yıl içinde tekstil ve konfeksiyon sektör- lerinin uluslararası rekabet gü- cünün korunması için en az 6 milyar dolarlık yeni yatırım ge- rekiyor. Kârlılığın zirveye çıktı- ğı, ucuz emek avantajının bu- lunduğu 1980'li yıllarda yeni yatınm bakımından Türkiye'ye rakip olabilecek ülkelerin ge- risinde kalan tekstil ve konfek- siyon firmalarımız bakalım bu kez daha zor koşullarda zo- runlu hale gelen yatırımlan 199O'lı yıllarda yapabilecekter mi? Bu yatırımların yapılma- sı için gerekli ortam sağlana- bilecek mi? Yoksa teknolojiye ve eğitime gereken önemi ver- mememizin, sanayileşmeyi âdeta kendi kaderine bırakmış olmamızın bedetini uluslarara- sı alanda en ileri olduğumuz sanayi sektöründe bile geri kalmakla mı ödeyeceğiz? HABERLERDEN KISA KISA EKONOMİ Paranın yönü (Milyar TL) • DPT (Devlet Planlama Teşkilatı) bütçesinde yer alan ödenekten kalkınmada öncelikli illere yapılacak yardımm esaslan belirlendi. Buna göre yardım ve ödemelerden yararlanılabilmesi için kalkınmada birinci derecede öncelikli illerde yatırımın özkaynak ihtiyacının en az yüzde 20'sinin, ikinci derecede öncelikli illerde ise en az yüzde 30'unun karşılanması gerekiyor. • MALİYE ve Gümrük Bakanlığı, Motorlu Taşıtlar Vergisi ikinci taksidini yatırmamış olanları uyararak Motorlu Taşıtlar Vergisi ödenmemiş taşıtların 2 Ocak 1991 tarihinden itibaren trafikten men edileceğini açıkladı. • KET (Karadeniz Ekonomik Topluluğu) 19 aralıkta Ankara'da çalışmalanna başlayacak. Türk, Sovyet, Bulgaristan ve Romanya temsilcilerinin katılacağı Ankara zırvesinde, Türk heyetine Dışişleri Bakanlığı Ekonomik Işlerden Sorumlu Müsteşar Yardımcısı Tansu Bleda başkanlık edecek. • EGE Bölgesi'nden bu yıhn ilk 10 ayında yapılan ihracat geçen yılın eş dönemindeki rakamı sadece 174 bin dolar aşarak yerinde saydı. Geçen yıl kasım ayından bu yılın ekim sonuna kadar yapılan ihracat ise bir önceki döneme göre sadece yüzde 1 oranında artış gösterdi. Emisyon interbank: Borsa: iştem hacmi Ort. faiz (%) Endeks(puan) işlem hacmi "UjfUSI 13.210 1.311 59.79 4021 96 SahÇ 12.997 1.198 59.25 3772 68 12.971 1.051 61.04 3902 82 mfoMM 13.421 2.258 62.93 3842 69 taM 3.185 62.96 3865 53 CUMHURÎYET/17 YATIRIMCININ HAFTALIKREHBERİ Dövîze çîfte pranga Borsada geçen hafta 14 JUULK 19» Dtfofcr 3864.69 HİSSE SENEDİ Akal Tetetil (BİI) Akbank Ahçmsnto Aksa(BÛ) «arko Holdıng AnadohJ Cam Aselsan ArçeSk Aygaz BohıÇimento Brisa ÇeikHalat Çimsa Çukurova Elektrik Derntrbank DenızS Cam DrnlMt* Dogusan Döktas Eaankaş)toç(•!) Eczacıbaşı Yatınm Ege Biracılık Ege Endûstri Ege Gûbre Emek Sigorta Enka HoMing Eıdyos MracMt Erefli Oemir Çelık Feniş Alümınyum Rnansbank Gentaş Good-Year Gofbonlşıl Gûbre Fabrikalan Gûney Bıracılık Htkt* Ik.Hnan Kiralama Intema (BÛ) bnir Demır Çebk Izocam Kartonsan Kav Kttatak HaHfi Kent Gtda Kepez Elektrik Koç HokJıng K*f Vttsnm Konya Çımentc Kortsa Komma Tarım KAyeş Kütafıya Porselen Makına Takım ManJin Çimento Maret Marmans Mart Otel Marshall Boya Metaş Nasaş NetHoUing Met Turizm Netoank Okan Tekstil Olmuksa Oiosan Parsan Peg Profilo Pettam Pınar Et Pınar Su Pınar Süt Paaf B» Pimaş Rabak Satak Ytymcıtak Santral Holdıng Sarkuysan Sıtas Sûksa Tam Sigorta Tekstilbank Tetetaş T Demır Dökûm T Dışbank T Garantı Bankast T.k Baakası (9) T. ış İMkan (C) Toprak Kâğıt T&emens TSKB T.Şışe Cam T.Tubofg Trakya Cam Tunca Tekstil Tütûnbank Usak Seramik V n M Tapı Kndi Baakas Yasas Yünsa B taMhacı işlem miktan (Kssead.) 201584 533.440 1040.084 33 300 268100 33 150 16.000 763.845 4.300 1.107.050 262.520 85 150 45J00 599.364 37.075 1.534.173 5 700 7.800 700431 • 255 298 57 976 1.284.305 882 900 73 480 144 700 80 800 37.300 58 600 1.208 4.419 960 2.200 19 000 125.300 45.200 11800 1 350.280 151.800 17.175 60.400 81.921 111.300 92.400 395147 47.570 17.700 1.000 70 750 836.000 47MS3 38.700 274 476 110.947 680 000 42 900 317.600 89 640 141740 34.200 62.900 838 200 484.635 126.407 15 600 27 400 16 700 36.157 439.610 118.300 577.950 117 7 » 253.400 17.400 60 825 40.100 15 700 9J00 67 515 52.700 59.400- 453.384 78.400 8 700 25 200 3 200 81 435 93.418 12.300 537 750 390420 2JO1J00 23 700 71 700 249 180 813 260 400 215 000 11800 106 750 97100 14114111 4.(31.651 405 205 125 600 İ 9 İ M * En dûşük fiyat 4800 12.250 3.650 17.500 25.500 5.600 1.950 15 250 38.000 12.500 15.500 4250 5.400 5400 5300 12 000 7.400 2.600 uoo1250 7600 21.000 33 500 31500 5200 900 2.100 4060 7.700 7800 6500 5200 3200 4000 6000 1 000 11.500 5.100 2000 14 750 950 7 700 4000 8 200 uoo30 000 16 000 15 500 1&2S0 18.500 3600 6500 1 750 10 750 9 400 44 500 2500 1000 7200 450 1050 1500 8300 1400 950 2550 7700 6200 3700 1700 550 1000 3800 5.000 3800 5.000 4 400 2.500 27.000 32 500 8400 2 750 2850 4300 3500 6000 4900 4000 32.500 0400 7500 15 250 2950 21000 3600 5400 2 150 3650 6400 5000 5.000 1850 3 400 oh 369.980 mflyon ttm36 En yüksek fiyat 5.800 12.750 4.300 21250 29 500 6.800 2.200 18.000 45.000 MJ00 17.750 4.800 5.700 6.300 5.900 13.500 7.500 2900 9.500 1.450 9190 24J00 38 500 35.500 6200 950 2.300 4.700 M00 9.000 6500 5 700 3800 4.650 7000 1.150 13.000 5.000 2 250 17.000 1 050 8.800 4.650 9.300 10J00 30 000 17 750 18 000 19.000 23 000 4.200 7300 2.150 12.750 12.250 51000 2 800 1 100 8 200 500 1.200 1.900 8300 1 600 1 100 3.000 9.000 6.900 4.300 2.000 575 1 150 4 250 8J00 4 500 5.500 5 400 3.100 32 000 39 000 9900 3400 3300 4500 4.000 7300 5 100 4600 40 501 11.290 7500 18 250 3.400 24 500 3.600 5.900 2200 3850 8 700 7.300 6.000 2 100 3800 511.280 Kapanış ftyatı 5.000 12.750 3.800 17,750 27.500 6.500 2000 16.000 40.000 13.750 16.000 4.300 5.400 5.500 5 300 12.500 7.500 2.700 9.300 1.300 7.800 23.000 35 500 33.000 5.900 900 2.150 4.200 8.000 8.000 6.500 5400 3.350 4.100 6.000 1.050 12.000 5.300 2.050 15.250 975 8.000 4.200 8.600 1.500 30.000 16.500 16.000 17.500 20.000 3900 6.600 1.850 10.750 9.700 47 500 2.500 1.000 7.300 475 1.200 1.600 8300 1.400 1050 2.600 8000 6.700 3.900 1.800 550 1.100 4.000 ».200 4.000 5.200 4.500 3.100 28.000 33.500 8.600 2.750 3.050 4.300 3.800 6.100 4900 4.150 3M00 10.750 7.500 15.500 3.300 22.500 3.600 5.600 2.200 3 800 6.800 6401 6400 1 950 3450 TL. M (—%13.3) Deütsım % > Hafta içMe -12.28 0.00 -6.17 -7.79 -5.17 -5.80 -14.89 -12.33 -9.09 7J4 -4.48 -fi.52 3JS -12.70 -8.62 -5.66 0.00 -6.90 3-33 -7.14 -14.29 5.75 000 -7.04 -6.35 -5.26 -6.52 -5.62 14J9 -6.98 0.00 -6.90 -8.22 -9.89 -6.25 -4.55 -9.43 0.95 -14.58 -4.69 -714 -5.88 - 9 68 -2.27 1.M 0.00 -2.94 -3.03 149 -3.61 - 3 70 -9.59 -13.95 -14.00 -20.82 -5.94 - 9 09 - 9 09 -9.88 -5.00 0.00 -11.11 0.00 -12 50 -4.55 -10.34 -1011 0.000 -8.24 - 5 26 -12.00 - 8 33 -9.09 54,72 - 4 76 7.22 -10.89 5JM - 8 20 -11.84 —13.13 -16 67 -1.61 -8.51 -5.00 -16.44 -5.77 - 8 79 4.11 (44 0.00 -8.82 0.00 - 4 26 -10.00 -«.67 0.00 -8.43 -18 07 11.M 1.59 -7.14 - 9 21 Yıl tçnâe 8182 -1.92 60.00 107.85 547.06 17.12 -53.49 93.94 344.44 133.05 83.91 7.50 19L24 784 1217 56 25 0.00 28 57 253.(1 -46.39 8140 99.13 123962 112 90 227 78 286 —31.75 211.11 300*00 -28 89 0.00 —37.21 -22 99 26.26 200 00 -8.70 7910 11.74 41 38 141.11 -55.68 46 12 11 26 -10.28 -17.39 3.45 186.96 369 21 108.07 -20.00 -17 02 -27 47 13125 -31.75 172.09 187 88 - 0 99 -67 74 -27.00 -13 64 -5.88 -50 39 27 69 - 3 45 14 75 -22 39 25.00 -9.46 -14.29 -25.00 -12.00 000 -14 44 29040 33.33 101.94 -42 31 - 2 7 4 » 240 43 39.58 129-.33 -2199 -53 44 -37.23 326 84.85 -26 87 -7.78 237.71 313.41 - 6 25 5122 - 3 65 350.00 -48 57 -16.42 4.76 8 57 36 00 -55.25 109.14 9 24 -37.27 Yatınm araçlan piyasasında geçen haftanın en hareketli cephesi Tahtakale'ydi. Tahtakale"deki ani sıçramalan, piyasaya ucuz fiyattan döviz sa- tarak "törpiileyeıı" Merkez Bankası, geçen salı günkü sıçramaya seyirci kalmca Ağa sokakta ön- ceki yıllan hatırlatan heyecanlı bir gün yaşanmış, dolar 50, mark ise 35 lira birden yükselmişti. An- cak Merkez Bankası'nın ertesi gün tekrar "sopayı eline alması" ve bu defa bankalararası döviz pi- yasasının yanı sıra Türk Lirası piyasasma da mü- dahale etmesi "Tahtakale yine şenkniyor" diyen- lerin "heveslerini kursagında" bıraktı: Çarşam- ba ve perşembe gunleri bankalararası döviz pi- yasasına ortalama 2885 liradan yaklaşık 80 mil- yar dolar süren ve Interbank faiz oranlannı 4 pu- an yukarı çekerek Türk Lirası'nın cazibesini art- tıran Merkez Bankası, serbest piyasa döviz kur- lârını önceki hafta sonu düzeyinin altına çekti. önceki hafta sonunu 2900 liradan kapatan, sa- lı günü 2955 liraya kadar yükselen ABD Doları, çarşamba ve perşembe darbelerinden sonra haf- tayı 2885 liradan kapatarak yüzde 0.52 oranın- da değer kaybetti. Alman Markı ve sterlinin fi- yatı değişmezken Isviçre Frangı da müdahaleden "nasibini alarak" hafta başına göre 15 lira de- ğer kaybetti. Kapalıçarşı çevreleri cuma günün- den itibaren döviz piyasasındaki işlemlerin satış ağırlıklı olarak geliştiğini belirtiyorlar. Istanbul Menkul Kıymetler Borsası ise hafta- Döviz-altın ne Dolar (T Kale) Dolar (Dövız alış) Dotar (Efk. saöş) Mark (T.Kale) Mark (Döviz alış) bviçre Fr ıT.Kate) Stertin (T.Kale) Cumhuriyet Reşat 24 ayar külçe 22 ayar bıleak (TL) 2320 00 231137 2322 95 1370.00 1364 00 1495 00 3780.00 204 000 240 000 30.500 29 600 getirdi? Halla katı (TL) 2900.00 2828 33 2842 05 1960 00 1909 74 2290 00 5650 00 232.000 280 000 34 675 34 100 îll 2885.00 2853.28 2867 58 1960 00 192104 2275 00 5650 00 233 000 280 000 34.950 34.500 Kn fvktt -0.52 0.87 0.87 0.00 0.61 -0.66 0.00 0.43 0.00 0.79 1.16 yı Körfez krizinde yeni bir adım atılmasını bek- İeyerek gecirdi. önceki hafta, Irak'ın Batıb rehi- neleri serbest bırakma kararı üzerine yüzde 23.5 oranında yükselen İMKB Endeksi, geçen hafta 158 puan geriledi. Hisse senetlerinin ortalama yüzde 3.9 değer kaybettifŞ gecen haftanın "ftaş" kâğıdi yüzde 50'nin üzerinde prim yapan Pınar Un oldu. öte yandan İMKB Endeksi'nin 3 bin puan sı- nınna yaklaştığı ve yoğun satış eğilimi nedeniy- le tahtalann tıkandığı günlerde, borsa yönetimin- ce fiyat değişim limitlerinin yüzde 5'ten yüzde 10"a çıkartüması ve bu uygulamanın sürdürülmesi toplu çıkış ve toplu inişlerin uzun sürmesini ön- lüyor. Borea çevreleri, bu uygulamanın işlemkrde derinliği sağladığını belirterek yatınmcınm ola- ğandışı zararlardan korunduğunu söylüyorlar. Geçen hafta Kapalıçarşı'nın döviz kanadı "kaynarken" altın kanadında yine durgunluk vardı. Reşat'ın fiyatı önceki haftaya göre değiş- mezken diğer altın türlerinin haftahk getirileri küçük oranlarda gerçekleşti. Bankalarca oluşturulan katılma belgelerinin haftaük ortalama getirisi ise yüzde 0.95 oldu. Ge- çen hafta Garanti Yatınm 3 ve Yapı Kredi Aktif Fon zarara uğrarken yüzde 4.96 oranında prim yapan Yapı Kredi Hisse Fon en çok getiriyi sağ- layan katüma belgesi oldu. AA Fon Endeksi 3.47 puanlık artışla 370.09 puana yükseldi. Yatırım fonları ne getirdi? Borsadan haberler... • Borsada işlem gören hisse senetleri için ya- nn da yüzde 10 fiyat marjı uygulamasma de- vam edilecek. • Parsan Makina Parçalan Sanayii A.Ş., sermayesinin 12 milyar liradan 24 milyar li- raya arttırılması nedeniyle, arttırımı temsil eden 2. tertip 12 milyar liralık hamiline ya- zılı hisse senetlerinin bastınlması tamamlan- dı. Dağıtım işlemi yarından itibaren başlayacak. • Çelik Halat ve Td Sanayü A.Ş. 27 mil- yar lira olan kayıtlı sermayesini 135 milyar liraya yükseltiyor. Karar mart ayı sonunda yapılacak genel kurulda görüşmeye su- nulacak. Bankalar ne faiz veriyor? (%) 1 Af 3 A* % »T 1 Yıl Vaanta V«Wİ Vada* VaMI Vaoal Iş Bankası Akbank Yapı Kredi Osmanlı Garanti Tûrkbank Pamukbank Zıraat Töbank Vakıfbank Oışbank iktısat Bankası Denızbank Türk Ekonomi Ban. Esbank Tütûnbank Demirbank Imar Bankası Emlakbank Halkbank Şekerbank Sümerbank Etttrank Netbank 10 10 5 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 5 10 10 10 10 10 10 30 36 37 37 37 37 41 40 37 38 38 38 45 41 41 39 43 45 44 38 38 39 41 42 41 47 49 49 48 49 52 51 51 50 50 51 54 51 50 52 52 51 51 55 55 53 53 53 52 57 54 515 54 5 51 53 53 56 56 55 48.5 ' 53 53 56 54 53 48 50 50 52 52 51 55 55 57 58 58 58 58 61 60 58 59 59 60 64 60 61 59 63 62 64 59 58 60 62 61 64 ^•^k ^M^k ^H^h l ^ i •fsn •yao •yaa n n Iş Yatınm-1 Iş Yatınm-2 Iş Yatınm-3 Iş Yabrım-4 Iş Yatınm-6 lnterfon-1 lnterton-2 mtBrtOO-3 intüfton-4 tkfeatYat-1 iktısat Yat-2 İktısat Yat-3 hcteat Yat-4 İktısat Atıtım Fon Garanti Yahnm-1 Garanti Yatmm-2 Garanti Yatın(Tv3 Garanti Yatınflv-4 Esbank Foo-1 Esbank Fon-2 Esbank Fon-3 YKB Yat. Fonu YKB Sekttr Fon YKB Hisse Fon YKB Kamu Fon YKB Lıkıt Fon YKB Karma Fon YKB Oövız Fon YKB Kaptal Fon YKB Aktif Fon Vakrf Fon-1 Vakıf Fon-2 Vakfi Fon-3 Vakıf Hisse Vakjf Oünya Vakıf Fon-6 Dtşbank Mavı Dışbank Beyaz Dışbank Pembe Tütûn Fon-1 Tütûn Fon-2 Mitsuı Fon-1 Mitsuı Fon-2 Hnans Fon-1 Rnans Foo-2 rwıjns FOT-J Rnans Fon-4 Finans Fon-5 Ziraat Fon-1 Ziraat Fon-2 Ziraat Başak Fon Ziraat Fon-4 Halk Fon-1 Halk Fon-2 Pamuk Fon Pamuk Hisse Emlak Fon-1 Emlak Fon-2 lmpex Fon-1 lmpex Hisse Töbank Fon SOmer Fon Deniz Fon Ege Fon Kalkınma Fon Oemir Fon Tanş Fon OrtakFon Tûricbank Fon Net Fon Eti Fon 41778 29296 11139 32762 27816 14442 13242 28861 24392 12148 11697 10477 31707 15189 32673 10771 30850 24608 32615 24417 20830 24691 12261 24148 64279 11429 22110 28696 23412 87845 10870 14471 12298 10570 11435 12548 63452 41879 16893 14390 12239 48600 41930 21930 20014 40042 32785 15596 15742 11991 48811 23056 14276 12292 49809 16487 11745 46524 36424 53889 35710 31226 36184 16338 11964 8887 36343 93632 17083 10764 12254 11353 32517 43354 11990 35469 129503 15847 2183S 18734 12442 10402 17845 14008 14591 13167 18165 14336 18606 12676 15218 12162 14337 10665 13150 14846 14987 12831 13076 12453 12472 11200 10901 10416 10353 64124 42121 17039 14513 12335 48971 42286 22118 20179 40350 33036 15715 15863 12067 49219 23339 14259 12437 50226 16636 11840 47118 36718 56572 35999 31486 36890 16488 12127 8810 JOO4O 94349 17212 11012 12641 11529 32780 43702 12086 35765 10047 130523 15957 22022 18895 15870 12539 10490 18034 14133 14722 13320 18341 14463 18757 12774 15332 12267 14485 10741 13253 15095 15106 12934 13181 12542 12577 11287 10997 10512 10437 1.06 0.58 0.86 0.8S 0.78 0.76 0.85 0.86 0.82 0.77 0.77 0.76 0.77 0.63 0.84 1.23 -0.12 1.18 0.84 0.90 0.81 1.28 0.81 498 0.81 0.83 1.95 0.92 136 -0.87 0.83 0.77 0.76 2.30 3.16 155 0.81 0.80 0.80 0.83 •TİP! 0.79 0.69 0.86 0.86 084 0.78 0.85 1.06 0.89 0.90 1.16 0.97 0.89 0.81 0.77 0.75 0.86 1.03 0.71 0.78 1.68 0.79 0.80 0.80 0.71 0.84 078 0.88 0.92 0.81 HERKESE BEDAVA ORMAN L Sermayeniz var ya da yok, önemli değil... Kolayca bir orman sahibi olabilirsiniz. # Devlet her isteyene bedava orman arazisi veriyor. Ağaçlandırma ve bakım giderleri için düşük faizli kredi, hatta bazı ağaç türleri için faizsiz kredi almak mümkün. # Büyük işadamlan bu fırsattan yararlanıyor. Ama koşullar küçük girişimcüer için daha uygun. # "Orman sahibi" olmaya giden yol, gerekli koşullar, işi kolayca halledebilmenin anahtarlan... Petkim'in düşündürücü bilançosu Petkim ilk dokuz ayda 379 milyar lira kâr etti. Ama 199O'ı zararla kapatacak. Nasıl olacak bu iş? Bilanço meselesi... Galleria'nın halka açılışı askıda Finansbank tarafından hazırlanan "Galleria'nın halka açılması" raporu: "Şimdi zamanı değil, biraz beklemek gerekiyor." Gerekçe malum, Körfez Krizi... Diyanet Borsa fetvası Panorama'nın "İslamı trilyonlar Borsa kapısında" kapağının yarattığı tartışma, Diyanet'in "beklenen fetva"sıyla sonuçlandv "Hisse senedi caiz, tahvil değil! Perpa'da dükkan savaşı Perpa'da emlak piyasası kızıştı. Satış fiyatları. kira bedelleri yavaş yavaş belirleniyor. Ünlü emlakçı Adil Araslı'nın fiyat tahminleri... Süpermen düştü! Chrysler zararda. Sendikalar ve basın karşısında. Dünyanın en ünlü "kurtarıcısı" Iacocca artık kurtaramıyor. . Seguela Türkiye'de... Seguela Grubu. EKA tletişim Şirketi ile anlaşarak Türk reklam sektörüne girdi EKONO.MIK >A§AMIN1Z DECIŞEBILIR Vergi Meclis'ten geçti Milletvekillerinin ortak önergesiyle vergi yasasında yapılan değişiklikle, yıllık beyannameye göre Ödenen vergilerde 25 milyon liralık; diğer vergilerde 3 milyon- liralık vergi borcu af kapsamına alındı. ANKARA (Cumhuriyet Bii- rosu) — Bazı vergi kanunların- da değişiklik yapan ve yılbaşın- dan itibaren Gelir Vergisi dilim- lerini arttıran yasa tasansı, TBMM Genel Kurulu'nda dün gece kabul edildi. Genel kurul, vergi borçlanna getirilen affın sınınnı genişleterek kabul etti. Maliye ve Gümrük Bakanlı- ğı'nin, geniş kapsamlı vergi dü- zenlemelerini içeren tasannın TBMM Plan ve Bütçe Komisyo- nu'ndan geçirilememesi uzerine hazırladığı ve komisyonda haf- ta içinde benimsenen vergi dü- zenlemesi, genel kurulda bütçe görüşmeleri sırasında öncelikle ele alındı. Vergi yasalarının te- mel düzenlemelerinde yapılan değişikliklerin 1 Ocak 1991'den ^itibaren uygulamaya girmesini öngören yasayla, Gelir Vergisi dilimleri yüzde 50 oranında art- tınldı. Buna göre daha önce 8 milyon liraya uygulanan yüzde 25'lik en az vergi oranı için ge- lir dilimi 12 milyon liraya çıka- rıldı. Yapılan düzenlemeyle orta gelirli ücretlilere 1991 yılında daha düşük miktarda Gelir Ver- gisi ödeme olanağı getirildi. Bu- na göre vergiye tabi geliri 15 milyon lira olan bir ücretlinin ödeyeceği vergi miktln 4 mil- yon 100 bin liradan 3 milyon 900 bin liraya indirildi. Geliri 30 milyon lira olan mükellefler için bir yıllık Gelir Vergisi miktan 9.3 milyon liradan 8.7 milyon li- raya düşürülmüş oldu.