Catalog

ekonomi@cumhuriyet.com.tr SAYFA CUMHURİYET 19 TEMMUZ 2010 PAZARTESİ 12 EKONOMİ CMYB C M Y B Önceki Son Yılbaşı Haftalık Yıllık SEKTÖR ENDEKSLERİ Kapanış Kapanış Değeri Fark% Fark% IMKBULUSAL-100 57,151 57,729 52,825 1.01 9 . 2 8 IMKBULUSAL100-30 68,008 68,040 60,090 0.05 13.23 IMKBULUSAL-TÜM 56,854 57,101 51,831 0.43 10.17 IMKBULUSALTÜM-100 61,959 58,464 48,782 -5.64 19.85 IMKB10BANKA 120,346 137,928 120,346 14.61 14.61 IMKBULUSAL-30 71,917 72,844 66,992 1.29 8 . 7 4 IMKBULUSAL-50 56,582 57,260 52,536 1.20 8 . 9 9 IMKBULUSAL-SINAİ 42,780 41,996 37,899 -1.83 10.81 IMKBGIDA,İÇECEK 74,987 70,363 59,343 -6.17 18.57 IMKBTEKSTİL,DERİ 9,628 9,435 7,323 -2.01 28.83 IMKBORMAN,KAĞIT,BASIM 28,510 28,044 30,190 -1.63 -7.11 IMKBKİMYA,PETROL,PLASTİK 31,140 31,614 28,538 1.52 10.78 IMKBTAŞ,TOPRAK 61,093 57,877 48,954 -5.26 18.23 IMKBMETALANA 46,287 46,261 49,186 -0.05 -5.95 IMKBMETALEŞYA,MAKİNA 40,959 40,772 33,860 -0.46 20.41 IMKBULUSAL-HİZMETLER 34,565 34,548 36,134 -0.05 -4.39 IMKBELEKTRİK 4,008 3,960 4,113 -1.22 -3.73 IMKBİLETİŞİM 22,315 21,929 25,908 -1.73 -15.36 IMKBULAŞTIRMA 32,474 33,720 38,372 3.84 -12.12 IMKBTİCARET 72,237 73,763 56,998 2.11 29.41 IMKBTURİZM 8,786 8,644 7,422 -1.62 16.48 IMKBULUSAL-MALİ 89,871 91,304 79,763 1.59 14.47 IMKBBANKA 135,205 137,474 119,537 1.68 15.01 IMKBSİGORTA 108,949 109,121 111,089 0.16 -1.77 IMKBFİNANSALKİR.FAKTORİNG 18,037 18,187 12,384 0.83 46.86 IMKBGAYRİMENKULY.O. 29,596 29,552 28,240 -0.15 4 . 6 4 IMKBHOLDİNGVEYATIRIM 39,372 40,017 35,044 1.64 14.19 IMKBULUSAL-TEKNOLOJİ 14,580 14,716 14,335 0.93 2 . 6 6 IMKBBİLİŞİM 8,483 8,522 7,964 0.45 7 . 0 1 IMKBSPOR 74,017 75,020 60,890 1.36 23.21 IMKBSAVUNMA 54,694 55,688 58,174 1.82 -4.27 IMKB2.ULUSAL 34,494 32,391 25,764 -6.10 25.72 IMKBMENKULKIYM.Y.O. 18,651 18,672 18,215 0.12 2 . 5 1 IMKBKURUMSALYÖNETİM 48,055 48,192 42,670 0.29 12.94 IMKBYENİEKONOMİ 47,377 45,433 25,796 -4.10 76.13 IMKBADANA 50,025 48,428 54,636 -3.19 -11.36 IMKBANKARA 49,036 48,286 44,680 -1.53 8 . 0 7 IMKBANTALYA 84,871 79,183 55,290 -6.70 43.21 IMKBBURSA 64,463 64,031 57,518 -0.67 11.32 IMKBISTANBUL 48,848 49,320 48,333 0.97 2 . 0 4 IMKBIZMIR 52,064 51,727 44,191 -0.65 17.05 IMKBKAYSERI 84,778 85,009 60,427 0.27 40.68 IMKBKOCAELI 60,459 55,843 47,669 -7.64 17.15 IMKBTEKIRDAĞ 141,961 135,020 87,232 -4.89 54.78 Hafta Kapanış Özvarlık Cari Fiyat Bilanço Fiyatı Kârlılığı PD/DD F/K NA Likidi tesiSektör Bazında PARA-META-PARA MUSTAFA SÖNMEZ Sanayide Reel Ücretler Yüzde 17 Geriletildi MERKEZ BANKASI KURLARI 19 TEMMUZ 2010 DÖVİZ EFEKTİF CİNSİ ALIŞ SATIŞ ALIŞ SATIŞ 1 ABD DOLARI 1,5254 1,5328 1,5243 1,5351 1 AVUSTRALYA DOLARI 1,3375 1,3463 1,3313 1,3544 1 ISVICRE FRANGI 1,4611 1,4705 1,4589 1,4727 1 INGILIZ STERLINI 2,3487 2,361 2,3471 2,3645 1 KUVEYT DINARI 5,2349 5,3038 5,1564 5,3834 1 S. ARABISTAN RIYALI 0,40795 0,40869 0,40489 0,41176 1 AVRO 1,9779 1,9874 1,9765 1,9904 1 KANADA DOLARI 1,4627 1,4693 1,4573 1,4749 1 DANIMARKA KRONU 0,2654 0,26671 0,26521 0,26732 1 JAPON YENI 1,7488 1,7604 1,7423 1,7671 1 NORVEC KRONU 0,24546 0,24712 0,24529 0,24769 1 ISVEC KRONU 0,20772 0,20988 0,20757 0,21036 1 5 0 B İ N G E N Ç B İ L G İ S A Y A R Ö Ğ R E N E C E K Başbakanlõk Devlet Planlama Teşkilatõ, Birleşmiş Milletler Kalkõnma Programõ, Habitat İçin Gençlik Derneği ve Microsoft işbirliğinde 2005’te başlayan Bilenler Bilmeyenlere Bilgisayar Öğretiyor (BBBÖ) projesinin kapsamõ genişledi. Ankara’da Microsoft liderliğinde yapõlan Proje Eğitmenleri Koordinasyon Toplantõsõ’nda, Ankara İnternet Kafeciler Odasõ ile bir protokol imzalandõ. 2010 sonunda bilgisayar okur-yazarlõğõ eğitimlerinde 150 bin gence ulaşõlmasõ hedefleniyor. Microsoft Türkiye Genel Müdür Yardõmcõsõ Cemal Akyel, “Eğitim verdiğimiz kişiler arasõnda 15-25 yaş arasõ gençler, engelliler, çocuklar, kadõnlar, kamu personeli, esnaf, muhtar gibi toplumun her kesiminden kişiler yer alõyor” dedi. 6 yõlda 400 milyon aboneye ulaşan Facebook üyelerinin büyük çoğunluğu arkadaş õsrarlarõ ile siteye üye oldu. Şu anda Facebook’lularõn yüzde 50’si her gün siteye giriş yapõyor. W ebrazzi, dünyada en faz- la kullanılan sosyal pay- laşım ağı Facebook’un 6 yıllık gelişimini gösteren bir ça- lışma yayımladı. 6 yıl içerisinde, bir öğrenci projesinden dünya devi bir in- ternet şirketine dönüşen Face- book’un gelişimini rakamlarla ortaya koyan Webrazzi’den ya- pılan açıklamada “Pek çoğu- muz Facebook ile arkadaşla- rımızın bitmek tükenmek bil- meyen ısrarları sayesinde ta- nıştık. İlk başta her aklımıza gelen ve yıllardır adını bile an- madığımız ilkokul arkadaşla- rımızı ekledikten sonra Face- book’taki ilginç uygulamalara, oradan da oyunlara geçtik. Çoğu kişi için Facebook bu- gün sadece sıradan bir site değil, her gün hem eğlence hem de networking için kul- landığı önemli bir araç haline geldi” değerlendirmesine yer verildi. Webrazzi’nin araştırma- sında şu tesbitlere yer verildi: 100 milyondan fazla kullanı- cı Facebook’a mobil cihazlardan erişiyor. 60 ülkeden 200’den fazla cep telefonu operatörü Face- book mobil ürünlerini ek hizmet olarak sunuyor ya da duyuruyor. Sitenin 100’den fazla dile ter- cüme edilmesine 300 binden fazla kişi yardımcı oldu, bunla- rın 25 bini Türk. Facebook kullanıcılarının yüzde 70’i ABD dışında yaşıyor. Aktif kullanıcıların yüzde 50’si her gün siteye giriş yapıyor. Türk kullanı- cıların yüzde 64.5’i erkek, yüzde 35.5’i kadın. Türk kul- lanıcılarının y ü z d e 36.4’ü 18-24 aralığında, yüzde 25.2’si 25-34 yaş aralığında bulunuyor. Şubat 2010 itibarıyla tahmi- ni kullanıcı sayısı 400 milyon, ka- zancı ise 1 milyar dolar. İlk seri notebook 25 yaşında Apple’danyakılıfyaiade i Phone 4’teki anten sorununu ‘yazılım güncellemesi’ ile çö- zemeyen Apple, bedava kılıf verecek veya cihazı geri alacak. Merakla beklenen iPhone 4 akıllı telefonunu tanıttıktan kısa süre sonra cihazdaki anten so- runu yüzünden zor günler ge- çirmeye başlayan Apple, dü- zenlediği basın toplantısında sorunu kısmen çözen ancak bugüne kadar 30 dolara satılan kılıfları hediye edeceğini açıkla- dı. Cihaza güvenini yitiren müş- terilerse parasını geri alabile- cek. Apple Üst Yöneticisi (CEO) Steve Jobs, “Biz mükemmel değiliz, hiç bir cep telefonu da mükemmel değil” dedi. Apple müşteri hizmetlerine anten so- runu yüzünden başvuranların oranının yüzde 0.55 gibi çok düşük bir rakamda kaldığını söyleyen Jobs, “bu mesele orantısız şekilde büyüdü” id- diasında bulundu. Apple, anten sorunu gibi görünen hatanın aslında var olmadığını, ekranda çekim gücünü gösteren çubukların gereğin- den fazla sayıda çıkmasından ötü- rü kullanıcıya çe- kim sorunu var- mış gibi görün- düğünü iddia edi- yordu. T oshiba’nın 1985’te üretilen dünyanın ilk seri notebo- ok’u T1100’ün 25. yılı dola- yısıyla oluşturulan Toshiba Baş- yapıtlar Sergisi’nde, markanın yeni ürünleri, Avrupa’nın en ince ve hafif tam fonksiyonlu 13 no- tebook’u Portege R700, çift ek- ranlı ilk notebook’u Libretto W100 ve ultra ince ve akıllı mobil inter- net cihazı AC100 de tanıtıldı. TNB AŞ Genel Müdürü Aytaç Biter, Türkiye olarak Toshiba’da dünyanın en başarılı pazarların- dan biri olduklarını belirterek, “Türkiye’de taşınabilir bilgisa- yar denince algılanan birinci marka olarak akla Toshiba ge- liyor ve bilgisayar almak niye- tinde olan kişilerin en yüksek oranda Toshiba’yı tercih ettik- lerini görüyoruz” diye konuştu. İnoksan yabancı ortak arıyor MURAT GÜLDEREN BURSA - Yaklaşõk 35 yõl önce Anadol marka otomobili- ni satarak ufak bir atölyede üretime başlayan ve şu an As- ya’dan Avrupa’ya 60’tan fazla ülkeye ihracat yapacak kadar büyüyen İnoksan’õn patronu Veh- bi Varlık, şirketini ala- nõnda lider yap- mak için yabancõ ortak arayõşõna girdi. ABD ve AB kökenli pek çok uluslararasõ markanõn şirket evli- liği için sürek- li kapõlarõnõ çal- dõklarõnõ söyle- yen Varlõk, gele- cek yõl ortaklõ- ğõn tamamlanacağõnõ öngördükle- rini kaydetti. Yönetimde ağõrlõklarõnõn kendi- lerinde olacağõ bir yapõ kurmak is- tediklerini anlatan Varlõk, şöyle konuştu: “Dünya markası olma yolunda bir güce ve tecrübeye ih- tiyacımız var. Bu güce uluslar- arası alanda büyük bir markay- la ulaşacağımıza inanıyoruz. Ha- zırlıklarımız tamamlandı. Mar- kamızı koruyarak ortak üretim yapıp dünyaya pazarlayacak si- nerjiyi oluşturacağız.” Türki- ye’de 450 milyon dolarlõk büyük- lüğe sahip endüstriyel mutfak sek- töründen aldõklarõ yüzde 25’lik pazar payõyla lider yerli üretici ol- duklarõnõ da dile getiren Varlõk şöyle devam etti: “Mevcut olan 80 milyon liralık ciromuzu en geç beş yıla kadar 250 milyon liraya çıkaracağız. Mutfak ürünleri sektörü hâlâ Türkiye ve dünyada gelişmeye açık en bakir pazarlardan biri. Krizin etkilerinin azaldığı bu dönemlerde iç ve dış pazarda sa- tış patlamaları bekliyoruz. Şu an üretimimizin yüzde 35’ini ihrac ediyoruz ancak yabancı ortaklık sonrası ihracattaki payımızı bü- yük oranda arttıracağız. Ve ko- nut mutfağı sektörüne de gire- ceğiz. Şu an 400 olan çalışan sa- yımız kısa süre içinde daha da ço- ğalacak.” 1ABD Doları: 1.1385 Avustralya Doları 5.7471 Danimarka Kronu 1.0424 İsviçre Frangı 7.3032 İsveç Kronu 87.07 Japon Yeni 1.0432 Kanada Doları 6.2027 Norveç Kronu 3.7505 SuudiArabistanRiyali 1 Avro: 1.2966 ABD Doları 1 İng. S: 1.5403 ABD Doları 1 Kuveyt D.: 3.4503 ABD Doları Endüstriyel mutfak ürünleri sektöründe faaliyet gösteren Bursa merkezli İnoksan, kendisini uluslararasõ alanda marka ve alanõnda lider yapacak stratejik ortaklõk arayõşõna girdi. Şirket 2011’e kadar şirket evliliğini tamamlamayõ planlõyor. Hafta Kapanış Özvarlık Cari Fiyat Bilanço Fiyatı Kârlılığı PD/DD F/K NA Likidi tesiSektör Bazında MADENCİLİK KozaAltõn 13.5 15.12 7.58 42.9 0 1 1 . 3 3 GIDA,İÇKİVETÜTÜN Altõnyağ 1.41 -10.24 3.9 -3.77 -0.08 -3.55 ÜlkerBisküvi 4.28 3.96 0.91 11.72 0.58 2.06 Banvit 5.15 13.63 3.43 8.84 0.89 3.91 ErsuGõda 1.06 1.95 1.9 8.23 -0.01 1.76 FrigoPakGõda 1.38 4.03 2.13 7.54 -0.38 1.07 KentGõda 180 -4.54 15.28 -18.75 -0.41 -2.74 KerevitaşGõda 58.5 28.3 -22.98 6.15 4.5 2.17 KonfrutGõda 6.35 5.01 1.95 11.59 0.8 3.08 KristalKola 1.9 -1.42 1.24 -13.67 -0.02 -1.19 MerkoGõda 1.33 1.42 3.81 0.55 0.41 0.21 PõnarEtVeUn 5.95 3.38 0.92 11.39 0.97 2.68 PenguenGõda 1.14 1.56 1.56 3.41 0.06 0.58 PõnarSu 4.94 2.22 0.88 10.18 0.54 1.62 PõnarSüt 8.95 4.2 1.09 11.26 1.29 3.15 ŞekerPiliç 4.36 7.82 3.38 3.5 0.63 1.54 TatKonserve 3.24 3.09 2.54 2.76 0.29 0.95 T.Tuborg 2.74 -3.95 2.5 -10.9 -0.05 -2.24 Tukaş 0.76 -7.13 1.08 -30.68 -0.1 -3.25 DOKUMA,GİYİMEŞYASIVEDERİ AkalTekstil 1.47 -0.75 0.63 -3.07 -0.06 -0.45 AkõnTekstil 2.74 2.08 0.68 5.16 0.01 1.37 Altõnyõldõz 7.15 3.19 1.21 9.87 1.24 1.17 ArsanTekstil 1.39 -7.56 1.16 -19.24 -0.21 -2.95 Bossa 2.37 -0.68 0.93 -2.55 -0.02 -0.48 Derimod 3.54 6.59 1.48 4.31 0.48 1.95 DesaDeri 0.74 -1.53 0.65 -3.24 -0.05 -0.8 İdaş 1.68 -14.23 0.86 -75.43 0.67 -3.81 KarsuTekstil 2.23 3.57 1.04 9.89 0.18 2.18 KordsaGlobal 3.06 1.46 0.79 3.65 0.29 0.85 LüksKadife 7.15 1.29 6.41 5.52 0.1 0.79 MenderesTekstil 0.58 1.72 0.45 9.67 0.14 1.1 Metemteks 0.88 -4.89 4.2 -23.39 -0.07 -1.95 Söktaş 5.05 -1.19 0.59 -5.21 0.19 -0.52 Yataş 2.31 -0.89 0.77 -1.43 0.27 -0.25 Yünsa 1.6 1.55 1.02 1.97 -0.09 0.55 ORMANÜRÜNLERİVEMOBİLYA AlkimKağõt 1.6 2.67 0.86 10.65 0.18 1.84 DoğanGazetecilik 2.78 -0.46 1.31 -1.21 -0.02 -0.31 Gentaş 1.33 2.79 0.72 17.13 0.2 2.49 İhlasGazetecilik 2.86 0.88 1.13 0 0.72 KelebekMobilya 1.42 -0.18 4.23 -0.52 0.05 -0.09 BakAmbalaj 1.61 3.81 0.86 8.33 0.32 2.33 DoğanBurda 2.44 0.08 1.17 0.19 0.16 0.06 DuranDoğanBasõm 2.26 -6.43 3.8 -4.81 0.05 -1.59 IpekMatbaacõlõk 3.08 44.35 1.2 133.53 1.36 1 5 . 0 5 Kaplamin 11.9 -0.62 1.9 -1.22 0 -0.4 Kartonsan 131 2.06 2.32 7.87 4.67 1.83 KozaMadencilik 3.7 49.21 1.2 266.9 1.8 3 1 . 7 4 Olmuksa 4.92 2.71 0.94 8.03 0.42 2.13 MondiTireKutsan 1.58 1.04 2.06 2.12 -0.04 0.65 VikingKağõt 1.38 -6.67 1.95 -8.03 -0.01 -1.61 KİMYA,PETROL,KAUCUKVEPLASTİKÜRÜNLERİ Aksa 2.5 1.75 0.63 4.33 0.24 0.95 AlkimKimya 7.3 3 1.29 10.22 0.82 1.99 Bagfaş 108 8.7 2.13 18.19 5.74 5.57 Brisa 95.5 3.02 1.76 6.23 9.32 1.74 DevaHolding 2.82 1.17 1.47 3.84 -0.08 0.7 Eczacõbaşõİlaç 2.26 0.9 0.57 9.21 0.55 0.79 EgeGübre 73 3.97 1.66 5.98 -3.33 1.43 Good-Year 15.8 2.17 0.71 3.18 0.85 1.38 GübreFabrik. 10 10.9 2.65 8.41 0.81 1.8 Hektaş 1.28 10.23 1.1 23.42 0.13 6.21 Marshall 24.2 -1.94 2.32 -6.08 0.85 -1.34 PetrolOfisi 6.65 1.49 1.26 1.39 0.63 0.65 Pimaş 3.48 1.07 0.93 3.71 0.35 0.46 AdvansaSasa 0.75 1.55 0.79 2.41 -0.04 0.76 SodaSanayii 1.6 2.63 0.75 8.82 0.2 1.59 SelçukEczaDeposu 2.25 4.64 1.33 4.07 0.36 1.56 DyoBoya 1.24 -7.52 1.93 -9.1 -0.18 -1.38 TAŞ,TOPRAĞADAYALISANAYİ AdanaÇimento(A) 4.78 1.71 2.86 13.42 0.41 1.43 AdanaÇimento(B) 2.86 1.71 1.71 13.42 0.29 1.43 AdanaÇimento(C) 0.55 1.71 0.33 13.42 0.04 1.43 AfyonÇimento 183 -1.06 10.36 -8 0.08 -0.9 Akçansa 6.65 0.55 1.68 2.45 0.43 0.35 AnadoluCam 2.13 2.82 1.08 9.17 0.22 1.15 BatõsökeÇimento 1.43 2.12 0.59 25.06 0.13 1.9 BatõÇimento 7.4 -0.03 1.44 -0.15 0.1 -0.02 BoluÇimento 1.66 0.26 1.33 2.06 0.1 0.22 BursaÇimento 4.72 0.42 2.37 1.12 0.04 0.24 Çimbeton 28 -7.51 2.02 -9.3 -3.65 -3.71 Çimentaş 8.45 -1.79 1.28 -12.52 0.71 -1.14 Çimsa 9.45 2.03 1.48 13.35 1.02 1.52 DenizliCam 8.85 -0.67 2.23 -1.81 -0.1 -0.29 EczacõbaşõYapõ 2.42 5.95 2.75 4.52 0.1 1.13 EgeSeramik 1.23 2.29 0.73 8.25 0.2 1.51 GöltaşÇimento 62.5 0.29 1.76 1.46 0.15 0.21 HaznedarRefrakter 3.52 -0.44 2.92 -0.48 0.1 -0.19 İzocam 27.75 4.86 5.55 11.69 1.24 3.87 KonyaÇimento 144 0.16 2.09 1.46 4.46 0.14 KütahyaPorselen 2.22 0.53 0.78 1.9 0.33 0.43 MardinÇimento 7.45 6.99 4.42 25.68 0.67 4.35 NuhÇimento 10.8 0.92 2.19 5.02 0.55 0.68 TrakyaCam 2.1 2.58 0.94 15.32 0.15 1.8 UşakSeramik 1.76 2 0.61 4.89 0.44 0.64 ÜnyeÇimento 3.82 1.61 2.24 10.43 0.39 1.13 METALANASANAYİ BorusanMannesmann 18 -0.16 1.03 -0.4 0.97 -0.08 Burçelik 55 -3.21 6.44 -2.13 -2.24 -0.74 BurçelikVana 2.74 0.07 2.77 0.23 -0.16 0.03 Çemtaş 0.88 0.24 0.66 0.87 0.02 0.2 ÇelikHalat 3.02 3.99 1.55 5.99 0.03 1.8 DemisaşDöküm 2.22 2.96 0.83 6.82 0.22 1.89 ComponentaDökümcülük 4.4 1.6 1.66 3.48 0 0.91 Erbosan 10.5 3.06 1.03 5.79 2.04 1.74 EreğliDemirÇelik 4.02 2.71 1.09 10.14 0.08 1.43 FenişAlüminyum 3.02 1.05 1.9 2.47 0.11 0.54 İzmirDemirÇelik 2.21 1.46 0.87 2.65 -0.13 0.97 Kardemir(A) 0.95 0.85 1.05 2.96 -0.05 0.5 Kardemir(B) 0.96 0.85 1.06 2.96 -0.05 0.5 Kardemir(D) 0.59 0.85 0.65 2.96 -0.05 0.5 Sarkuysan 3.18 0.88 0.61 0.69 0.11 0.39 METALEŞYAVEMAKİNAGEREÇYAPIM AlarkoCarrier 14.6 -1.01 0.78 -4.33 0.43 -0.82 AnadoluIsuzu 6.4 -3.15 1.01 -6.99 -0.36 -1.88 BoschFrenSistemleri 162 18.8 58.67 3.88 -0.52 1.88 BSHEvAletleri 127 5.26 6.9 8.6 6.03 2.79 DitaşDoğan 2.84 -4.01 1.33 -11.08 -0.34 -2.44 EgeEndüstri 14.4 2.79 1.22 7.32 0.4 1.5 EmekElektrik 1.18 5.76 1.16 17.18 0.3 2.38 EminişAmbalaj 5.3 -9.35 3.64 -14.49 0.21 -2.75 F-MİzmitPiston 13.2 2.81 9.94 10.12 0.15 2.65 FordOtosan 10.5 4.86 2.52 5.1 1.06 2.44 GersanElektrik 1.45 -7.65 1.07 -14.64 -0.06 -3.03 İhlasEvAletleri 0.97 2.28 0.94 16.32 0.04 1.56 KarsanOtomotiv 1.51 -6.23 2.6 -6.93 -0.2 -2.16 KarelElektronik 2.51 2.55 0.97 9.61 0.41 1.56 KlimasanKlima 7.1 6.67 2.91 7.73 0.87 1.89 MutluAkü 2.54 7.06 1.24 12.73 0.21 4.1 Parsan 1.43 -0.84 0.59 -7.9 -0.17 -0.62 T.DemirDöküm 8.55 -4.34 5.45 -4.61 0.04 -0.71 VestelBeyazEşya 3.46 2.68 1.09 5.81 0.64 1.7 DİĞERİMALATSANAYİİ AdelKalemcilik 13.8 10.32 1.6 22.71 2.29 5.1 GoldaşKuyumculuk 1.04 0.58 0.47 0.16 0.17 0.16 ServeKõrtasiye 1.43 -12.75 1.77 -52.16 -0.23 -9.05 ELEKTRİK,GAZVESU AkEnerji 3.18 -0.4 1.67 -4.07 0.03 -0.18 AksaEnerji 4.54 0.81 4.08 3.25 0 0.26 AksuEnerji 4.42 5.04 1.01 114.45 0.47 4.49 AyenEnerji 2.45 5.53 1.14 51.77 0.37 2.95 ZorluEnerji 2.58 -2.86 2.99 -6.04 0.8 -0.27 İNŞAATVEBAYINDIRLIK AnelElektrik 4.88 19.72 2.36 34.09 0 4.91 BorovaYapõ 1.12 -67.75 6.41 -2769.83 -0.23 - 2 0 . 4 1 EdipGayrimenkul 3.48 12.59 1.52 117.57 0.75 2.49 Enkaİnşaat 5.35 3.11 2 11.29 0.41 1.66 TOPTANTİCARET DoğuşOtomotiv 7.25 4.73 1.34 5.06 0.69 2.04 İntema 6.8 -6.2 1.96 -1.1 0.21 -0.68 SankoPazarlama 3.36 3.3 0.93 4.66 0.18 1.97 PERAKENDETİCARET AFMFilm 9.65 39.64 7.07 18.6 0.57 1 0 . 9 5 BimMağazalar 45.25 14.54 15.13 4.19 1.47 5.08 BoynerMağazacõlõk 2.09 0.63 3.28 0.3 0.19 0.14 Carrefoursa(A) 20.6 -0.3 2.29 -0.5 -0.87 -0.18 Carrefoursa(B) 28 -0.3 3.12 -0.5 -0.87 -0.18 TescoKipa 9.1 -4.36 2.36 -4.75 -0.42 -1.22 MigrosTicaret 29 3.77 3.31 4.1 0.59 1.05 Milpa 1.08 -6.78 1.83 -689.7 -0.21 -1.52 VakkoTekstil 0.77 -0.76 1.18 -1.57 0.02 -0.41 TURİZM FavoriDinlenmeYer. 2.62 -16.38 0.99 0.15 -2.25 MarmarisAltõnyunus 14 0.08 1.88 1.34 0.25 0.07 MartõOtel 1.3 3.67 1.23 7.43 0.04 1.4 NetTurizm 1.06 9.72 1.73 171.03 0.16 4.39 Tek-ArtTurizm 1.5 -0.68 1.34 -687.06 -0.01 -0.61 ULAŞTIRMA,HABERLEŞMEVEDEPOLAMA Çelebi 15.2 -2.83 3.11 -5.4 1.67 -0.98 LatekLojistik 4.68 2 4.43 2.74 0 1.58 TürkHavaYollarõ 4.34 3.36 1.22 7.23 0.52 1.36 ReysaşLojistik 3.78 2.57 1.8 6.47 0.18 0.79 HABERLEŞME Turkcell 8.05 4.57 1.93 18.67 0.71 2.97 TIBBİVEDİĞERSAĞLIKHİZMETLERİ AcõbademSağlõk 13 12.89 9.46 9.95 0.67 2.46 SPORHİZMETLERİ BeşiktaşFutbolYat. 4.74 -64.42 -4.4 -25.24 -1.13 - 1 1 . 3 6 FenerbahçeSportif 54.5 36.67 13.18 93.58 2.21 31.9 GalatasaraySportif 228 19.83 1.48 122.96 44.42 1 6 . 1 6 TrabzonsporSportif 8.75 16.82 1.83 79.63 1.57 1 0 . 6 1 BANKALARVEÖZELFİNANSKURUMLARI Akbank 8.3 6.54 2.24 0.77 0.97 AlbarakaTürk 2.78 4.1 2.05 0.19 0.44 AlternatifBank 1.55 4.43 1.02 0.19 0.58 Denizbank 12.3 4.85 3.18 0.83 0.61 FortisBank 1.67 2.49 0.88 0.1 0.39 Finansbank 5.45 3.83 2.26 0.32 0.49 GarantiBankasõ 7.35 6.9 2.12 0.79 0.95 İşBankasõ(A) 42,750.00 6.58 13857.13 77.79 0.78 İşBankasõ(B) 2,175.00 6.58 705.01 3.89 0.78 İşBankasõ(C) 5.55 6.58 1.8 0.6 0.78 T.KalkõnmaBank. 8.5 0.62 2.71 0.12 0.25 T.EkonomiBank. 1.94 2.86 1.26 0.16 0.32 Tekstilbank 1.03 1.03 0.91 0.03 0.25 VakõflarBankasõ 3.88 3.98 1.27 0.5 0.44 T.HalkBankasõ 12.3 8.19 2.44 1.43 0.81 SİGORTAŞİRKETLERİ Aksigorta 1.87 -0.96 1.44 0.02 -0.37 AnadoluSigorta 1.06 0.67 0.69 0.07 0.28 AnadoluHayatEmek. 4.14 7.46 2.56 0.34 0.65 AvivaSigorta 8.4 -1.47 6.24 -0.08 -0.41 GüneşSigorta 1.9 -7.93 1.35 -0.24 -2.29 YapõKrediSigorta 9.7 8.87 2.45 0.03 3.45 RaySigorta 2.41 -13.87 6.69 -0.34 -1.81 FİNANSALKİRALAMAVEFACTORİNGŞİRKETLERİ GarantiFaktoring 6.4 5.59 2.26 0.55 0.24 FinansFin.Kir. 2.74 2.66 0.88 0.35 0.66 TekstilFin.Kir. 0.93 2.47 0.51 0.48 2.07 CreditwestFaktoring 2.09 7.97 1.27 0.46 2.12 YapõKrediFin.Kir. 5.05 3.68 2.95 0.4 1.13 VakõfFin.Kir. 4 6.39 1.38 0.9 1.2 HOLDİNGLERVEYATIRIMŞİRKETLERİ AkfenHolding 11.8 6.69 3.71 11.31 0 0.71 AlarkoHolding 3.18 0.98 0.9 3.02 0.1 0.44 BorusanYat.Paz. 8.75 4.15 1.01 0.71 4.06 EczacõbaşõYatõrõm 4.9 0.83 0.4 1.77 1.11 0.81 GSDHolding 1.02 1.65 0.52 0.11 0.37 İhlasHolding 0.62 -0.88 0.53 -3.25 0.13 -0.34 IşõklarYat.Holding 1.12 -0.35 1.18 -3.6 0.01 -0.09 İttifakHolding 8.3 0.37 0.68 0.77 0 0.2 KoçHolding 5.5 3.11 1.15 3.61 0.74 0.51 NetHolding 0.93 -2.44 1.87 -26 -0.02 -1.24 ŞişeCam 1.81 2.91 0.7 9.28 0.18 1.3 SabancõHolding 6.7 4.24 1.16 28.58 0.76 0.43 YazõcõlarHolding 9.65 2.66 0.94 17.2 1.62 0.77 GlobalYat.Holding 0.7 -1.71 0.55 -59.97 0.42 -0.59 TekfenHolding 4.78 4.32 1.14 11.1 0.35 2.32 MetroTic.veMaliYat. 1.54 1.04 1.21 2.41 0 0.83 BİLİŞİM ArenaBilgisayar 3.5 5.27 1.77 2.06 0.57 2.25 AlcatelLucentTeletaş 2.94 3.99 2.04 3.32 0.33 1.36 EscortTeknoloji 1.75 1.65 1.04 17.98 0.01 1.23 AnelTelekom 1.48 -2.82 1.37 -9.87 -0.1 -0.63 IndeksBilgisayar 2.12 4.35 1.09 1.57 0.31 1.1 LinkBilgisayar 4.56 -1.61 4.48 -12.46 -0.13 -1.44 NetaşTelekom. 57 0.99 1.42 4.96 3.12 0.62 Plastikkart 2.24 1.5 1.96 3.13 0.07 1.19 SAVUNMA Aselsan 5.6 7.95 2.5 22.84 0.96 1.57 GAYRİMENKULYAT.ORT. AkmerkezG.M.Y.O. 49.25 6.03 5.27 58.51 2.37 5.18 AlarkoGMYO 14.9 0.18 0.82 14.36 -0.42 0.17 AtakuleG.M.Y.O. 1.21 1.67 0.54 119.85 0.22 1.64 DoğuşGEGMYO 1.14 0.87 0.64 61.57 0.08 0.86 İdealistG.M.Y.O. 1.93 -0.67 2 0 -0.67 İşGMYO 1.55 1.15 0.74 45.98 0.12 1.09 PeraGMYO 0.6 -0.36 0.62 0.01 -0.25 NurolGMYO 3.46 1.79 0.59 68.53 0.1 1.76 ÖzdericiGMYO 1.63 0.46 2.4 8.32 0.08 0.34 ReysaşGMYO 0.93 -0.07 16.08 0 -0.05 SağlamGMYO 0.87 -0.43 0.97 -10.25 0.09 -0.22 SinpaşG.M.Y.O. 1.67 -0.53 0.97 -16.16 -0.07 -0.33 TSKBG.M.Y.O. 0.87 1.35 0.78 61.19 0 0.75 VakõfGMYO 3.28 1.56 0.86 121.01 0.3 1.54 YapõKrediKorayGMYO 1.66 -1.47 0.84 -31.82 -0.31 -1.31 MENKULKIYMETLERYATIRIMORT. AkYat.Ort. 1.47 3.17 0.58 4.67 0.85 2.7 AlternatifYat.Ort. 0.94 5.9 0.53 4.98 0.43 5.47 AtaYat.Ort. 1.05 3.47 0.81 0.78 0.39 3.1 AtlantisYat.Ort. 0.89 4.63 0.83 2.03 0.36 4.05 AtlasYat.Ort. 1.95 -2.71 1.61 -0.06 0.24 -2.53 AvrasyaYat.Ort. 1.5 -4.46 2.77 -0.1 0.06 -3.94 BaşkentYat.Ort. 0.95 -0.73 1 -0.24 0.08 -0.71 BumerangYat.Ort. 1.05 3.51 0.97 7.42 0.24 3.46 DenizYat.Ort. 1.41 2.89 0.63 24.73 0.53 2.89 EczacõbaşõYat.Ort. 1.33 5.34 0.5 2.46 1.04 5.32 GedikYat.Ort. 1.32 2.94 1.07 0.99 0.33 2.93 EuroYat.Ort. 0.81 0.41 0.61 0.04 0.21 0.41 EuroTrendYat.Ort. 0.81 -0.57 0.76 -0.04 0.03 -0.56 EVGYat.Ort. 1.32 3.05 1.07 0.09 0.4 3.03 EgeliYat.Ort. 0.62 2.85 0.77 2.08 0.28 2.8 FinansYat.Ort. 1.01 3.83 0.9 5.1 0.18 3.71 GarantiYat.Ort. 0.7 2.1 0.66 1.11 0.3 2.04 HedefYat.Ort. 1.31 -0.68 2.15 -0.14 -0.12 -0.5 İnfoYat.Ort. 0.82 1.52 0.98 0.05 0.19 1.13 İnfotrendYat.Ort. 1.18 0.64 1.05 0.01 0.06 0.54 İşYat.Ort. 1.16 4.92 0.69 7.45 0.46 4.51 M.YõlmazYat.Ort. 0.98 -4.06 1.63 -0.36 0.07 -3.44 MarbaşBTipiYat.Ort. 1.07 1.04 0.94 0.48 0.14 1.03 MetroYat.Ort. 1.22 -9.14 5.9 -0.21 -0.01 -8.17 MerkezBTipiYat.Ort. 3.4 -1.35 3.48 -0.04 0.04 -1.12 OyakYat.Ort. 0.73 3.47 0.68 1.28 0.22 3.39 TSKBYat.Ort. 0.77 2.64 0.56 5.12 0.46 2.45 TaçYat.Ort. 2.13 3.51 0.72 5.28 0.99 3.42 TaksimYat.Ort. 1.2 -7.04 3.61 -0.14 -0.03 -6.96 TacirlerYat.Ort. 0.9 4.28 0.82 4.84 0.32 4.28 VarlõkYat.Ort. 2.21 -0.89 1.8 -0.41 0.15 -0.88 YapõKrediYat.Ort. 1.22 1.48 0.52 0.76 0.61 1.32 ARACIKURUMLAR İşY.Men.Değ. 2.06 5.26 1.17 0.16 0.39 0.72 GİRİŞİMSERMAYESİ İşGirişim 1.79 4.35 0.67 255.58 0.24 4.23 RheaGirişim 5.55 -11.38 12.28 -41.72 -0.06 -3.4 İKİNCİULUSALPAZAR AltõnyunusÇeşme 16.5 -2.71 3.79 -175.76 -0.21 -2.22 AslanÇimento 397.5 -2.2 14.59 -12.14 -4.43 -1.6 BayõndõrMadencilik 0.73 -1.97 0.91 -0.02 -1.56 BirkoMensucat 0.71 2.26 0.9 5.51 -0.04 0.99 BirlikMensucat 0.95 -3.05 0.53 -19.17 0.32 -1.24 BisaşTekstil 1.53 -14.41 -2.58 -31.78 -0.75 -3.99 ÇemaşDöküm 1.99 1.98 3.4 1.05 0.01 1.02 Dardanel 1.56 0.19 -0.26 2.11 3.32 0.51 Doğusan 1.39 -2.41 2.28 -114.8 -0.08 -1.94 EgeProfil 10.9 3.61 6.43 7.99 0.32 1.4 EuroYat.Men. 3.24 2.33 3.5 0 0.69 FonFin.Kir. 2.38 1.74 1.31 0.04 0.42 GözdeFinansalHiz. 1.67 -0.93 1.19 0 -0.91 MangoGõda 3.88 7.9 5.59 1.79 0.05 2.47 MensaMensucat 0.92 5.42 0.92 1081.19 -0.28 3.1 MensaMensucat(OydanYoksun)0.91 5.42 0.91 1081.19 0 3.1 MertGõda 1.34 1.07 5.35 2.4 -0.29 0.21 MetemturOtelcilik 2.82 -30.58 10.39 -100.23 0.03 -2.67 PetrokentTurizm 103 -14.14 8.59 -610.42 0.71 -4.67 RanLojistik 1.81 2.39 1.27 8.35 0 1.53 SilverlineEndüstri 1.01 5.11 1.11 6.86 -0.11 2.13 SönmezFilament 3.36 -1.68 3.48 -2509.31 0.09 -1.67 SönmezPamuklu 2.33 1.07 2.28 13.56 0.11 1.04 ŞekerFin.Kir. 1.05 1.5 1.49 0.24 0.25 Usaş 1.85 -1.11 0.82 -41.69 -0.04 -1.07 YENİEKONOMİPAZARI ArmadaBilgisayar 1.61 5.04 0.72 2.01 0.38 1.63 DatagateBilgisayar 4.6 3.8 2.07 1.02 0.43 1.32 KURUMSALYÖNETİM Arçelik 6.95 4.06 1.74 7.37 0.8 1.81 AsyaKatõlõmBankasõ 3.68 3.41 1.91 0.34 0.5 AnadoluEfes 18.6 2.83 3.32 9.49 1.15 1.32 Aygaz 6.45 2.84 1.1 4.71 1.19 1.99 CocaColaİçecek 16 0.69 3.21 1.98 0.93 0.3 DoğanHolding 1.06 -0.3 0.79 -0.41 -0.05 -0.1 DoğanYayõnHol. 1.45 -5.99 1.74 -8.28 -0.23 -1.22 DentaşAmbalaj 1.07 6.27 1.2 9.51 0.27 1.88 LogoYazõlõm 2.06 -5.15 1.7 -42.66 -0.17 -4.37 HürriyetGzt. 1.51 -0.15 1.02 -0.71 0.02 -0.07 TofaşOto.Fab. 6 8.16 2.07 7.62 0.89 2.58 Tüpraş 31.25 2.63 2.03 1.98 3.79 0.8 TürkTraktör 12.4 7.73 2.12 10.1 1.2 3.23 Otokar 16.2 -4.38 2.66 -7.87 0.54 -1.14 Petkim 2.12 1.4 1.42 3.09 0.12 1.02 Şekerbank 1.59 2.39 0.94 0.18 0.33 T.S.K.B. 2.01 4.99 1.26 0.28 0.78 Vestel 2.17 1.55 0.75 1.29 0.59 0.39 YapõveKrediBank. 4.38 7.2 2.15 0.35 0.96 VakõfYat.Ort. 2.54 2.03 1.3 1.22 0.4 1.97 YveYGMYO 3.84 -2.26 2.45 -64.29 -0.17 -2.24 TAVHavalimanlarõ 6.05 -4.41 3.04 -11.15 0.38 -0.79 TürkTelekom 5.15 9.19 3.03 21.14 0.6 4.11 TürkPrysmianKablo 1.22 1.65 1.03 1.87 -0.04 0.87 TurcasPetrol 5.15 3.98 1.34 139.07 0.63 3.89 İşFin.Kir. 1.08 3.83 0.77 0.37 1.08 ParkElek.Madencilik 2.41 1.76 1.15 22.58 0.02 1.65 GÖZALTIPAZARI BerdanTekstil 0.76 -4.45 -0.09 -2022.41 -2.78 -5.54 CeylanGiyim 1.01 -0.29 5.59 -7.8 0.03 -0.02 ÇbsBoya 0.32 -2.64 -0.08 -45.72 -0.18 -8.14 ÇBSPrintaş 0.33 -4.63 0.55 -30.13 -0.16 -0.9 Egeplast 0.88 -11.13 -0.83 -12.83 0.61 -2.81 EGSG.M.Y.O. 0.36 0.02 0.2 97.68 0.03 0.02 EsemSporGiyim 0.67 -8.06 -0.8 -38.01 -0.95 -2.6 Gedizİplik 3.1 -1.5 1.13 -91.77 -0.42 -0.97 MakinaTakõm 2.35 -4.99 -2.34 -40.22 -0.33 -2.99 MazharZorluHolding 0.9 -6.71 -0.34 -10.41 0.73 -2.23 SelçukGõda 0.4 -1.75 1.16 -32.92 0.09 -0.93 TranstürkHold. 2.58 -8.09 -1.12 -44.23 -0.98 -2.95 Tümteks 0.32 -0.75 -0.36 -8.92 0.1 -4.36 Arkadaş ısrarıyla 400 milyon üye Alavere, dalavere Kürt Memet nöbete… Yine aynı şey oluyor. Milli gelirdeki payı yüzde 20’yi, tarım dışı istihdamdaki payı 4 milyonu aşkın işçiyle yüzde 30’u bulan sanayi, bu krizde de yine işçinin sırtına basarak onu daha çok sömürerek belini doğrultmaya çalışıyor. Bu, TÜİK’in verilerinde açıkça görülüyor. TÜİK’in sanayide istihdam endeksi, işçi sayısını veriyor ve 3 ayda bir yayımlanıyor. Yine TÜİK’in üretim endeksi her ay yayımlanıyor. Bu iki veriden işçi başına üretimin artıp artmadığını görürsünüz. Durum şu: 2008’in başında 107 birim işçi, 115 birim üretim yapıyormuş, böylece işçi başına 107 birimlik üretkenlik varmış. Küresel kriz alevinin Türkiye sanayisinin paçasını sarması ile birlikte, 2008 başında 115 olan üretim, 2008 son çeyreğinde 105’e kadar gerilemiş. Ve tabii ne yaptı işverenler bu durumda? İşçileri işten çıkardılar ve sanayi istihdam endeksi 103’e kadar geriledi. Ama orada kalmadı, krizin dip yaptığı 2009’un ilk 3 ayında üretim 2008’in aynı döneminin yüzde 22 gerisine düştü. Buna paralel olarak işçilerin tensikatı sürdü, ama bazı yerlerde kıdem tazminatı engeliyle istendiği kadar işçi çıkarılamadı. Yine de 2009’un ilk çeyreğinde sanayide işçi sayısı, 2008’in ilk çeyreğinin yüzde 10 gerisine düştü. Peki, sonra? Sonra yavaş yavaş toparlanma yaşandı ve 2009’un sonunda, sanayi üretimi 2008 başındaki düzeyine geri geldi. Geldi ama ya istihdam? İşte orada yine bilinen oyun oynandı, çıkarılan işçilerin bir kısmı geri alınmadı; istihdam, krizin dip yaptığı seviyede tutuldu. Böyle olunca da işçi başına üretim, kriz öncesine göre zirve bile yaptı ve 2009 son çeyreğinde, 2008 son çeyreğine göre yüzde 17 artış gösterdi. 2010’un ilk çeyreğinde ise sanayi üretimi 2009 başındaki düzeyi aşsa da 2008 ilk çeyreğindeki düzeyinin hâlâ yüzde 9 gerisinde. Ama gelin görün ki, sanayide istihdam arttırılmadığı için, işçi başına üretim yine de fena değil. Üretkenliği arttırma ihtiyacında sanayici patronlar. Bunun bir yolu üretimi arttırmak ise diğer yolu, biraz daha işçi çıkarmak. Onun için de kıdem tazminatı engelinden kurtulmak, esnek istihdam rejimini geçerli kılmak istiyorlar. Kriz sonrası üretimi, azaltılmış işçi ile yeniden arttırmak, tabii ki eldeki işçiyi daha çok sömürmekle mümkün ve bu yapıldı. Azaltılmış işçiye, eski ücret bütçesi ödenseydi belki bir derece adaletten söz edebilirdik. Ama öyle olmamış. Azaltılmış işçiye, eski ücret bütçesi de ödenmemiş. Yani işçiler, 2009’da zam almadan 2008 ücretlerine talim ettirilmişler. Görünen o ki, işçilerin hem iş yükleri ağırlaştırıldı, hem de reel ücretleri geriletildi. Nitekim TÜİK, yine her 3 ayda bir sanayi işletmelerinin nominal ücret bütçelerini açıklıyor. Bu ücret bütçesini, işçi başına sanayi üretim endeksine böldüğümüzde, nominal birim ücreti buluyoruz. Bu krizin tarihi özelliği, nominal ücretlerin bile geriletilmiş olması. Nitekim 2009 son çeyreğinde birim nominal ücretler, 2008 son çeyreğine göre yüzde 13 geriledi. Burada daha enflasyondan filan söz etmiyoruz. 2008 sonunda diyelim, aylık 1000 TL ücret alan bir işçiye, 2009’da zam yapılmadığı gibi, 2009 ücreti 130 TL eksik ödendi ve ücreti 870 TL’ye düşürüldü. Ama bir de enflasyonun götürdükleri var. Onu da analize katınca bakın ne olmuş: 2008 sonundan 2009 son çeyreğine işçi başına reel ücret yüzde 17 gerilemiş. Sanayi işçisinin 2010 ilk çeyreği reel ücreti biraz artsa da, hâlâ 2009 ilk çeyreğinin yüzde 12, 2008 ilk çeyreğinin de yüzde 11 gerisinde. Alavere dalavere, yine Kürt Memet nöbete… Soru şu: Sendikalara rağmen bu tarihi sömürü nasıl gerçekleşmiş? Bu tarihi ayıbın hesabını da TÜSİAD ile halvet olan sendikacılar versin… B O R S A A N A L İ Z mustafasnmz@cumhuriyet.com.tr Steve Jobs