Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
Böyle seçim sistemi olmaz
1991 yılından bugüne yapılan seçimlerin hiçbirinde milliirade meclise tam olarak yansımamış. Hersiyasi gö-
rüşiin aldığı oyoranına göre mecliste temsil edilmesigerekirken, "sözde demokratik seçim sistemimizde"pek
çok oy çöpe giderken, partilerin meclise gönderdikleri vekil sayıları ile aldıkları oy miktarı arasında doğrusal
bir oran söz konusu değil. Aykut Konuralp, Yeniden Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Dergisi, Ekim 2007
nek.
AKP'nin aldığı %46.58 oy oranı ile Almanya'da tek ba-
şıııa hükümet kuramaz; koalisyon ortağına bir cumhurbaska-
nı beğendirmek zorundadır. Yani u z l a ş m a k z o r u n -
d a d ı r. AKP her iki kişjden birinin oyunu değil her 1000
kişiden 466 kişinin oyunu almıştır.
Seçim sistemimiz AKP'ye %46.58'lik oy oranı ile %62'lik
caka sattırmaktadır.
(*)Federal Almanya 16 eyaletten oluştuğu için, 299 seçim
bölgesi bu 16 cyalet arasında paylaştırılmıştır.
B
u nasıl bir deınokrasidir ki, 22 Teınmuz seçimlerinde,
47.881 AKP'li seçmen bir vekili meclise gönderirken,
65.338 CHP'li ve 70.449 MHP'linin oyu ancak birer ve-
kili meclise göndermeye yetebiliyor.
Bu nasıl bir demokrasidir ki, 1991 seçimlerinde her
37.082 DYP'li seçmene mukabil her 374.900 DSP'li seçmene,
evet yanlış okumadınız, her 374 bin 900 DSP'li seçmene bir
vekil düş,müs,.
AKP'liler diyorlar ki; seçmen mecliste %81.73 oranında
temsil edilmişmiş; temsilde adalet sağlanmışmış ve böylece de
2002 seçimlcri için söylenen "milli irade meclise tam yansı-
mamıstır" iddiası da ortadan kalkmışmış. CHP/DSP %20.88
oy karsılığı 115, MHP %14.27 ile 78 ve bağımsızlarda %5.24
ile 29 milletvekilliği kazanmalan gerekirken sırasıyla 112,71
ve 26 milletvekilliği kazanmışlardır. Buna karşıhk, seçim sis-
temimiz AKP'lilere %46.58 oy karsıhğı 256 yerine meclisin
%62'sine tekabül eden 341 sandalye vererek milli iradeyi çar-
pıtmıştır.
1991 seçimlerine bakalım; seçmen mecliste %99.42 ile tem-
sil edilmektedir. Yukarıda, son sütunda, bir vekile düşen ge-
çerli oy sayılannı karşılaştırdığmızda görülecektir ki 'seçmen
iradesi
1
yani 'milli irade' çarpıtılmış olarak meclise yansımıs,-
tır. T74r,in9O0 DSP'liye bir, 32tinJ}82. DYP'Üye bir vekil
! Bu nasıl bir milli irade oluyorsa?
Milli iradenin meclise yansıması, her siyasi görüşün, aldığı
oy oranında mecliste temsil edilmesi ile olugur.
Seçim sistemimiz ve siyasi partiler yasamız demokratik de-
ğildir. Bir an önce değiştirilmelidirler.
Tam demokratik bir seçim sistemine Federal Almanya se-
çim sistemi güzel bir örnektir.
%5 Barajlı Kigiselleştirilmiş, Temsili Seçim Sistemi:
Parlamentoda sandalye sayısı 598'dir. Her seçmenin iki oyu var-
dır. Ülke 299 seçim bölgesine bölünmüştür-
Seçmen birinci oy ile ve çoğunluk sistemi ile kendi seçim
bölgesinden tercih ettiği bir adayı, doğnıdan milletvekili ola-
rak parlaınentoya gönderir. İkinci oy ile de bir parti (parti eya-
let listesi) (*) seçer.
Parlamentodaki sandalye sayılan partilerin aldıklan oy oran-
larına göre paylaştırılır. (Thomas Hare/Horst Niemeyer
Sistemi) Bir partiye düjen sandalye sayısından doğrudan se-
çilenler çıkarıldıktan sonra geriye kalan sayı parti listesinden
tamamlanır. Bir parti doğrudan 126 sandalye kazanmıştır; al-
dığı oy oranına göre 124 sandalyesi olması gerekiyor; bu du-
rumda parlamento sandalye sayısı, iki artarak, 600'e çıkar.
Veya bir parti %5 barajını aşamamıştır fakat en az üç doğ-
rudan milletvekili çıkarıvus.tır; bu durumda o parti parlamen-
toda temsil edilir.
Almanya'da 1949'dan bugüne yapılan seçimlerin hiçbi-
rinde, tek parti iktidarın oluşmadığını göstermiştir.
1957 seçimlerinde CDU/CSU %50.2 oy aldığı halde, =a-
yıf bir tek parti iktidarı yerine, yanma iki küçük ortak da ala-
rak yani iktidar gücünü paylaşarak daha kuvvetli bir hükümet
kurmusjardır.
"Demokrasi bir uzlagı rejimidir"e güzel ve hasarılı bir ör-
LxJ
UJ
'\—
•ı—ı
UJ
l
Son 5 yılın genel seçimlerinden iki tablo; AKP'nin A'sı ile yakından uzaktan ilgisi olmayan sayılar.
AKP
ANAP
CHP
DEHAP
DSP
DYP
FP
GP
MHP
RP
SHP
Bağımsız
Toplom
2007
Oy: 16.327.291(1)
X : 46.58
MV: 341 (X 62)
-
Oy: 7.317.808(1)
X :20.88
MV:112 (% 20.36)
5.42 (DP)
2.34 (SP)
3.04
Oy: 5.001.869(3)
X : 14.27
MV: 70(71) (X 12.9)
-
-
Oy: 1.835.486(4)
X : 5.24
MV: 26 (X 4.72)
%86.97
2002
Oy: 10.848.704(1)
X : 13.43
MV: 365 (X 66.36)
5.11
Oy: 6.114.843(1)
X:19.41
MV: 177 (X 32.18)
6.14
1.22
9.54
2.49 (SP)
7.25
8.35
-
-
Oy: 302.801
X : 0.96
MV:8(X1.45)
%53.84
1999
-
0y: 4.122.926(4)
X: 13.22
MV: 86 ( X I 5.63)
8.71
4.75
Oy: 6.919.668(1)
X : 22.19
MV: 136 (X 24.72)
Oy: 3.745.417(5)
X : 12.11
MV: 85 (X 15.45)
Oy: 4.805.384(3)
X : 15.41
MV:111(X 20.18)
.
Oy: 5.606.634(2)
X : 17.98
MV:129(X 23.45)
-
-
Oy: 270.265
%: 0.87
MV:3(X0.54)
%80.81
1995
-
Oy: 5.527.288(2)
X : 19.65
MV: 132 (X 24.00)
Oy: 3.011.076 (5)
X :10.71
MV: 49 (X 8.9)
4.17 ;
Oy: 4.118.025(4)
X : 14.64
MV: 76 ( X I 3.82)
Oy: 5.396.000(3)
X : 19.18
MV: 135 (X 24.54)
-
818
Oy: 6.012.450(1)
X:21.38
MV:158(X 28.72)
-
%85.56
1991 *•
-
Oy: 5.862.623(2)
X : 24.01
MV: 115 (X 25.55)
-
•
Oy: 2.624.301(5)
X : 10.75
MV:7(X1.55)
Oy: 6.600.726(1)
X : 27.03
MV: 178 (X 39.55)
-
-
-
Oy: 4.121.355(4)
X : 16.88
MV:62(X 13.77)
Oy: 5.066.571(3)
X : 20.75
MV:88(X 19.55)
%99.42
(*) Geçerli oylann mecliste temsil oranlan.
Bir M.V.'ne düsen geçerli oy sayısı
AKP " " •
ANAP " ' '
CHP ' ' "
DSP " " •
DYP • • •
FP « « «
MHP ' " "
RP " " "
SHP ' ' "
BAĞIMSIZLAR
2007
63.727
47.881
-
65.338
-
70.449
-
-
70.596
2002
57.290
29.720
-
34.547
-
-
-
-
37.850
(•*) Meclis 450 santtalyeli
1999
56.699
-
47.941
-
50.879
44.063
43.291
43.462
-
-
90.088
1995
51.139
-
41.843
61.450
54.184
39.790
-
-
38.053
-
-
1991
54.259
-
50.979
-
374.900
37.082
-
-
66.473
57.574
•
Bu tür girişimler sorunları çö:emediği gibi, yeni üretecekle-
ri sorunların çevresindeki SA A'lar nedeniyle Türkiye'nin yö-
netilebilirliğini daha da zora sokacaktır.
SONUÇ: GERÇEKÇİ İKİ VAAT!
Toplumumu:un Sorıın Çiizme Kabiliyeh'ni artımıak ve
Türkiye'yi yönetilebilir kılmak, siyasi partilerin vaat etme-
leri gereken en gerçekçi iki hcdef olmalı. Bunun dışmdaki
vaatler, sokaktaki insan açısından anlamlı olabilir, ama on-
lar bu vaatlerin gerçekleştirilebilmesi için gereken ortaınla-
rı sorgulanıa kapasitcsine sahip olamayabilirler ya da olan-
lar seslerini duyuramayabilirler.
Tartışma ve programlarını halen "îmarplanhm nasıl ya-
pılmalı
1
.", "okulhşma oranı nasıl anmlmahV, "jjfs/î/erc na-
sıl is bulunmahr ve benzeri sorunlar çevresinde yürüten si-
yasi partilerimizin, bunlara paralel olarak -hatta daha da ön-
celikli olarak- yukarıdaki iki vaat çevresinde düşünmeleri öne-
rilir.
[1] Değer yaıgılan terimi genelde pozitif çağnşımlar yap-
sa da, tüm değer yargılarının olumlu, yapıcı vb pozitif nite-
likli olması gerekmez. Örneğin töre adı altında uygulanage-
len cezalandırma yöntemi, toplumumuzun tamamında değilse
dc önemli bir bölümünde bir değer yargısıdır. Bcnzer şekil-
de eğitim ve ezberin aynlmazlığı, bal tutanm parmağmı ya-
layabilcccği, eşe sadakatsizliğin erkeğin clinin kiri, kadmm
ise yüzünün kanssı olduğu gibi onlarca değer yargısı yapıcı oU
mayan örneklerdir.
[2] Sahiplenilmis çözüm terimiyle, bir kurumun önceden
gelen kalıp çözümlerini sürdürme konusundaki tembcHiği +
ezberciliği + korkaklığı gibi bileşik huyu kastcdiliyor.
•>