Catalog

CMYB C M Y B SAYFA CUMHURİYET 17 OCAK 2010 PAZAR 6 HABERLER BİLİM ve SİYASET ORHAN BURSALI Medyada Satışlar (2) Aydın Doğan ailesinin iki gazeteyle bir televizyonunu Fethullahçı bir altın ve kâğıt tüccarına satarak küçülme ve varlığını böylece sürdürebilme girişimi, sonuçları itibarıyla da epey tartışılacak çok yönlü bir olay. Bu üç medya organı iktidar yandaşı değiller; ayrıca tanınan, bilinen, okunan ve izlenen nitelikteler. Bu üç organ birden saf değiştirerek iktidar paydaşlarının eline geçecek... Bilinen kabuller: a) İktidar özellikle kitlesel nitelikli medya üzerinde bir otorite kuruyor; b) Böylece “medya gücü” artacak; c) İktidar kamuoyunu daha çok yönlendirebilecek / istismar edecek / kendi yararına kanaat ve davranış değişikliği yaratabilecek... Sordum: Acaba ‘a’ şıkkı tamam da, ‘b’ ve ‘c’ şıkkı sonuçları itibarıyla doğru mu? Bu üç kanaat / haber aracı ile, iktidarın medyada haberler ve kanaatçı beyinler üzerindeki kontrolü yüzde 70’lere dayanacak. Burada kritik soru, bu üç medya aracının okur / izleyicileri de iktidar safına mı geçecek? Bu konuda bilgilerimiz eksik, dedim. Cumhuriyet örneğinde yaşadıklarımız özel mi, yoksa genelleşebilir niteliği var mı? Her zaman merakla okuduğum sevgili Ali (Sirmen) sağ olsun, yine duyarlı davrandı ve tartışmaya girdi. Ali şunun altını çizdi: Cumhuriyet’te, yazarların ayrılması ile yaşananlar, Cumhuriyet’e ve okurlarına özel / özgü bir durumdur. Hürriyet’ten, örneğin Emin Çölaşan, iki yıl sonra da Bekir Coşkun ayrıldı. Hürriyet okuru / satışı etkilenmedi. Cumhuriyet’te yaşanan depremler ile Hürriyet örnekleri benzer değil. Bizde Cumhuriyet çizgi de değiştirdi! İkincisi, Cumhuriyet bir fikir gazetesi ve gazetenin renginde yazarlarının etkisi büyük. Yarı yarıya bir özdeşleşme var, diyebiliriz. Hürriyet’te Çölaşan ayrıldı ama gazete yerinde durdu! Ayrıca, okurlar, yönetimi korkutan ve 50 bin kadar geçici bir tiraj kaybı yaratan boykot da yaptı. Bunun nedeni, Çölaşan’ın savaşçı karakteri, açtığı karşı savaş ve yarattığı kamuoyu etkisiydi. Bekir Coşkun, sessiz sedasız gitti. Birkaç yazarın gitmesinden bir gazete etkilenmez. Ama bu istifalar / ayrılmalar bir çizgi / fikir / tutum değişikliği ile birleşirse (Hürriyet’i ileride tartışabiliriz!) ve bunun izleri de açıkça görülürse, gazeteler, okurları nezdinde anlamından epey kaybeder ve kısa zaman birimi içinde de bu kendini gösterir. Hele bu iki gazete okurlarının, daha demokratik ve çağdaş bir ülkeden yana olduğunu ve Türkiye Cumhuriyeti’nin Kurtuluş ve Kuruluşu’unun anlamını bildiğini varsaymalıyız. Yani bu gazeteler, büyük ölçüde tercihini yapmış özel bir kitlesel okura sahiplerdir. Bu durumda, okurların kendilerine saygısı, istekleri, arayışları, beklentileri, söz konusu organların marka değerlerinin üzerine çıkacaktır; yani marka değerlerini düşürecektir. Veya, bu üç aracın markaları, kendilerine yeni meraklılar yaratacaktır. Bakıp göreceğiz: Pratik, doğruların anasıdır! Tabii, bu yazılarla amaç satışa etki yapmak değil. Zaten yeni patron adayı Akın İpek daha önce Kanaltürk’ü aldı. Bugün adında, satışı 100 binlerden 55 bine düşen bir gazetesi var. Bir medya devi olmakta ısrarlı. Bu nedenle, etkilenmeden, tartışmamızı sürdürelim: Peki pratik ne doğrurur? Yeni patron, bu yayınlara önce pek dokunmaz. Kimsenin ayrılmasını da istemez. Bir süre, Melih Aşık ve bazı arkadaşlarımız, Fethullahçıları ve iktidarın makyajını çizmeye devam edebilir. Zaten, editoryal kesimde, yeni patronla uyum gösterecek bir kısım gazeteci / yazar için sorun olmayacaktır. Ücretlerini, belki de zamlı alacaklardır. Ama bu yayınların arkasındaki Fethullahçı gücün varlığı, başlı başına bir rahatsızlık unsurudur; bu rahatsızlık, daha çok okurlar için geçerli olabilir! Burada “kurbağaları ısıtma yöntemi”ni kullanır patron. Zamana yayılan bir yayın değişikliği içinde, okurların, farkında olmadan pişirilmesi denenir. Bence bu pişirme yöntemi, bireysel tercihlerin önde gittiği basın yayın araçları gibi, mikro ölçekli olaylarda doğru sonuç vermez... Başka bir durum da şudur: Fethullahçılar, en geniş çoğunluğa hitap edecek bir yelpaze içinde, yayın organlarına sahip olmak istemektedir (Uyutma yöntemi). Sevgili Ali ne der bilmiyorum, ama burada ezberlerin bozulup bozulmayacağı arayışındayız. Ama, bu el değiştirmenin sonuçları / etkileri mutlaka olacaktır; buradan, diğer yayın organları açısından da çıkartılacak pek çok “vazife” vardır! obursali@cumhuriyet.com.tr Türkiye’yi Anlama Kõlavuzu - 2010 çalõşmasõna göre, asker toplumsal düzenin sağlanmasõ için şart Halk gelecekten kaygılıEkonomi Servisi - İpsos KMG şirketinin 34 ilde 16 bin kişiyi kapsayan kamuoyu araştõrmasõna göre, dinin hayatõna yön verdiğini düşünenlerin oranõ yüzde 66 olarak belirlenirken askere güvenin yüzde 85 olduğu kayda geçti. Türkiye’yi sevmeyenlerin gitmesini isteyenlerin oranõ da 56 oldu. Bilgi Üniversitesi’nden Doç. Dr. Halil Nalçaoğlu’nun yönetiminde gerçekleştirilen “Türkiye’yi Anlama Kılavuzu-2010” adlõ çalõşma siyasette tanõk olunan kamplaşma ve çatõşmalarõn halkõn gerçek gündemini yansõtmadõğõnõ ortaya koydu. Halkõn gerçek gündemine kõsaca gelecek kaygõsõ oturmuş durumda. Ailesinin geleceği için endişelenenler yüzde 58’den yüzde 62’ye, kendi emekliliği için endişelenenler yüzde 48’den 51’e çõktõ. Yurttaşlarõn yalnõzca yüzde 25’i Türkiye’nin ekonomik durumunun iyiye gittiğini, yüzde 23’ü de kendi durumunun iyiye gittiğini düşünüyor. Kaygõlar alõşveriş alõşkanlõklarõnõ da etkilemiş. Marka bağõmlõlõğõ yerini akõllõ tüketime terk ediyor. 2003, 2005, 2007 ve 2009’da yapõlan çalõşma Türk toplumunun geleneklerine çok bağlõ olduğunu da gösteriyor. Çoğunluk için aile kurallarõ dini kurallardan da önce geliyor. Kadõnõn çalõşmasõnõ onaylayanlarõn oranõ yüzde 77’den yüzde 70’e düşmüş. Yüzde 62, kadõnõn çalõşmak için kocasõndan izin almasõ gerektiğini düşünüyor. Çoğunluk demokratik açõlõma da karşõ: Yalnõzca yüzde 30 destek veriyor. Üstelik bu destek eğitim düzeyi yükseldikçe düşüyor. Türk halkõ okumayõ da sevmiyor. Çalõşmaya katõlanlarõn yüzde 56’sõ hiç gazete okumuyor. Ama halkõn yüzde 95’i televizyon seyrediyor. Yüzde 66’sõ şiddet ve cinsellik içeren yayõnlarõn sansürlenmesinden yana. ‘Arkadan oyun oynandõ’ ANKARA (Cumhuriyet Büro- su) - Türkiye’nin Tel Aviv Büyük- elçisi Oğuz Çelikkol, İsrail Dõşişle- ri Bakan Yardõmcõsõ Danny Aya- lon’un kendisine yönelik yakõşõksõz davranõşõnõ “Bu yaşanan olay, dip- lomasi tarihi kitaplarına geçecek bir olaydır. Büyükelçinin arkasın- dan bir oyun oynama durumu var” sözleriyle değerlendirdi. Çelikkol, İsrail Savunma Bakanõ Ehud Barak’õn Ankara’ya bugün gerçekleştireceği ziyarete ilişkin gö- rüşmelerde bulunmak üzere dün Tür- kiye’ye geldi. Ankara Esenboğa Ha- vaalanõ’nda gazetecilere açõklama yapan Çelikkol, “Ben buraya ba- kanlığın talimatı üzerine İsrail Sa- vunma Bakanı Ehud Barak’ın Tür- kiye ziyareti için geldim” dedi. Büyükelçi Çelikkol, olaydan son- ra İsrail halkõnõn kendilerine çiçek gönderdiğini, tokalaştõklarõnõ ve özür dilediğini belirterek “Film senar- yosu gibi bu tip olayların” bundan sonra olmamasõnõ diledi. Sıhhiye’den uyaracaklar Türkiye’nin dört bir yanõndan gelen işçiler Ankara’da buluşup tepkilerini dile getirecek ANKARA (Cumhuriyet Büro- su) - Türkiye’nin dört bir yanõndan Ankara’ya gelen emekçiler, 34 gündür başkentte eylemde olan TE- KEL işçileri, İstanbul’da eylem ya- pan itfaiye işçileri ve şeker fabri- kalarõnõn satõlmasõna karşõ çõkan şe- ker işçilerine destek vermek ama- cõyla bugün Sõhhiye Meydanõ’nda buluşacak. Türk-İş’in öncülüğünde gerçekleştirilecek “Ekmek, Barış, Özgürlük İçin Demokrasi ve Hak- lar Mitingi”ne DİSK, KESK, TMMOB, Türk Tabipleri Birliği (TTB), siyasi partiler ve sivil top- lum örgütleri de destek veriyor. Sõhhiye Meydanõ’ndaki miting için katõlõmcõlar saat 10.00’da An- kara Garõ önünde toplanacak. Kor- tejin oluşturulmasõyla saat 11.00’de yürüyüşe geçilecek. Katõlõmcõlarõn Sõhhiye Meydanõ’ndaki yerini al- masõnõn ardõndan mitingin saat 12.00’de başlamasõ planlanõyor. Mi- tinge, Ankara dõşõndan katõlacakla- rõ getirecek otobüsler, Atatürk Kül- tür Merkezi (AKM) çevresindeki alana park edilecek. Arama nokta- larõnda görevlendirilen Türk-İş ve bağlõ sendikalarõn avukatlarõ, katõ- lõmcõlara yaşanabilecek olumsuz- luklar karşõsõnda yardõmcõ olacak. İs- tanbul’da eylem yapan itfaiye işçi- lerinin, şeker fabrikalarõnõn satõl- masõna karşõ çõkan şeker işçilerinin ve TEKEL işçilerinin birer temsil- cisi mitingde sorunlarõnõ gündeme getirecek. Konuşmalarõn ardõndan Onur Akın ve Ali Şan konser verecek. İsrailli yetkiliye fırça Haber Merkezi - BBC’de yayõmlanan Hardtalk programõna katõlan İsrail Başbakan Yardõmcõsõ Dan Meridor, Türkiye ile yaşanan kriz nedeniyle zor anlar yaşadõ. Meridor’un “Umarõm Türkiye’nin İslami ittifak eğilimini değil, Batõ’ya yakõn ve demokratik bir Türkiye görürüz” sözü üzerine sunucu “Konuşuyorsunuz ama söylediklerinizin gerçeklerle alakasõ yok. Bundan birkaç ay önce Türkiye sizinle Suriye arasõnda arabulucu değil miydi” diye karşõlõk vererek yaşanan son krizi hatõrlattõ. Meridor ise bunun üzerine “Söylediğim gibi, bu yapõlmamalõydõ. Özür dilendi ve bunun Türkiye ile temel ilişkilerimizi değiştireceğini düşünmüyorum. Böyle olduğu için üzgünüm” dedi. Tatbikat dönüşü vuruldu Yurt Haberleri Servisi - Bilecik 2. Jandarma Er Eğitim Tugayõ’nda görevli er Engin Önen, tatbikat dönüşünde sõrtõna isabet eden kurşunla yaşamõnõ yitirdi. Batmanlõ er Engin Önen (21), Pelitözü köyü yakõnlarõnda bulunan eğitim alanõnda birliğiyle tatbikat yaptõ. Tatbikat dönüşü verilen istirahatte dinlenen Önen’in sõrtõna kurşun isabet etti. Hastaneye kaldõrõlan Önen yaşamõnõ yitirdi. Hak-Sen’den protesto ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Kamu Çalõşanlarõ Hak Sendikalarõ Konfederasyonu’na (Hak-Sen) bağlõ sendikalara üye bir grup, metroda, toplu taşõma ücretlerine yapõlan zammõ protesto etti. Ankara metrosu yolcu biniş peronunda toplanan gruptakiler, ulaşõm zammõ ve memur maaş artõşõna ilişkin tepkilerini dile getiren pankartlar taşõyarak metroya bindi. Gruptakiler, Batõkent istasyonunda taşõma kartlarõnõ yaktõlar. Korsanlara müdahale ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Aden Körfezi’nde “deniz haydutluğu”na karşõ görev yapan TCG Gökova firkateyni Hindistan bandõralõ bir gemiyi korsanlarõn elinden kurtardõ. Firkateynde görevli Su Altõ Taarruz (SAT) komandolarõnõn operasyonu sonucu 6 korsan etkisiz hale getirildi. Genelkurmay Başkanlõğõ internet sitesinden yapõlan açõklamada, operasyonda deniz haydutluğu faaliyetlerinde kullanõlan 1 adet dolu AK-47 piyade tüfeği şarjörü, saldõrõ maksatlõ kullanõlabilecek 10 adet bõçağõn ele geçirildiği belirtildi. ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) - TEKEL işçilerinin Türk- İş Genel Merkezi önünde önceki gün başlattõklarõ oturma eylemi sürüyor. Türkiye’nin dört bir ya- nõndan gelen binlerce işçi, otur- ma eylemi kapsamõnda önceki gün geceyi sokaklarda tabureler üzerinde battaniyelere sarõlarak geçirdi. İşçilere, bazõ siyasi par- ti ve sivil toplum örgütlerinin kurduğu stantlarda çay ve çorba dağõtõldõ. Aralarõnda çok sayõda kadõnõn da bulunduğu işçilere eylemleri sõrasõnda õslanmamalarõ için yağmurluklar verildi. Bazõ iş- çiler ise eylemi açõlan naylon brandalarõn altõnda sürdürüyor. Geceyi, sokakta geçiren işçiler arasõnda dün sağlõk sorunlarõ ya- şanmaya başlandõ. İşçilere, sağ- lõk desteği sunmak için Türk-İş Genel Merkezi’ndeki konferans salonu revire çevrildi. Burada görev yapan gönüllü doktorlar ve sağlõk çalõşanlarõ işçilere müda- halede bulundu. Kalp krizi şüp- hesi, astõm krizi, bilek burkulmasõ, yumuşak doku travmasõ, kusma, panik atak, ödem ve ameliyat sonrasõ komplikasyon nedenle- riyle toplam 18 işçi revirdeki ilk müdahalenin ardõndan hastanelere kaldõrõldõ. 250 işçiye de çeşitli müdahalelerde bulunuldu. Has- taneye sevk edilen işçi sayõsõnõn artmasõ üzerine, ambulans takvi- yesi istendi. Çankaya Belediyesi, Türk Ta- bipleri Birliği ve Ankara Tabip Odasõ işçilere sağlõklarõna dikkat et- meleri için önerilerin yer aldõğõ bro- şürler dağõttõ. Tek Gõda-İş Sendi- kasõ yetkilileri işçilere battaniye, çorap gibi malzemelerle destekte bulunulabileceğini kaydetti. Grup Yorum da dün oturma ey- lemi gerçekleştiren TEKEL işçi- lerine konser verdi. BKM’den ziyaret Beşiktaş Kültür Merkezi bün- yesinde “Çok Güzel Hareketler Bunlar” gösterisini sahneleyen oyunculardan bazõlarõ oturma ey- lemi yapan TEKEL işçileriyle bir araya geldi. Hak-Sen Genel Başkanõ Ayhan Çivi ve berabe- rindeki grup işçileri ziyaret etti. Akşam saatlerinde de işçilere çe- şitli sivil toplum kuruluşlarõndan destek ziyaretleri gerçekleştirildi. İş- çilere, sivil toplum kuruluşlarõ ve yurttaşlarõn getirdiği battaniyeler dağõtõldõ. Türk Eczacõlarõ Birliği üyeleri de işçilere strafor dağõttõ. Al- man Gõda İş Sendikasõ Dortmund Bölge Şubesi temsilcisi Selahattin Yıldırım Vakõfbank’taki hesaba 1500 Avro yatõrdõklarõnõ belirtti. 400’e yakõn aydõnõn oluşturduğu “TEKEL Direnişi İçin Aydınlar Platformu” üyeleri, TEKEL işçi- lerinin bugün yapacağõ mitinge destek olacaklarõnõ açõkladõ. Sağlõk çalõşanõ iş bõrakõyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Türk Ta- bipleri Birliği (TTB) Genel Sekreteri Eriş Bilaloğlu, TTB, SES ve Devrimci Sağlõk-İş’in de aralarõnda bulunduğu sağlõk örgütlerinin, Tam Gün Yasa Ta- sarõsõ’na karşõ 19 Ocak Salõ günü iş bõrakma eyle- mi yapma kararõ aldõklarõnõ açõkladõ. Eriş Bilaloğ- lu, TTB Genel Merkezi’nde SES, Devrimci Sağ- lõk-İş ve bazõ sağlõk çalõşanlarõ dernekleri adõna dü- zenlediği basõn toplantõsõnda, TBMM Genel Ku- rulu’ndaki Tam Gün Yasa Tasarõsõ görüşmelerine 19 Ocak Salõ günü devam edileceğini anõmsattõ. Ta- sarõya ilişkin eleştirilerini sõralayan Bilaloğlu, he- kim ücretleriyle ilgili kamuoyuna yansõtõlan ra- kamlarõn da gerçeği yansõtmadõğõnõ söyledi. Bila- loğlu, 19 Ocak Salõ günü iş bõrakma eylemi yapa- caklarõnõ, hastalarõn herhangi bir zarar görmeme- si için gerekli tedbirlerin alõnacağõnõ söyledi. SES Genel Başkanõ Bedriye Yorgun da Tam Gün Ya- sa Tasarõsõ’nõn, Hastane Birlikleri Yasa Tasarõsõ ile birlikte değerlendirildiğinde bir özelleştirme yasasõ olduğuna, radyasyonlu ortamlarda çalõşanlarõn ça- lõşma sürelerinin arttõrõldõğõna dikkat çekti. ‘TAM GÜN’E PROTESTO ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - İsrail Sa- vunma Bakanõ Ehud Barak, iki ülke arasõnda ya- şanan “koltuk” krizinin gölgesinde bugün An- kara’ya geliyor. İsrail Dõşişleri Bakan Yardõm- cõsõ Danny Ayalon’un Büyükelçi Oğuz Çelik- kol’a yönelik tutumu ve sonrasõnda yaşanan ge- lişmelerin ziyaret sõrasõnda ele alõnmasõ bekleniyor. İki ülke arasõnda yaşanan kriz ne- deniyle savunma konularõnõn geri plana düş- tüğüne dikkat çekiliyor. Barak, bir günlük ziyareti kapsamõnda Milli Savun- ma Bakanõ Vecdi Gönül ve Dõşişleri Bakanõ Ahmet Davutoğlu ile görüşecek. Barak, devletin zirvesinden ise randevu alamadõ. Cumhurbaşkanõ Abdullah Gül, İstanbul’un 2010 Avrupa Kültür Başkenti olmasõ nedeniyle düzenlenecek etkinlikler için İstanbul’da olacağõ gerekçesiyle Barak’a ran- devu vermedi. Gül, ertesi gün uygun olaca- ğõnõ Barak’a bildirirken buna karşõn İsrailli Ba- kan, Almanya ziyareti nedeniyle bu isteğe olumlu yanõt veremedi. Başbakan Tayyip Erdoğan da Suudi Arabistan ziyareti nedeniyle Barak’õn talebini olumsuz karşõladõ. Genelkurmay Başkanõ Orgeneral İl- ker Başbuğ ise Ankara dõşõnda olmasõnõ gerekçe gös- tererek Barak’la görüşemeyeceğini bildirdi. Erdoğan’õn İsrail’in Gazze’ye yönelik saldõrõlarõnõ eleştirmesiyle gerilen ikili iliş- kiler, son olarak Lübnan Başbakanõ Sa- ad Hariri’nin Türkiye’yi ziyareti sõ- rasõnda gündeme gelmişti. Erdo- ğan, İsrail’i yine eleştirmişti. Ar- dõndan koltuk krizi gündeme gelmişti. Barak’õn İsrail’in yakõn- malarõnõ Davu- toğlu’na bir kez daha ileteceği dile geti- riliyor. Ç E L İ K K O L A N K A R A ’ D A ‘Koltuk krizi’ gölgesinde ziyaret İsrail Savunma Bakanõ Ehud Barak devletin zirvesinden randevu alamadõ Barak Sõhhiye Meydanõ’nda düzenlenecek miting nedeniyle saat 08.00’den itibaren “Atatürk Bulvarõ, Osmanlõ Kavşağõ ile Kõzõlay Kavşağõ arasõ, Talatpaşa Bulvarõ, Ulaştõrma Kavşağõ ve Hasõrcõlar Kavşağõ arasõ, Mithatpaşa Caddesi miting süresince, Kazõm Karabekir Caddesi Ulaştõrma Kavşağõ ile Kazõm Karabekir Kavşağõ arasõ” zaman zaman trafiğe kapatõlacak. YOLLAR TRAFİĞE KAPATILACAK 18 işçi hastaneye kaldõrõldõ ZOR ŞARTLARDA EYLEM YAPAN TEKEL İŞÇİLERİ SAĞLIK SORUNLARI YAŞIYOR TEKEL işçilerinin direnişi sürüyor. İsrail Dışişleri Bakan Yardımcısı Danny Ayalon’un Büyükelçi Çelikkol’a yakışıksız davranışı tepki çekmişti.