Catalog

13 TEMMUZ 2003 PAZAR CUMHURİYET SAYFA HABERLER Bazen suçlularla köleleri tanımaya yarayan, bazen de krallar tarafından gösteriş olarak kullanılan dövme bugün özgürlük ve farklılığın sembolü edeninrenkledansı ^ Dövmeyi "ait olma, kendini ifade etme" çabası olarak tanımlayan Ruhsel, "Içimizdeki sıkışrruş istekleri, düşüncelerimizi bedenimizde görmek isteriz. Gençlik, 'uç' olmayı getirir. Gençler daha cesurdur ve korkusuzca takp ederier. Bu dunım da gençlerin rahatça dövme yapürabilmesini beraberinde getiriyor" diyor. Ruhsel 22-23 yaşından küçüklere de dövme yapmamak taraftan olduğunu söylüyor. f 10 yıldır dövme yapanCengiz Eyvazov insanlann ömür boyu üzerinde taşıyabileceği bir dövme seçmesi gerektiğini söylüyor. Eyvazov'un yardımcısı Engin de dövmenin müzik gibi evrensel bir dıl olduğunu düşünüyor. Dövmeyi "renkleric vücuttaki dansT olarak tanımlayan Engin."Dövmenin actsı bağunbbk yapar. Bir kez yapüran bir tane daha ister. Dövme yaptırmak isteyenkre göriinmeyen yerlerine yapürmalannı öneriyoruz" dıyor. ÖZLEMGÜVEMLİ Günümüzde, daha çok gençlenn "özgür- lük, farkh obnak" adına bedenlenne yap- tırdığı dovmeler, ılk çağlarda büyü amaç- h, dinsel, tedavi edıcı, toplumsal ve cinsel rolleri belirleyicı, bağh bulunan topluluğu gösteren bır işaret olarak görülüyordu. Ba- zen suçlulan, köleleri tanımaya yarayan, ba- zen de krallar tarafından gösteriş aracı olarak kullanılan dövmenın anlamı, zaman ıçuıde sürek- lı değişti. Doğu ve Güneydoğu gelenekknnde de önemlı bır yeri olan dö\Tne, nedense gençler arasında moda ha- İine gelınce tepkıyle karşılandı, "asüik, sataıustfik" ifadesi olarak algılandı. Dövme yaptırmak isteyen- lerin uğrak mekânlanndan Beyoğlu'nda 11 yıldır bu işı yapan RuhseL teknolojidekı tüm gelışmelere kar- şın insanın içındekı kaygılann, korkulann, zevklenn degişmediğini ve binlerce yıldır yapılan dö\Tnenın de bu durumun bu- uzantısı olarak devam ettiğinı söy- lüyor. Dövmeyi "ak olma, kendini ifade erme" çaba- sı olarak tanımlayan Ruhsel, "Içimizdeki sıkışrmş is- tekleri, düşüncelerimizi bedenimizde görmek isteriz. Gençlik, 'uç' ohnayı getirir. Gençler daha cesurdur ve korkusuzca talep ederier. Bu dunım da gençlerin rahatça dövmeyaparabflmesini beraberinde getiriyor" dıyor. Ruhsel, genel olarak 18 yaşından küçüklere döv- me yapılmadığını, ancak kendisüün 22-23 yaşından küçüklere de dövme yapmamak taraftan olduğunu be- lirtiyor ve bunun nedenini şöyle açıklıyor: "Dövme kişiye özeklir. O yüzden önce bir kişfliğin otanası gerekir. Bu yüzden 22-23 yaşından küçükolan- lan doğru yönJendirmeyeçahşrvorura Ornegin hiç khn- senin ilk dövmesinidirsek alünayapmam. Müzikgru- bu Jogosu, sevgiti ismi gibi dövmeleri uvgulamam. Et- kiknip talep etmek farkbdır, bireysel talep farkhdır." Zorunluluk değil' Ruhsel, lamsenin dövme yaptırmak gibi bir zo- runluluğu olmadığına dikkat çekerek, dövmenin bir aksesuvar olarak kullanılmaması gerektiğini söylü- yor. Genellikle insanlann aksesuvar gibi gördüğü ıçin yaz aylannda dövme yaptrrdığını ancak en uygun dönemın eylül-mayıs arasındaki dönem olduğunu anlatan Ruhsel, dövme yapıldıktan hemen sonra gü- neşe çıkılmaması gerektiğini belirtiyor. Ruhsel, kadınlann ve erkeklerin tercihlennın farklılık gös- terdini ifade ederek, "Kadınlar,çiçek,böcek,me- lek, kelebek gibi figürleri tercih ederken erkek- ler, aslan kaplan gibi yırücı hayvanlan seviyor. Kadmlar dövme yapümadan önce daha kor- kak görünmelerine karşın acrya daha daya- nıkhlar. Erkeklerin canı daha çok yanryor" diyor. Ruhsel, dövme yaptırmak isteyenle- re de şu önerilerde bulunuyor: "Neden dövme yaptırnıak istedikle- rini bflmefcri gerekiyor. Dövmecilerige- zip, tardannu yöntemlerini öğren- mehler. Dövme kalıcı olacağı için pişnıanlık duyulmavacak bir tercih yapdrnah. DÖvmelerin süinmesi herzaman başa- nylayapılamıvor. Uygu- lamanın sterfl ohnasma dikkat edümelLİğnele- rin temidiği yetmez. Tüp, boya, boya ka- bı gibi yan ürünkr de hijyenik olmah. Birkaç bin yedekiğ- ne,steriKzasyon ara- cı buhınmah. En gü- venMsi de bu işten an- layan bir kişi ile döv- mecilere gidilmeli, araşürma vapıhnah." Evrensel bir dil Yine Beyoğlu'nda 10 yıldır döv- me yapan Cengiz Eyvazov ıse Azerbaycan'da yaşar- ken "komşıüannı süsleyerek"başladığı bu ışe kaset çıkarmak amacıyla geldığı Türkiye'de de devam et- miş. Dövme için en uygun dönemin yaz sonu oldu- ğunu söyleyerek insanlann ömür boyu üzennde ta- şıyabileceği bir dövme seçmesi gerektiğini söylüyor İnsanlann izlediklen bir filmden etkilenip dövme yaptırmaya karar verebildığıni ifade eden Eyvazov, "tnsan vücudunda düşünebildiğiniz her yere, düşü- nebfleceğiniz herşeyin dövmesiniyapryonız" diyor. Ey- vazo\ 'un yardımcısı Engin de dovmenın müzik gıbı evrensel bir dil olduğunu düşünüyor. Dövmeyı "renk- lerin vücuttaki dansı" olarak tanımlayan Engin, döv- menin 1990'lann başında yaygınlaşmaya başladığı- nı anlatıyor. Engin, "O zamanlarda dövme çok radi- kal algüanınh. Artık daha yaygın. Ameh'yat izlerini, yara izlerini kapamak için dövme yapüranlar da var" diyor. Sinemacılardan, avukatlara, işadamla- rından bodyguard'lara kadar çeşitli meslek grup- lanndan pek çok kışinin dövme yaptırdığmı be- lırten Engin, "Dövmenin acısı bağunhhk yapar. Bir kez yapnran bir tane daha ister. Genellikle iş havatmın içinde olanlan yönkndirmeve ça- taşıvonız. Görünmeyen verierine yapnrmala- rmı öneriyoruz'' diye konuşuyor. Dövmenin maliyeti, yapıhna süresine, boyutuna aynnhdaki yoğunluğuna gö- re değişıklık gösteriyor. Pek çok döv- me ustasının sıcak bakmadığı Hint kınası kullanılarak yapılan ve ge- Ü SEÇKİNLERDETUTKU.SUCLULARDADAMCA Sosyolog VVTlHam de Michele'nın "Süslü Kadm" adlı kitabmda kışinin iç dünyasını sunma aracı olarak tanımlanan dövme. viicut süsleme şekillerinin en çok bilinen, en yaygın kullanılan bıçımi. Dövme, saplantı haline gelen bır yaşam kesitini, kışinin \iicuduna diledığı şekıllerle yansıtması özgürlüğünü simgeliyor. Doğum yen olan Doğu'da geleneksel anlamını uzun yıllar koruyan dövme, aynı >ıllarda başka toplumlarda sosyal sınıflann ışaretı oldu. İsveç Kralı Oscar gıbı soylu kişıler bırbirlerine göstenş yapmak ıçin dövme yaptırırken başka toplumlar dövmeyi suçlulan damgalamak ıçın kullandı. 1700'lü yıllarda kaptan Cook Polonezya seyahatı dönüşünde, v'ücudu dövmelerle kaplı Omai adlı bır yerliyi de yanında görürmüştü. O zamana kadar fahışelenn. askerlerin ve serserilenn uyguladıklan dövme, Omaı ıle bır anda seçkın sımfın tutkusu haline geldı. Cezayırlı gemıcıler aracılığı ile Osmanlı denızcılen arasında yaygınlaşan dövme, 17. yüzyıldan ıtıbaren yenıçenlerin bağlı bulunduklan u orta\ı" simgelemek amacı ile yaptınlmaya başlandı. nellikle bır hafta içinde silinen geçıcı döv- melerin fıyatı 2 mılyon liradan başlıyor. tğne ile boyanın dennın altına zerk edil- mesi yöntemiyle yapılan kalıcı dövme için en az 30-50 milyon lirayı gözden çı- karmak gerekiyor. Dikkat edinl Kalıcı dövme yaptırmak aslında oldukça uzun süren ve sabır gerektıren bır ış. Önce ömür boyu bedeninizde taşıyacağınız ve taşımaktan bıkmayaca- ğınız, sızi kendinıze yabancılaştırmayacak bir şekıl buhnanız gerekiyor. Daha sonra sağlığınız açısmdan en hijyenik ve en güvenilir yen bulmalısınız. Dövme yapımının insanın canını yakmayan bır eylem olarak nitelemek pek mümkün değil. Seçtığınız şeklın bo- yutuna göre saatlerce acı çekmeniz gerekiyor. Ama dövme burada bitmıyor, asıl bundan sonra başlıyor. Çünkü ılk seansta bedeninize yapılan şekle dövme de- ğil yara deniyor. Yaramn dövmeye dönüşebilmesı için bir hafta boyunca şunlan yapmanız gerekiyor: ) / 4-5 gün boyunca günde 3 kez önerilen kremı sürün. %/ Dövmenız ıyileşene kadar dırekt güneş ışığına maruz bırakmayın. i/ 3 gün boyunca ıslatmayın. l/ Kaşımayın, kazrmayın. Kaşuıması, kızarması, soyuhnası, şışmesı normal bir dunım. ) / Dövmeyi kıyafetinizle temas ettirmeyin. Bu ışlemlen özenle yaptıktan sonra dövmenin renk ve detaylannda bır bozulma meydan gelmez. Ancak yine de dövme yaptrrdığınız kışıye bir haftanın so- nunda tekrar gıtmelısiniz. Hem sizin isteyeceğınız hem de dövme ustasının uygun göreceği düzeltme- lenn yapılması ıçin. Doğuda yaygın Dövme geleneği Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yaygındır. Hun kurganlannda çıkan cesetlerde son derece kı\Tak çizgilerle \e de- koratifbir anlayışla yapılmış düşsel yaratıklar ve koç figürlennden oluşan dovmeler görülür. Dinsel-büyü- sel kaynaklı bu dövmelenn. is olduğu ihtımalı bulu- nan bir boyanın. deriye şınnga edılmesı ile oluştuğu düşünülüyor Pazınk kurganında bır başkana ait ce- sette bulunan dövmelerde olduğu gibi, Hunlarda da asil ve kahraman kişilerin dövme yaptırabildiğı, da- ha sonralan Kazak ve Kırgızlarda devam eden bu ge- leneğin yıne kahramanlık nıteliği taşıyan bireylerce uygulandığı bilinıyor. Anadolu'da dövme geleneği dın- sel- büyüsel köken. bir aşirete olan bağlılık, süslen- me, hastalık ve nazardan korunma, tılsım gibi değı- şik nedenlerle uygulanıyor. Günümüzde Anado- lu'da önemını kaybeden dövme, artık kentler- de özellıkle de gençler arasında çok yaygın. Ceçmisteki yöntemler Dövme, günümüzde steril bir ortam- da deri tarafından tümüyle yok edile- meyen brr boya maddesının belirli bir teknıkle altderi yüzeyine kadar iş- lenmesidir. Geçmışte bunun ıçin de- ğişik yöntemler kullanılmıştı. Alt- deriye ulaşmak için sivri uçlu bir araçla yanklar veya delikler açılrr, açılan bu yanklara iğne, diken gibi bir araç yardımı ile gerekli boya madde- si konurdu. Ya da Eskimolann kullan- dıklan teknıkle deri iğneyle delindikten sonra, ıse bulanmış bır ıplik deriye geçi- rilerek boya deri altına yerleştınlirdi. Diğer bır teknık, açılan yanklara barut ve- ya güherçile içeren kanşrmlan yayarak bunla- n ateşlemektir. Bu işlemlerden, özellıkle derinın yakılması ışlemınden sonra deride hıçbır zaman çık- mayan açık ya da ko>ii mavi renkli bir yanık izı olu- şur. Dövme yapılırken en çok kullanılan boya mad- desı istir. İsle birlıkte çivit, antimuan tozu. kavnjlup dövülmüş kemık tozu, çeşitli bitki özlen, safran ve kı- na da kullanılır. Bu malzemelere göre dende beliren izler kırmızıya yakın bir tonda olabilır Tarihi kaynak- larda bahsedilen. ılk çağlarda yaprak boyalan ile ya- pılan dövmelere, Mısrr mumyalannda da rastlanmış.