Catalog

Cumtıııriye^ k ı r a p İ a r ı j BİRCUMHURİYET DÜŞMAMMNPORTRES; M. Emin Deger y CumNiriyet J^.fcitapkulübû Çağ Pazariana A.Ş. TürKocağı Cad. No:39/41 (34334)Cağaloğlu-lstanbul Tei: (212)514 01 96 Cumhuri77. YIL SAYI: 27357 / 250.000 TL (KDV içinde) KURUCUSU: Y U N U S NADİ (1924-1945) BAŞYAZARI: NADİR NADİ (1945-1991) Cumhuriyet I k ; ; j p ! a r ı 2000'Ii Yüların Eşiğinde AVRUPAVE TÜRKİVE Faruk Şen ^ kitap kulı huriyet ı kulübü Çağ PazarlamaA.Ş. TûrVocağı Cad. No:39/41 ,(34334)Cağaloğlu-lstanbul Tel: (212)514 01 96 31 AĞUSTOS 2000 PERŞEMBE ü M H U R I N K U Ü M I BAKU 1920 BIRINCI DOGU HALKLARI KURULTAYI (Belgeleri-I) r Prof. Dr. Tarık Zafer Tunaya, 1 - 8 Eylül 1920'de Bakû'da toplanan 'Birinci Doğu Halkları Kurultayı' için, 'Devrim Hareketleri İçinde Atatürk ve Atatürkçülük' adlı bilimsel çalışmasında şunları söylemiştir: "Kongre, dünya ihtilâline en fazla inanılan, en ütopyacı sayılacak bir devrede toplanmıştır. Doğu milletlerinin bu çapta ilk ve son kongresi olmuştur Kongreye37 memleketten 1891 delege kartlmıştır. Deljgelerin hepsi komünist değildi. Bu nedenle Kurultay, komünistler ve partisizler (komünist olmayanlarj olmak üzere iki gruba ayrılmıştır. Resmi yayına göre Türk delegelerinin sayısı 235'tir ve hepsinin de Anadolu'dan gelmedikleri açıktır. Türkler, üç kısımda ele alınabilir: 1. Merkezi Bakû'da bulunan Türkiye Komünist Fırkası delegeleri ki, aralarmda Mustafa Suphi, Süleyman Nuri, Naciye Hanım gibi isimler vardır. 2. Libya ve İslâm İhtilâli Cemiyetleri ittihadı'nı temsil eden Enver Paşa ve arkadaşlan. 3. Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti'ni temsil eden Dr. ibrahim Tali'nin (Öngören) başkanlığındaki heyet." Türkiye'nin yakın tarihinde önemli bir yeri olan bu Kurultay'ın belgelerini okurlarımıza sunmayı tarihsel bir görev sayarız. . • Yarın Cumhuriyet 'le birlikte... ; Kıvnkoğlu, Gülen hakkındaki tutuklama kararmm kaldınlmasına sert tepki gösterdi İrtica yargıyasızdıİlglnç ve düşündürücü' 30 Ağustos Zafer Bayramı çerçevesinde Gazi Orduevi'nde bir resepsiyon veren Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hüseyin Kıvnkoğlu, Fethullah Gülen hakkında Ankara DGM tarafından verilen gıyabi tutuklama karannm Istanbul DGM tarafından kaldınlması konusunda "tki ayn mahkemenin aynı konuda iki ayn karar vermesi ilginç ve düşündürücü" dedi. 'Her yere SlZdllar' Irticamn yargıya sızdığını belirten Kıvnkoğlu, "Oralara kadar sızmadılar mı, her yere sızdılar. Sadece Fethullah Gülen meselesi de değil Süleymancılar var, Milli Görüşçüler var. Biz 44 kişiyi bu nedenle ordudan uzaklaştırdık. Bunlann 11 tanesi Fethullahçıydı" dedi. Resepsiyonda bir başka general de Gülen'in herhangi bir sağlık sorununun olmadığını belirtti. BÜROKRASÎDE IMF HAREKETLÎLİĞÎ Hükümette özelleştirme kavgası # IMF'nin bir an önce özelleştirilmesini istediği kamu bankalan ile ilgili yetki tartışması sürüyor. Kamu bankalannın, bağlı bulunduklan bakanlıklar tarafından özelleştirilmesi gerektiğini belirten Devlet Bakanı Faruk Bal, bu konudaki KHK üzerinde anlaştıklannı söyledi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) bir an önce çıkanlmasını istediği ve Dün- ya Bankası ile Japon Işbirliği Bankası'nın bu nedenle kre- Yasa tasarısı Sosyal güvenlikte karmaşa # Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, kanun hûkmünde karamame kapsamına alınamayan sosyal güvenlikle ilgili 4 yasa tasansının mali ve cezai düzenlemelerinin ayn yasa olarak çıkanlması için hazırüklara başladı. M19. Sayfada dilerini ertelediği kamu ban- kalannın özelleştirilmesi ko- nusunda "yetki kavgası" de- vam ediyor. Emlak Banka- sı'nın bağlı olduğu Devlet Bakaru Faruk Bal, karama- me üzerinde anlaşma sağladıklannı, ancak kararname kendilerine her seferinde farklı gel- diği için geri gönder- diklerini söyledi. Bal, kamu bankalannın, bağlı bulundugu ba- kanlık tarafından özel- leştirilmesi gerektiğini, söz konusu özelleştir- me sürecini Hazine'nin yürütmesinin "koalis- yoD protokohıne" aykı- n olduğunu vurguladı. Ziraat, Halk ve Em- lak bankalannın özel- leştirilmelerine ilişkin çerçeve hükümleri dü- zenleyen kanun hük- m.4rkasıSa.l9,SiL8'de 3. BÎR ÜLKEYE GÖNDERİLMİYOR ErdaVı Belçîka yargdayaeak # Belçika, Sabancı suikastı sanığı Fehriye Erdal'ın Türkiye'ye iade edilmeyeceğini ve Belçika'da işlediği suçlar nedeniyle Bruges mahkemesinde yargılanacağını bildirdi. Ankara gelişmeleri yakından izlerken Adalet Bakam Türk, "Türkiye'de işlemiş olduğu suçtan dolayı terörist olarak yargılanması şu anda söz konusu değil" dedi. • 8. Sayfada 'BAŞDENETÇt' MODELİNE DEMİREL RÖTUŞU • 5. Sayfada PARTÎLER 'PAKET* İSTÎYOR • 5. Sayfada GDRSA 0DCn OOLAR ûDûn 661 A» MARK 0Oûn 297.600 l i o * Ûncsfcı Oncefcı 3JM 65130C 296.'00 ALTIN 05.780.00C ûnc* 5.765.000 'KHK, 28 Şubatin parçasi' Kıvnkoğlu, iki kez Cumhurbaşkanı Sezer tarafından hükümete geri gönderilen memur kararname taslağının da "28 Şubat'ın bir parçası" olduğunu kaydetti. Kıvnkoğlu, kararnamenin "prestij sorunu" haline geldiğini belirterek TBMM'ye geldiğinde grup karan alınması gerektiğini, aksi takdirde bunun da sonunun 5 artı 5'e benzeyeceğini söyledi. ANKARA (Cumhuriyet Büro- su) - Genelkurmay Başkanı Orge- neral Hüseyin Kıvnkoğlu, Fethul- lah Gülen hakkındaki gıyabi tu- tuklama karannın kaldınlmasına ilişkin olarak u tki ayn mahkeme- nin aynı konuda iki ayn karar ver- mesi ilginç ve düşündürücü" dedi. Kıvnkoğlu, "Oraya da mı sızdı- lar" sorusu üzerine, "Oralara sız- maddar nn, her yere sızdüar" de- di. Kıvnkoğlu, son Yüksek Aske- ri Şûra (YAŞ) toplantısında ordu- dan ihraç edilen 44 şeriatçıdan ll'inin Fethullahçı olduğunu bil- dirirken Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ile hükümet arasında krize yol açan memur kararname- sinin 28 Şubat'ın bir parçası oldu- ğunu söyledi. Kıvnkoğlu, karar- namenin "prestij scnımı" haline geldiğini belirterek düzenlemenin yasa tasansı olarak TBMM'ye gel- diğinde partilerin grup karan al- ması gerektiğini, aksi takdirde mArkasıSa.l9,SiL3'te Ankara Hipodromu'nda gerçekleştirilen 30 Ağustos törenlerinde kadın subaylar büyük ilgi gördü. Suhanbeyli'de Gülen Hprotesto # Sultanbeyli'deki kutlamalann ardından bir yüriiyüş yapan ADD'liler, Fethullah Gülen'i protesto etti. Gülen hakkındaki tutuklama karannm mutlaka yeniden gündeme getirilmesi istendi. • 7. Sayfada Yurtta coskulu kııtltuııa > 30 Ağustos Zaferi'nin 78. yıldönümü yurt genelinde ve KKTC'de geniş katılımlı törenlerle kutlandı. Anıtkabir özel defterini imzalayan Orgeneral Kıvnkoğlu, TSK'nin demokratik, laik ve sosyal hukuk devletinin teminatı olarak görevinin başında olduğunu vurguladı. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ve devlet erkânının da katılımıyla Atatürk Kültür Merkezi'nde düzenlenen tören yurttaşlardan büyük ilgi gördü. Haber Merkezi - 30 Ağustos Zafer Bayramı, yurt çapında geniş katılı- mm gerçekleştiği coşkulu törenlerle kutlandı.Genelkurmay Başkanı Or- general Hüseyin Kıvnkoğlu, Türk Si- lahlı Kuvvetleri'nin (TSK) demokra- tik, laik ve sosyal hukuk devletinin teminatı olarak görevinin başında ve yüksek disiplini ile Türk ulusunun emrinde olduğunu vurguladı. 30 Ağustos Zafer Bayramı ve TSK Günü nedeniyle ilk tören Anıtka- bir'de düzenlendi. Törene Genelkur- may Başkanı Orgeneral Kıvnkoğlu, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgene- ral Hilmi Özkök, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral tlhami Erdil, Hava Kuvvetleri Komutanı Orgene- ral Ergin Celasin, Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Aytaç Yalman, Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekre- teri Orgeneral Cumhur Asparuk, Kara Kuvvetleri Kurmay Başkam MArkasıSa. 7,Sü.l'de CUMHURİYET 'CANKURTARAN KÖPRÜSÜ' ' KURUYOR Hapishanede ve " Siyasi suçlardan tutuklanan ve 11/ özellikle Terörle Mücadele Yasası'ndan hüküm giyenler arasında ölümcül ya da kalıcı sonuçlar doğuran hastalıklar korkutucu boyutlara ulaştı. Cumhuriyet, siyasi tutukluların kaldığı bütün hapishanelerdeki acil tedavi bekleyen hastaların listesini yayımlıyor. FT Buca olaylarında başına vurulan f t i Barış Yıldırım'ın annesi Ayşe Yıldırım'ın tedavi mücadelesi sürüyor. "Oğlumu, Bergama'dan Buca'ya gelince çok kötü dövmüşler. İnanılmaz dövüldü. Dudağını yırtmışlar. İki gözü simsiyahtı, kapanmıştı şişlikten. 'Neoldu' dedim, 'Jandarma mı dövdü' dedim. 'Jandarma dışarıda dövdü' dedi. Havalandırmayı kapattılar, bizi 5.5 saat ring aracının içinde, İzmir'in sıcağında, güneşin altında, Havalandırmayı kapatıp... Jandarma öyle bir işkence yapmış bunlara. İndirirken de tartaklayarak indirmiş ve cezaevine teslim etmiş..." #5?u Bartın ve Nazilli \ " t Hapishanelerindeki hasta mahkûmların listesi... . AYDIN ENGİN ve MİHRİBAN CİCİ'nin yazı dizisi 6.sayfada '"*S> TURKAN ŞORAY OYKUSU GÖZLERİNDEN BELLİDİR FERİDUN ANDAÇ'ın yazı dizisi 9. Sayfada GUNCEL CUNEYT ARCAYUREK Adamına Göre (ş! Kamu denetçiliği diyeTürkçeleştirilen Adalet Baka- nı Türk'ün "ombudsman"\ hayli ilginç gelişmelere yol açacağa benziyor. Ortada fol yok yumurta yok. Yüz ülkede işleyen ombudsman kurumunun başına kimin gelecegini Ba- kan Türk açıklayıverdi.. MArkasıSa.l9,Sü.l'de YARGITAY^DAN BOZMA Çetinkaya davayı kazandı # Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, Istanbul 5. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin Cumhuriyet Gazetesi Genel Yayın Koordinatörü Hikmet ÇetiıJcaya'nın eski Kıbns Türk Hava Yollan ^ (KTHY) Yönetim Kurulu Başkanı Ümit Utku'ya 750 milyon lira maievi » tazminat ödemesi yönündeki karmnı «' bozdu. • 5. Sayfada GUNDEM MUSTAFA BALBAY ABD'nin Gülen-Kavakçı Aşkı! Geçen eylülde Yemen'in başkenti Sana'da uluslara- rası bir toplantı vardı: Islam Ülkelerinde Kadının Eğitimi ve Toplumsal Ko- numu. Toplantıya Islam ülkelerinden büyük çoğunluğu ka- dın pek çok kişi konuşmacı olarak çağnlmıştı. O günler- de ben de Yemen'deydim. Türkiye adına katılanın MArkasıSa.l9,Sü.8'de