Catalog

SAYFA CUMHURİYET 20 NİSAN 2000 PERŞEMBE O L A Y L A R V E G O R U Ş L E R olay.gorus@cumhuriyetcom.tr T elevızyon haber venr, egıtır ve eğlendınr Kamu yararma hızmet yuruten bu kıtle ıleü- şım aracında haber, egıtim ve eğience bırhkte ve dengelı ve- nhneiıdır Türkçekaynakiannçogundabu dengeyı Batılı yayınlann başardığı ıddıa edılmektedır Baülı ûlkelerbu başanyı de- mokrası anlayışlanna uygun yayın ılke- lenru yülar süren bınkımlen ve kışılıklı yönetıcılen ıle başanruşlardır Yaşadığun Almanya, bızun Batı (uy- gariık) dıye gosterdığımız adresın tam ortasında Ancak televızyon yayınlanna bakuğımtzdahıç de okuduğumuz gıbı, yd- lar süren bınkım ve kışılıklı yönetıcıle- nneseriengörunmüyorortalıkta Alman gazetest vazıyor, "Televizyon Yaymfaui Bızi \ptaUasonyonmi?" (1) Aptallaş- Uran yayınlann başında soyleşı (sohbet) -talkshow-turuprogramlargelıyor Sos- yalleşme sorunu olan ınsanlann, uyuşru- rucu bağımlılannın, teşhırcılenn, ozetle sıra dışı ınsanlann yer aldıgı grup soyle- şılenndetartışılankonular "Eyvâk.yok- sa köpeğim homoseksüel mi" "Çoaıkav tryorum ama koca asla", "Kmmın erkek arkadaşını sevrvorum", ve benzer adlar- la ekranlan doiduran ortalama bır saat- lık programlartekraıian üe bırlıkte bırka- nalda yılda en az 600 kez yayunlanıyor, Sınır Tanımayan Ahlaksızlık , Yltl.DoÇ.Dr. Almiet ÂtiM DOGAN Anadolu Ümversıtesı Öğretım Uyesı Köln-Almanya en az ûç kanalda yer alan bu tartışmala- ruı ekranlan ısgal ettığı sûreyı siz hesap- layın. Aynca şıddet ıçenkli fıbnler, ek- randa kadın ve erkek cınsel organlamun plastik kalıplannın çıkanldığı erotık ya- pımlar, (2) 100 marka yürüyen merdıven tutacağını yalayan, 300 marka soyunup oto yıkayan, 500 marka tanımadıgı 10 erkeğı dudagından öpen kadmlann yer al- dıgı eğlence programlan, kamera şaka- lan ve neler neler Bugünlerde RTL-2 adındakı televızyon karuüı, saat 20 15 ıle 21.00 araunda ızlenme rekoru kınyor. Ne mı yayunlıyor? Kısaca anlatalım.. Uzun tanıömlar ve eieme sürecı sonun- da seçılen, yaşlan 20-35 arastnda on genç, Köln şehn vakınlannda ınşaa edılen 150 metrekarelık bır baraka ıçınde 100 gün bırlıkte yasayacak Barakaıun özelhğı, tuvalet dişınoa her yerde kamera olması. Motorlu kameralar özel bu* rejı odası ta- raündan ıdare edüıyor Çeşıtlı açılarda yerieştuılen kameralar en ufak aynntıya trartar bu jpaanlan 2-4 Saat takip ediyOT Rejı odasındakı elemanlar 28 kamera- dan gelen bu görüntülen süreklı kayde- dıyor. Dahılı ses sıstemı aracılığı ıle on- lara yönergeler (taltmatlar) gondenyor- lar Bu zavallı on kışı kameraya bakarak söylenenlen yapıyor, teşekkur edıyor ya da kızıyor Beş kadın ve beş erkekle baş- layan bu ızlenceyı (programı) ızleyenler, özel hatlara telefon ederek katılımcılan elıyor Böylelıkle her hafta bır kışı bara- kayı terk etmek zorunda kalıyor 100 gûn sonra bu barakada kalmayı başaran laşı- ye 250 bın Aiman Markı ödul venlecek Ancak bılun adamlan bu programın yasaklanmasını, ınsanlann lcobay gıbı kuUanılmasının doğru olmadığmı, bu ya- nşrnacılann ruhsal rahatsızlık geçırebı- leceklennı uyanyor Izleyıcıler ıse, me- rakla her gece ıçerdekı kızlı erkeklı ya- nşmacüann ne zaman seks yapacaklan- nı beklıyor Şımdılık duş alma ve gıyın- me anlanndakı kısa çıplaklıklarla yetını- üyor Yapuncılar ıse yasaklanma İcorku- su ıle ızleyıcılenn bekledığı sahnelen özete koymuyor Almanya'da ozel televızyon yayınlan, rekabet uğruna genel kabul gören ahlak kurallannıbu'bu-yıkmayabaşladı Prog- ram yapımcılannuı sınır tanımayan gın- şunlen uzenne bu- gnıp araştırmacı ge- çen ay sonunda brr deney yaptı Denek- lere, altı ayhktan dokuz yaşuıa kadar ço- cuklann rol alacağı bır televızyon dızısı çeküeceğı ve bu dızı ıçın bazı çocukla- nn seçıleceğı söylendı Çocuklann şöh- ret olacağını uman aılelere bazı sorular yoneltıldı Orneğın"Budiziiçinçocuğu- nuza estetik amelivat yapılmasma izin ve- rir mismiz?" ya da "Tehlikeh sahneler var, çocuğunuz ötebiBr ya da sakat kala- biürbunukabul ediyor musunuz?", "Ba- zı sahneterin çekimi için çocuklannız uç aybğma sizden uzak kalabilir veya uzak ûBiekreçekirneg(J(üriilebflir_cinv«irmi- siniz?" \b Normal bır ınsanın kabul edemeyeceğı bu sorulara, anne ya da ba- ba olan çoğu kışınuı olumlu yanıt verme- sı araştumacılan dehşete duşurdü (4) Şohret olmanın çekıcılığıne kapılan uısanoğlu, ınsanlıktan çıkıyor Televız- yon kanallan ahlak kurallannı altüst edı- yor Bu konuda Kılıse de rahatsız 1988 ydındaKarrfkıalGeorgSterzHisky; Alman televızyonlannda arttığını one sürdugu seks ve porno fılmlere karşı halkı uyanr- ken, '^televizvoııIannsekspazuiiekazaDç peşjnde koşmasnu kmad^u" soledı (5) Ozel TV'lenn yöneücılen ve yapun- cılar, eleştınlere karşı "lstemeven seyret- mez" dıyor, ancak çözum o kadar da ko- laydeğü Örneğmbenreklamlanızlemı- yorum, ancak ızleyenler var Ürünlen pa- zarlayanlar var, onlar pıyasayı belırlıyor, onlann tuketım tarzı benı de etkıhyor Sonuç olarak reklamlan ızlememek be- nı reklamın tûketun etkısuıden korumu- yor Tabu yıkmak, genel kabul goren ah- lak kurallannı yıkmak olmamalı Bu ko- nuda Turkıye ıçın tehlıke, bır uydu ante- nı kadar yakında AB ıle müzakerelerde bu konuyu masaya geürsek, Avrupahla- ra da haynmız dokunacak. Söylemesı bızden Kaytuüdar: (l)Express, "Macht uns das Femseken blöd->",30011998 (2) Vox "Wahn> Lıebe ", 17 02 2000 (3) RTL-2, "BıgBrother", 01 03 2000 (4) RTL, "Stern TV", 15 03 2000 (5)HumyetAvrupaBashsı, "Kardmal- den TV'de sekse karşı uyan ", 16 05 1996 Harcadıkça kredi kartı! BONUS CARO dûnyanın her yerinde para kazandırtr. 0ye maÇazalarda daha da çok para kazandınr. Bu para kartınıza anmda yazıltr. Harcadıkça çoŞaiır, karttnızda birtkir. Ne kadar para biriktiğlni BONUS CARO aklında tutar. Üye ma$aza naiaıan a« ou mıktarı sizc soyter, Birlken paranızı Isttdlğlnir zaman harcayabiitr, uye mağazalardan her an diledtfllnızi alablltrslniî1 *n t, Ayrıca üye ma^azalarda taksit Imkfim da sunuıur Taksltli alışverişterinlz de slze para kazandınr. 80KUS CARO l*t*fc formunuıu, G«r«rtl BaRkMi fubcterlntfen veyt BONUS CARD'* üy» m«$«z4l«ni*n alaMHrslnte. PENCERE Utopiadan Bile , | Yoksun muyuz?.. Insan nasıl bır dunyada yaşamak ıster^.. Geçmış yuzyıllardan bu yana, ınsan, ınsanlaş- manın ozlemınde yaşıyor. v Bır 'Utopıa' mı bu? . Utopıa, omur parantezını 1478 ıle 1535 arasında açip kapamış Ingılız duşunur Thomas More'un un- lu yapıtının adıdır. Utopta adasında beş yıl kalan bir denizcinın ağ- zından anlatılıröyku... Adada, o çağ Ingıltere'sınde var olan sorvnlar- dan hıçbın yaşanmıyor. Mülkıyet ortaktır. Yoksul- luk-zengınlık çelışkısının dennlığınden kaynakla- nan ahlak düşkunluğu aşılmıştır. Hırsızlıkya da baş- ka suçlan ışleyenter, cezalandınlmak yenne, top- lumda hıç kımsenın yapmak ıstemedığt ışlerde ça- lıştınlır. Utopıa'da eş dûzene göre kunılmuş e/// beş kent vardır. Evlenn kapısında kılıtyoktur. Gunluk ça- lışma sûresı altı saattır Iş saatlen dışında da ınsan boş durmaz, okuyup yazar, halka açık derslere ka- tılabılır Herkes tek ornekgıyınır. Süs takılanna kım- se önem vermez. Belırlı bıryaşta aıle kunılur. Ana, baba, çocuklar yemeklennı genel yemekhaneler- de yerier. Ahlakın amacı mutluluktur. Erdemlere uyumlu hazlara dönük bıryaşam ongörûlür Dın- sellık karşılıkJı hoşgörû üzenne dûzenlenır. Doğa dü- zenının kurvcusu ve yûrûtûcüsü tanndır, ınsan usu, bu dûzenı kavrayacak yetıyı ıçenr. Insan alçakgonullu olmalı, kendını buyuk gor- mekten kaçınmalıdır, yaşamda eşıtlenmelıdır • Thomas More'dan sonra da bu tıinde yazılan kı- taplaryayımlandı. Bacon'un 'Yenı Atlantısi.Cam- paneNa'nın 'Güneş Devletı' unlüdur Insan ıçınde yaşadığı duzenı sorguladı; eleştırel akıt degıl mıdır ınsanı ınsan yapan?. More'un 500 yıl önce duşünduğu dunya, bugun- kü 'Yenı Dunya Duzenı'nden daha ılen degıl mı!. Utopıa'dakı yaşamda ıkı şey yok. Servetvesefaletyok.. t -ı ,* Kuşku ve korku yok.. Pekı, gunumuz dunyasında, ınsan, çogunluğun yoksulluk ve sefatetı uzenne yukselen bır duzenın dayatmasında nasıl yaşayabılıyor^ 1 .. Mılyarlarca ın- san, finans kapıtalın borsa gostergelenne gozlenni dıkmış, endışe ıçınde yaşıyor, 1929'un 'Kara Cu- ma'sma benzer bır 'knz' patlarsa ne olur, sorusu- nun urkuntusunde yaşamak zorunda mıyız?.. Ekonomık planlama tu kaka 1 Insan, aya gıder- ken, gemı, uçak, ev, gokdelen, fabnka, baraj, sant- ral, vb. yaparken planı ongoruyor da ekonorrHyi ne- den belırsızlık uzenne kuruyor?. Insanlığın tumünde buyuk çogunluğun çile çek- mesı, zengın azınlığın gun geçtıkçe egemenleşerek gezegenımızın haracını yemesı degışmez bır yazgı mıdır?.. , w • " - > YDD (Yenı Dünya Dıizeni) tannsal bır olup brtfi mn dır?.. Yoksa kaprtalıst egemenlığın somurgecılık ve em- peryahst donemlennı eşıp yeni teknolojı güdunü de arkastna alaraK gen kalmışlar^ bn* dayaiTTBöJflndır 7 . 11 ı'ı öeş yuzyıi once yaşayan Ihomas Morsidarr da- ha gen ya da ılkel mıyız kı bu soruları tartışmaktan gunumüz Turkıye'sınde kaçınıyoruz?.. . 'Utopıa'dan bıle yoksun ınsanlar mıyız?.. Seattle ya da VVashıngton'da sorgulanan duzenı Türkıye'de baştacı yapmanın ilkellığı yoksullann ezılmışlığınden başka neyle açıklanabılır^ . BRT - Birleşik Rehberier Turizm "KÜLTÜR GEZİLERİ" 22 Nisan Cumartesi >,-••_ Î - I - I BOĞAZİÇİ Yalılan, Saraylan ve Köşkteriyte yaşayan Boğaziçi. Tarih araşttrmacısı ve yazar Tunca Vanş ıle. 03-07 Mayıs Kraliçe Ada'nın cennet ülkesi: KARYA. Alinda, Alabanda, Stratonikeia, Muğta, Peçin, Mylassa, Heraklea, Mitet ve Didim. rorahim Eren ile. - - 15-22 Mayıs İRAN Tahran, Şiraz, Persepolis, Isfahan, Kom. - 17 - 21 Mayıs NAHÇIVAN - İRAN Gezginter Kulübü ve Orhan Kural ile. 17-21 Mayıs 1001 KİÜSE Konya, Karaman, Çatalhöyûk, Derbe, Niğde, Karadağ, Sitte. Ibrahim Eren ile. , ^ 06-11 Haziran ' " '[ DOĞUANADOLU Kars, Ani, D. Beyazrt, Van, Ahiat Kef Kalesi ve BitJis. ' • " " • W te uçanbahk 23 Nisan Bayramında çocuğunuza en guzel hedıye INTERNET'ten Turlaye'nm en tarunmıj çocuk htabı \azarlan Aytül AKAL, Aysel GÜRMEN, Ayla ÇINAROĞLV nun çocuk kıtaplannı H EB-sıtesınden sıpanş edın 'Just clıck http://www. ucanbalik.com.tr JÂL kredı karttyla ode\ın htaplar 48 saatte elınıze geçsın' »OltAM TAMSAS YM2CICI Antonina Turizm 19-21 MAYIS GEZİLERİ SELANİK-KAVALA-FİÜPPİ (YUNANİSTAN) Doç Dr. M Ihsan Tunay rehberiığınde TRUVA-ASSOS-BERGAMA Sanat Tanhçısı Incı Turkoğlu rehberiığınde 23 Nisan Pazar s Boğaziçi'nin köşk ve yalılan Sanat tanhçısı Atılla Tuna rehberiığınde Rezervasyon. 0 212 292 28 7 4 - 7 5