Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
SAYFA CUMHURİYET 21 AĞUSTOS 1999 CUMARTESİ
8 DEPREM
Genelkurmay Başkanı Kıvrıkoğlu, deprem bölgesinde 53 bin askerin bulunduğunu söyledi
'Askerin müdahalesi gecflanedPAJVKARA (Cumhuriyet Bürosu)- Ge-
nelkurmay Başkanı Orgeneral Hüseyin
Krvnkoğtu. depremden etkilenen bölge-
de 53 bın askerin arama. kurtarma. tahli-
ye ve diğer yardımlan sürdürdüğünü söy-
ledi. Asken brliklenn bölgeye ulaşma-
sında bir gecikme olmasının söz konusu
olmadığını. Trakya ve Edremit'ten gön-
derilen birliklerin yaklaşık 12 saatte böl-
geye ulaşarak çalışmalanna başladıklan-
nı dile getiren Kıvnkoğlu. asker- sivil ay-
nmının olmadığını vurguladı
Orgeneral Kıvnkoğlu, depremde yara-
lanarak GATA'da tedavi altına alınan yurt-
taşlan ziyaretinin ardından basına açık-
lamada bulundu. Türkiye'nin maddı ve ma-
nevı zararlara neden olan büyük bir fela-
ketle karşı karşıya bulunuduğuna dikkat
çeken Kıvnkoğlu, "Deprem çok şiddetli
cereyan ermişrir. Ikincisi, çok geniş bir
abnda meydana gebniştir. Üçünciisü de hal-
kunızı evde geceyansı uyurken yakalamış-
or" diye konuştu. Kıvnkoğlu, depremın
ardından bütün kurumlann ve Tûrk Silah-
lı Kuvvetleri'nin (TSK) bütün olanakla-
nnı felaketi en aza indirme yönünde kul-
landığinı anlatarak "Bunlar kurtarma,
tahliye ve diğer yardımiar şekünde cere-
yan etmiştir'* dıye konuştu.
Deprem bölgesinde 74 tabur kapsamın-
da 53 bin 403 asker bulunduğunu kayde-
den Kıvnkoğlu. şöyle konuştu:
~T.SK. felaketin ilk gününden itibaren
bugünküler (dünküler) hariç bu sabaha ka-
dar olan rakamlarla 4 bin 819 vatandaşı-
mızı ölii olarak çıkarmış, 19 bin 360 va-
tandaşunızı da yaralı ve sağ olarak kur-
tarmıştır. Bu vatandaşlaranızdan 3 bin
130tanesi halen 14 askeri hastanedeteda-
vi edihnektedir. Bu kurtarma, tahliye ve
destek faaliyetierinde 98 adet iş makine-
siv le TSK bu işieri yürütmektedir. 47 he-
iikopter İzmit bölgesinde hazır bekkmek-
tedir. Bunlar hasta nakliyesinde kullanıl-
maktadu*. Aynca 17 uçağımız da bu böl-
gede gıda maddesi \e diğer ihtiyaçlann
nakliyesinde kullanılmakta. yaralılann
tahliyesinde kullanılnıaktadır. Bu 17 uça-
ğın ikisi ambulanstır. 22 değişik gemi de
yaralı, hasta tahlivesinde kullanılmakta-
dır."
Kıvnkoğlu." Yalova'da bin kişüik, Ha-
\a Kuvetlerimize ait, öğrencilerimizin
kamp yaptığı yeri derhal boşaltbk, Yalo-
va V'aliliği'netahsis ettik. Çadırlar. her şey
hazırdır. Sadece gelip yatacaklardır" de-
dı.Depremde 72 TSK üyesinin yaşamını
yitirdiğini. 94 personelin enkaz altında
bulunduğunu, 257 kişinın de sağ \e ya-
ralı olarak kurtulduğunu belirten Kıvnkoğ-
lu. "TSK Yalova, Çınarcık, KaramürseL
Değirmendere, Gökiik. Sakarya. İzmit.
Körfez ve bunlara baglı köy ve beldeler-
de kurtarma ve enkaz kakhrma harekâ-
tma devam etmektedir. TSK rafineri yan-
gınının söndürülmesinde de önemli rol oy-
namıştır. Uçaklanmız rafıneriye 34 sorti
yapmak suretiyle köpük atmışlardır'" di-
ye konuştu.
Gazetecilerin askeri müdahalede ge-
cıkme olup olmadığını sormalan üzerine
Kıvnkoğlu, "Askeri müdahalede gecik-
me olmaz. Bizim afet planlanmız vardır.
Bu planlar hazırdır. Bugüne kadar böy-
lesi görüimemişti. Biz istihkam buükleri-
ni bu bölgeye süretiesevkettikkienkaz kal-
dırmada kullanılsın diye. Havadan da gör-
dük, bütün yollar kilometrelerce uzunlu-
ğunda araçlarla doluydu. Herhangi bir
aracın geçmesine imkân yoktu. Buna rağ-
men bizim biriiklerimizin bazılan polisin
ve kendi imkânlanmızla uzun trafikten kur-
tularak bölgeye intikak başianuşar" de-
ğerlendirmesını yaptı.
Kamu kıınuıılan
işlevsiz kaldı
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Depreme de\ let
müdahalesının gecıkmesı \e
yapılan yardımlann yetersız
kalması. "devlenn küçültül-
mesT anlayışıyla "kamburr
olarak görülen kamu kurum-
lannın çökertılmesinın insan
yaşamını da v urduğunu göz-
ler önüne serdı. Kamu ku-
rumlannın işlevi yok sayıla-
rak özelleştirilmeye çalışıl-
ması ve yıpratma polıtıkala-
nnın faturası yurttaşlara ke-
silmış oldu. Başta Türk Te-
lekom, Karayollan. DSİ. Afet
lşleri gibi toplumsal gerek-
sinimlere yanıt veren kurum-
lann atıl duruma getinlme-
ye çalışılması birçok insanm
yaşamına mal oldu.
Turgut Özal'ın ıktidara
gelmesiylel983'telOYılhk
Ana Ulaştırma Planı hazırlan-
dı. Bu planla karayollannda-
ki işlerin yüzde 75"i özel sek-
töre bırakıhrken, Karayolla-
rı Genel Müdürlüğü'nde
emekli olan çalışanlann ve-
rine yeni işçi ya da personel
alımı yapılmadı. Karayolla-
rı Genel Müdürlüğü'nde
1983 yılında 50 bin olan ış-
çi sayısı, bugün 20 bine ka-
dar düşürüldü. Onur Kum-
baracıbaşı'nın Bayındırlık
ve Iskân Bakanı olduğu 1992
yılında yalnız 3 bine yakın ış-
çi alımı yapıldı. Çalışanlar
emekli oldukça servıslerka-
patıldı Emekli olanlann ye-
rine de personel, ışçi alınma-
yınca yapılan şantıyeler ve
ışyerleri taşeronlara ve mü-
teahhitlere devredildı. Yol
yapım servisi hem verdığı
hızmetler hem de personel
açısından asgarıye düşürü-
lürken. beton asfalt şantiye-
leri. köprü servisi kaldınldı.
Geniş ış makinesi parkına
sahip olan Karayollan Ge-
nel Müdürlüğü'nde hurdaya
çıkan iş makinelennin yeri-
ne yenilerinın almmaması da
yaşanan felakette sıkıntıla-
nn artmasına neden oldu. Şu
anda otoyollarda ve devlet
yollannda bakım, onanm ve
kontrolörlük hizmeti veren
Karayollan Genel Müdürlü-
ğü'nün işlevının "esldişim-
kânlari)laçokciddi olmayan
işlcrie" sınırlandırıldığına
dikkat çekilıyor.
Yaşanan depremın ardın-
dan araç ve gereçlen zama-
nında bölgeye göndermeme-
si ve hazırlıksız olması nede-
niyle eleştirilere hedef olan
Afet tşlen Genel Müdürlü-
ğü'nde 1980"lerde4bınolan
işçı sayısı bugün 35O"ye ka-
dar düşürüldü. Köy Hızmet-
leri Genel Müdürlüğü'nde
de Karayollan Genel Müdür-
lüğü'ndeki sıkıntılann ben-
zerleri yaşanıyor. Ancak si-
yasılenn, bu kamu kurumu-
nu seçim dönemlerinde kul-
lanım alanı olarak görmele-
ri nedeniyle Köy Hizmetle-
ri Genel Müdürlüğügörece-
li olarak daha iyi bir konum-
da bulunuyor.
1980'liyıllarda 45-50 bin
işçinin çalıştığı Devlet Su İş-
leri'nde (DSİ) bugün bu sa-
yı 30 bine kadar düşürüldü.
Makıne parkı açısından Tür-
kiye'nin en eskı parkı olma
özelliğıni koruyor. 1980 yı-
lındayapılan ıhaleyle Japon-
ya'dan ış makinesi alındı. an-
cak bu makineler çok sınırlı
düzeyde kaldı. Atatürk, Ka-
rakaya, Keban barajlannda.
yurt genelınde ovalann sula-
ma ağlarıyla örülmesinde,
taşkın koruma tesislerınin
yapımında karşımıza DSl'nın
ımzası çıkmasına karşın. si-
yasi irade motor görevi üst-
lenen bu kurumu da pasifi-
ze edıyor. Yetkililer, gelen si-
yasetçilerin kadrolarda oy-
namalaryaptığını ancak kad-
rolann teknık olması nede-
niyle çok etkili olamadıkla-
nnı belırttiler.
Depremde en büyük sıkın-
tı yaşanan sektörlerden bıri-
si de iletişimdı. Başbakan
Bülent Ecevit, bölge gezisi
sırasmda telefonlarla bağlan-
tı sağlayamadığı için televız-
yonlar aracılığıyla Ankara'ya
seslendi. Adım adım özel-
leştirmeye götürülen Türk
Telekom, telaıolojinin yeni-
lenmemesi ve çağdaş dünya
normlarına uyarlanmaması
nedeniyle sıkıntının kendı-
sinı en fazla hissettirdıği ku-
rumlann başında geldi.
Cep telefonlannı pazarla-
yan özel şırketler, pazarlan-
nı geliştırebilmek için her
türlü vola başvururken, yaşa-
nan felaketin ardından bun-
lar da devredışı kaldı. Yetki-
liler, telefon santrallannın
depremin şiddetı nedeniyle
hasar görmesinin normal ol-
duğunu, ancak tüm bunlann
olasılık olarak düşünülerek
hazırlıklı olunması gerektığı-
nı \urguladilar. Özelleştır-
me girişiminde önce PTT'nın
yaşanan felaketlerin ardın-
dan bölgeye seyyar santral-
lar ulaştırarak. iletişim olana-
ğı sağladığına dikkat çekıl-
di. Türk Telekom yetkilileri
ıse, deprem şoku atılıncaya
kadar bunlann yaşanması-
nın normal olduğunu savu-
nurken. şoku atlatmakta ge-
ciktıklerini kabul ettıler.
PTT'nin ıkiye bölünmesinın
ardından 70 bin personelin
yüzde 6O'ı Türk Telekom"da,
yüzde 30'u da postada çalı-
şıyor. Bırçok kurumda ızle-
nilen yol burada da ışlıyor
ve emekli olanlann yenne
yenıleri alınmıyor.
Bazı yetkililer de, birçok
kurum ve kuruluşun bölge-
ye yardıma koşmasına karşın.
bürokratık engeller nedeniy-
le yardımcı olunamadığını
belirttiler. Bürokratık engel-
ler nedeniyle az da olsa var
olan potansiyelin harekete
geçirilememesinden yakmı-
lıyor.
Afet lşleri Genel Müdür-
lüğü'nde 305 teknik. 120 yar-
dımcı teknık personel ve 357
işçi olmak üzere toplam 782
çalışırken 60 adet ış maki-
nesi bulunuyor.
Karayollan Genel Müdür-
lüğü'nde de, 1980'liyıllarda
ış makinesi 18 bın 312 iken
bugün bu sayı 9 bin 317'ye
düştü.
Tümamiral Aydın ve Albay Dizdar toprağa verildi
Merkez üssii Kocaeli olan 7.4 şiddetindeki
depremin ardından enkaz haüne gelen
Gölcük Donanma Tesisleri'nde havatını
kay beden Tümamiral Orhan Aydın ve
Deniz Kurmay Kıdemli Albay Hüsnü
Dizdar dûn toprağa verildiler. Deniz Harp
Okulu Komutanı Tümamiral Orhan
Aydın. Deniz Kurmay Kıdemli .Albay
Hüsnü Dizdar ile Tümamiral Özbek
Gûrgün'ün eşi İnci ve ktn Sedef için
Le>ent Camii'nde bir askeri tören
düzenlendi. Tören sonrası kılınan cenaze
namazının ardından Tümamiral Orhan
Aydın ile Tümamiral Özbek Gûrgün'ün eşi
ve kızı Zincirlikuyu Mezarlığı'na, Deniz
Kurmay Kıdemli Vlba\ Hüsnü Dizdar da
Edirnekapı Şehitliği'ne defnedildi.
Törende. Tümamiral Orhan Avdın'ın eşi
NurseJ Aydın ile deprem sonrası eşi ve
kızını kavbeden Tümamiral Ozbek
.- -c/
Gürgün de hazır bulundu. Askeri törene,
son askeri şûra kararianyla emekliye
ayrüan eski 1. Ordu Komutanı Orgeneral
Çevik Bir ve eski Harp Akademileri
Komutanı Necati Özgen. eski Deniz
Kuvvetieri Komutanı OramiraJ Vural
Bey azıt İstanbul Vah'si Erol ÇaJor ve
İstanbul Emniyet Müdürii Hasan
Özdemir'in de aralannda bulundoğu
askeri ve sivil erkân kabldı.
Cumhurbaşkam, devletin vatandaşın gözünde kücültülmemesini istedi
Demirel:Depremden davaa olahtn
Yürtdısından gelen kurtarma ekiplert, gece gündüz demeden en-
kaz alünda arama çahşmalaruu sürdürüyor.
ANK\RA / DÜZCE (Cumhuri-
yet) - Depremın yerle bir ettığı oöl-
gelerden Düzce'de dün inceleme-
lerde bulunan Cumhurbaşkam Sü-
leyman Demirel. "Kimden davacı
olunacaknr? Depremden... Çünkü
\ıkan depremdir. Sanki deprem bir
kenara bırakılıp devletten davacı ol-
nıanııı hiçbir yaran yoktur. Deviet-
ten şikâyetçi oimanın, devleti vatan-
daşın gözünde küçültmenin kimse-
ye bir faydası yoktur" dedı. Başba-
kan Bülent Ecevit de Başbakanhk'ta
sorulan yanıtlarken kimliği belir-
lenemeyen cenazelenn fotoğrafla-
nnın çekilerek defiıedilmeye baş-
landığını açıkladı. Ecevit, depremin
ardından ilk 2-3 gün iletışım ve ula-
şım zorluğu yüzünden çalışmalann
aksamasmı yuttaşlann anlayışla kar-
şılamasmı istedi
Bolu'nun Düzce ve Gölyaka ilçe-
sinde ıncelemelerde bulunan Cum-
hurbaşkam Demirel, bınalan çürük
yapanlann "yakalanna yapışacak-
lannı" söyledi. Devletin bütün ka-
demeleriyle, Meclisiyle. hüküme-
tiyle, cumhurbaşkanıyla bu büyük
afet karşısında büyük bir hassasıyet
içinde olduğunu söyleyen Demirel.
""Tabii bu çırpınmalann bir sebebi
var. Böyie bir zamandadevlet vatan-
daşmın yanı başındadır" dıye konuş-
tu. Demirel, kurtarma çalışmalan-
nı ızlerken, bir kadın yüksek sesle,
devlet imkânlannın geç kaldığını
tekrarladı. Bunun üzerine bazı gö-
revhler kadına müdahale ettiler.
Genç kadın da ağlavarak. "Enkaz
altında kalan benim canlanm" dı-
yerek görevlılere tepki gösterdı.
Demirel Düzce'den sonra geçti-
ğı Gölyaka'da yurttaşlara yapılacak
bırincı işin, yıkıntınjn altından can-
lılan kurtarmak olduğunu ifade ede-
rek şunlan söyledi: "Bu iş yapümış-
ür. Tabii, ateş düştüğü yeri yakar.
Ama bu ateş sadeceGohaka\i, Düz-
ce'vt Adapazan'nı, GÖlcük'ü yak-
mış değUdir. Bu ateş bütün Türki-
ye'yi yakmışür. Tabii ki, canı yanan
vatandaş (detlet neredc) diye sora-
caktır. Ama deviet vatandaşın ya-
nındadır."
Deprem dolayısıyla birçok yerin
yıkıldığmı. çok sayıda vatandaşın
havatını kaybettiğini ve yaralandı-
ğını anlatan Demirel. devletten da-
vacı oimanın kimseye bir yarar ge-
tümeyeceğini savundu. Ecevit, Baş-
bakanlık'ta gazetecilere yaptığı açık-
lamada, depremin Türkıye'nin kar-
şılaştığı en ağır felaket olduğunu
söyledi. Çalışmalar sırasında yal-
nızca devletin değil. özel sektörün
de olanaklannın seferber edildiği-
ni kaydeden Ecevit. "Depremi izle-
yen 2-3 gündeulaşım veiletişim zor-
İuğu yüzünden bu çalışmalar birÖJ-
çüdeaksamışn. \atandaşlanmızın da
anlaytşla karşüamasııu diliyorum"
dedı.
Suya ihtiyaç var
Gökük*te
salgın hastahk
tehHkesi
BERTAN AĞANOGLU
GÖLCIK - Depremin yerle bir etriği Göl-
cük'te salgın hastalık tehlikesi başgösterdi.
"Vetkililer böigeye acilen temizîik malzemesi,
su, sabun, çocuk maması, temizçamaşırgön-
derilmesi gerektiğini bildiriyorlar. Enkaz al-
tında çıkan cesetler ve sokaklarda oluşan çöp
dağlan bölgede ağır bir kokuya neden oluyor.
Gölcük'e yurdun dört bir yanından yardım
yağarken gönderilen ihtiyaç fazlası ekmekler
kuruyor. Gölcük, Karamürsel, Yalova yolun-
da depremzedelerin yakınlannm trafiği tıka-
ması kentıçi ulaşımda aksakhklara neden olu-
yor. Trafik sıkışıklığı yüzünden hem tıbbi mü-
dahale hem de yardım zamanında ulaştınla-
mıyor.
Enkaz kaldırma ve kurtarma çalışmalanna
katılmak için yürtdısından gelen ekiplerin ça-
lışmalan, üniversite öğrencileri ve siyasi par-
tilerin gençlik kollannın da yardımıyla sürû-
yor. flçenın su alünda kalan bölümünde de dal-
gıçlar çalışmalannı sürdürüyor. Beldelerinin
sahil bölümü deniz altında kalan Değirmen-
dere halkının şaşkınlığı ise sürüyor. Halk, su-
lar altında kalan bölümün dolgu olduğunu
anımsatıyor.
Enkaz altından çıkanlan cesetler Et ve Ba-
lık Kurumu'na ait TIR'da sakJanıyor. Cena-
zeler daha sonra dozerleryanJımıyla açüan top-
lu mezarlara gömülüyor.
81 saat sonra kurtuldu
Deprem bölgelerinde yapılan kurtaıma ça-
lışmalan uniutlarkaybedılmeden sürüyor. Göl-
cük'te 17 yaşındaki Ayfer Şirin, 81.5 saat kal-
dığı enkaz altından çücanlırken, genç kız yer-
le bir olan evine, belki kaybettiği ailesi ve ar-
kadaşlanna karşın yaşama gülümsemeyi ba-
şanyordu.
Atatürk Bulvan Piyalepaşa Mahallesi'nde
çöken 8 katlı Gayret Apartmanı'nın enkazın-
dan da Sema-Ahmet Bülte çifti de 4.5 saatlik
birçalışma sonucu kurtanldı. Bülte çifti kur-
tulduktan sonra kendilerinin yeniden hayata
dönmesine yardımcı olan Fransız kurtarma
ekibıne teşekkür etti.
Uçakdüştii
püot kurtuldu
İstanbul Haber Servisi - lznııfe tıbbi mal-
zeme götüren Bon-Aır'e ait Cesna C-172 ti-
pi uçak, tstanbul'a dönüşünde Ataköy Mari-
na önlerinde zorunlu iniş yapmak isterken de-
nıze düştü. Bir kişinin denizde kayboldugu ka-
zada pilot yaralı olarak kurtanldı.
Zorunlu iniş
Türkiye'yı sarsan depremde zarar görenle-
re 157 kilogram tıbbi malzeme götüren Bon-
Air'e ait Cesna C-l 72 tipi uçağın pilotu. dûn
saat 17.30 sıralannda Atatürk Havalimanı ku-
lesi ile irübata geçerek. yakıtının kalmadığı-
nı ve denıze ıniş yapmak istediğjni bildirdi.
Ancak zorunlu ınış yapmak isteyen uçak, Ata-
köy açıklanndadenize düştü. Kazanınhemen
ardından olay yerine yakın polis ekipleri, tek-
nelerle uçağa ulaştı. Ekipler, uçağın pilotu AH
Han TaneJ'ı yaralı olarak kurtardı. Tanel, ük
ifadesinde tzmit Cengiz Topel Havaalanı'na
yardım malzemesi götürdüğunü ve motorlar-
dan birinin anzalanması nedeniyle düştuğû-
nü söyledi. Burnu kmJan Tanel International
Hospital'da tedavı altına alındı.
DEPREMMM! I ORHAN BURSALI
Bu büyük depremde bir kez daha görüldü ki,
örgütlü olmayan halk zavallıdır. Korumasızdır,
kimsesizdir, ele muhtaçtır. Bugünün dünyasın-
da örgütsüzlük, modern kölelik demektir. Her
zor koşulda yabancının desteğine muhtaç ol-
mak, ikide bir dış kapı çalmak demektir. Türki-
ye'yi beklenen depreme hazırlayamayarak acı-
nın ve zararın dramatik ölçülerde büyümesine
yol açan politikacı, aynı zamanda, Türkiye'yi üç
- beş yılda bir IMF'nin kapısında avuç açar du-
ruma sokan, IMF'nin dayattığı "küreselleşme ko-
şullannı" yenne getiren, "Kabul etmezsekkaran-
lıkta kalınz" gibi yüz kızartıcı bir gerekçeyle tah-
kimi anayasaya sokan polıtikacıdır.
On yıllar geçiyor, iktidarlann bin geliyor, biri
gidiyor, ama en temel ihtiyacımıza bir çözüm
bulunamıyor: Türkiye'nin sorunlarını yöneten
ve cözen politikacılar...
Politikacının ve devletin Türkiye'nin sorunla-
Örgütsüzlüğün Bedeli
rıyla, Türkiye'nin öz güçleriyle bağlantıları ko-
puktur. Belki de hiç yoktur!.
• • •
Örneğin bilimle ilişkileri zayıftır. Bilimi, bilim
güçlerini Türkiye'nin sorunlarını çözmek için
kullanmıyorlar. Ya bunu akıl edemiyorlar, ya ge-
reksiz görüyorlar. Türkiye gibi, hayatın yüzde 90'ı,
deprem demek olan fay hatları üzerinde süren
bir ülkenin, depreme yönelik bütün bilim kolla-
nnda dünyanın en güçlü ülkelerinden biri olma-
sı gerekmez mi? Yüzlerce yerbilimci, jeofizik-
çi, sismolog, zemin mekanikçisi... fay hatları-
nın nabızlarını ellerindetutması, Türkiye'nin her
bölgesini bu açıdan hallaç pamuğu gibi atma-
sı, yerin kalp atışlannı ve nefes alışlarını dinle-
mesi; araştırması, özgün yöntemler geliştirme-
si, bılimsel yayınlarla dünyanın dikkatini Türki-
ye'ye çekmesi, ortak büyük projeler yürütülme-
si gerekmez mi?
Devletin, hükümetlerin, yerfizikçisini, yerbilim-
cisini ve inşaat mühendisinı bir araya getirerek
ve ortak sorumluluk vererek "Bakkardeşim, hal-
kıma depreme en dayanıklı konutlar üretilme-
sini istiyonım. Bütün deprem bölgelerinde bü-
tün yapılaşmalar buna göre olacak, yoksa ca-
nınıza okurum" demesi ve bunu da fiiliyarta
göstermesi gerekmez mi?
Konunun uzmanı bir jeofizıkçimiz şöyle diyor:
Türkiye'de en büyük depreme dayanabilen ya-
pı üretilebilir ve bu yapılar da yıkılmaz. Yıkılsa
bıle hiçbir zaman bugünkü maddı ve manevi za-
rara yol açmaz.
Peki en büyük depreme dayanıklı yapı, üre-
tim maliyetini ne kadar etkiler dersiniz? Yüzde
10. Evet sadece yüzde 10! Yani, 20 milyara çı-
kacak bir ev, 9 büyüklüğünde bir depreme gö-
re inşa edilirse, 22 milyara, bilemedin 23-24
milyara çıkacaktır.
Devlet bunu örgütleyemediği için, yasal de-
netim mekanızmalarını kuramadığı ve denet-
lemediği için, inşaat yapımcısı konutu veya ya-
pıyı en ucuza getirmeye çalışacak, veya ev sa-
hibi üç beş mılyar daha az ödemek için yapım-
cıya baskı yapacak, beledıye sadece "damga-
cı I evetçi" rolünü oynayacaktır.
Burada da, örgütsüzlüğün, ucuzculuğun, ka-
litesizliğin, vurgunculuğun, vurdumduymazlı-
ğın ve yönetemeyen politikacının kıskacında-
dır Türkiye!
Yapılann deprem koşulları dikkate alınma-
dan inşasının, felaket durumlarında bu toplu-
ma maliyetı nedir, merak ediyor musunuz?
Yani, üç beş milyarucuza mal edilecek ko-
nut, depremde yıkıldığında, toplam inşaat ma-
liyetinin birkaç katını ödüyoruz toplum olarak!
Bugüne bakarsanız, bu hesabı kolayca ya-
pabilirsiniz.
•••
Türkiye bu örgütsüzlüğün, köleliğin zincirini
kıramaz mı?
Kırar, hem de nasıl kırar!
Yeter ki adam gibi yöneticilerimiz, ülkeyi
ve sorunlarını yönetebilen politikacılarımız
olsun!