Catalog

SAYFA CUMHURİYET 21 AĞUSTOS 1999 CUMARTESİ DEPREM DUNYADA BUGUN ALİ SİRMEN Devlet, bıkazı Kaldıramıyor Yer sarsılıyor, yaldızlar dökülüyor. Yaldızların al- tından dökülen bir sistem çıkıyor ortaya. Sistem, fay hattı üzerıne rafineri kurduruyor. Oy- sa bilim adamları, örneğin Prof. Dr. Ihsan Ketin oraya rafineri kurulmasının bir rezalet olduğunu söylemişti. Ama sistem onlara kulak asmıyor ve böyle ko- nuşanları suçluyor, "Onlarzaten herşeye karşıdır- lar" diye. Toplum, büyük göçün dalgasına kapılmış günü- nü kurtarmaya çalışıyor, bataklık arazi üzerinde Adapazarı kuruluyor. Devlet seyirci, 100yılda 162 deprem yaşayan bölgede, ne yapılaşma engelle- nebiliyor ne de binalara bu batak araziye uygun bir standart getirilebiliyor. Düşünceye karşı ceberrut olan sistem, burada sadece cart curttur. Sistemın merkezi otoritesinden gözümüzü yerel yönetimlerine çevirdiğimizde manzara değişik de- ğildir. Sisteme karşı olduğunu söyleyen bir partinin Bağcılar Belediye Başkanı kendi yayın organlan Milli Gazete'de bölgesi insanlarına başsağlığı dili- yor. Oysa, büyük göçün yarattığı avantaya karşı du- ramayıp, çürük çank binalann yapımına göz yuman da oydu. ••• Sıstemin kaygan zemin üzerinde günün tekno- lojik standartlanna aykın olarak yapımına göz yum- duğu binalar çöküyor. Yine kaygan zemin üzeririe çürük çank oturtul- muş olan sistem, çöken binalann arasından insan- ları kurtaramıyor. Devleti hiç hatırlamak istemeyen vatandaş, di- lediğini, diledıği yerde, dılediğı biçımde yaparken, karşısında görmeye tahammül edemediğı devleti, kendisinin de, hiç yakınmadan ve yüksunmeden yürümesıne yardımcı olduğu sistem çökünce, ha- tırlıyor ve ısyan edip haykınyor: "Devlet nerede?" Vatandaşın içinde bulunduğu acılı durum, şim- di geniş bakışlı analiz ve sentezlere elvermiyor. Ver- seydi eğer, o sistem çökmeden bile devletin olma- dığını görecekti. Ayaktayfcen doğru dürüst yürü- yemeyen, çökme sinyalieri veren sistem, şim- di yıkıldıktan sonra, nasıl kendi enkazını kaldı- np, altındaki vatandaşı kurtarsın ki? Vatandaş avuntu ıstıyor. Gerçeği söyleyene, ken- disinı tehlıkelere karşı uyaranlara, bunlar bilım ada- mı da olsalar ve vicdanlı bir bilim adamı gibi dav- ransalar da kızıyor. Son kurban, Prof. Ahmet Me- te Işıkara oluyor. • • • Medya, geniş ölçüde kendine düşen görevi ya- pacağı yerde, acı pazarlıyor, dram satıyor. Kımile- ri, kurbanları haber nesnesı halıne sokup, enkaz al- tındakının burnuna dayıyor mikrofonunu; maksat duygu satarak reyting sağlamak. Vatandaş, bunlara kızıyor. Onlar da, ne yapsınlar? Reyting peşindeler on- lar da; reyting sağlayıp, para kazanacaklar. Vatandaş, sistemin kaygan zemine çürük çank inşa edikjiğini gösterip, insanca ve çağdaş bir sis- tem mücadelesi verenleri desteklemiyor. Çağdaş düzen kavgasının reytingi yok. Çürük düzenın temsılcıleri, çürüklüğü çağdaşlık olarak sunuyorlar; çağdaşlığı isteyenleri çağın ge- risinde kalmakla suçluyorlar. Yanlış yerlere başıboş çürük çank kurulmuş kentler ve iskambil kâğıdı gibi yıkılan binalan, kur- tanlamayan insanlar, enkazı kaldıramayan devlet... 1999'un çağdaş Türkiyesi bu işte. Yer sarsılıyor, yaldızlar dökülüyor; neyin çağdaş- lık, neyin çağın gerisinde kalmak olduğu ortaya çı- kıyor. Ricali devlet ofsayta düşmüş, hakemin düdüğü- nü duymamış, şavalak santrafor misali, kaleye doğru nafile çalımlarla yükleniyor. Tribünlerde ıslık, yuh ve kahkaha sesleri... Depremin ardmdan başlayan ve 4 gün süren yangının yüzde yüz kontrol altına alındığı bildirildi Ü Bursa Yüzyılm paniği BURSA (Cumhuriyet) - Kandıllı Rasathanesi Müdürû Prof. Dr. Ahmet Işıkara'nın öncekı akşam Gemlik merkezlı sarsın- tılardan sonra. "Birşey olur demiyorum ama Gemlik ve tzmit'in alt kıs- mında hareketlilik var. Bölgedeki herkes 24 sa- atini dışanda geçirsin" açıklamasıyla Bursa uyu- tnadı. Binlerce kişi, yüzlerce araçla, saat 19.00'dan sonra kentı terketti. Park ve bahçelerde kamu ku- rumlanna ait yeşillikler- de sabahlayan Bursalılar yüzyılın en büyük pani- ğini yaşadjlar. Kandilli Rasathanesi ile görüşen Vali Orhan Taşanlar'ın yerel televiz- yon ve radyolardan yap- tığı, "Bursaiılar önlem olarak evlerini terketsin- ler" uyansının ardından cadde ve sokaklardaki trafikte olağanüstü artış göziendı. Uzmanlar, trafiğin art- tığı saatlerde Kandil- li'nin beklediğı büyük depremin olması duru- munda depremden ka- çanlann büyük sıkıntıyla karşılaşabüeceğini öne sürüyorlar. Caddeierde deprem teftişi! Bursa Valısi Orhan Ta- şanlar, önceki gece bera- berinde MHP Bursa mıl- letvekıli Orhan Şen oldu- ğu halde cadde ve sokak- lardaki Bursalıiann hatı- nnı sordu. Taşanlar, ken- disine çay ikram eden l4 panikzedeler''le sohbet etti. MHP Bursa millet- vekilı Şen, deprem böl- gesinde yaptığı incele- mede gördüğü aksaklık- lan Başbakan Yardımcı- sı Devlet BahçeB'ye rapor edeceğini bildırdi. DSP Bursa mılletve- killeri Ali Arabacı ve Ha- yati Korkmaz da deprem bölgesindeki inceleme- lerle ilgili Başbakan Bü- lent Ecevit'e bilgi verdik- lerini açıkladılar. Başbakan Bülent Ece- vit'in 27 Ağustos'ta Bur- sa'ya geleceği ve bu bil- gıler doğrultusımda eko- nomiyle ilgili açıklama- lar yapabileceği de bildi- rildi. Salgına karşı önlem ^_ Bursa'daki sivıl top- lum kuruluşlan deprem bölgesindeki salgın ola- sılığına karşı harekete geçtı. Bursa Eczacilar Odası ilaç kampanyası açarken, TMMOB'ye- bağlı odalar bölgeye maske ve eldiven gönder- meye başladı. Bursa İl Sağlık Müdür- lüğü'ne bağlı ekipler de ilaçlama için bölgeye ha- reketettıler. Bursa tl Sağ- lık Müdürü Murat Ünal. deprem bölgesinde en büyük sıkıntımn şu aşa- mada seyyar tuvalet ol- duğunu, bu konuda bele- diyelere çağn yaptıklan- nı bildırdi. Istanbul. Zonguldak, Barlın, Karabük ve Af- yon'da halk geceyi dışa- nda geçirdi. ÜTÜPRAŞ kâbusu hittiHaber Merkezi - Kocaeli merkezli 7.4 şiddetındeki deprem sonrası TÜP- RAŞ'ta başlayan ve 4 gün süren yangı- nın yüzde yüz kontrol altına aîındığı bildirildi. TÜPRAŞ Genel Müdürü Hü- samettin Danış, yangının bir tanka düş- tüğünü ve küçük alevlerle devam ettı- ğıni, tankta kalan çok az benzmın bit- mesiyle sona ereceğini belirtrı. TÜP- RAŞ Yönetim Kurulu Başkanı İsmail Alakoç da tanklardan bınnde kalan naf- tanın, toprak ve deniz kirlenmesüun ön- lenmesı amacıyla bilinçli olarak yakıl- dığmı söyledi. Yetkililer bu açıklama- lan yaparken, yanan son tank olan 242 numalan nafta tankında akşam saatle- Bolu'da da umutlar kesiliyor BOLU (Cumhuriyet) - Bolu'nun Düzce ilçesinde enkaz altında kalanlardan ümit kesiliyor. En kntik da- kıkalann yaşandığı belirti- lirken enkaz kaldırma çalış- malanna hem vatandaşlar hem de yurtdışından gelen kurtarma ekipleri tarafindan devam ediliyor. Cumhur- başkanı Sükyman DemireL enkaz kaldırmadaki müca- delenin cansıperane yapıl- dığını söyledi. Düzce'deyurttaşlarda ça- lışmalara bir parça katkıda bulunabılmek ıçin enkaz ba- şından aynlmıyor. Yakınla- nnı kaybeden aılelenn çığ- lıklan, ağlamalan dayanıla- cak gibi değıl. Annelerine, babalanna, çocuklanna ses- lenerek. onlardan da bir ce- vap alabilmek içın bekle- yenler, yıne de ümıtlerini kaybetmek istemiyor. Ya- kınlannın cesetlenne ulaşa- mayanlar sürekli dua edıyor. Düzce'de Özel Ömür Hasta- nesı'nin enkazı altmdan 12 kışı canlı çıkanldı, 16 kişi- nın de cesedi çıkanldı. Tüm Türkıye'de olduğu gibi Bolu'daki insanlar da müteahhitlere karşı cephe almış durumda. Her yerde onlar ve yaptıklan binalar konuşuluyor ''Deprem san- CKIgeçtiktensonrasorumlu- lann hesaplarını soracağız" dıyorlar. Bolu merkez dep- remden en az hasar gören yer olmasına rağmen, yine de insanlar korkuyla yatıp kalkıyor. Depremden sonra çoğu yurttaş evine gidip yat- maya cesaret edemiyor. Takdiri ilahi' Cumhurbaşkanı Demirel, dün Düzce'de incelemeler- de bulundu. Demirel düzen- lediği basın toplantısında, 20 milyon insanm yaşadığı bir bölgede çok büyük tah- ribat olduğunu belirterek şunlan sövledi: "Enkazal- tmda kaç kişi olduğunu bil- raiyorum^ Takdiri ilahidir. Ve doğanın gücü dediğjmiz zaman insanoğlunun bunun karşısında ne kadar aciz ol- duğunu ilk defa gönnüyo- nız. Afet dediğimiz hadise- nin ne zaman nerede olaca- gını kimse tahmin edemez. Yıkılanı \apanz. Ancak gi- deni geri getirmek mümkün değii. Herkesin yardımcı ol- ması lazını. Çare beklediği- miz kurunı dev lettir." rinde yeniden alevlenme oldu. Ancak yapılan hızlı müdahale ıle alevlerin da- ha fazla büyümesine izin verilmedi. Türkiye Petrol Rafınerilen AŞ (TÜPRAŞ) Genel Müdürü Hüsamettin Danış, enkazlar arasındaki naftalann yandığım belirterek "Yanguı yüzde 100 kontrol altında. Kısa sfire içinde şu an- da 1 tankta devam eden küçük yangm da söndürülecek7 ' dedı. Yangının söndürülmesi konusunda Türk Silahlı Kuvvetleri ve yabancı uz- manlardan büyük destek aldıklanm bil- diren Danış, şunlan söyledi: "Yangın söndürme çauşmalanna Bulgaristan, Yunanistan,Ahnama, Hot- landa, Azerbaycan, Rusya, Ukray- na'dan ekipler kaOkh. ABD'den gelen uzman bir ekip çahşmalan izledL Bu ekip, söndürme çalışmalarını 'süper1 olarak nitelendirdi. Bu aşamada tzmit için bir tehlike kesinlikle sözkonusu de- ğüdir. Halkın boşahüan bölgelere dön- mesi için Vali Memduh Oğuz ile değer- lendirme göruşmesi yapacağjz." Genel Müdür Danış, TÜPRAŞ yan- gınının akaryakıt sıkıntısına yol açma- yacağını da belirterek şöyle devam et- tı: "Yangm 1 milyon too kapasitdi bir sahamn sadece 20-25 bin tonluk kısmın- da etkiü olmuştur. Bu nedeniezaranmız da çok büyük değildir. Aynca herbangi bir sıkmtı çekflmemesi için İzmir Rafî- nerisi'nin kapasitesi 11 milyon tona çı- kanldı. ATAŞ 4.4 milyon ton kapasitey- le çalışıyor. Kınkkale ve Batman raflne- rileri dedevrede. Bunlann dısında akar- yakıO dışandan temin eden 13 dağıüm şirketi \ur. Kesinlikle bir sıkınö yaşan- maz." Danış, TÜPRAŞ'm en kısa sürede üretime başiayacağuıı, tüm personelin göreve davet edıldiğini bildirdi. Anadolu Tasfiyehanesi Anonim Şir- keti (ATAŞ) Genel Müdürü Jean Pier- re Malaüs, bölgede petrol ürünü sıkın- tısı çekilmediğini, ancak artan talep dikkate almarak yüzde 70 olan üretim kapasitesıni yüzde lOO'eçıkaracaklan- nı bildirdi. Malaüs. "Normal üretim planlannın dışına çıkarak hampetrol saün ahnma- sına karar verdik. Bunun için ilave ham- petrol kargo siparişi verdik. Tam kapa- siteye çıkacağız. Bu nedenle günlük 100 bin varil üretim karan aldık" diye ko- nuştu. 'Deniz kirüliği önlenecek' TÜPRAŞ Yönetim Kurulu Başkanı Alakoç da rafinende yangın sonrası te- mizlik çalışmalannın başlatıldığını açıkladı. Yangm söndürme çahşmalan sırasmdamedyada çıkan haberlen eleş- tiren Alakoç, "Bazı medya mensuplan- mn, konu ve mücadele ortamı hakkın- da hiçbir bilgi ve fikir sabibi olmayan bazı sorumsuzlann, ne amaca yönefik olduğu anlaşılamayan çığırtmalannı e- sas kabul ederek kulaktan dolma bilgi- lerie yaptığı yazüı ve görüntülü >a\ ınlar, gece gündüz demeden a teşin içinde mü- cadele eden fedakâr personelemizin kalplerinde derin yara açmıştır'' dedi. Zarar hakkında spekülatıf bir rakam vermek ıstemedığini belırten Alakoç, 6 tankta çöküntü ve tahribat olduğunu, hampetrol ünitesinin oldukça zarara uğ- radığını, diğer ünitelerde ise çok büyük bir zarar olmadığını söyledi. Yangının ardından denız kirliliğinin önlenmesi amacıyla 800 metrelik yağ tutucu bariyer kurulduğu bildirildi. Çe\Te Bakanlığı aracılığıyla aynca 3M şirketine ait 1200 metrelik yağ tutucu ve emici bariyerin denize ikamesi de sağlandı. Kıyı Emniyeti ve Gemi Kur- tarma tşletmeleri Genel Müdürü Hü- cum Tulgar. TÜPRAŞtan denize yayıl- maya başlayan kırliliği önlemek için 2 bin metre bariyer döşendığini doğrula- dh Akşam saatlerinde alevlendi Yetkilılerin TÜPRAŞ'ta yangın ta- mamen söndürüldüğü yönündeki açık- lamalannın tersine, akşam saatlerinde yanan naftadan alevleryükseldi. Yanan son tank olan 242 numaralı nafta tan- kındaki alevler bastınlırken, yeniden bir alevlenme görüldü. Ekiplerin amn- da yaptığı müdahale sonucu bu alev- lenme de başanlı bir çalışma ile bastı- nldı. TÜPRAŞ'ta oluşturulan kriz ma- sası yetkilileri. son tanktaki yangını "boğup bitirmek" ıçin çalışmalann de- vam ettığını bıldırdiler. Bu arada ABD Savunma Bakanlığı Pentagon, TÜPRAŞ rafinerisinde çı- kan yangının tamamen kontrol altına alınması üzenne, Türkiye'ye özel ci- hazlarladonatılmış C-130 uçaklan gön- derme planmdan vazgeçti. Pentagon sözcülerinden Brayan VVhitman, uçak- lann gönderilmesinden, Türk hükümeti ile yapılan temas sonucu gerek kal- madığı için vazgeçildiğinı duyurdu. 64 SAAT ECELLE BOĞUŞTU - Adapazan'nda Sadi Güçlü adlı vatandaş depremden 64 saat sonra otei en- kazının altmdan kurtanldL Oğlunun kurtanldığını öğreninceye kadar baba sinir krideri geçirdL (AA) Sakarya'da depremde hayatını kaybedenlerin deftıedilmesine devam ediliyor 4 Bîz zaten çadırlarda yaşıyorduk'ADAPAZARI (Cumhuriyet) - Sakarya'daki depremde yaşamlannı yitirenler defhedılmeye devam ediyor. Serdivan Mezarhğı'nda, daha önce mısır ekıli olan mezar alanı, iş makineleri tarafindan defıne hazır hale getiriliyor. İş makinelerinin açtığı alanlara, cesetler kireçlenerek defhedihyor. Insanlar, mezarlann çeşitlı yerlennde bulunan tahtalara, yakınlannın mezar yerlerinin belli olması içın pet şişeler. gelinlık ve çeşitli işaretler bırakıyor. Eşyalannı at arabasına yükleyen ve şehirden aynlan bir Roman vatandaş, depremı çadırda hissettiklenni belirterek. *Biz zaten çadırlarda yaşıyorduk, Allah evleri yıküanlara yardım etsin" dedı. Hayalet kent Hayalet kent görünümündekı Adapazan'nda daha önceki depremlen yaşayan bazı vatandaşlar, en çok yıkılan binalann. son 5 yılda yapılanlar olduğunu öne sürüyor... tlde iki üç katlı binalann ise hasar görmelerine rağmen yıkılmadıklan gözleniyor. Depremin üzerinden uzun saatler geçerken, enkaz altındaki cesetlerden yayılan kokular da şehirde iyice kendını hissettiriyor. Kurtarma çalışmalanna katılan görevliler, maske ve eldivenlerle çalışmalanm yürütüyor. Yakınlan enkaz altında olan vatandaşlar, öncelikle Valilik Kriz Merkezi'ne başvururken, "Enkaz albnda canh var" şeklindeki uyanlarla da, çahşmalan yürüten ekiplerden yardım istiyor. Yardım yağıyor Sakarya'ya diğer illerdeki çeşitli kurum ve kuruluşlardan yardım yağıyor. Ekmek, su, süt, tıbbi malzeme ağırlıklı yardımlar, sokak aralannda vatandaşlara ulaşünhnaya çalışılıyor. Ancak plansızhk nedeniyle yardımlann dağıtılmasında sorunlar yaşamyor. Kentte çok sayıda ekmek gönderildığını belirten yetkililer, bunun yerine battaniye, çadır, ışıklandırma cihazlan ve tıbbi malzeme gönderilmesini istiyor. Öte yandan vilayet çevresindeki çöpler gönüllü kuruluşlarca toplanıyor. Şehre, tehlike arzeden yerler dışında elektrik ve su verilmesine dönük çalışmalar da sürdürülüyor. ÖRÜŞ/ Yük. Mimar SÎBEL ACARER Yiımi birinci yüzyıla girerken, böl- gesinde, büyük bir güç olması gere- ken Türkiye, yüzyıllar boyunca çok büyük hasar ve can kaybına yol açan depremler geçinmesine, topraklan- nın tamamına yakın bir bölümünün etkili deprem kuşağında olmasına rağmen, deprem zarariarını azatocı ve deprem sonrası konut uygulama- lannda etkili bir polrtika izleyememiş- tir. Deprem için yapılan çalışmalar ta- mamen deprem sonrası çalışmalan içermiş, deprem öncesi alınabilecek önlemlere ve araştırmalara önem ve- rilmemiştir. Deprem sonrası çalışma- larda afet konutlarının sağlanmasın- da önceki deneyimlerden farklı, çe- şitli alternatifler denenmiş, deprem öncesi araştırmalar yapılmadığı için çözümler kullanıcılar tarafindan be- nimsenmemiştir. Afet konutlannın hızlı üretilmesi dı- şında normal konuttan farkı yoktur. Depremden sonra konutlan yıkılan halka olağan yaşantılarına dönebil- mesi için hızla konut sağlamak amaçtır. Afet konutlan bannmanın ötesin- de kullanıcılann yaşam tarzına, ey- lemlerine, sosyo-kültürel, ekonomık ve fizyoiojik gereksinmelerine cevap Türkiye'de Deprem Sonrası verecek en uygun fiziksel çevreyi sağlamak zorundadır. Türkiye gibi, tamamına yakını deprem tehlikesi al- tında ve bölgesel farklılıklan olan bir ülkede, kullanıcılann ihtiyaçlanna uy- gun konutlan en kısa zamanda ve en ekonomik şekilde sağlamak zordur. Bu nedenle, deprem sonrası fizik- sel planlamaya geçmeden önce, kullanıcı, konut ve çevre ile ilgili veri toplama ve değerlendirme çalışma- lan yapılmalıdır. Bu da ancak deprem öncesi yapılacak çalışmalarla müm- kündür. Kırsal konutlar Türkiye Kalkınma Planı'nda ele alınmalı ve yenilenme- leri sağlanmalıdır. Ülke çapında ya- pılacak araştırmalaria geleneksel ko- nut üretim sıstemlerinin deprem za- rarlanna karşı nasıl takviye edilece- ği ve geliştirileceği üzerinde çalış- malar yapılmalı ve üretim sistemleri belirlenmelidir. Yerleşmenin ve ko- nutlann yapısı, bulunduklan bölgenin iklimi, jeolojik yapısı, kullanıcı gerek- sinmeleri önceden yapılacak çalış- ma ile belirlendikten sonra hangi ko- nutlara takviye yapılacağı, hangileri- nin tahliye edilip yıkılacağı belirlen- melidir. Depremden önce uzun dönemde farklı yerieşim birimleri için kullanıcı ihtiyaçlan göz önünde bulundurula- rak farklı konut tipleri geliştirilmeli ve belirienen yapı üretim sıstemiyle üre- tilmelidir. Bu üretim sırasında bölge- deki halkın mevcut işgücünden ya- rarlanarak konut yapımına katılmala- n ve depreme dayanıklı yapım tek- nikleri konusunda eğitilmeleri sağ- lanmalıdır. Bu onların hem işsizlik problemini çözecek, hem de ilerde konuta yapılacak eklerin depreme dayanıklı olmasını sağlayacaktır. Kalıcı konutlann belirli tip projele- rin farklı bölgelerde uygulanması ye- rine, her bölge ve yerleşimin gerek- tirdiği çevresel ve iklimsel koşullar doğrultusunda farklı tasarianmalı ve uygulanmalıdır. Deprem öncesi çalışmalan oluş- turan ve depreme dayanıklı yapı üre- timini amaçlayan sismık bökjeleme, yönetmelik ve eğitim çalışmalan üze- rinde önemle durulmalıdır. Deprem bölgelerindeki toplumun deprem konusunda eğitimini sağla- mak için toplum bireylerine deprem- le ilgili temel konularda temel eğitim düzeyinde eğitim verilmelidir. Dep- rem sonrası araştırmalar, halkın eği- timinin yanında teknik elemanların da konuyla ilgili eğitimlenne önem verilmesi gerektiğıni göstermektedir. Sadece mühendislerin değil, tekni- ker, kalfa, usta ve işçinin de deprem- lerle ilgili eğitilmesi gerekir. Bu kişi- lere çeşitli kurslar açılarak sertrfika verilmeli, konu ile ilgili ihmalleri tes- pit edildiğinde cezalandınlmalı ve sertifikalan iptal edilmelidir. Türkiye'nin deprem zarariarını azaltamamasının nedenlerine bakıl- dığında, temel sorunun yönetmelik- lerin yetersizliğinden çok, uygulana- mamasından kaynaklandığı görülür. Yeni yasal düzenlemeler yapılarak yönetmeliklerin uygulanması sağlan- malıdır. Bunun için çeşitli cezalar ve yaptınmlar uygulanmalıdır. Deprem sonrası yeniden yapımda ortaya çıkan yerieşme sorununu çözmek için, deprem öncesi planla- ma çalışmalan yapılmalıdır. Bu çalış- malarla tehlikeli bölgeler önceden tespit edilmeli, mikro-zon haritalan hazırlanmalı, zemin yapısı incelen- meli ve buna göre konut yerieşim alanlan hazırlanmalıdır. Deprem sonrası konut uygulama- lan sorunlannın çözülmesi için: - Ülkemizin deprem özelliklerinin incelenmesi, - Ülkesel ve yerel ölçekte, deprem faktörünü özenle değerlendiren fizik- sel planlama yapılması, - Depreme dayanıklı yapı üretilme- si, - Deprem bölgelerindeki halkın ge- reksinmeleri ve yaşam biçimlerinin incelenmesi, - Etkin bir deprem sonrası çalış- ması yapılması, gibi konuları içeren deprem öncesi çalışmalara önem veren, geçmişteki başan ve başan- sızlıklardan yararianarak, bütün ve- rilerin değerlendirildiği aynntılı bir ın- ceteme sonucu "ulusal ve geniş kap- samlı bir program" belirienmelidir. Afet konutlan sorunu ülkenın ge- nel konut sorunu içinde, ülke koşul- lannın analizi yapılarak, bilimsel ola- rak değerlendirilip devlet tarafindan ele alınmalıdır. (*) Yazann "AfetKonutlan Sorunu ve Deprem Orneğinde İncelenmesi" konu- lu Haziran 1999 tarihli master tezin- den derlenmiştır.