Catalog

21 AĞUSTOS 1999 CUMARTESİ • • • * CUMHURİYET SAYFA HABERLERİN DEVAMI 19 GUNCELcÜNEYT ARCAYÜREK • Baştarafi 1. Sayfada ABD Başkanı ıle TC Cumhurbaşkanı on dakıka goruşmuş Clınton Cumhurbaşkanı Demırel'e, "ta- zıyelennı bıldırdıkten" sonra "Daıma yanınızdayız Ne ıhtıyacınız varsa lütfen bıldınn" dıyor Demırerınyanıtıhaberdeyok Zaten masal bun- dan sonra başlıyor Telefon goruşmesınden sonra Başkan Clın- ton'un -açıklanmayan- davranışlannı, verdığı buy- rukları medyamız nereden nasıl oğrenmışse oğren- mış, bılınmıyor ama şakır şakır yazıyor özel becen ısteyen postmodern "çıftetellı" ga- zetecılık bu Ankara-VVashıngton arasında geçenlerı, ama açıklanmayan bılgılen "keşfetmek" ve kamuoyu- na duyurmak' Haber masalımsı da olsa ınsanı heyecanlandın- yor Clınton, telefonu kapar kapamaz basmış emn "Baba'nın arzusu tez elden yenne getınle " Genelkurmay Başkanı Shelton'un eteklerı nasıl tutuşmasın'? Bır yanda ABD Başkanı, ote yanda "boyyuk devlefm Cumhurbaşkanı Ustelık hemen her konuda uzman, her gun her konuda konuşan Demırel, bu ozellığıyle yurtdışın- dadatanınıyor ABD'nın elınde ışımıze yarar hangı tur araç ge- reç, uçak ya da gemı olduğunu bılen Demırel, "ar- zusunu" aynntılanyla ıletıyor Clınton'a "3 bın 100 kışı taşıyan, 631 yataklı, 22 hava am- bulanslı, son teknolojıye sahıp amelıyathane ve kiınıklenyle üç 'yuzer hastane1 " ıstıyor Masalımsı oykude eksık olanı tamamlamak gö- revımız Clınton, Demırel'ın ıstedığı hastane gemı- lennı nrtelıklerıyle nasıl oluyor da bıldığını oğrenmek ıstıyor Demırel boyyuk bır sıyasetçıye yaraşır boyyuk tevazuyla "Eh bızım de kaynaklanmız var sevgılı Bıll" dıyor Boylece "Baba Sülü ıstıyor, Sevgılı Bıll yoüu- yor" Geçelım masalı, geielım yaşadığımız gerçekle- re Hukumet şaşkın Ecevit, sankı "ıcracı bır başbakan" değıl de, "olaylan ızleyen ve ırdeleyen bır başka ulkeden gelen bır gozlemcı, bıryorumcu " Nerede? örneğın, Ecevrt'e göre, IMF'nındepremeyardım olsun dıye gonderdığı 325 mılyon dolar Turk eko- nomısıne "duyduğu guvenden" kaynaklanıyor- muş 1 Ne kı, Cumhurbaşkanı ve Başbakan, duzgun gunlerde kucaklaştıklan halkımız arasına kanşamı- yor, depremzedelerle kucaklaşamıyorlar Demırel, deprem bolgelerını helıkopterle dolaşı- yor ve "halkıyla havada kucakiaşıyor" Bu da bızımkılere ozgu "deprem demokrasisı!" Halkının ıstırabını havadan ızleyen, ama halktan dınlemeyen Cumhurbaşkanı, helıkopterden ınıp ayağı yere bastığı her yerde refakatındekı bakan- lann, orneğın Koşk'tekı kabulde elını open Devlet Bakanı Yüksel Yalova'nın pur dıkkat ve pur cıd- dıyet ızledığı basın toplantılan yapıyor Halk ıstırabını, hukumetın ılgısızlığını, yardımdan yoksun kalıştnı avaz avaz haykınyor mu 9 Bu çığ- lığı Demırel şoyle yanıtlıyor "Hukumetımıze, burada gördüğum çalışmala- nndan dolayı teşekkür edıyorum Hukumet yapa- bıleceğının en lyısını yaptı " Bır gazetemız manşetınde soaıyor "Devlet ne- dırpekı^" Deprem altında kalan devlet, ışte budur karde- şım' Ne çare devlet nedır dıye sormadan, oncelık alan bır başka soruya yanıt aramamız gerekıyor "Hukumet nerede?" Bulan varsa parmağını kaldırsın 1 OHALValisi Aydın Arslan öldü DtYARBAKIR (Cumhuriyet Bürosu)- Oncekı gece Dıyarbakır'da kalp knzı geçıren Olağanüstû Hal (OHAL) Bolge Valısı Aydm Arslan, Ankara'ya goturulürken uçakta yaşamını yıtırdı Arslan, OHAL'ın beşıncı valısıydı Daha once astım ve kalp rahatsızlığı olduğu belırtılen Olağanüstû Hal Bolge Valısı Aydın Arslan öncekı gece saat 21 30 sıralannda evınde kalp knzı geçırdı Arslan'a ılk mudahale evmde doktorlar tarafından yapıldı Daha sonra ambulans uçakla Ankara'ya göndenlen Arslan Malatya uzenndeyken yapılan bütün mudahalelere karşın kurtanlamadı Arslan'ın cenazesı Gulhane Asken Tıp Akademısı Asken Tıp Fakültesı Hastanesı'ne kaldınldı Cumhurbaşkanı Süleyman Demiret TBMM Başkanı Yüdınm Akbulut, yayımladıklan bassağhğı mesajmda, Arslan'ın ölümunden buyuk uzûntu duyduklannı bıldtrdı Dıyarbakırspor Kulubü Başkanı Adnan Oktörende, Arslan'ın olumünun Dıyarbakır'ı yasa boğduğunu söyledı Bölgeinsanı OHALınHayri Kozakçıoğlu, Necaö Çetinkaya, Unal Erkan, Necaü Bılican'dan sonra beşıncı valısı olan Arslan, 1953 yılında Elazığ'a bağlı Maden ılçesmde doğdu tlk, orta ve lıse eğıtımmı aynı yerde tamamladı 1972 yılında Istanbul Unıversıtesı Hukuk Fakultesı'nde oğrenıme başladı, 1976 yılında mezun oldu Aynı yıl gırdığı kaymakamlık sınavını kazanarak Elazığ'da Maıyet memur olarak goreve başladı Malatya Arapgır ve Kastamonu- Araç ılçelennde kaymakam vekıllığı yaptı 1979 yılında Maçka Kaymakamlığına asaleten atandı 1980 yılında yedeksubay olarak askerlık gorevını Mengen Askerlık Şubesınde tamamladı 1981 yılında Çankın Ovacık, 1983'te Burdur Bucak ve 1985 yılında Batman'a kaymakam olarak atandı 1987 yılında Olağanüstû Hal'ın ılanı ıle bırlıkte Bolge Valı Yardımcılığma getınldı 1989 yılında Dıyarbakır Emnıyet Müduru oldu 24 Temmuz 1990'da Şınıak'ın ılk Valısı olarak goreve başladı 1992 yılında Karaman Valılığıne atandı 1994 yılında merkez valısı, 1996 yılında ıse Kastamonu Valısı oldu 15 Eylul 1997tanhınden ıtıbaren Olağanüstû Hal Bolge Valısı olarak görev yapan Aydın Arslan evlı ve 3 çocuk babasıydı Kıvnkoğlu: Hükümet OHAL ya da sıkıyönetime gerek görmedi, afet ilan etti OHAL uygulaması tarbşdıyor ANKARA (Cumhuriyet Bfirosu) - Bakanlar Kunılu'nun deprem gecesı uygulamayı kabul et- medığı olağanüstû hal uygulaması yenıden tartı- şılıyor Hukumetın deprem felaketınden sonrakı gelışmelerde sergıledığı çaresızhk, kunımlann yapılannı ve yeterlılıklennı gundeme getmrken Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hüseyin Kıvn- koğlu. olağanüstû hal ya da sıkıyonetım uygula- masının tartışıldığını, ancak hukumetın afet ıla- nını uygun gördüğünü soyledı Resmı ılanı beklemeden seferberhk ortamın- da çalışan halk, duzenlı ekıplerle bolgeye yardım gondenyor Kurtarma çalışmalan ıçın madencı- ler ve dağcı gençler devre>e gırdı Emeklı Orge- neral Kemal Yavuz un "yönetinun bıttiğı, sefer- bertik ya da akıyöneüm üan edikrek koordtaas- yonun 1. Ordu Komutanı'na dev redflmesı gerek- tigi** sözlen, hukumet ıle asken yetkılılenn kur- tarma faalıyetlenne yaklaşımındakı farklılığın dennlığını ortaya koydu Turk Sılahh Kuvvetlen'nın (TSK) felaket se- naryolannı yıl ıçınde hazırlayarak knz tatbıkat- lan yaptığı kaydedıhrken, bölgede kurtarma fa- alıyetlen sırasında yaşanan sıkıntılann temelın- de "yrtki ve sonjmhıhık" karmaşası olduğu sa- vunuldu Cumhunvet'ın aldığı bılgıye gore, MGK Genel Sekreterlığı bunyesındekı knz yö- netun merkezı en kotü felaket senaryolanna go- re hazır durumda Yetkıhler, senaryolarvetatbı- katlara ılışkın hazırhklar sırasında dönemın hu- kumetlennın TSK'nın faalıyetlenne ılgı goster- medığme, toplanhlara "nezaketen" temsılcı gön- derdığıne dıkkat çekıyorlar Yetkılıler, son olay- da eşgudumde yaşanan duzensızlığın de kayıp- lann artmasına neden olduğunu belırtıyorlar Ecevit: OHAL gündeme geldi Bakanlar Kurulu'nun depremm olduğu gece yaptığı toplantıda olağanüstû hal uygulamasının da gündeme geldığı, ancak başta MHP'lı bakan- lar olmak uzere hûkümet uyelennın reddetmesı üzenne kabul edılmedığı, afet ılanıyla yetınıldı- ğı oğrenıldı Alınan bılgıye gore, salı gunu yapı- lan Bakanlar Kurulu toplantısında konuyu gün- deme Ecevit getırdı Toplantının açılışında dep- remın zararlan ve yarattığı sorunlan anlatan Ece- vit, knz yonetım merkezının çahştığını, ancak eş- gudum aksaklıklan bulunduğunu soyledı Dışış- len Bakanı tsmaüCem, OHAL'ın uygulanabıle- ceğını, uygulanmazsa da hukumetın sorunun us- tesmden gelebıleceğını, Tunzm Bakanı Erkan Mumcu da, sorunun sıvıl asker meselesı halıne getınlmemesını ıstedı Mumcu "Onemtiolanen hızh şeküde müdahaie edebilmek ve halkunıza yardımcı olabılmek. Daha önce deprem geçiren valflerden yararlanalım, oolan knz merkeztne çağırahm. Depremden sonraflkgünlerçokönem- H. OHACden korkmayahm. Vahieri yetkılendir- mek lazım. Ozel sektörün ımkâniannı tam oiarak kuflanabilmek lazım. Gerekıyorsa OHAL ılan edetim diyor. Bunu yetkı devn olarak gormeve- Hm" dedı Dev let Bakanı Mehmet Keçecfler'ın, genel ya- şamı etkıleyıcı afet ılanı önensımn ardından soz alan Bayındırlık Bakanı Koray Aydm, "Bizinı hazu-hğımız var, bakanhk karanyla biie her tür- lüözelsektörımkânı kulIanılabiHr" dedı Devlet Bakanı Tunca Toskay da Aydın'ın göruşlenne katıldı ve toplantıda genel yaşamı etkıleyıcı afet ılan edıldı 'OHAL'e gerek görmedik' Ecevit, OHAL ya da sıkıyonetım ılan edılme- sıne ılışkın tartışmalann anımsatılması uzenne, "Nasıl tedbır ahnz, bu konu Bakanlar Kunı- lu'nda göruşukJü. AfederfleUgili yasal olanakla- rm yeteriı olacağı kanısma vanldı. Olağanüstû hal u> gulamasına su ana kadar gerek görmedik, bundan sonra da gerek olacağını sannuyorum" dedı Ecev ıt, "Askerden sıkryönenm istemi getdL Sı- krvönetim ilan edflebdır mı?" sorusuna "Sflahh kuvvetlerden böyle bir istek kesınlikle gelmiş de- ğjL Deprem böJgesinde sflahh kuvvetienfledev- letin d^er kurumlan tam bir isbirliği içinde cah- şıyor" yanıtını verdı Bolgedekı valılenn yetkı ve sorumluluklan- nın gereğını yenne getırmedıklen görüşu, sıya- sı partı kulıslennde dıle getınldı Bazı mulkı ıda- re gorevlılennın ınısıyatıf kullanmadaaktıfolma- malan nedenıyle hukumet, bakanlar Hasan Ge- ımci, Yaşar Okuyan ve Metin Bostanaoğlu'nu bolgede görevlendırdı 'Hükfimetin tasamıfu'' Genelkurmay Başkanı Kıvnkoğlu, bolgede sıkıyönetime ıhtıyaç olup olmadığına ılışkın bır soru üzenne şunlan soyledı "Bu, tabü hükümet tarafindan kararlaştınkh. Olağanüstû halı de uy- gun görmediler. Ve kendilenne, \uhlere bazı vet- tdler vermek suretryte olağanüstû hal veya sıkıyö- netime gerek kalmadan bu isin yürütükböeceği kanısma vardıklanndan gerek görmediler. Ama TSK, devletın bütun kurumlan bu konuda her turlü destegı sağlamaktaduiar. Gecesını gundü- züne katarak orada hızmet vermektedirler. Bu- na hükümet gerek görmemıştir." Kıvnkoğlu, "Sizin böyle bır öneriniz oldu mu?" sorusuna ıse şu yanıtı verdı "Tabii görüşüldü, tarusıldı, tartışıhyor. Bu da- ha cok, Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterü- ğı'nde Knz \ öneümı dedığımız merkez var, ora- da butun bakanlıklanmızın temsücıien vardır. Başbakanhk Miisteşan'nın başkanbğuıdadır, orada görüşülüyor. Sıkıyonetım mi olsun, olağa- nüstû hal mı uygulansın, yoksa buna gerek kal- madan bu iş olabilir mi taranda." Orta Amerika da deprem Dış Haberter - Türkıye'nın yaşadığı ve yûz- yılın en buyuğü olduğu belırtılen deprem, Orta Amenka'yı da vurdu Türkıye'de 10 bın kışının ölumune neden olan ve Rıchter ölçeğıne göre once 6 7, daha sonra 7 4 olarak açıklanan dep- rem, aynı şıddette Kosta Rıka ve Nıkaragua'da da yaşandı Ancak ılk belırlemelere göre Orta Amenka'da meydana gelen deprem sırasında herhangı bır can kaybı olmadı Peru ve Bulga- nstan da hafıf şıddetlı sarsıntılar yaşarken, Yu- nanıstan deprem tehlıkesıne karsı alarma geçtı Orta Amenka ulkelennden Kosta Rıka, Nıka- raguavePeruıleBulganstandunsallandı ABD Ulusal Deprem Bılgı Merkezı (NEIC), Kosta Rıka'da Rıchterölçeğıyle 6 7 şıddetınde bırdep- remın meydana geldığını bıldırdı Merkez üssu- nun ülkenın guney sahıllen olduğunu açıklanan depremınTSl 13 02'de meydana geldığı kayde- dıldı Fransa'nın Strasbourg kentınde bulunan Dep- rem Araştırmalan Merkezı ıse depremın şıdde- tını Rıchter ölçeğıyle 7 4 olarak açıkladı Kos- ta Rıka'nın tûmûnde ve Nıkaragua'da hıssedı- len depremde, bınalann sallandığı, enerjı hatla- nnın kesıldığı behrtıldı Türkıye'de açıklanan son rakamlara göre 10 bın kışının yaşamını yı- tırdığı depremı aynı şıddette yaşayan Kosta Rı- ka'da olen ya da yaralananın bulunmadığı açık- landı Peru'nun başkentı Lıma'nın kuzeybatısı- na duşen Montana bölgesınde de TSİ 16 50'de meydana gelen ve aletsel büyüklüğü 5 3 şıdde- tınde deprem oldu Orta şıddettekı depremın bolgenın kırsal kesımınde hıssedıldığı kayde- dıldı Bıdgaristan da saDandı Bulganstan'ın gûneybatısında dün hafif şıd- dette bır deprem meydana geldı BTA haber ajansı, Bulganstan Sısmolojı Ensütüsü'ne daya- narak verdığı habennde, Rıchter ölçeğıne göre 3 3 şıddetınde olan ve can kaybınm yaşanmadı- ğı depremın merkez üssünün başkent Sofya'nın Tiirkiye çare anyor • Baştarafi 1. Sayfada haikı paniğe sürükİedigini, AKUT'un sıkınü kaynagı hahne geküguıi" söy- lemesı tepkılen daha da arttırdı Du- ranay, deprem bölgesınde sağlık per- sonelı ıhtıyacının bulunmadığını be- lırterek, bu yönde açıklama yapan AKUT elemanlannm 'işi sova döktü- ğunü' söyledı AKUT'un knz ıçınde knz yarattığuıı, sıkıntının kaynağı ha- lıne geldığını ıfade eden Duranay, bolgeye gondenlen fazla sağlık per- sonelının kanşıkhğa neden olacağmı ılen surdu Duranay'ın bu açıklama- lan şaşkınhkia karşılandı Gunlerdır tüm yurtta halkı yasa boğan ve panık yaratan depremın dördüncu günün- de, dun saat 14 00 ıtıbanyla olü sayı- sı, Başbakanlık Knz Yöneüm Merke- zı'nın rakamlanyla 10 bın 59'a, yara- lı sayısı ıse 45 bın 17'ye ulaştı Bu sayının enkaz altında bulunan cesetler çıkanldıkça 1939 Erzıncan depremını gende bırakması beklenır- ken hukumetın hâlâ bölgeyle ılgılı "olağanüstû hal" ılan etmemesı eleş- tınlıyor Meclıs'te bu konuda yapılan top- lantıdan bu yana muhalefet partılen FP ve DYP "olağanüstû hal ilan edil- mesir 'nı ısterken Meclıs dışında bulu- nan CHP Merkez Yonetım Kurulu (MYK), hukumetın deprem bolgesı- ne müdahalede geç kaldığını, kurtar- ma çalışmalannda eşgüdumü sagla- yamadığmı vurguladı CHP MYK, "Depremı izleyen ilk 3 saat içinde Ba- kanlar Kurulu'nun toplanarak, dep- rem bölgesinde 2 ay uk sure için olağa- nüstû hal karan ahnması gerekirdi" goruşünu dıle getırdı CHP MYK, öncekı gün başlayan deprem gundemlı toplantısım dün de surdürdü Toplantıda, uıceleme yap- mak uzere bolgeye gıden partı yöne- tıcılennın saptamalar ve onenlen doğrultusunda hazırladıklan raporlar ele alındı Hukumetın pek çok yönden son de- rece yetersız kaldığı göruşunde bırle- şılırken, Özel Afet Yasası çıkanlarak, uygulamalannın sadece bununla go- revlendınlecek bır devlet dakanına bağlanması gerektığı kaydedıldı Bol- geye gıden 3 grup tarafından hazırla- nan raporlarda şu saptamalara yer ve- nldı - Depremın şıddetı \e tahnbat po- tansıyeh doğru olarak belırieneme- mistir. Dola\ısı>la aferin boyutlan, kurtarma faaliyetleri acısından en kri- tik donem olan ılk ikı gun içinde doğ- ru olarak algüanamamıştır. - Devletın kurtarma faalıyetlenne katkısı ılk gün yok düzeyde, ıkıncı gun ıse çok sınırlı ölçekte gerçekleş- mıştır -HükümeÜn müdahalesi çok yeter- siz duzevde kaldı. l Ikenın olanaklan (kamu kuruluşlan, asken bırimler, belediyeler, özel kesun) seferber edil- medL Kurtarma faaliyetknnde halk büyük olcude kendi halıne, yalmz bı- nüakta. - Deprem sonrası kurtarma faalı- yetlennde basan ıçın öncelıkle eşgü- düm, uzmanlık, makıne ve teçhızat gereklı olduğu halde hükümet bunla- nn hıçbınnı yennde ve zamanında ye- tennce sağla>amadı - Asken birliklenn ve emnıyet güç- lerinin eünde son derece etkin ve ye- terli habeıieşme olanaklan olduğu halde, kurtarma faalryetlen haberleş- mede yetersızlık nedenıy le aksanuşnr. - Deprem, Sıvıl Savunma Teşkıla- tı'nın maaş almak ve kadro doldur- maktan öte hıçbır ışlev ve katkısı ol- madığını bır kez daha kanıtlamıştır Bu teşkılat ılk 48 saat ıçınde kendı gorevlılenne dahı ulaşmakta yetersız kalmıştır - Deprem kriz merkezkri geneffik- le şekilden oteye geçememiş ve gerek- U e^udümü sağlamakta yetersiz kal- mıştır. - Devletın bugune kadar geçmış afetler nedenıyle afetzedelere yakla- şık 35 bın konut borcu vardır Bu ra- kama Guneydoğu Anadolu'da zorun- lu köy bosaltmalan nedenıyle sağlan- ması gereken yaklaşık 70 buı konut dahıl değıldır Bu depremle depremın yurttaşlanna karşı konut borcu asga- n 10 bın artarak yenı boyutlara tırma- nacaktır Oysa 1999 butçesınde "Afet FomTnda ve "Konut Fonu"nda öde- nek yok duzeydedır - Deprem bölgesi hem içten hem de dıştan göçmen abuı bolge oktuğundan ozelnklebasta Bulganstan, Makedon- ya, Yunanistan olmak uzere Balkan ülkelerinden on bmlerce soydaşınuz vize alarak, deprem bolgesuıdekı ya- kmlanmn akıbetinden haberdar ol- mak ıstemışlerdir. Bu kışilere kısa sü- reti ozel bir vize uygulamasına başlan- maa bısani açıdan gerekhdır. - Türkıye'de merkezıyetçı kamu yonetımı tam bır "çökuntü" ıçmdedır Kamu yönetımının bu acız ve etkısız durumuna karşın halkın doğrudan seçtığı beledıyeler hemşenlennın yar- dımına koşmakta tüm olumsuz koşul- lara karşın daha etkılı olmuşlardır Bu durum, ıdan reform yapılarak, yenn- den yonetım bınmlennın daha güçlü kılınmasını gereklı kılmaktadır DYP Genel Başkanı Tansu Çil- ler'de dün yazılı bır açıklama yaparak derhal akılcı ve acıl onlemler ahnma- sı uyansmda bulundu Yalnızca 'ha- a' sözlerle acılann dındınlemeye- ceğmı belırten DYP Genel Başkanı şunlan dedı "Acılan bıiyûten, katlanümasuu daha da zoriasnran bir gerçek ise dep- rem felaketine uğrayan bolgeleriınize gereğince, yetennce destek olunama- nuş olması, çeşitli kademelerdeki so- nımlular tarafindan sergilenen şaş- kmhk, organızasvon bozukluğu, ko- ordinasyonsuzluktur" Ulusal >as ılan edılmesını ısteyen Çıller aynca şu onenlerde bulundu "Deprem felaketinın yaşandığı yer- ler' olağanüstû hal bölgesi ilan edii- meüdir. Böylece bolgeye yapılmakta, yapılacak olan hizmetterin koordine- si sağlanmıs olacak, çok baştuık ve da- ğuukhk ortadan kalkacak, hizmetler- de etkinlik sağlanacakur. Acfl yardım seferberttği ilan edilmelidir. Böylece, çeşitli kuruluş ve kışUerin vardımlan- nm ihtiyaç duyulan bolgelere rvedink- le lüasürdması konusunda da koordi- nasywn sağlanmış olacakür. Salgm hastahk tehlikesuıe karşüık sağlık se- ferbernği üan ediunefa ve aşı kampan- yalan ile bu bölgeterdeki halkımmn korunması sagianmabdır." tÜ sınavlan erteledi Istanbul Unıversıtesı Rektoru Prof Dr Kemal Akmdaroğlu, deprem ne- denıyle bütunleme smavlannın 6 Ey- lûl'e ertelendığını açıkladı Alemda- roğlu, yaptığı yazılı açıklamada, söz konusu yenı sınav tanhının ılende da- ha da ertelenebıleceğını behrttı BM'ye bağlı Dunya Sağlık Örgütu (WHO), depremde ölenlenn cenaze- lennın salgın hastahk konusunda yüksek bır nsk oluşturmadığını bıl- dırdı WHO'da görevlı doktorlardan Mkv helThieren genellıkle doğal felaket- ler sonunda ölenlenn ortada kalan ce- nazelennın derhal gomulmemesı ve- ya yakılmaması halınde çevreye sal- gın hastahk tehlıkesı yayacagına ına- nıldığını, ancak bunun yanlış bır ı- nanç olduğunu söyledı Thıeren, do- ğal felaketın yaşandığı bolgede daha once olmayan hastalıklann felaketler sonrasında ortaya çıkmadığını kay- dettı Yağma çetesi yakalandı Samsun'dan Kocaeh'ye yağma yapmak ıçın gelen yaklaşık 30 kışılık bır grubun bölgede yakalandığı bıldı- nldı Öte yandan Eskışehır'de depremde çöken 7 katlı bınanın teknık sorum- lusu olduğu bıldınlen bır kışı ıle dep- remde büyük hasar gören bır sıtenın 3 müteahhıdı gozaltına alındı 75 kılometre güneyı olduğu belırtıldı Yunanlı sısmologlar, Marmara'da meydana gelen şıddetlı deprem sonucu Ege'nın kuzeydo- ğu bölgesınde, yer altındakı toprak katmanlan- nın kuzeye doğru kayması nedenıyle Yunanıs- tan'ı da ıçıne alan bır bolgede yenı bır depremın meydana gelmesı ıhtımalı bulunduğunu ılen sürdü Atına Rasathanesı yetkılılennın açıklamasın- da, yapılan araştırmalar sonUcu, Kocaelı mer- kezlı depremın meydana gelmesıne neden olan genış toprak tabakasının tam olarak yenne otur- madığının tespıt edıldığı belırtıldı Toprak kay- ması sonucu yer altında oluşan yüksek enerjı- nın Kuzey Ege bölgesınden Atına'ya kadar uza- nan bölgede, Rıchter ölçeğıne gore 6 5 şıddeö- ne kadar varabılecek yenı bır sarsıntı meydana getırme olasılığınm çok yüksek olduğunu öne süren yetkılıler, televızyonda yaptıklan açıkla- mada, Yunan halkma paniğe kapılmadan onlem almalannı önerdı Diyanet îşleri Başkanı Yılmaz 'Cesetler yıkanmadan gömülebilir' KOCAELİ(AA)- Dıyanet tşlen Başkanı Mehmet Nuri Yılmaz, depremde enkaz altından çıkanlan bazı cenazelenn, zorunluluk söz konusu olduğu ıçın yıkanmadan gömülebıleceğını belırterek "Baa cesetier tanınmaz hafc geinuştir. Erken gomühnesınin bir sebebi de salgm hastahklan önlemektir" dedı Yılmaz, depremın merkez ussü olan Kocaeh'ye gelerek Valı Memduh Oğuz'u makamında zıyaret ettı Zıyaret oncesınde gazetecılenn, cenazelenn yıkanmadan ve cenaze namazı kılınmadan gomuldüğune daır şıkâyetler geldığını behrtmesı uzenne bır açıklama yapan Yılmaz, bazı cesetlenn tanınamaz hale geldığını ve bu yuzden de yıkanmadan gomülebıleceğmı ıfade ettı Hastahk uyansı Cenazelenn erken gomulmesınm bır sebebının de meydana gelebılecek salgm hastalıklan önlemek olduğunu kaydeden Yılmaz, "Tûrk halkının böyle gunlerde daha çok yardımlasması gerekir. Böyle gunler yardımlaşmave dayanışma gunlendir. Allah bir daha boyie gunler gostermesin" dedı Kocaelı Muftülüğu yetkılılen de, ıl genelınde yaklaşık 50 camınm hasar gorduğunü, daha çok mınarelenn yıkıldığını belırttıler Yetkılıler, tum camılenn açık olduğunu ve 24 saat hızmet veren gasılhanelennde cenazelenn yıkanarak namazlannın kıldınldığını bıldırdıler G U N D E M MUSTAFA BALBAY • Baştarafi 1. Sayfada bugunku adını aldı 1947'de "zaman " bolumu hız- mete gırdı 1982'de Mıllı Eğıtım Bakanlığı'ndan alındı, Boğazıçı Unıversıtesı'ne bağlandı Deprem Araştırma Enstıtusu ıle Gok ve Yer Bılımlerı Araş- tırma ve Uygulama Merkezı adı attında ıkı kuruluş halınde çalışıyor Son donemde reytıng rekorlannı Kandıllı Rasat- hanesı Muduru Prof Dr Ahmet Mete Işıkara kı- nyor Buda doğal Tum Turkıye, deprem konusun- da sağlıklı bılgıler edınmek ıstıyor Gunumuz "bıl- gı çağı" Bılgı her şey Yaşam kurtarma, yakın ge- leceğı ongorme karar verme Ne var kı Kandıllı'den gelen haberlertam anla- mıyla guven vena değıl Ilk gunku depremın bu- yukluğune ılışkın yanlışlığına, öncekı gunku "dep- rem olabilir" uyansının ıçenğıyle ılgılı kuşkumuz eklenınce, konuyla yakından ılgtlı, daha once baş- ta Cumhunyet'ın Bılım-Teknıkdergısı olmak uze- re pek çok yerde yazıp çızmış kışılerle ılışkı kur- duk Aşağıdakı yorumlanmız ve aktardıklarımız, so- zunu ettığımız kışılerden aldığtmız bılgılere daya- nıyor Ilk gun Prof Işıkara'nın verdığı rakam 6 7 ıdı ABD kaynaklı haberier ıse buyukluk ıçın 7 8 dı- yordu Bunu Prof Işıkara'ya sordular Kendısın- den emın bır havayla "Hayır"ded\, "bızımkı doğ- ru Onlar su yuzeyındekı tıtreşımle ölçmüştür " Doğal olarak hepımız Kandılh'ye ınandık Ama ertesı gun Kandıllı hatasını kabul ettı ve "7 4'müş" dedı Depremın buyukluğuyle şıddetı aynı şey değıl Deprem buyukluklennde yaygın kullanılan Rıchter olçeğı açığa çıkan toplam enenıyı venyor Ama konuyla bdımsel olarak ılgılenenler deprem buyukluğunun yarattığı şıddet ıçın aynca "Mer- callı ölçeğım" kullanıyoriar Bu olçekle en zayıf deprem bır, en ağır hasara yol açan deprem 12 olçeğınde İzmıt ıçın venlen rakam, 10-11 Bunun Rıchter ölçeğıne gore karşılığı 7 5-8 1 arasında Bu durumda Kandıllı'nın 7 4 ısrannın da gerçek- çı olmayabılecegı kuşkusu ortaya çıkıyor Bunun uzennde neden ısraria duruyoruz^ Eğer bu bu- yukluk ılk aşamada duyurulsaydı, dunya yardıma koşarken daha hızlı hareket edebılırdı 6 7 buyuk- luğundekı depremle 7 5 buyukluğundekı depre- mın açığa çıkardığı enerjı arasında 100 kata yakın fark var 1 Prof Işıkara'nın öncekı gun, "Yeraltından va- hım haberler geldı, bu bıldığımız fay hattının dı- şında. Büyuk deprem olabilir Geceyı dışanda geçınn" uyansı da bılım adamlannca "bılımsel" bulunmuyor Bılım adamlan Gemlık'tekı hareket- lılığın ortalama 7 yıl sonrakı bır depremın haber- cısı olabıteceğını belırterek Prof Işıkara ıçın de- ğışık yorumlar yapıyorlar Kandıllı Rasathane- sı'nın tanhıne duyduğumuz saygı nedenıyle bun- lan aktarmıyoruz 1 Bebeklerini düşüren anneler Istanbul'da öncekı gece yaşananlatia ılgılı bınn- cıl kaynaktan bıze ulaşan bır yaşam kesıtını akta- ralım Doğum yapacak bır kadın telaşla, depremle ıl- gılı kurumlan, tanıdığı oğretım uyelennı arıyor "Sağlıklı bılgı venn" deyıp yalvanyor "Doktorlar hastaneyı terk ettı Hastaiann bahçe- ye çıkması ıstenıyor Ikı hamıle kadın telaşla dü- şük yaptı Bebeklenöldu Yalvannm söyleyın, ben neyapayım?" Kandıllı Rasathanesı'nın ıçınde olup brtenlerie ıl- gılı de bazı bılgıler eiımıze ulaştı örnegın, kurumun en yetkın sısmolojı profesdrlennden bınnın Doğu Anadolu'ya bılımsel araştırmaya gondeoldığını oğ- rendık 1 Boylesı bır gunde Kandıllı Rasathanesı'nı yıpra- tacak bır değertendırme yapmak hoş değıl Ancak Kandıllı bıze boylesı donemde sağlıklı bılgı verme- yecekse ne zaman verecek? Depremden alacağımız onlarca ders var Bun- lardan bın de Kandıllı Rasathanesı'nın ıdan yapısı ıçındekı kaynamalann bılım uzenndekı etkısı Ko- nu bılımden açılmışken ozellıkle Yalova ve çevre- sındekı heyelan alanlanna ınşaat yapılabılır rapor- lannın altında ımzası bulunan oğretım uyelennın de en az gozunu kâr burumuş muteahhıtter kadar so- rumlu olduğunu anımsataiım Bu konuya devam edeceğız Toplumun her ke- sımını sarsmak gerekıyori BM: 40 bin ölü Haber Merkezi - Enkaz altında hâlâ onbınlerce ce- set bulunurken Bırleşmış Mılletler (BM), Marmara Bölgesi'nı yerle bır eden depremde olü sayısının 40 bıne ulaşabıleceğını bıldır- dı BM Insanı Yardım bolü- munun Avrupa sorumlusu Sergk) Piazzi, ölü sayısının 40 bıne ulaşma olasılığınm bulunduğunu behrttı Pıaz- zı, enkaz altında yaklaşık 35 bın kışının bulunduğu- nu anımsattı Pıazzı, "Getecek pazar- tesi ya da salı gününe ka- dar enkaz ahmdan canh çıkması mumkün" dedı Pıazzı, havanın sıcak ouna- sının kurbanlann yaşama olasılığını arttırdığını söy- ledı Bınalann yapısal özel- lıklennın de enkaz altında- kılenn sağ kalabılmesını sağlayabıleceğını söyleyen Pıazzı, betonun parçalar halınde çöktüğunü ve bu- nun ınsanlann enkazda sıkışmasına yol açsa da ne- fes boşluklan bırakarak kurbanlann uzun sure ha- yatta kalmasmı sağlayabı- leceğını soyledı Gölcük'ün üçte biri Deprem bolgelennde hâlâ pek çok yerde enkaz- lara el bıle surülmemesı BM Avrupa Sorumlu- su'nun tahmınım doğrulu- yor TabelasındanüfusuöO bın yazan ve üçte buı yıkı- lan Gölcük'ün de sahıl ke- sımı denıze akmış bulunu- yor Gölcuk'te Donanma Caddesı, Kavak Semh, Yüzbaşılar'dakı 7-8 katlı bınalann çoğu yıkılmış du- rumda Golcük'te olü sayı- suıın en az 15 buıı bulaca- ğı öne sürüluyor Değırmendere- Gölcük arasındakı bolum, Halıde- re, Golcuk- Karamürsel arasındakı sahıl bandında pek çok bına, çay bahçesı denız altında , Yazhkçılann çoğunluk- ta bulundugu Yalova'da da sayuun 5 buıı geçmesı bek- lenıyor Adapazan ve Bolu'da da enkaz altında bınlerce ce- set bulundugu belırtılıyor Kirienen Dünyamızı Rdan Dikerek Antalım ORMAN BAKANUĞI AĞAÇLANDIRMA VE EROZYON KONTROLÜ GENEL MUDÜRLÜĞU