Catalog

Cumhuriyet kitap kulübü ÇAĞ PAZARLAMA A.Ş. Tukocağı Cad No 3*41 (34334£agatağlufctanbul Tö:(212)512 05 05(527 Fate:(212)614 01 95 Cumhuriyet ECumhuriyet kitap kulübü ÇAĞ PjtZARLAMA A.Ş. Tutocağı Cad No 39/41 |34334)Cağao§ki1startxıl Tet(2>2)512 05 05,527 Fate 1212)514 01 95 74. YIL SAYI: 26347 / 100000 TL (KDV.çinde) KURUCUSU: Y U N U S NADİ (1924-1945) BAŞYAZARI: NADİR NADİ (7945-7997J 25KASIM 1997SALI ABD'nin baskısıyla Rusya ve Atina'nm istediği değişiklikler yapılacak Boğazlarda geriaclnııUluslararası Denizcilik Örgütü'nde ABD'yi de karşısına alan Türkiye, Boğazlar'dan tanker geçişlerine sınırlama getirdiği 1994 tarihli Boğazlar Tüzüğü'nde Rusya'yı rahatlatacak önemli değişikliklere gidiyor. Boğazlar Tüzüğü'nün bütün maddelerinin değiştirilmesi yolunda Rusya ve Yunanistan'ın öncülüğünde hazırlanan rapora destek verdiği öğrenilen ABD'nin baskısı, Ankara'mn yumuşamasında etken oldu. ABD, bunun karşılığında Hazar ana üretim petrolünün Ceyhan üzerinden pazarlanması için Türkiye'ye destek sözü verdi. LALE SARdBRAHİMOĞLU AıNKARA-lngiltere'nin başkentı Lond- ra'da devam eden Uluslararası Denizcilik Orgütü (IMO) toplantısında, Rusya'run ön- cülüğünde hazırlanan ve Boğazlar Tüzü- ğü'nden şıkâyetçi olan devletlenn ulusla- rarası mahkemelere gitmesinı de öngören raporun karara dönüşmesı olasılığı karşı- sında Ankara, 1998 başında yürürlüğe gi- receğını açıkladığı yeni düzenlemeleri hız- landırdı. Hazar havzası petrollerinin gündeme gelmesiyle bırlikte Temmuz 1994'te Bo- ğazlar'dan tanker geçişlerine önemli sınır- lamalar geriren Türkiye'nin karşı karşıya kaldığı yoğun baskılar sonucu tüzükte ya- pacağı bazı değişiklikler şöyle sıralanıyor. # Türkiye, tankerlenn Boğazlar'dan hız- lı geçişini sağlamak ıçin üç yıldır açama- dıgı radar ihalesini gerçekleştirecek. # Petrol taşıyan tankerlerin tonajlan art- tınlacak. Rusya, elindeki eski model tan- kerlerin Türkiye'nin öngördüğü tonajlann üstünde olduğunu dile getiriyor. # Tüzük çerçevesınde gemilenn çift ta- raflı olarak Boğazlar'dan geçışı yasaklan- mıştı. Gemilerin geçişlerinde gecıkmelere neden olan bu uygulama da kaldınlarak çift geçişe izm verilecek. Gemicılik uz- manlan, Türkiye'nin Boğazlar Tüzüğü ile dünyanm en işlek su yolu olan Boğaz- lar'dan geçişe son derece katı kurallar ge- tirdiğini dile getıriyorlar. Aynı uzmanlar, Türkiye'nin bu yüzden, bugün tüzükte es- nemeye giderek geri adım atmış görüntü- sü verdığıne dikkat çekiyorlar. Türkıye'nin tüzükte Rusya'yı da rahat- latacak yeni düzenlemelergetirmesi, Azer- baycan'a ait erken üretim petrolünün, bu ay başlannda Rusya'nın Karadeniz'deki No- vorossisk Limanrndan, Boğazlar'ı geçerek uluslararası piyasalara venlmeye başlan- • ArkasıSa. 15, Sü. 3'te Asya'daki olumsuzluklar, IMF'nin istemleri ve seçim mesajlan ÎMKB'yi vurdu Dünyadaborsa sarsıntisıİMKB'de 290 puanllk dÜŞÜŞ Uluslararası Para Fonu'nun 55. hükümetten bir yıllık hızlandınlmış ekonomik program istemesi, siyasilerin erken seçimle ilgili verdığı mesajlar ve uluslararası borsalarda yaşanan olumsuzluklar Istanbul Menkul Kıymetler Borsasf nda düşüşe neden oldu. 3 bin 77 puanla başlayan endeks, günü 290 puan düşüşle kapadı. • 6. Sayfada Krizin yeni kurbanı Japonya Ekonomik kriz Güney Kore'nin ardından Japonya'yı da etkiledi. Ülkenin en büyûk dördüncü aracı kurumu Yamaichi Menkul Kıymetler iflas etti. Japon hükümeti dünyayı sakin olmaya çağırdı. IMF'nin önerdiği paket yüzünden Güney Kore Borsası, son 10 yılın en düşük düzeyine geriledi. Avrupa borsalannda da düşüş yaşanıyor. • 6. Sayfada DlŞ ticaret açmazda Türkiye'nin dış ticaret hacmi, gürnrük birliğinin ilk yıluıda 1995'e göre yüzde 15.3 oranında artarak 66.1 milyar dolara ulastı. Ancak bu yükselişin, büyük ölçüde ithalattaki artışla gerçekleşmesi sonucu dış ticaret açığı büyüdü. Geçen yıl ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 52.5'e düşerken dış ticaret açığı da yüzde 40.5 oranında yükseldi. • 7. Sayfada Topal cinayeti Özel timcilere tahliye• Kumarhaneler kralı olarak bilinen Ömer Lütfü Topal cınayetine kanştıklan gerekçesiyle yargılanan sanıklardan Ayhan Çarkın, Ercan Ersoy, Oğuz Yorulmaz ve Ali Fevzı Bir 250'şer milyon lıra kefaletle tahliye edildi. Karara üye hâİcim Suzan Yaltı muhalefet şerhi koydu. • 5. Sayfada 'Yeşili bölge dışına gönderdim' DYP Genel Başkan Yardımcısı Hayri Kozakçıoğlu, kendisinin OHAL Bölge Valiliği yaptığı dönemde 'YeşiF olarak bilinen Mahmut Yıldırım'ın Tunceli'de görev yaptığını söyledi. Kozakçıoğlu, "Ben talimat verip bölge dışına çıkarttım, sonrasını bilmiyorum" dedı. B 5. Sayfada Demirel 'Yargtyı nüutt butüan'• Cumhurbaşkanı Demirel, Susurluk'la ilgili davalar konusunda herkesin yargıya güvenmesini istedi. Demirel, "Bağımsız yargıya inanmak mecburiyetindesiniz. Ille de birileri cezalandınlsın diyorsanız hukukun genel prensiplerini incitirsiniz" diye konuştu. • Cumhurbaşkanı, kimi davalardan hâkimlerin çekilmesınin yadırganmaması gerektiğini belirterek '"Çekilirse yenisi gelir bakar" dedi. Demirel, dokunulmazlıklar konusunda Meclis'in yıpratılmamasını istedi. MUSTAfA BMBJHTM hakeri • 5. Sayfada Eğitim emekçUeri Ankara'da 11 Milli Eğitiın Müdürlüğû'ne kadar yûrûyerek içinde bulunduklan koşullan protesto ettikr. (TARIK TINAZAY) Savunına Bakanı Sezgiru Milli EğitimBakanıLluğba>ve beraberindeki öğretmenleri bakanlığuıda kabul etti. Öğretmenler Günü buruk kutlandı '8 yıllık eğitim laiklik güvencesi' • 24 Kasım Öğretmenler Günü, tüm yurtta çeşitli etkinliklerle kutlandı. Cumhurbaşkanı Demirel, öğretmenlerin mesleklerinin taşıdığı öneme dikkat çekerken TBMM Başkanı Hikmet Çetin de 8 yıllık kesintisiz eğitimin, son 20-30 yılda parlamentonun yaptığı en önemli reform olduğunu söyledi. • 3. Sayfada Öğretmen tebeşir bıraktı Eğitim-Sen'e bağh eğitim emekçileri, çalışma koşullannın ağırlığını ve ücretlerin yetersizliğini protesto ederek tebeşir bırakma eylemi yaptılar. Eğitimciler, toplusözleşmeli sendika hakkının verilmesini istediler. Ankara İl Milli Eğitim Müdürü Behçet Yavuz, sendikayla ilgili çahşmalann sürdüğünü söyledi. • 3. Sayfada • 'POLİS HER KESÎME TARAFSIZ DAVRANSIN' • 75. Sayfada Aydm Dikmen tarafindan Kıbns dışına çıkarüan Aziz Tbomas mozaiğmin Kanakarya Kiüsesi'nden sökübnedenönceld durumu. Eski eser kaçakçısına 4'lü krskaç • Başta "Kanakarya mozaikleri" olmak üzere birçok tarihi eseri yağmalayan kaçakçı Aydın Dikmen Münih'te tutuklandı. Dikmen, ya Kıbns Rum kesimine verilecek ya da Almanya'da 10 yıl hapis cezasına mahkûm edilecek. KKTC, ünlü kaçakçının evinde bulunan tarihi eserlerin, Türkiye de Dikmen'in iadesi için başvuruda bulundu. yargılanan Dikmen, bu kez Alman polisince Kıbns kili- selerinden çeşitli çalıntı ta- rihsel ve dinsel eserlerle bir- likte Münih'te suçüstüyaka- landı. Dikmen'i şimdi en azından Almanya'da 10 yıl hapis ya da Güney Kıbns'ta Rumlara teslim edilme olası- lığı bekliyor. Dikmen ve Kıbnslı Türk yardımcılan, 1979 yılında adada Bizans ve Rum kiliselerindekı fresk ve mozaikleri söküp ıkonalan çalarak Almanya'ya kaçır- mışlardı. Uzun bir süre bun- ÖZGENACAR ANKARA - "Kilise >ağ- malavan" Aydın Dikmen ad- lı Türk, bu kez Münih'te uluslararası hukuk sorunu yaram. Cumhuriyet okurla- n; Konyah davulcu, sahtekâr, eski eser ve vergi kaçakçısı, gemi söküm tersanesi sahıbi Aydm Dikmen'i (60) başta "Kanakarya mozaiklen""nın yağmalanması olmak üzere, Kıbns'ta çeşitli kilise ve mü- zelerdeki soygun olaylann- dan anımsayacaklardır. Ha- ziran 1989'da ABD'nin Indı- anapolis kentinde gıyabında I Arkası Sa. 15, Sü. 3'te Yankıları genis oldu TUSİAD ABD'de zemin yokladı • Devlet bakanlan, işadamlan ve bankacılann geçen hafta Türkiye'den ABD'ye yaptıklan çıkarmada iletilen mesajlar basında geniş yer buldu. • Devlet bakanlan Işın Çelebi ve Güneş Taner üst düzey görüşmelerini sürdürürlerken TÜSİAD heyeti de hem VVashington hem New York'ta Dışişleri Bakanlığı, Pentagon, Dünya Bankası, düşünce oluşturma kuruluşlan, gazeteciler ve üniversitelerle temaslaryaptı. Bu arada Dünya Bankası 'nın bir yan kuruluşu olan IFC ile de bir anlaşma imzalandı. LEYLA 7AVŞANOĞLU VVASHİNGTON / NEW- YORK - Türkiye'den geçen hafta ABD'ye devlet bakan- lan, işadamlan ve bankacıla- nn yaptıklan çıkarmanın yankılan çok geniş oldu. Özellikle TÜSlAD heyetinin temaslan ve ABD tarafına ilettiği mesajlar basında ge- niş yer buldu. The New York Times, The Washmgton Post ve The Washington Times gazetelen Türk heyetlerinin ziyaretlerini aynntılı bıçim- de ışledıler. Hele TÜSlAD Yönetım Kurulu üyesi Şerif E^eli'nin ABD'nin Ortado- ğu, Körfez ve Türkiye poli- tikasıyla ilgili şu sözleri çok çarpıcı bulundu: "Ortado- ğu'da devrimler iki yerde ya- pılır. Cami ve pazar. Saddam camiyi, siz de pazan kapattı- nız. Pazan açm ki herkes de kendi işine baksın, Türkiye de ürünJerini satsın." Devlet Bakanlan Işm Çe- lebi ve Güneş Taner üst dü- mArkasıSa.l5,Sü.8'de Destek arıyor Yılmaz, AB için nabız yokladı • Başbakan Yılmaz, 12-13 Aralık tarihinde yapılacak Avrupa Birliği zir\esinde Türkiye'yle ilgili olumsuz bir karar çıkmaması için Italya ve Ispanya başbakanlanyla görüştü. Yılmaz, görüşmelerin olumlu bir hava içerisinde gççtiğini söyledi. • 9. Sayfada GUNCEL CLNEYT ARCA\X REK Bozdur Bozdur... Türkiye, gerçekten tezatlar ülkesi. Örneğin hem enflasyon gibi baş belası sorunu yıllardır çözemedi- ği için rekorlar kitabına, örneğin hem de aynı konu- daki garip davranışlanyla inanılması güç olaylar ya- şayan ülkeler listesine giriyor. Taze kanıtlar iki gün önce, pazar günü ekranlardan dikkatlere sunuldu. Izleme olanağı bulamadınızsa, kı- M Arkası Sa.15, SiLl'de 'llaca yüzde 45 zam mümkün değiP Sağlık Bakanlığı Müsteşan Sedat Ünal, yıl sonuna kadar ilaca zam yapılacağını, ancak yüzde 45'lik zammın söz konusu olmadığını söyledi. • 3. Sayfada Ersümer'e enerji uyansı Enerji Bakanı Cumhur Ersümer, termik santrallann satışlan konusunda partisi tarafindan uyanldı. ANAP'lı Hayrettin Uzun, "Bugünkü durum Osmanlı'nın son duaımu gibi" dedi. • 7. Sayfada ABD yumuşamıyor Körfez'deki askeri variığını sürdüren ABD, Irak'a uygulanan ambargonun yumuşatılmasına da karşı. ABD Savunma Bakanı, Irak lideri Saddam Hüseyin'e ait saraylann da denetlenmesini istedi. • 9. Sayfada BORSA Dun 2787 Öncekı 3077 DOLAR ûDun 191.600 Öncekı 191.000 MARK ODun 110.650 Öncekı 109.500 ALTIN ûDun 1.890.000 Öncekı 1.877.000 GUNDEM MUSTAFA BALBAY Londra teröre karşı atakta Mubarek'in sert suçlamalanna yanıt veren Ingiltere, teröre karşı iki yasa hazırlıyor. Yasaklar PKK'yi de vuracak. • 9. Sayfada Askeri deneylerde hayvah katliamı Ingiliz ordusunun gerçekleştirdiği deneylerde kullandığı ve öldürdüğü hayvan sayısının her yıl katlanarak arttığı ortaya çıkanldı. • *. Sayfada Hem Vekil Hem Güçlü... Milletvekillerinin dokunulmazlığı gündeme girdi, dürt dürt gitmiyor. Geçen haftayı, "Bize hangi koşullarda dokunulmasına izin verelim" tartışmaayla geçiren Mec- lis, perşembe günü konuyu bir başka yanıyla ele ala- cak. Meclis pek çok durumda olduğu gibi dokunulmazlık- larda da işi çorbaya çevirdiği için yine sapla saman, huy- M Arkası Sa.15, SiL8'de