Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
CUMHURİYET/10 DIŞ HABERLER 16NÎSAN1991
Honecker'in
dunımu agır
• BERIİN (AA) —
Almanya'da yayımlanan
Bild gazetesi, gizlice
Moskova'ya götürülen eski
Demokratik Almanya lideri
Erich Honecker'in sağlık
durumunun kötü olduğunu
bildirdi. BiJd gazetesi,
Honecker'in, 13 martta
Moskova'ya götürüldükten
kısa süre sonra ameliyata
alındıgını, ameliyatın
başanlı geçtiğini, ancak
sağlık durumunun çok kötü
olduğunu öne sürdü.
Gazete, Moskova'da adını
açîklamadığ] bir kaynağa
dayanarak verdiği
haberinde, Honecker'deki
iyileşmenin çok yavaş
olduğunu kaydetti. Bild
gazetesi, Moskova'daki bir
hava kuvvetleri
hastanesinde ameliyata
alınan 78 yasındaki
Honecker'de "tehlikeli bir
iç hastalığı" olduğunu
bildirdi, ancak aynntı
vermedi. Daha önce verilen
haberlerde, Honecker'in
böbrek kanseri olduğu
bildirümişti.
Mtiltecilere
engel
• WASHEVGTON (AA)
— ABD Dışişleri Bakanlığı,
Afgan mültecilerinin siyasi
sığınma talebinde bulunma
şartlannı büyük çapta
ağırlaştıran kısıtlamalar
eetirdi.
Insan Haklan Avukatlan
Komisyonu Mülteciler
Projesi Başkanı Arthur
Helton, sadece hayati
tehlikeyle karşı karşıya
bulunan ve başka ülkelere
yerleştirüemeyen
mültecilerin ABD'den
sığnıma hakkı talep etme
olanağına sahip olduklannı
açıkladı. Kısıtlama
karanrun, bir dışişleri
yetkiiisinin kongreye,
1989-90 yıllan arasında
Afganistan'dan 100 bin
kişinin kaçtığını acıklaması
üzerine alındığı belirtildi.
Yeni kısıtlamalann, halen
sığınma hakkı talep etniı,
olan 4.700 mülteciye
uygulanmayacağı bildirildi.
Getirilen yeni
kısıtlamalardan önce,
ABD'de okuyan, Amerikan
şirketlerinde calışan ve bu
ulkede yakınJan bulunan
Afganlılara sığınma
talebinde bulunma hakkı
tanınıyordu.
Amavutluk: Son
koltuk KFnin
• TİRAN (AA) —
Arnavutluk'ta önceki gun
tek milletvekilliği için
yapıian son rur seçimi
iktidardaki Emek Partisi
(Komünist Parti) kazandı.
Emek Partisi Lusnia
sehrinde cıkarttığı bu
milletvekili ile
parlamentodaki sandalye
sayısını 169'a yûkseltti. 250
üyeli Arnavutluk
parlamentosunda ana
muhalefetteki Demokratik
Parti'nin 75, Yunan
azınlığın temsilcisi
konumundaki Omonia
hareketinin 5 ve komünist
eğilimli Muharipler
Birliği'nin de 1 milletvekili
bulunuyor.
Japonya'da
AIDS
• TOKYO (AFP) —
Japonya'da AIDS'ten
ölenlerin sayısı, Ylfft ulaştı.
Japonya Sağlık Bakanlığı
tarafından yapılan
açıklamaya göre ölen 170
hastanın 124'ü kan nakli
yoluyla, 46'sı ise cinsel
ilişki yoluyla AIDS'e
yakalanmıştı. Bakanhk
açıklamasına göre
Japonya'da şu an 374 AIDS
hastası ve 1.640 taşıyıcı
bulunuyor.
Lübnan'da
catrçma
• KUDÜS (Renter) —
Israil tarafından
desteklenen Lübnanlı silahlı
gruplarla Füisünli gerillalar
arasında yeni bir çatışma
çıktığı bildirildi. Güney
Lübnan Ordusu'na mensup
silahl) kişiler, Israil
tarafından "güvenlik
bölgesi" ilan edilen bölgede
iki kişiyi öldürdüler. Pazar
günü de aynj bölgede bir
çatışma çıkmış, tsrailli
askerler iki kişiyi
öldürmüşlerdi.
tngiltereBaşbakanı John Major, televizyona demeç verdi:
Kürtlerisilahla koruyabilirîz. _ . . JJohn Major'm bu demeci, ABD Başkanı Bush'un "Irak İç
savaşına karışmayacakları" şeklindeki açıklamasından aynlıyor.
Major, verdiği demeçle "güvenlik bölgesi" önerisinde hâlâ ısrarlı
olduğunu gösterdi.
EDİP EMİL ÖYMEN
LONORA — Başbakan John Major,
Türkiye'ye sığınmayı sürdüren Kürtleri ola-
sı bir Irak saJdırısından korumak amacıyla
'Gcrekirse askeri mödataale yapdabilir' de-
di. Major'ın bu acıklaması, ABD Başkanı
George Bush'un, "tek bir Amerikan askeri-
nin dahi Irak iç savaşına kanşmayacagı" va-
adini izliyor. Major'ın sığınmacılara daha et-
kin yardım yapılması amacıyla geçen hafta
ortaya attığı "güvenlik bölgesi" önerisinde,
sığınmacılara bir aşamada askeri kuvvet des-
teği ongorülmüştu. Başkan Bush ise "Irak'ın
iç savaşına kanşmayacagı" gerekçesiyle öne-
riyi benimsememiş, sadece ınsani yardım ya-
pılmasına, bunun için de Irak hükümetinin
"onayının aluunasına" rıza göstermişti.
Başbakan Major, görüslerini bir televizyon
mülakatı sırasında açıklarken "Saddam Hü-
se>in kuvvetlerinin Kuzey Irak'ta Kürtleri yıl-
dırma kampanyasına izin verilemez. Eğer bir
saldınya kalkışırsa yeni bir durum doğar"
dedi. Bunu karşılamak amacıyla askeri mü-
dahalede mi bulunulacağı sorusunu ise Ma-
jor, "Bu aşamada, askeri müdahale olasılı-
ğı gündemde değil, ancak gundem dışına da
çıkmamıştır. Duruma bakacağız" diye yarut-
ladı. Başbakan Major'ın, Başkan Bush'un
gorüşlerine şimdi tamamen ters düşen bir
açıklama yapması, Amerikan yönetimi, Bir-
leşmiş Milletler, hatta Ingiltere Dışişleri Ba-
kanlığı'nda dahi taraftar bulamayan "güven-
lik bölgesi" önerisinde hâlâ ısrarlı olduğu-
nu gösterdi.
Başka görevler
Başbakan Major, Kürtler konusunda kap-
samlı başka fikirler de ortaya attı. "Onlara
sadece kısa vadeh ivedi yardım öngörmüyo-
ruz. Soruna uzun vadede kalıcı bir çözıim de
gereklidir. Bunu bir amaç olarak beiirlemek
doğrudur kanısındayım" diyen Major, "An-
cak bu plan yuriımeyebilir. Geri adım ata-
bilirim. Yine de hiçbir girisimde bulunma-
mak yerine, geri adım atmış oimayı tercih
ederim" dedi.
Kuşkucu gözlemciler, Başbakan Major'-
ın "uykuya yattığı" sanılan "güvenlik
bölgesi" önerisinde yer alan "askeri
müdahale" seçeneğini yeniden gündeme ge-
tirmesini "iç siyaset manevralarT'na bağlı-
yorlar. Margarel Thatcher'ın kararlı, taviz-
siz, katı ve göztipek siyaseti ardından Ma-
jor, iktidan sallanmakta olan Muhafazakâr
Parti'nin güçlü sağ kanadına göre kararsız,
kaypak, tedirgin ve güvensiz. Başkan
Bush'a, başkanlığa ilk seçildiği sıralarda ba-
sın tarafından yakıştırılan "hanım evladı"
suçlaması, şimdi Başbakan Major'a partisi-
nin sağ kanadı ve sağcı basın tarafından uy-
gun görülüyor. Major'ın, "başansızlıktan"
söz edebilmesi; Thatcher'ın siirekli olarak
başanya güdülediği parti içinde güvensizlik
yaratıyor. Muhafazakâr Parti'nin 1975'ten
beri ilk kez Thatchersız katılacağı ve erken
seçim tarihini saptayacak olan "kısmi yerel
seçim"e bir aydan kısa sure, genel seçime de
en fazla 18 ay kalmışken, Major'ın, kendi-
sine yöneltilen "ayıflık" itharnlannı silmesi
gereİcli. Bazı gözlemciler, Major'ın Künleri
gerekirse silahla koruma önerisini bu çerçe-
vede değerlendiriyorlar.
Fransa
Paris muhabirimiz Mine Saulnier'nin ha-
berine göre Fransız medyalarmı dun en faz-
la meşgul eden konu, Cenova açıklannda ya-
narken denize petrol saJan Kıbns Rum ban-
dıraiı tanker oldu. Kttrt dramı, iç sayfalar-
da, fakat geniş boyutlarda irdelenmeyi sür-
dürüyor. Yeni başlayan ABD yardımının bü-
yuklüğıi de basının yakın takibe aldığı bir ol-
gu. Dün Liberation gazetesi, yorumsuz ola-
rak ve altyazısından Türk askerlerinin öldür-
düğü iddia edilen Miro Ahmed adlı Kürt sı-
ğınmacının fotoğrafını yayımladı. Öte yan-
dan eski Avrupa Parlamentosu Başkanı ve
üyesi Simon Vefl, dün Fransız radyosuna ver-
diği bir demeçte, Kürt göçü ve Kürdistan so-
runuyla ilgili olarak "Batılı devletlerin
BM'den başka bir iilkenin iç işlerine müda-
hale konusunda almaya çalıştıklan izin ve-
saire, tümüyle iki yüzlü bir manevradır.
Kürtlere o ya da bu biçimde yardım edebil-
mek ve destek olabilmek için isteseler baş-
vurabilecekleri pek çok hazır yasal gerekce
ve madde \ar" dedi.
Simon Veil, kendisine yöneltilen, "Türki-
ye'nin sınıriarını açmama konusundaki tu-
tıunn AT'ye adaylıgıyla bagdaşıyor mo" so-
rusunu ise şöyle yanıtladı: "Tnrkiye'nin rtı-
tnmu, elbette çelişkili. Ancak kendi Kürtle-
riyle sorunlan olan bu iilkenin ileride başı-
na iş açabüecek bir yeni topluluğu kendi bag-
lannda beslemek istememesi dogal. Unutma-
yalım ki bugün göç eden Kürtlere yardım
eden yine Türkiye. Biz olaya çok uzagız. Ba-
tılı devletlerden hiçbiri, bu Kürtlerden degil
yiiz binlercesini, birkaç yiizunü bile kendi
topraklanna kabul etmek istemiyor. Türki-
ye'ye vurmak kolay degil."
*e göre, Kürt sığınmacılar için güvenlik bölgesisiirekli niteliğe bürünebilir:
Güvenlik bölgesi riskli"Kürt sığınmacılar için kurulacak güvenlik bölgesi, ileride
Saddam Hüseyin devrilse bile muhtemelen Bağdat'ın
otoritesini kabul etmek istemez. Güvenlik bölgesine
yerleşen Kürtler, daha sonraki aşamada bağımsızlık için
çalışabilirler"
Dış Haberier Servisi — Ingiliz The
Economist dergisi son sayısında Kuzey
Iraklı Kürt sığınmacılara ayırdığı yazı-
sında, Türkiye'nin önerdiği, Ingiltere
Başbakanı John Major'ın da geliştirdi-
ği Kürt sığınmacılar için "geçici bir gii-
?enlik bölgea" kurulması fonnülunün
ileride bağunsız Kürt devletine giden yo-
lu açabileceğini belirtivor.
The Economist'teki yaznun geniş öze-
ü şöyle:
"Müttefıkler Kuveyt'in kurtanlma-
sından sonra geride daha düzenli bir Or-
tadoğu bn~akarak evlerine dönecekleri-
oi umut ediyorlardı. Ama Ortadoğu, ko-
nuklannı kolay kolay bırakmaz. Sad-
dam Hüseyin'den kaçan 2 milyon dola-
yındaki Kürdün trajedisi büyük bir ye-
ni krize yol açtı.
Kürtler için geniş çaplı uluslararası
yardım kampanyası uygulanıyor. Ama
bu, sorunun kolay yanı.
Gazze örnegi
AsıJ zor yanı ise, Saddam'dan dehşe-
te düşen Irak Kürtlerinin nerede yaşa-
DAĞ-TAŞ-OVA DOLUSU İNSAN — Kamyonlarla, traklörierle, arabalaria geUyorlar. Umut besleyerek, »çlık çek
erek ve zaman içinde insanüktan koparak... (Fotograf: AFP)
yacağı. Irak 800 bin Kürdü içeri aldı.
Türkiye'de de yaklaşık 400 bin Kürt sı-
mn geçti. Sığınmacüann kendi Kürt top-
lumunda sorunlar yaratacağından hak-
lı olarak çekinen Türkiye, Kürtler için
sınınn Irak tarafında geçici bir sığınma
bdlgesi kurulmasını istiyor. Ama bu tür
geçici sığınma bölgeleri genellikle siirekli
niteliğe bürünürler. 40 yıl önce Gazze şe-
ridine kaçan Fiüstinliler, bu savın somut
örneğidir. Avrupa Topluluğu, bu neden-
le geçici bir sınır bölgesi kurulmasının
ötesinde, Kürtlerin hiç olmazsa terk et-
tikleri bazı kentlere dönmesine yardım
edilmesi görüşünü benimsedi.
Ancak bu noktada insani kaygılar
'hukuksal soranlara' çarpıyor. Sad-
dam'ın kendilerini öldüreceğinden kor-
kan Irak Kürtleri, geri dönmek istemi-
yorlar. Saddam Hüseyin ise hâlâ Irak'-
taki yönetimin başındadır ve bu yöne-
tim 'güvenlik bölgesi' planına karşı çı-
kıyor. Bu durumda Başbakan John Ma-
jor'ın iddialı programım (güvenlik böl-
gesi) uygıılayabiünek için ya Saddam
Hüseyin'i devirmek ya da Irak liderinin
ülkenin kuzey bölgesini denetimine son
vermek gerekiyor. Bu da ancak askeri
güç kullanarak gerçekleştirilebilir.
Bagımsız devlet
Bu noktada şu soru gündeme gehyor:
Irak'ın kuzeyinde Kürtler için güç kul-
lanarak kurulacak olan 'güvenlik
bölgesi
7
daha sonra Saddam devrilse bile
tekrar Bağdat'ın otoritesini kabul eder
mi?
Muhtemelen etmez.
Çünkü Kürtler Bağdat'a karşı ilk kez
ayaklanmıyorlar. Daha önce 1945,1966,
1970, 1975 ve 1988'de ayaklandılar.
1920-1940 arasında Türkiye, Iran ve
Irak'ta Kürt ayaklanmalan oldu. Şim-
dilik Kürtler yalnızca güvenlik ve dahil
olduklan devletlerde Kürt olarak eşit
haklar istiyorlar. Ama 'güvenlik
boigesinde' bir kez normal yaşam koşul-
lanna kavuştuktan sonra bagımsız dev-
let kurmak için calışacakları düşünüle-
bilir. Çünkü bunun aksi, insan doğası-
na aykındır.
Bu nedenle, Başbakan John Major'-
ın Kürtler için Irak'ta bir 'güvenlik
bölgesi' kurulması önerisi, daha sonra-
ki aşamalarda Irak'a karşı savaşa ve ku-
zeyde yeni bir devletin kurulmasına yol
açabilir. Aslında bu, kötü bir fikir de-
ğil, Kürtler tarihleri ve lisanlan ile dev-
let kurmak için güçlü gerekçelere sahip-
ler. Ama bu fikir, büyük sonuçlar do-
ğuracak, büyük sorunlar yaratu-.
Örneğin BM, Kürtleri Bağdat yöneti-
minden kurtarmaya hakkı olduğuna ka-
rar verirse, Dünya Teşkilatı Türkiye,
Iran ve Suriye'deki Kürtlerin durumu-
na müdahale etmekte kendini haklı gö-
remez mi? Ya da Tibetlileri Çin'den,
Baltık ülkelerini Moskova'dan
'kurtarmaya' neden kalkışmasın? Son-
ra Iraklı Şiiler var. Onlar da Kürtler gi-
bi Bağdat'tan kurtulmak istiyorlar. Bu
yola bir kez yönelinirse Irak parçalanır.
Bu ise, Ortadoğu standartlanna göre bi-
le çok kanlı sayılacak olaylara yol açar.
Çözüm yolu, Irak'ı parçalamadan ba-
şıru kesmek olarak görülüyor. Ama Sad-
damsız bir Irak yaratabümek için de
Irak'la tekrar savaşmak gerekir.
Bu kanşık durumda, Kürtler için bir
süre için Gazze'yi andıran bir formül
'daha az kötü' olarak görülebilir."
KKIC CumhurbaşkanıABD DtşişleriBakanı Baker ilegörüştü
Denktaş: Vasiliıı ile dost olmalıyızTürk tarafının iyiniyetini yaptığı görüşmelerde anlattığını
söyleyen Denktaş, 'Ben Vasiliu ile doğrudan temas
istiyorum. Eğer dost olacaksak, birbirimizi görebilmeli
ve konuşabilmeliyiz' dedi,
Dış Haberier Servisi — KKTC Cum-
hurbaşkanı Rauf DenkUş, VVashing-
ton'da, ABD Dışişleri Bakanı James Ba-
ker ve Avrupa ile ilişkilerden sorumlu
bakan yardımcısı Robert Kimmitt ile gö-
rüştü. Denktaş, görüşmelerde Türk ta-
rafının "iyiniyetini anlatügını" vurgu-
layarak "Ben VasUiu ile dognıdan temas
istiyorum. Eger dost olacaksak, birbiri-
mizi görebilmeli ve konssabilmeMyiz"
diye konuştu.
Denktaş dün Dışişleri Bakanlığı'ndan
önce bakan yardımcısı Kimmitt ile bir
araya geldi. Daha sonra Baker-Denktaş
görüşmesi yapıldı. Ardından da Kim-
mitt, Denktaş onuruna öğle yemeği ver-
di. Yemeğe, Türkiye'nin Washington
Büytlkelçisi Nüzfaet Kandemir de katıldı.
Görüşmelerini Türk gazetecilere de-
ğerlendiren Denktaş, "Kıbns sonınunnn
bangi maksatia ve kim tarafından orta-
ya çıkanldığmı habriaUp 649 sayılı ka-
rann Romlaruı 28 yıldır reddettiği eşit-
üği vurgulaması nedeniyk inisiyfltifimizi
kailanarak genel sekreter ile temaslara
başUmış oldugamuzu ve iyi niyetimizi
anlathk" şeklinde konuştu.
Baker'ın Türk tarafından "Cesaretle
gjrişbniere devam etmesini, yeni fonnül-
ler duşünerek hareketliligin aksatılma-
masını" istediğini anlatan Denktaş,
"Türk tarafı zaten bunu yapmasaydı,
şimdiye dek hiçbir konuda hiçbir ilerie-
me saglanamazdı" dedi.
ABD Dışişleri Bakanı'na Türk görüs-
lerini yazıh olarak da ilettiğini anlatan
Denktaş, soru üzerine, "Baker, toprak
konusunda da açümamızı istedi ki biz
yeteri derecede «çılmış oidugnmuzu, bil-
gi verdiğimizi, Rumlardan başka konu-
larda karşılık beklediğûnizi ve bir bütün
paket halinde her konuyu konuşmaya
hazır oldugumuzu söyledik" ifadesini
kullandı.
Görüşmelerde, KKTC'nin konumunu
ve BM Genel Sekreteri ile neler yapıldı-
ğını anlattığını kaydeden Denktaş,
"Rum tarafından, önerilerimize karşı-
lık vermesini istiyoruz. Ben, Vasiliu ile
dognıdan temas istiyorum. Eger dost
olacaksak, birbirimizi görebilmeli ve ko-
nuşabilmeliyiz. Başkalannı araya sok-
maya gerek yok. Bu, daba sonra gerek-
li bir yöntem olabilir ama, birbirimizle
doğrudan konuşacak durumda
olmalıyız" dedi.
Bir soru üzerine, ABD'nin tutumun-
da değişiklik olmadığını, ancak bu ül-
kenin BM Genel Sekreteri'ne yardım et-
mek durumunda olduğunu kaydeden
Denktaş, "Genel sekreter, her iki tara-
fın eşitligini kabal eden makam olduğu
için, ABD de ayn biçimde, iki tarafı esit
kabul ediyor" şeklinde konuştu. Denk-
taş, ABD'nin yaklaşımını diğer ülkele-
rin de izlemeleri ve Türk tarafının gö-
rüşlerini ilk elden dinlemeleri gerektiği-
ni söyledi. '
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü
Margaret TutwUler, Denktaş'm temas-
lanyla ilgili düzenlenen brifingde, ülke-
sinin Kıbns konusundaki tavnnda bir
değişiklik olmadığmı söyledi. Tutwüler,
görüşmenin "diyaiog sürecine bir katkı"
olarak ele alındığını belirterek "ABD,
yahuzca tek bir Kıbns devletini tanımak-
tadır. Adadaki bagımsız bir Türk dev-
letini ise tanımamaktadır" dedi.
ABD GUNEY IRAKTAN ÇEKİIİYOR
AE Saddam
yargılansınDış Haberier Servisi — Lük-
semburg'da bir araya gelen AT
Dışişleri Bakanlan, Irak lideri
Saddam Huseyin'in savaş suç-
larından yargılanıp yargılana-
mayacağı konusunda BM'den
araştuTna yapmasının istenme-
sini kararlaştırdılar.
AT Dönem Başkanı Lüksem-
burg'un Dışişleri Bakanı Jacqu-
es Poos başkanhğmda toplanan
dışişleri bakanlan, Almanya
Dışişleri Bakanı Hans Dietrich
Genscher tarafından yapıian
öneriyi kabul ettiler.
öneride, Saddam Hüseyin-
in diğer ülkelere saldırmak, si-
villere karşı kimyasal silah
kullanmak ve Kürtlere karşı
katliam düzenlemekten yargı-
lanması isteniyor.
Güney Irak'ta Tırat Nehri^
nin güney kıyılanna dek uza-
nan bölgeyi denetim altmda tu-
tan Amerikan birliklerinin çe-
kilme işlemi hızla devam edi-
yor. Amerikan haber ajansı
AP'nin bildirdiğine göre Ri-
yad'daki Amerikan merkezi ko-
mutanhğı, asker çekme işlemi-
nin birkaç gün içinde tamam-
lanacağını açıkladı.
Komutanhk tarafından yapı-
ian açıklamada, bölgede bulu-
nan ve Saddam rejiminin bas-
kılanndan kaçan 40 bin göç-
menden, Irak-Kuveyt sınınnda
bulunan askerden anndırılmış
bölgeye gitmelerinin istendiği
belirtildi. Irak-Kuveyt sı-
nınnda konuşlandınlacak olan
BM Banş Gücü'nün Avustur-
yalı komutanı Tağgeneral
Gunther Greindl, incelemeler-
de bulunmak amacıyla Bağ-
dat'a gitti.
7ŞBASINDAN
THETIMES
Türkiyesiz çözüm olmaz
Kürtler, yeni Fiüstinliler mi olacak? Öksüz bir ulus,
yurdundan sürüimüş, sürgünde dağılmış, kamplarda
unutulmuş ve dünya ilgisini kaybedince de çürümeye
terk edilmiş. Dünya kararsızhkla ayak sürerken
Saddam'dan kaçan 500 bin Kürdün geleceği ne? Kürt
tarihi uzun bir ihanetler, isyanlar, acı ve baskı tarihidir.
Bugunkü trajedi aslında Birinci Dünya Savaşı sonrasında
Batılıların, birleşik ve bagımsız bir Kürdistan
vaatlerinden caymalarının sonucu. Batı, uçaklardan
battaniye ve süttozu atarak vicdanını rahatlatabilecek
mi? Bunlar Başkan Bush'un utancına çözüm olacak mı?
Kürtlerin de bir yurdu olacak mı? Bu konuda hiçbir
çözüm, Türkiyesiz olamaz. Bölgedeki en büyük güç,
Amerika'nın en yakın müttefîki, insan haklan ihlallerine
rağmen Kürtlere en iyi davranan ülke. Kürtler ile
Türkler arasındaki ilişki, PKK kampanyası ile acılaştıysa
da Turgut Özal hukümeti Kürtlere uygulanan
sınırlamaları azaltmaya başladı. Irak ve Suriye'den
PKK'ya verilmekte olan gizli desteği kırdı. Kısıtlı da olsa
bir af çıkanldı. GAP ile Kürtler, gelirlerinin ikiye
katlandığını görecek. Genelde Türkiye'deki Kürtlerin
durumu, uzun yıllardan sonra iyiye gidiyor. Irak
Kürtlerinin kitlesel göçü ise her şeyi bozdu. Masraf
muthiş olacak, özerklik ve bağımsızlık isteklerini açığa
çıkartacak, Türklerden milh'yetçi bir tepki görecek ve
Türkiye Kürtleri ile Irak'takiler arasında bir "şiddet ve
istikrarsızlık' bağı oluşacak. Daha da kötüsü, Batı'nın,
"bütün Iraklı sığınmacılan alması' için Ankara'ya
yapacağı baskıdır. Batı Avrupa geçen yüzyıldan bu yana
Türkiye'yi hor görur. Sığınmacı sorunu bu konuyu da
alevlendirdi. Türkler, 1988'de 60 bin Kürdü kabul
ettikleri halde Avrupa'da bunun görmezlikten gelindiğini
söylüyorlar. Sadece bir avuç Kürt Batı'ya kabul edildi.
Ingiltere bir tek kişi aldıktan sonra bütün Türklere vize
koydu. Türkiye aynca Bulgaristan'dan 300 bin, Irak'tan
en az 9 bin firari ve Iran'dan sığınmacı kabul etti.
Türkiye'de Batı, çifte standartlan ve ikiyüzlülüğü ile
suçlanmakta. Iraklı Kürtleri Türkiye'ye yerleştirme
düşüncesi yurümez. Iran'ın kapılannı açması ise Batı ile
hızla iyi ilişki kurma çabasının kurnaz bir adımı.
Kaçükları sırada Saddam'ın aradığı Kürtlerin geri
dönmesi de çözüm değil. Fakat seçenekleri az. Batı
ancak biraz yardım yapabilir, o kadar. Ingiltere,
Kanada, Avustralya ya da Amerika onlan kabul etmez.
Yaşlı bir Kürt, sığındığı Türkiye'de Kürt tarihinin ana
fikrini özetliyordu: "Yaşamak için Irak'tan kaçtık.
Buraya ölmeye geldik. Herkes ölüyor. (15 nisan)
M«lrlrhaha çocuklar! Hanginiz yeni diktatör?
Türkiyefeürtdostu değil
"Türk politikacılar resmi demeçlerinde Bağdat'taki
dıktatörün politikasını kınıyorlar. Türk Cumhurbaşkam
Turgut Özal, "Kürtlere karşı katliamdan"dan söz etti.
Ama Türkiye'deki rejim Kürtlere dost değil. Türkiye
1923'ünde cumhuriyetin kuruluşundan beri Kürtleri zorla
asimile politikası güttü. özerklik için ayaklanan Kürtler .
daima bastınldı. Kürtlerin asimilasyonu Türkiye'nin resmi
politikasıdır. O halde bugün dağlardaki askeri harekatın
sadece Kürtlere Türkiye sınınnı kapatma amacı
taşımasına şaşmamak gerekiyor. (15 nisan)