Catalog

Trabzonsporlular 1 Trabzonspor a Gönül Üyesı olun! Trabzonspor Gönul Üyesi Kartı'nız Pamukbank Şubelen'nde. Trabzon'dan selamıişlem Tamam 1 BANK24 Cumhuriyet67. Yıl; Sayı: 23766 Kurucusu: Yunus Nadi 900 TL<KDVdah,»l\ Ekim 1990 Pazar OzalANAPta arabıJııeıı Cumhurbaşkanı, genel başkan adaylarından Mesut Yılmaz'la Köşk'te 4 saat görüştü ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) — ANAP içindeki kavgaya el koyan Cumhur- başkanı Turgut Öad, önce- ki gece genel başkan aday- larından Mesut Yılmaz'ı Çankaya Köşkü'nde kabul ederek yaklaşık 4 saat görüştü. Görüşmede Yılmaz'ın delege seçimlerinde "usulsüzJük" yapıldığmdan yakındığı, Özal'ın da böyle bir durumda "müdahale edeceği" yolunda gu- vence verdiği öğrenildi. Görüşme, ANAP ku- lislerinde "Ozal parti içinde keskinieşen grup- lann liderierini mavi boncuk poiitikasıyla ya- tıştırmaya calışıyor" şeklinde yorumlandı. Mesut Yılmaz, özal'la görüşmesinden sonra yakın arkadaşlarına, görüşmenin çok "olumlu" bir havada geçtiğini söyledi. Başbakan Yıldırım Akbulut da parti için- deki kavgayı "Biz bu işleri kapattık. Hiçbir problemimiz yok" diyerek yatıştırmaya çalış- tı. ANAP genel başkan adaylarından Mesut Yılmaz, önceki gece saat 22.30'da Çankaya Köşkü'ne çıkarak Cumhurbaşkanı Türgut özal ile görüştü. Özal-Yılmaz görüşmesinin Cumhurbaşkanı özal'ın isteği üzerine gerçek- leştiği öğrenildi. Mesut Yılmaz'ın yakın ar- kadaşlarından Safa Giray'ın Kadıköy delege seçimlerinin ertelenmesi üzerine Başbakan Akbulut'a güvensizlik gerekçesiyle Milli Sa- vunma Bakanüğı'ndan istifasından sonra Yıl- maz yanlısı eski bakan Mustafa Kalemli'yi kabul eden Cumhurbaşkanı özal, önceki ge- ce de Mesut Yılmaz'ı Köşk'e çağırdı. Daha önce Kalemli'nin, Özal'a bir kez de "Mesut Yılmaz'ı dinkmesi" önerisinde bulunduğu öğrenildi. Yılmaz, Özal ile görüşmesi hakkındaki so- rulan yanıtsız bıraktı. Ancak özal ile görüş- tüğünün duyulması üzerine evine gelen, ken- disine yakın milletvekilleri ile sohbet etti. Yıl- maz'ın bu toplantılarda son derece "rahat- lamış" olduğu gözlendi. Yılmaz, arkadaşla- rına Özal'la görüşmesine ilişkin sadece, "Çok olumlu oldu" yorumunu yaptı. Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın Yılmaz'a ANAP'ta birlik bütünlük havasının korun- ması tavsiyesinde bulunduğu öğrenildi. Edi- nilen bilgiye göre Özal, büyük kongrede ce- kişecek genel başkan adaylan arasında "ni- hai tercihini" de belli etmedi. Özal'ın Yılmaz ile görüşmesi, ANAP ku- lisinde geniş yankı uyandjrdı. Liberal eğilim, özal -Yılmaz görüşmesini muhafazakâr efi- lime bir gözdagT olarak nitelerken muhafa- zakârlar, Başbakan Akbulut ve ANAP genel merkezi çevresinde kenetlendiler. Başbakan Akbulut'un Gümüşhane gezisine katılan ANAP Teşkilat Başkanı Orhan Demirtaş, Sa- fa Giray'ın istifasına yol açan Kadıköy dele- ge seçimlerinde usulsüzlük yapıldığını savu- narak sorumlular hakkında soruşturma açı- lacağını bildirdi. (Arkası Sa. 16, Sü. 7'de) DEMIRTAŞTAN SLÇLAMA Savunma Bakanı'nın delegeyle ne işi var? ANAP Teşkilat Başkanı Orhan Demirtaş, Safa Giray'a "Füzeler, roketler, rampalar tamam da ondan mı kahvelerde delegeyle uğraşıyorsun" diye sordu. FARUK BtLDİRİCİ ~ GÜMÜŞHANE — Safa Gi- ray'ın bakanlıktan istifasıyla ANAP'ta "bedef adam" haline gelen teşkilat başkanı Orhan Demirtaş Üsküdar ve Kadıköy- de "usulsüz delege seçimi ya- panlar hakkında soruşturma açdacaguu" belirterek tartışmayı tırmandırdı. Demirtaş, "Aklım- dan şu geçiyor, bir babayigit ga- zeteci çıkıp Safa Bey'e 'Ey Milli Savunma Bakanı, senin koy ve mahalle belediye seçimlerinde (Arkası Sa. 16 Sü. l'de) ÖRGÜTÜ KİM TANIR İZMİR'den HİKMET ÇETİNKAYA11. Sayfada <^ANAVATAN •4' «II PARTİSI s&t ANAP İSTANBUL Kavgalı toplantıİstanbul İl Başkanı Eymen Topbaş'ın düzenlediği basın toplantısında kavga çıktı. Toplantıyı izlemeye gelen Kadıköy ve Üsküdar ilçe başkanları Topbaş'ı ağır dille suçlarlarken bazı partililer Topbaş'a 'Yakında Refah Partisi'nin tabelasını asacaksınız" diye bağırdılar. tç Politika Servisi — Iptal edilen Beyoğlu, Üsküdar ve Ka- dıköy ilçelerindeki delege seçim- leriyle Ugili suçlamalan yanıtla- mak için ANAP tstanbul İl Baş- kanı Eymen Topbaş'ın düzenle- diği basın toplantısında kavga çıktı. Karşılîklı suçlamalarla partililer birbirlerinin üzerine yürüyünce görevliler kavgayı büyümeden önledi. Topbaş ba- sın mensuplanrun sorulanm ya- nıtlamadan hızla toplantı salo- nunu terk etti. Bazı partililerin Topbaş'a, "Kapıya Refah Par- tisi'nin tabelasını asacaksınız yakında", "Bir yeşil takkeniz- (Arkası Sa. 16, Sü. 7'de) BAŞKENTTEN Akbulut 'hodri meydan' diyor Akbulut ile Konut'taki sohbetimizin yarısı "teypli", yarısı "yazma-bilgin olsun" diye. Başbakan soruyor: "Bir başbakan mahalle delegeleriyle uğraşabilir mi" ve ekliyor "Erzincan'daki delege seçimlerini bile izlemiyoruz." Akbulut, "Mümkün olsa büyük kongreyi yarın yaparım" diyor. AHMET TAN ANKARA — Akbulut 20 gün sonra başbakanhkta birin- ci yıldönümü kutlayacak. Hem ülke hem de kendisi için rüzgâr gibi geçen bir yıh... Tun "Han- gi gün 1 yıl doluyor" diyecek oluyoruz, gülerek "10 Kasım... Unutulur bir tarih değil!' diyor. Akbulut'un rahatlığı, sakinliği hayatta aklından bile geçmeyen ve hiçbir biçimde talip olmadı- ğı bu görevde, birinci yılını "al- nının akıyla" tamamladığı inan- cından kaynaklanıyor. Bir de kendisine karşı kayna- tılan kazanları, halkın, gercek ANAP tabanının ve ANAP mil- letvekillerinin söndüreceğine olan güveninden. Parti içindeki muhaliflere "hodri meydan" demesi, üstune basa basa, "kongreyi mümkün olsa yann yapacağını" söylemesi bundan. Başbakan'm hesabı çok açık: özal'm ANAP'ı terk edip Cum- hurbaşkanlığYna çıkmaya karar verdiği günler... Partide herkes ANAP'ın dağılabileceğini konu- şuyor. 26 Mart bozgununun ar- dından bir de liderin gemiyi terk etmesi, herkesi kötümserliğe sü- rüklemiş. Akbulut, büyük bir sürprizle özal'ın adayı olarak (Arkası Sa. 16 Sü. l'de) YAPAY BARIŞ CÜHEYT ARCAYUREK yazıyor 16. Sayfada Inönü'den 42 kişilik gölge kabine SHP'nin kabinesinde 5 eski bakan ile 12 Baykal yanlısı milletvekili de görevlendirildi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) — SHP Genel Baş- kanı Erdal İnönü, dün bir basın toplantısı düzenleyerek partisinin "göige kabinesini" açıkladı. Bazı yeni bakanlık- lann yer aldığı ve bazı bakan- lıkların ayrıldığı 42 kişilik kabinede, eski Ge- nel Sekreter Deniz Baykal'a yakın olarak ad- landırılan 12 milletvekili görev aldı. Jnönü, bunun iktidarlannda kuracakları kabinenin örneği olmadığmı, ancak iktidara haar olduk- larını ortaya koyacaklarını söyledi. Bazı ba- karüıklarda ise birden fazla kişi görevlendiril- di. İnönü, konuya ilişkin açıklamasında, ka- binenin milletvekili olmayan tek üyesinin son kurultayda parti meclisine seçilen Jale Can- dan olduğunu, bunun dışında MYK ve grup yöneticilerine görev verilmediğini bildirdi. İnö- nü, Grup Başkanvekilleri Hasan Fehmi Gii- neş ve Onur Kumbaracıbaşı ile Genel Sekre- ter Hikmet Çetin'in görev aldığı bakanlıklar- da "koordinasyon"dan sorumlu olacaklarını dile getirirken yerel yönetimler ve çevre sorun- ları ile iigili olarak MYK içinde görevlendi- rilme yapıldığını, kabinede bu bakanlıkların olmamasımn, iktidarlannda bu bakanbklarm olmayacağı anlamına gelmediğini söyledi. İnönü, "Bizim anladıgımız şekilde bu uygtı- lama parti içinde en geniş ve aynntılı bir iş- bölümüne olanak verecektir. Böyle bir işbö- liimii de partimizi, milletvekilimizi daha ve- rimli bir çalışmaya yoneltecek, kamuoyunun daha çok ilgisini çekecektir" dedi. İnönü, dü- zenlemeye ilişkin tüzüklerinde hüküm olma- dığmı, ancak bunu da gerçekleştireceklerini, gölge kabinenin kendi başkanlığında hafta içinde ilk toplantısını yapacağını belirtti. SHP Genel Başkanı, gölge kabine üyeleri- nin partiyi bağlayıcı demeç vermeyeceklerini, bunun genel başkan ve genel sekretere ait ol- duğunu, ancak zaman içinde konuları yakın- dan izleyerek kendisine bilgi ve rapor verecek- lerini sözlerine ekledi. Inönü'nün tek başına belirlediği kabine şöy- le: Adalet Bakanlığı: Mehmet Can. Milli Savunma Bakanlığı: Erol Ağagil, Ce- mal Şahin. lçişleri Bakanlığı: Hasan Fehmi Güneş - Ay- han Arifağaoğlu. Dtşişleri Bakanlığı: Hikmet Çetin - İsmail Cem. Maliye - Giimrük - Hazine - Dış Ticaret - DPT Bakanlığı: Onur Kumbaracıbaşı, Kamer Genç. Milli Eğiüm Bakanlığı: Fuat Erçetin, Rıza Yılmaz, Rıza Ihman. Sağlık Bakanlığı: Ali Uyar. Bayındırlık Bakanlığı: Eşref Erdem. tskân Bakanlığı: tbrahim Tez. Ulaştırma Bakanlığı: Hüdai Oral. Denizcilik Bakanlığı: Rüştü Kurt. (Arkası Sa. 14, Sü. S'de) Ucretli vergi şampiyonu 1987 yılında yüzde 38'e kadar inen ücretlinin toplam gelir vergisi içindeki payı, 1989'da yüzde 55'e, bu yıl da yüzde 60'a yükseldi. BİLAL ÇETİN ANKARA — Yukselen enf- lasyon ve öngörülen düşük ma- aş artışlan memur ve ücretlile- rin gerçek gelirlerini azaltırken bu kesimden alınan vergilerin ise hızla arttığı görüldü. Vergi gelir- lerindeki artışın büyük bölümü maaş ve ucretlerden doğrudan kesilen gelir vergileri ve yine bü- yük bolümunü ucretlilerin öde- diği tüketim uzerindeki vergiler- den oluşuyor. 1991 butçe tasansı ile öngöru- len duşük maaş artışına tepki- ler sürerken maliyenin ücretli kesimin vergi yukünu hafiflet- meye dönük bazı formüller üze- rinde çahşma başiattığı bildiri- liyor. Edinilen bilgiye göre 1985 ve 1986 yıllarında yapılan vergi dü- zenlemeleri sonucu ucretlilerin toplam gelir vergisi içindeki payı 1987 yıhnda yüzde 38'e kadar gerilemişti. Ancak sonraki yıl- larda artan enflasyon yüzde 25 üzerinden vergi ödenen alt gelir dilimini etkisizleştirdiği için uc- retlilerin vergi oranı fiilen yüz- de 30'un üstüne çıkmaya başla- dı. Bunun sonucunda da beya- na dayalı gelir vergilerinde artış olmazken işçi ve memurların bordrolan üzerinden kesilen ver- giler yıikselmeye ve ucretlilerin gelir vergisi yükü artmaya baş- ladı. Yapılan hesaplamalar, 1989 yılında gelir vergisinin yaklaşık yüzde 55'inin ücretli kesimce ödendiğini gösteriyor. Bu oranın bu yıl da yüzde 60 civarında ol- (Arkası Sa. 14, Sü. 4'de) \asaklı SAYIM BALIĞI - Cumartesi giinii Galata Köprüsü üstünde bauk tutanların sayısı birden arttı. Sayım giinü evdeki hapisleri- ni hiç değilse balık yeme zevkiyle geçirmek isteyen amatör balıkçılar, yıllann değişmez "olta merkezi" Sarayburnu'na koşuş - tular. Hava "pasbrma yazı"ndan esinüler gönderirken Boğaz'a yeni giren lüferlerin kovaladığı istavritler de Haliç'in bulanık sulannda sıgınak arıyorlardı. Sarayburnu okacılannın keyfi yerindeydi. Istavrit boldu, çapariler silmeydi. Oltası olmayıp balık peşine düşemeyenler de bu aralar tanesi 4-5 bine kadar düşen palamut, kilosu 5 bine hamsi ve on binlerde dolanan luferin izindeydiler. Sayım giinünü Istanbullular balıkla karşdamaya hazırlanıyordu. (Fotoğraf: Uygar Gürkan) son sayım Sokağa çıkma yasağının uygulandığı son nüfus sayımında, 34 soruya yanıt istenecek. 50 milyar liraya mal olacak sayımın sonucu ~ ^ 3 gün içinde açıklanacak. Haber Merkezi — Bugün son kez evlere kapanıp sayılacağız. 1927 yılında yapılan ilk nüfus sayımından bu yana 13'uncüsü gerçekleşecek genel nüfus sayı- mında 530 sayım memurunun yanı sıra 5 bin 300 kontrolör ve 140 uzman gorev yapacak. 08.00-17.00 saatlerinde sokağa çıkma yasağının uygulanacağı sayım sırasında vatandaşlara 34 soru yöneltilecek. Mahalli ida- reler vatandaşların acil ihtiyaç- larımn karşılanabilmesi için nö- betçi ekipler oluştunırken sağ- lık, haberleşme, belediye, basın yayın ve ulaşım hizmetleri aksa- madan sürdürülecek. Ancak gı- da oıaddeleri, ekmek gibi temel ihtiyaç maddeleri sayım günü karşılanamayacak. Yaklaşık 50 milyar liraya mal olması bekle- nen sayım sonuçları 3 gün için- (Arkası Sa. 14, Sü. S'de) Düsseldorftan Masal kentler SERDAR KIZLK Altstadt; renk renk boyalı evlerin alt katlarmda küçük birahaneler, cafeler, pencerelerden sarkan sardunyalarla kendine özgü ahşap ve taş dokusuyla gülümser, insanları içine alır. Budapeşte'den Yolcunun likörlü çikolatası MEHMET MESTÇİ Otobüs Andrasy Bulvarı'nı boydan boya katederek kıvrıldı. Durakta, giysileri kirli, hasır şapkalı şişman bir adam bindi. En arka sıraya, genç bir kızın yanına oturdu. Saint Esteve'den Napolyon'un idari haritası MİNE G^AULNIER Napolyon'un başarısı yalnızca savaşta 'yendi- yenildi' üzerine değil. Fransa kamu hukuku yasası ve idari haritaya göre Güney Fransa'mn bölünmesi de onun eseri. Akdeniz Fransası'na halk dilinde kısaca "Midi" diyorlar. Tann, çok çalışıp Almanya'yı yaratmış ve gelip Güney Fransa'ya yerleşmiş. Londra'dan Canavar peşinde EDtP EMİL ÖYMEN tskocya'daki ünlü Loch Ness gölünde geçen hafta sonu yine canavar avına çıkıldı. Gerçi canavar bulunamadı, ama oteller, lokantalar, hamburgerciler iyi iş yaptı. Canavar turizmi tıkırmda gidiyor. Paris'ten Gettolar patlarsa yanarsın SABETAY VAROL Fransızlar şimdiye dek İngiltere gibi gettolan olmamakla övünürlerdi. Lyon kentinin banhyösünde motosikletli bir gencin ölümü ile patlak veren yakıp yıkma olayları "getto" sorununu Fransa'mn gündemine getirdi. 15. Sayfada B U G U N Cumhuriyet Bugün ve her pazar Cumhuriyet'le Hiroşima'dan... HiROŞİMA — Kiraz ağaçları... Yapraklar kızarıp sararmaya daha yeni, ucundan ucundan başlamış. İyice tıraşlanmış şimşir kümeleri. Minyatür köprülerin altından uzanan dur- gun, kıpırtısız su. Bodurçam, kırmızı çam: Yemyeşil, sanki cilalanmış gibi parlak. Bir zamanlar, çam ağaçlarının yeşilliğin- de yaşamın ölümsüzlüğünü yakalamaya ça- lışırmış Japonya'nın feodal beyleri. Halı gibi biçilmiş çimen. Orada burada kaya parçaları, gövdeleri belli belirsiz yosun tutmuş. Taş, su, ağaç... Geleneksel Japon bahçesi için bu üçü ye- terli. Mer şey olağanüstü sade. (Arkası Sa. 14, Sü. l'de) HASA\ CEMAL • Paris-Şam gerginliği General Michel Aoun yüzünden Fransa ile Suriye arasındaki ilişkiler bozulmaya başladı. 3. Sayfada • SSCB ekonomisinde alarm Devlet Istatistik Komitesi'nin raporunda üretimın duştüğü açıktandı. 3. Sayfada • Avrupa'da ABD varlığı BAB Genel Sekreteri Eekelen'e gore Avrupa'da ABD varlığı şart. 3. Sayfada • 57'nin gişe rekortmeni Klasik western kalıplarını kıramayao 'Gece Geçidi' gördüğu ilgiyi dev oyuncu kadrosuna borçlu. 4. Sayfada • Canlı çekimle Nükhet ve Timur Duru ve Selçuk, Rumelihisarı 'nda seslendirdıkleri parçalardan 9'u ile ekrandalar. 4. Sayfada • Gorbi, tiyatro sahnesinde 'Moskova Altını' Londra'da sahneleniyor. 5. Sayfada İ • Pazar Konuğu ocu Hukuku profesöru Köksal Bayraktar ile idam cezasınm anlamı ve sonuçları üzerine arkadaşımız Şükran Ketenci konuştu. 12. Sayfada • Yatınmcının Haftalık Rehberi Hısse senetlerı işlem goren şirketler bilançolarım açıklarken yatırımcılar tetikte. Ekonomide • Moda, Paris'te sınav veriyor Moda dünyası geleneksel moda smavına bir kez daha hazır. Paris'e akan gazetecilerin, ellerinde modacılann kaderleri. Arka Sayfada • Fobinizden utanmaym Korkunun biyolojik kokleri var. Korkulanmız bize kusaktan kuşağa geçmiştir, aynı zamanda oğrendiklerimız'm sonucu. Arka Sayfada GOZLEM UGUR MUMCU Üsküdar'da Sabah... Safa Giray, istifasından hemen sonra"Dincilik fikriile dev- letidare etme yanında değiliz" demiş. İyi demiş! Safa Gıray, ANAP bakanları içinde "en kıdemli" olanıdır. Eski bakanın ANAP ve hükümet içindeki "dincileri" herkes- ten önce bilmesı gerekir. Safa Giray'ın laik ve ılerı düşüncelerden yana olduğu- (Arkası Sa. 19, Sü. 7'de)