Katalog

22 Doç. Dr. Yıldız SERTEL 8. Paris Üniversitesi Emekli Öğretim Üyesi [email protected] Tarihimizde ve bugün devrim… KARŞI DEVRİM VE BASTIRILMASI C S TRATEJİ Devrimle iktidara gelen İttihat ve Terakki partisi, 1876 Anayasasını yürürlüğe geçirmişti. Bununla aynı zamanda halife olan Sultanın yetkileri kırılıyor, yasa çıkarma yetkisi Meclise, idari yetki hükümete veriliyordu. Padişahın fermanlarına, keyfi kararlarına dayanan İslami iktidar gücünü büyük ölçüde kaybediyordu. Buna karşı, 31 Mart 1909 sabahı irticacılardan oluşan büyük bir grup, saraya yürüdü ve "Padişahım, Şeriat İstiyoruz" diye bağırdı. Padişahın örgütlediği din adamlarının, tarikatların isyanı, İttihat ve Terakki iktidarını düşürecek kadar güçlüydü. Devrimi kurtaran güç gene ORDU oldu. Mahmut Şevket Paşa’nın Makedonya’daki birlikleri, İstanbul’a yürüyüp Sultan Abdülhamit’i devirince iktidar yeniden İTTİHAT VE TERAKKİ’nin eline geçti. Ne var ki, bu iktidar günün çok ağır koşullarıyla baş edecek güçte değildi. Birbirini kovalayan savaşlar, 1911 Trablusgarp Harbi, Balkan Harbi, 1914 Dünya Savaşı ve onu izleyen işgal koşullarında, Meşrutiyet devriminin gerçekleşmesi olası değildi. Osmanlı İmparatorluğu’nun yıkılış dönemine rastlayan bu devrimi, Mustafa Kemal Paşa sürdürdü. Kurduğu muntazam ordu ile Kurtuluş Savaşını kazandı. Kurmayları ve sivil kadrolarıyla beraber Cumhuriyet devrimini gerçekleştirdi. B atılı bir yaklaşımla, "ordu siyasete karışmasın," demek kolay. Ancak biz, tehlikeyi bütün boyutlarıyla görmek, Türkiye’nin tarihsel, toplumsal, siyasal koşullarını göz önünde tutmak zorundayız. Bugün Türkiye bir karşı devrim yaşıyor. İrtica devletin bütün kalelerini ele geçirdi. Bağımsızlık, laiklik gibi temel ilkeler tehlikede. Daha da önemlisi, Güney Doğu’da, ABD destekli terörist ayaklanmalar sonucu, toprak bütünlüğümüz tehlikede. ABD, BOP adlandırılan Orta Doğu ve Orta Asya’da, "Ilımlı İslam" yoluyla egemenlik kurma projesi artık yürürlükte. Bu projede Türkiye’ye baş rolün verildiği gizlenmiyor. AKP’nin son seçimlerle devletin bütün üs makamlarını ele geçirmiş olmasının sonuçları ne olacak? a) Güney Doğu’daki ayaklanmalar, Kuzey Irak hükümetinin, ABD’nin de desteği ile bölücü bir işgal niteliği alacak. b) ABD, Irak’tan çekeceği askeri güçlerini, Türkiye üzerinden çekmek konusunda Başbakanın onayını aldı. Yakın gelecekte binlerce Amerikan askerini Akdeniz limanlarımızda görmemiz çok büyük bir olasılık. c) ABD’nin planında, İran’a hava saldırıları var. Bu saldırıların büyük bir kısmı başta İncirlik olmak üzere Türkiye’deki üslerden yapılacak. Bu taktirde Türkiye kendini bir sıcak savaşın içinde bulacak. d) İrticanın güçleneceği, eğitim sistemimize egemen olacağı, yeni bir Anayasa ile Cumhuriyet Devrimi’nin, Atatürk’ün ilkelerinin ortadan kaldırılacağı da açık. Yani Orta Çağ’a dönüş gündemde. Ancak tehlikeyi bütünüyle ele almak, emperyalizmin korkunç hedefleri üzerinde durmak yerine, "Mahalle", "Biz de Malezya olur muyuz?" gibi yapay sorunlarla oyalanmak, olayları bütün boyutları ile görmemek değil mi? Türkiye bir karşı devrim yaşıyor. İrtica devletin üst düzey kademelerinde rahatça konuşlanırken, bağımsızlık, laiklik gibi temel ilkeler ise büyük tehlikede altında. Güney Doğu’da, TÜRKİYE’DE DEVRİM KOŞULLARI ABD destekli terörist ayaklanmalar BATIDAKİLERDEN ÇOK FARKLI Meşrutiyet devrimi gibi, Cumhuriyet devrimi de sonucu, toprak bütünlüğü Batı’daki parlamenter laik demokrasiyi örnek alıyor, aydınlanma, müspet bilim felsefesini konusunda da girişimlerde kabul ediyordu. Ne var ki Batıda devrimin doğduğu koşullarla; yıkılan bir imparatorluğun bulunulması gerekiyor. mirası üzerinde kurulan Türkiye bu hücrelerden birinde çalışıyordu. Yani devrim hareketinin bir sivil bir de asker kolu vardı. 20 Temmuz 1908 sabahı Selanik’te sokağa dökülen büyük kitlelerin başlıca sloganı, "Özgürlük, eşitlik, kardeşlik"ti yani Fransız Devrimi’nin sloganlarını kullanıyorlardı. Kısacası devrim Batıya dönüktü. Eylemcileri, köşe başlarına dikilmiş subaylar koruyordu. Ordu, Sultanın adamlarını etkisiz hale getirmişti. Türkiye’deki çeşitli tarikatlar, son yıllarda fazlasıyla cesaretlendi. Cumhuriyeti’nin koşulları arasında çok büyük farklar vardı: Batıda, Aydınlanma Devrimi, sanayi devriminin yarattığı koşullarda gelişti. Buharın, elektriğin keşfi sadece bilimin, pozitivizmin üstünlüğünü sağlamakla kalmadı. Aynı zamanda el tezgahlarından makine üretimine geçildi. Teknikten anlayan bir işçi sınıfına ihtiyacı olan sanayici zorunlu ve bedava eğitim sistemini getirdi. Sömürgecilik bu dönemde gelişti. Sömürgelerden gelen gelirler Avrupa ülkelerine yüksek bir yaşam düzeyi sağladı. Feodal yapıya dayanan, mutlak idareyi yıkan, dini kurumların devlet üzerindeki etkisini kaldıran idareci sınıflar demokratik düzenler kurdular. Güçlü oldukları için gelişen, refahtan payını alan işçi sınıfının muhalefetinden korkmadılar. O kadar ki, örneğin İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra İtalya’da ve Fransa’da, Komünist Partileri oyla iktidara gelebilecek kadar güçlenebildiler. Ancak, küreselleşme oralarda da demokrasiye ağır darbeler indirdi. Sağ, sol bütün partiler güçlenen tekelci sermayenin etkilerinden kurtulamıyor. Demokrasi yozlaşıyor, ırkçılık güçleniyor. Türkiye’de ise devrim, yıkılan bir imparatorluğun arkasında bıraktığı gelişmemiş bir ülkede gerçekleşiyordu. Karşı devrim ve ordu DEVRİM KARŞI DEVRİM ÇATIŞMASI TARİHİ BİR OLAY Cumhuriyet devrimi, meşrutiyet devrimi’nin devamıydı. Hedef, Sultanın mutlak idaresini yıkıp, batı tipi bir parlamenter düzen kurmaktı. Şer’i hukukun yerine bir medeni hukuk sistemi getirmek, dinin devlet üzerindeki etkilerini kısıtlamaktı amaç. Felsefi açıdan August Compt’un "pozitivist" felsefesine, yani müspet bilim görüşüne dayanılıyordu. Bu devrimin öncülüğünü yapan İTTİHAT VE TERAKKİ partisinin bir merkezi Paris’te bir merkezi de Selanik’te idi. Partinin bütün Makedonya’da özellikle Selanik’te gizli ordu hücreleri vardı. Mustafa Kemal