Katalog

18 ‘Geçmişiyle uyumlu gelecek planlamasını’ yaptı... C S TRATEJİ Papadopulos’un hedefi Enosis Prof. Dr. Ata ATUN KKTC Yakın Doğu Üniversitesi [email protected] P apadopulos’un hedef ve taktiklerini belirlemeden önce Papadopulos kimdir, hangi ortamda yetişti ve kafa yapısı nasıl oluştu onu bilmek gerekiyor. Sonra ne yapacağını, ne düşündüğünü, hangi taktikleri uygulayacağını, nerede geri adım atıp nerede keçi gibi inatlaşacağını kestirmek daha kolay olur. Tam ismi ile Tassos Nikolaou Papadopulos, 7 Ocak 1934 Lefkoşa doğumlu. 1951 yılında Üniversite eğitimi için İngiltere’ye gitti ve orada hukuk eğitimi gördü. 1955 yılında mezuniyetinden hemen sonra İngiltere’den adaya döndü ve EOKA’nın gençlik örgütü PEKA’ya girdi. PEKA içinde aktif görevler alıp hızla yükseldi ve önemli faaliyetlerde bulundu. Bu tarihlerde İngilizlere ve Türklere karşı gerçekleştirilen terör eylemlerinde yakalanan EOKA’cıların savunmalarını da bizzat yaptı ve bu gayretleri sonucunda da ileriki yıllarda EOKA’nın önemli liderlerinden biri oldu. 1959 yılındaki Londra ve Zürih anlaşmaları müzakerelerinde Başpiskopos Makarios, sorumluluk üstlenmekten kaçınmayan, zeki ve cesur bir genç olan Papadopulos’u da ekibi içine aldı. 1959’daki Londra Konferansı’ndaki Anayasa Komisyonu’nda mutabakata varılan "1960 Kıbrıs Anayasası"na red oyu veren iki Rum üyeden biridir. Kıbrıs Rum Kesimi lideri Tassos Papadopulos’un önümüzdeki dönemde nasıl bir tavır takınacağını anlamak için geçmişine ve hedeflerine bakmak gerekiyor. Papadopulos, Kıbrıs tarihinde Enosis’i amaç edinen ve Türkleri yok etmeyi amaçlayan Akritas Planı’nın uygulayıcılarından birisi. TÜRK ASKERİ’NE KARŞI Görüşmelerin sonunda Londra’ya, Adnan Menderes ve Konstantinos Karamanlis'in Zürih'te imzaladıkları anlaşmaya imzasını atması için çağrılan Makarios yola çıkmadan önce heyetini toplamış ve "ne yapayım?" diye görüşlerini almak istemiştir. 35 kişiden oluşan Rum heyetinin 27’si "ne istiyorsan onu yap" derken başını Papadopulos’un çektiği diğer sekizi kendisine karşı çıkmış ve imzalanacak Anayasanın Kıbrıslı Türklere eşit siyasi hak, egemenlik ve Türkiye’ye Garantörlük ile askerinin adaya ayak basmasına hak tanıdığı için "sakın imzalama" demişlerdir. Londra ve Zürih Anlaşmalarının imzalanmasından sonra, İngiliz Valisi Sir Hugh Foot, Dr. Fazıl Küçük ve Makarios’dan, kurulacak geçici yönetimde görev verecekleri bakanların listeleri istediğinde Makarios İçişleri Bakanlığı’na Tassos Papadopulos’u, Çalışma Bakanlığı’na da Yorgacis’i önermiştir. Vali Foot, ismi terör örgütü EOKA ile özdeşleşen Papadopulos’un böyle bir göreve getirilmesine itiraz etmiş, bunu 3 Nisan 1959 tarihli ve 575 no’lu telgrafı ile İngiltere’ye de rapor etmiştir. Foot telgrafında Makarios’un kararının "aptalca" olduğunu söylemekte, bu atamaların "faşist bir diktatörlüğe neden olacağı"nı belirtmektedir. Makarios bu görevin geçici olduğunu belirterek atamayı yapmakta ısrar etmiş ve 13 Aralık 1959 seçimlerinden sonra kurulan Ortaklık Cumhuriyeti hükümetinde Papadopulos’u bu kez Çalışma Bakanlığı’na getirmiştir. Papadopulos 195970 yılları arasında Makarios hükümetlerinde çeşitli bakanlık görevleri üstlendi. İçişleri Bakanlığı (195960), Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (Diğer görevi ile birlikte 196070), Maliye Bakanlığı (196061), Tarım Bakanlığı ( 196769) yaptı. Bu yıllar Kıbrıs Türk halkının, Kıbrıs Rumları tarafından her türlü insanlık dışı muameleye maruz bırakıldığı yıllardır ve Papadopulos tüm bu uygulamaların sorumlularından biri olmuştur. Papadopulos, Türklere satılmasını yasakladığı bir liste çıkarmış ve bu listenin içine Türklere duyduğu nefretten dolayı "Çocuk Sütü"nü dahi koymuştur. O dönemde Makarios'a körü körüne itaati nedeniyle de adı "Başpiskoposun Demir Yumruğu"na çıktı. 1960 Ortaklık Cumhuriyetinin kurulmasından sonra, Kıbrıs Rumları ve Yunanistan Enosis emellerinden vazgeçmemişler, bu kez de Enosis’in önündeki tek engel olduğuna inandıkları Kıbrıs Türklerini yok etme planları içerisine girmişlerdir. Papadapulos PAPADOPULOS GERÇEĞİ 1 Nisan 1962’de EOKA’nın kuruluş yıldönümü töreninde yaptığı konuşmada Papadopulos şu ifadeleri kullanarak "Yabancı siyasi menfaatler tarafından dikte ettirilen ve Zürih’te yazılan bu anlaşmalar bir durak teşkil edebilir. Fakat ne tarihi, ne mantıki, ne de fiili bakımdan bütün Elen dünyasının malı olan Kıbrıs için bir ölçü olamazlar. Uygun şartlar oluşur ve vatan bizi göreve çağırırsa, aynı insanlar yeni bir mücadeleyi desteklemek için hazır olacaklardır. Halen kırmış olduğumuz zincirleri alıp, yeni silahlar yapacak, bu silahlarla Kıbrıs’ı Yunanistan’dan ayıran uçurumun üstüne köprü kuracağız" asıl niyetini ve