Katalog

6 Saddam’ı Iraklıları acımasızca öldüren bir diktatör olarak suçluyordu. Ancak bugün Irak’ta tam anlamıyla etnik ve mezhepsel temizlik yaşanıyor. Saddam yönetiminin otuz beş yıllık iktidarı boyunca öldürülen Iraklıların sayısının, Saddam rejiminin devrilmesi sonrasındaki dört yıllık sürede öldürülen Iraklıların sayısından kat be kat az olduğu gerçeği de ortadadır. Yakınlarını yitirmiş Iraklı kadın... C S TRATEJİ değiştiği belirgin bir biçimde ortaya çıktı. Artık İran nüfuzunun Arap dünyasına yayılmasını önleyen Irak engeli yoktur. Bu durum karşısında, başta Körfez Ülkeleri olmak üzere diğer Arap ülkeleri de Iraklı Sünnileri, İran destekli Iraklı Şiilere karşı destekliyorlar. Böylece, işgalci ABD’nin kontrol edemediği Irak, İran ile Arap ülkelerinin çatışma sahasına dönüştü. Irak’ta uğradığı büyük başarısızlıktan kurtulmak için her yolu deneyen ABD ise bölgedeki çıkarlarını korumak için "İran destekli ŞiiArap ülkeleri destekli Sünni" formülünü kullanmaya çalışıyor. Bu durum, sadece ABD’ninkileri değil hem İran’ın hem Arap ülkelerinin hem de diğer bölge ülkelerinin çıkarlarını tehdit eden bir kaotik durum oluşturacaktır. Nitekim 1980 yılında patlak veren İranIrak savaşı ABD dâhil(!) tüm bölge ülkelerini etkiledi. Dolayısıyla ABD ve bölge ülkelerinin çıkarlarının korunması, Irak’ta gruplar arasında bir ulusal uzlaşının yapılması ve ülkenin istikrara kavuşturulması yoluyla sağlanacaktır. Çıkar çatışmasına dönüştürülen Irak’taki gelişmelerin önüne sağlıklı bir şekilde geçilmezse, bölgeye yayılacak ve uzun yıllar sürecek etnik, mezhep ve ırklar arası bir "intikam savaşı" patlak verecektir. ÇIKAR ÇATIŞMASI VE IRAK Irak’ın İran ile olan yaklaşık bin yüz kilometrelik sınırı, Arap dünyasının İran ile olan doğu sınırını oluşturuyor. Laik Sünni olan devrik Saddam yönetimi, Batılı ülkelerin büyük yardımıyla İran’ın bölgeye yayılma stratejisinin önündeki en sağlam engeli oluşturmuştu. Böylece, 1979 yılında İran’daki iktidarı ele geçirerek İran İslam Devrimi’nin bölge ülkelerine ihraç edilmesi konusunda açık girişimlerde bulunan İran İslam Devrim yönetimine karşı tedirginlik duyan başta Körfez Ülkeleri ile diğer Arap Devletleri, Saddam rejimini İran yönetimine karşı destekledi. Dolayısıyla, Saddam yönetiminin Oluşan kaos, Saddam dönemindeki cinayetleri gölgede bırakıyor. Kaosun sorumlularının çözüme ilişkin geçerli bir fikri ise bulunmuyor. devrilmesi, Irak merkezli bölge dengesinin bozulmasına yol açtı. Ağustos 1990’da Irak’ın Kuveyt’i işgal etmesiyle bölgede ortaya çıkan sorunun çözümlenmesi için başta ABD olmak üzere gerek Batı gerekse Arap ülkeleri Saddam yönetimine odaklandı ve bölgede on dört yıl devam eden yeni bir süreç başlatıldı. Bu sürecin dışında kalan İran, başarılı ve dirayetli bir iç ve dış siyaset uygulayarak bölgede nüfuzunu arttırdı. Buna Şii faktörü de eklenince, Saddam sonrasında Irak merkezli bölge dengesinin İran lehine Saddam sonrası Irak ne halde? BBC Derlemesi rak'ta işgalin üzerinden üç yıl geçti. Ancak ülkede ne yeniden yapılanma çalışmaları, ne de güvenlik vaat edilen düzeylere erişmiş durumda. 27 milyon Iraklının günlük yaşamlarına dair bazı temel veriler şöyle: I YENİDEN YAPILANMA Savaş, ambargo ve yağmalamalar Irak'ın alt yapısını enkaza dönüştürdü. Saddam Hüseyin'in 2003 yılında devrilmesinden sonra, yeniden yapılanmanın maliyetinin 55 milyar dolar olacağı belirtilmişti. ABD 18,4 milyar dolar; diğer uluslararası bağışçılar da 13,6 milyon dolar yardım yapma taahhüdünde bulunmuşlardı. Ancak aradan geçen süre zarfında güvenlik durumu yeniden yapılanma önündeki en büyük güçlüğü oluşturuyor. Birçok bölgede yeniden yapılanma çalışmaları durmuş durumda. Elektrik ve su kaynakları hakkında yaşanan sorunlar birçok kişi için günlük yaşamın bir parçası haline geldi. Yapılan bir araştırmaya göre, ülkedeki hane halkının sadece yarısından biraz fazlasının içme suyuna düzenli erişim olanağı var. Iraklı yetkililer, fonların yetersiz olmasından şikayetçi. Şimdiye dek vaat edilen kaynakların sadece beşte biri yani 5,5 milyar dolar harcandı. Ayrıca, yeniden inşa çalışmaları için kullanılması beklenen kaynakların bir bölümü güvenlik konularına kaydırıldı. ABD fonlarında bu kaymanın ne oranda olduğuna dair tahminler, yüzde 10 ile 50 arasında değişiyor. GÜVENLİK