Katalog

Zeytinyağında umut ışığı Yusuf ÖZKAN ZMİRPetrolün ardından yaklaşık 1.5 milyar dolarla en fazla dövizi bitkisel yağların ithalatı için harcayan Türkiye'nin elindeki doğal zenginliklerden daha fazla yararlanması gerektiği vurgulanıyor. Ülkemizin gerekli önlemlerin alınması ve desteklerin sağlanması durumunda sadece zeytinyağı ihracatından yılda 2 milyar doları aşan kazanç sağlayabileceği belirtiliyor. Zeytin ve zeytinyağı son yılların yıldızı parlayan ürünlerin başında geliyor. Tarım sektöründe yaşanan ciddi sıkıntılara karşın, bir çok kişi ve kuruluş yeni zeytin alanları yaratıyor, ürünleri farklı sunumlarla yerli ve yabancı tüketicilerin beğenisine sunuyor. Birkaç yıl öncesine dek 90 milyonlara ulaşan zeytin ağacı varlığımıza, sadece son 2 yılda 18 milyon yeni fidan eklendiği belirtiliyor. Sektörün içinde yer alanların buluştuğu ortak görüş, zeytinliklerin gençleştirilmesi, iç tüketimin artırılması ve siyasal iktidarların gerekli tarımsal desteği sağlaması. "Cumhuriyet Tarım Hayvancılık" ekimizin 11 Ekim 2005 tarihli sayısında, Türkiye'nin doğal zenginliği zeytinyağında, yeni sezon beklentilerini ve yaşanan sıkıntıları aktarmıştık. Sezonun kapanmasının üzerinden yaklaşık üç ay geçti ve "yok yılı" olmasına karşın beklentilerin üzerinde rakamlar elde edildi. Yok yılları ortalaması 71 bin ton olmasına BURSA (A.A) Uludağ ve bu sezon 90 bin tonluk beklentiye Üniversitesi (UÜ) Ziraat Fakültesi karşın, 107 bin ton rekolte elde edildi. Tarla Bitkileri Bölümü'nde yaklaşık Dünyanın en büyük üreticisi İspanya'da 19 yıllık bir çalışmanın ardından yaşanan kuraklığa da bağlı olarak ıslah edilen ve ''Gülhan'' adıyla zeytinyağı fiyatları yüzde 45'lere tescillenen fiğ çeşidi, Türk ulaşan oranda yükselmeye başladı. çiftçisinin hizmetine sunuldu. Türkiye'nin elinin altındaki bu Prof. Dr. Sadık Çakmakçı ile zenginliği daha iyi değerlendirmesi birlikte yaptıkları çalışmalar için, sektörden gelen yoğun istemler sonucu, Türk çiftçisine yeni bir yem doğrultusunda TBMM'de zeytin ve bitkisi türü kazandıran UÜ Tarla zeytinyağı ile diğer bitkisel yağları Bitkileri Bölümü öğretim üyesi araştırma komisyonu oluşturuldu. 14 Prof. Dr. Esvet Açıkgöz, Şubat'ta kurulan komisyonun ve üretim literatürdeki adı ''Vicia sativa L.'' bölgelerini yerinde gezerek incelemeler olan fiğin, Anadolu'nun doğal bir yapan komisyonun başkanı Necdet bitkisi olduğunu söyledi. Budak, ülkenin bitkisel yağlara her yıl Yabani formlarına Türkiye'nin 1.5 milyar dolar ödediğini anımsatarak, hemen her bölgesinde rastlanabilen sadece zeytinyağı satışından 2 milyar fiğin kültür çeşitlerinin yeşil ve dolarlık gelir elde edilebileceğine kuru ot üretimi için yetiştirildiğini dikkat çekti. Komisyon verilerine göre, anlatan Açıkgöz, tohumlarından ülkemiz zeytinyağı üretiminde yüzde hayvan yemi olarak yararlanılan 6'lık payla dünyada dördüncü sırada yer bitkinin, geçmişteki kıtlık alıyor. 20042005 sezonunda 93 bin yıllarında, ıslatılarak veya tuz 443 ton zeytinyağı ihraç edildi. ilavesiyle çorba yapımında kullanıldığını kaydetti. Açıkgöz, Üretici primden yakınıyor Türkiye'de en fazla yetiştirilen yem Üretimin yüzleri güldürdüğü bir bitkilerinden biri olan fiğ dönemde hükümetin zeytinyağı İ Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) Meclis Üyesi Necati Özduran, prim sisteminin arazi yerine ağaç sayısına göre uygulanmasını istiyor. destekleme primlerini düşürmesi tepki çekiyor. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından 14 Şubat 2006 tarihinde açıklanan 5 ürüne yönelik 2005 destekleme primleri arasında zeytinyağı yoktu. Sonradan anlaşıldı ki zeytinyağının litresine önceki sezon 25 kuruş olarak ödenen destekleme primi, 10 kuruşa indirilmişti. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Erdoğan Oktay, ülkemizde zeytinyağına verilen prim desteği konusunda AB'yle arasında yaklaşık 18 kat fark olduğuna dikkat çekerek, AB'nin üreticisine kilogram başına 1.2 avroluk destek verdiğini anımsattı. Oktay, "Biz de burada 10 kuruş destek veriyoruz. Arada 18 kat fark var. AB, Türkiye'den gelen zeytinyağının tonuna 750 dolar fon uyguluyor. Ama Tunus'a bu vergiyi dayatmıyor. Brüksel'e göndeceğimiz heyetlerin bu durumu anlatması gerekiyor" dedi. Oktay, Türkiye'de üreticinin mazotun litresini 2 YTL 20 kuruştan almasına karşın hemen yanıbaşındaki Yunanistan'daki üreticinin aynı miktarı yaklaşık 1 YTL'ye edinebildiğine dikkat çekerek, hükümeti gerekli adımları atmaya Çiftçilere yeni yem bitkisi: ‘Gülhan’ çağırdı.Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) Meclis Üyesi Necati Özduran da, prim sisteminin arazi yerine ağaç sayısına göre uygulanmasını istedi. Özduran, "Çiçekyafında yüzde 30'un üzerinde fonlar alınıyor. Zeytinyağı üreticisine verilecek 10 kuruşun yarısı ise yolda eriyor. Bitkisel yağdan alınan fonlar, zeytinyağı üreticisini destekleme de kullanılmalıdır" dedi. Ülkemizde ciddi oranda karışım yağ sıkıntısını yaşandığını, bu kapsamda marketlerin denetlenmesi gerektiğini savunan Özduran, kontinü tesislerinde de atıl kapasite sorunu yaşandığını savundu. Sevindiren gelir İspanya’da geçen yıl yaşanan kuraklığın, Türk zeytinyağı sektörüne olumlu yansıdığı ve ihracat fiyatlarını yükselttiği vurgulandı. Ege İhracatçı Birlikleri’nden edinilen bilgiye göre "var yılı" olarak kabul edilen 2004/2005 sezonunda yaklaşık 29.5 bin tonluk zeytinyağı ihracatı karşılığı 83.8 milyon dolarlık gelir elde edildi. "Yok yılı" olarak nitelenen bu sezon ise sadece 21 bin tonluk ihracata karşın gelir 92.6 milyon doları buldu. Geçen sezon 2 bin Avro düzeylerinde olan dökme zeytinyağının tonunun, İspanya’da yaşanan kuraklık ve tüketimde yaşanan artışa bağlı olarak bu dönem 4 bin 50 Avro düzeylerine ulaştığını belirten Tariş Zeytin ve Zeytinyağı Birliği Başkanı Cahit Çetin, yaz aylarına dek bir miktar daha artış beklediklerini söyledi. Dünyada ve Türkiye’de son 34 yıldır tüketimde olumlu gelişmeler yaşandığını belirten Çetin, "Fiyatların 4 bin 300, 4 bin 400 Avro düzeyine çıkması beklenebilir" dedi. üzerindeki ıslah çalışmalarına, Çakmakçı ile birlikte 1987 yılında başladıklarını, çok geniş materyalle yıllarca süren çalışmalarda, Isparta kökenli bir köy popülasyonundan seçilen bitkilerin, çok iyi geliştiklerinin belirlendiğini vurguladı. ''281 kod'' numarası verilen bu ıslah materyali üzerindeki tarla çalışmalarının Bursa ve Antalya'da sürdürüldüğünü ifade eden Açıkgöz, şöyle dedi: ''Tüm tarla denemelerinde üstünlüğü belirlenen bu materyal, tescil edilmek üzere Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'na gönderildi. Tescil denemeleri boyunca bitkilerin morfolojik özellikleri yanında ot verimi, biyolojik verim ve tane verimleri de incelendi. Islah edilen materyalin tohum verimi, Antalya'da dekar başına 450 kilogram gibi çok yüksek bir rakama ulaştı. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Ankara Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezi Müdürlüğü'nce 'Gülhan 2005' ismiyle tescil edilmiştir.'' 6