Katalog

Ahmet ve Gülten Kaya... Hayata aynıpencereden bakmıg, biri garktlanyla harekete geçmiş, diğeri de onu destekleyerek hareketegeçüğini düşünmü$tu... Hem kardeş hem anneyîm BERAT GÜNÇIKAN irkadm: GültenKaya... "Dışarda" ölen adamın eşi, "içerde" ölüme duranlann kızkardeşi. Hangi ağn daha ağır, hangisi elle tutulabilecek kadar carunıyakıyorbilemiyor,hoşbilmek de istemiyor, çünkü yaşadıklan "her ölüm genç ölümdür"den daha öte. Görüntülerbirbirinin üzerinebiniyor, eşi Ahmet Kaya ilcüniversite öğrencilerininarasınakanşıp açhk grevi yaptıklan üç gün, bugün Uşak Cezaevi'nde ölüm orucunun 59. günündeki Sevgi Erdoğan'la 1982'deMetris'teyinebir açlık grevinde voltaya duruşlan, ölümün açlığı ycndiği o günlerde Aysel Zehir'in beş yaşına dönüp soket çoraplannı göstcrişi, "Anne neden bize insan haklan dersi veriyorlar" diye soran kızı Melis, hcr şeyin sorumlusu 1982 Anayasası veuygulayıcılan... Kaya ile o hep kaçtığımız ama bu 779 bin kilometrekareninnercdeysehersantimetrekaresinde yakalandığımız, birşiddct olarak "ölüm"ü, 59. günü ve "çocuklar"ı konuştuk: Ahmet Kaya'yı yitireli kaç gün oldu? Dört gün sonra bir ay olacak. (Röportaj ın yapıldığıtarih, 11 Aralık) Eşinizin ölümünün kırkı, eğer durdurulmazsa genç ölüm haberleriyleçakışacak, nasıl bir kıstırılmışlık bu? Her biri yoğun olan acılann hepsini bir aradayaşıyorum. Eşiminacısıbu kadar yoğunken, cezaevlerinde, ondan çok daha genç yaştaki çocuklann ölüme yaklaşmış olmalan içimi burkuyor. Bu tür acılann tarifi yok, onlardan biri gibiyim, birinin kız kardeşi, diğerinin annesi... inanın ki onlar kadar acı duyuyorum, çünkü o duyguyubiliyorum. Açlık duygusunu mu? B Yıllar evvel, 1986 ya da 1987'de, Anka gönüllü olarak kullanırdık. Hâlâ bunun bir ra'da üniversite öğrencileri akademik talep insanın gerçekten deneyebileceği son yönleri için açlık grevi yapmışlardı. Biz bir kon tem olduğunu düşünüyorum, çünkü bu inaser için Ankara'daydık, eyleme üç gün katıl nılmazccsaretgerektiriyor. Farklı şey ler yamış, sembolik olarak destek vermiştik. Ül pılamaz mıydı? Eminim ki bu son yöntcmi kede değişen hiçbir şey yok ve süreç çok ya denemedcn önce, diğer bütün yöntemleri devaş, çok hantal işliyor, zaman zaman önü tı nemişler ve tüketmişlerdir. kanıyor. Katılaşma, hissediyorum, birtürlü Ama birçoğu için bu denemeden geri çözülemiyorum... dönüşyok... Bu, kcndinizi ifade etmeye dair bir katıBelki şu söylenebilir, açlık grevi yapan, laşma mı? ölüm orucuna yatan bu insanlar aslında bir Elbette, çünkü çok çözümsüz bir durum, evrimden geçtiler ve ortaya yeni, güçlü bir bunu kiminle paylaşsanız, ne tarafa dönse insan türü çıktı. Yıllar cvvel, genç kızlığımniz, sürecin bir ucundan yakada bazı direnış kitaplan, örnelayamıyorsunuz, ya da süreci Eğer çözümlenmezse ğin Vietnam'ı anlatan "Direndeğiştirmek için çok fazla hame Savaşı"nı okumuştum ve rekete geçcmiyorsunuz. Eşim Ahmet Kaya'nın bana kurgu gibi gelmişti, bir yaşasaydı şarkılanyla harekeinsan bunlan yaşayamaz, kalte geçerdi, ben onu destekle ölümünün kırkı, genç dıramaz diye düşünmüştüm yerek kendimi harekete geç ölüm haberlerlne ve bunun gerçekleşmiş oldumiş sayardım, ama şimdi ne ğuna asla inanmamıştım. yapılabilir, açıkçası kcndi adı kanşacak, 12 Eylül Ama sonra Türkiye'de bu okumaneyapabileceğimeilişkin duklanmı aşan o kadar çok örsonrasımn llk açlık kafamı toparlayamıyorum... nekleryaşandı ve ben bunlara okadarçoktanıklıkettimki... Açlık grevleri, ölüm oruç grevlerine katılan Bu yüzden diyorum, bu yeni ları ve birbiri ardına kapabir insan türü, inanan ve inannan mezarlar... Gülten Kaya, "O cıyla bilincini iç içc geçiren, Açlık grevleri benim kişisel bilınçle bezenmiş bir inancı tarihimde de var, Metris Ceza şartlan birlikte taşıyan bir insan türü... evi 'nde, 1982 'de en uzunu bir yaşadık ve bu silahı ay süren açlık grevlerine katılAçlık grevlerinden belledım. O duygunun ne olduğunu gönüllü kullandık" ğinizde hangi fotoğraflar çok iyi bilenlerdenim. Şimdi kaldı? "örgüt liderleri istiyor, kadro dlyor. Kaya, iki Açken, korkunç açken dışalar öne sürülüyor" diyorlar, nda hayatın devam ettiğini, indoğru değil, bu konuda hiç ay süren ölüm sanların istedikleri anda istekimse, hiç kimseye görev ver onıçlanm cinayet dikleri şeyi yiyemeselerdekamezdi, çünkü o şartlan hep nnlannın doyduğunu, sıcak birlikte yaşardık ve bu silahı olarak tanımlıyor... çaylar içtiklerini, akşamlan televizyon haberlerinde sizi izlediklerini V ( muhtemelen sizi izlerken bir şeyler atıştır dıklarını biliyorsunuz. Insani boyutta baka cak olursanız bunlar inanılmaz duygular, vc eğerbilincinizi kaybetmemişseniz, bitmet bilmeyen ve sürekli artan bir açlık duygusı yaşıyorsunuz, bu kanıksanmıyor, çünkü beslenmc insanı insan yapan en temel ihtiyaçlardanbiri... Açlık grevleri ve yemek tarifleri... Evct, enerjinize paralel sabahlara kadaı yemek tarifleri verirsiniz. Belki insan beynininbubölümüçokiyiçalışıyorveüretiyorsunuz, gündelik hayatta aklınıza gelmeyen konularda yaratıcı oluyorsunuz. Hiç unutmuyorum, hani yumurtayı beyaz peynir, maydanozla çırpıp bayat ekmekle kızartırsınız ya, yatağa girdiğimde onu yapardım hayalimdc, o kadar çok kızartırdım ki, çuval dolusu olurdu, tıpkı koyun saymak gibi bir şeydi ve sonra ne ile yiyeceğimi şaşınrdım, salamla mı.sosislemi? Sonra... Biryemeğin yenişbiçimini detaylandınyorsunuz, birkitap okurken, televizyon seyredcrken o güne kadar dikkat etmediğiniz bir şey le karşılaşıyorsunuz, ne kadar çok ahşveriş ve yemek anlatılıyorvegöstcriliyormuşmeğer... Ölüme tanık oldunuz mu? 1984'te açlık grevinde ölen Fatih öktülmüş ile aynı sorgu odasında kaldım, yani Fatih'in benim hayatımda ayn bir önemi vardır. Bizim yaptığımız açlık grevinden sonra kademeli olarak ölüm orucunageçilmişti, ben onlanniçindeyeralmamıştım.amabenimle aynı koğuşta kalan, ve benden çok daha genç olan Aysel (Zehir) beşaltı yaşın bilincine dönmüştü. Bu görüntüler hiç aklımdan çıkmıyor, Aysel soket çoraplarla havalandırmaya çıkardı ve çoraplannı gösterirdi bize...