Katalog

10 CUMHURlYETDE St Petersburg Bale Tîyatrosu bu kez Red Gieselle ile îstanbul'daydı. New York Times tarafından dünyanın en iyi koreografi ilan edilen Boris Eifman acılara çözüm olarak deliliği seçen bir bale kişiliği ile gerçek bir balerinin paralel öyküsünü sundu bizlere. Kızıl Giselle, balerin Olga Spessivtseva ile Giselie'in yaşamlan arasındaki benzerlikten doğan bir yapıt. Olgayada Kızıl Giselle Çeka Komiseri dc var. Scyirci lere selam veren Olga'ya doğru "sahne"den yaklaşan görkemliÇekist'etehditkarbirtonlatınlaınayabaşlat. PetersburgBaleTiyatrosu.buyılyanmüzikc>lıkcdiyor. kiGeııçPaınukbanketkinliklerinMüzik coşkulu ve neşeli birtempoya geçerdc Olga Spessıvtseva'nın Bolşevik kenbalerinlerkorosutoprakrengininbaskın devrimi öncesi Rusya'sında şanolduğugösterişsizgiysilerlefırlıyorlarsahneşöhretlebaşlayanveNewYork'tabirakılhasye. Başlarındagemici usuliibağlanmışeşarptanesinde sona crcn kariyerini vcaşklarını oylardan da belli ki çımacı, inşaat işçisi gibi sade nadı. Iki yrl önce Pamukbank'm sponsorluvatanda.şonlar. KollannıpompalayarakayakğundaDonKişot bale tiyatrosunusunan Boris Eifman Türkiye'ye bu kez Red Ciiscllc Bir larını yerc güm güm vurarak neşeyle ve zaferingururuylasahneyünleliyorlarkızlıerkekBalcrinin Öykiisü ile yeniden gelmekten çok li."Halkkalabalıklan",devrimineoşkusıına memnun görünüyordu. kaptırmışlar. Kâh tüm sahneye yayılıyorlar, Pcki kimdi Ncw YorkTimes tarafındandiinkâh kendi içlerine kapanıp, "hedef küçültüyanın en iyi koreografi ilan edilmesine vesile • • , olan bu ilhanı perisi balcrin? "En iyi Gisel yorlar". Biryandanda"ha!"diyc bağınyorlar. Bolşevik devrimi Olga'nın da hayatını dc' • le'di" diyc yanıt veriyor korcograf tndan bale' ğiştiriyor. Aristokratlar için sahne ye çıkarken rininc,empresaryosunakadar. köylüler için dans etmeye başlıyor. Başta OlGiselle adlı köylü kızı Prcnsc aşık olur, ga'yı küçümsüyorlar. Kendi folk danslarını onunla evlenıne hayallcri kurar. Ama Prcns tercih ediyorlar. Ama Olga onları da büyülüonuaslındaciddiyealnıaz. Giselle'esoylugeyor. Olgaycni hayatına uyum sağlarken sevgilinadayınınnişanlannıilanelmesineengelollisi Çekist komiser de sahnenin bir ucunda mak için parmağını kımıldatmaz. Düşleri kıoturduğu taht gibi bir koltuktan herkesi gözerılan Gisellc dclirir. timi altında (utuyor. Olga komiserle birlikte Olga'nın aynı sahneyi giderek daha iyi oyyajjamay a baş 1 yor. 1 nadığını s'öylüyorbalcrinler. Aşki rcddedilen K.GB Komiseri rolünü oynayan Albert Ga(îiselle ile Olga'nın kaderinin benzerliği bir litehanin, Olga'nın delirmesinde bu adamla efsane gibi sorgusuz öylece kabul ediliyor. Red Giselle'ioynayan balcrin VcraArbouzo arasındaki ilis,kinin önemli birkatkısıolduğu va, Olga'nın o sahneyi oynarken gerçekten ak kanısında. Komiser, Olga'ya iktidann nimetlını yitirdiğine inanıyor. Boris Eifman, Gisel lerini tattırıyor. Olga, kıpkırmızı bir elbiseyle Leningrad'ın gece hayatına dalıyor onunla. le'ien iyi oynayan balerinle Giselie'in kaderTutkulubiraşksergiliyorlarsahnede. Amabu lerinin nasıl çakıştığını gösteriyor. Sergey'le olan aşk gibi romantik, tekdüze bir Olga'nın RusAşkları ' ilişki degil. Sevgi ve nefretin, terk etme ile birlikte olma arzusunun eşit yoğunlukta yaşandı:; Olga Spessivtseva biraz garip bir çocuk olağı, yıpratıcı, mahvedici bir ilişki. Koreografi rak biliniyordu. Yalnızl ığı, tek başına kalmayı seviyordu. Genç kızlığa geçtikten sonra in "duygularına rağmcn crotizmi" büyük bir ustalıkla veriyor. Albcrt'egöreOlga'yı baştan sanlardan kaçmaktan vazgeçti. Artıkereklere çıkaran iktidar. Günümüzdeyalnızca Ingiliz olan düşkünlüğü ile tanınıyordu. tlk aşkı bale kraliyetailesiningardrobundabulunannesli öğretmeni Sergcy Lifaroldu. Öğretmeni onun tükenmispahabiçilmezkürklcrgiyiyorOlga. iç dünyasında kopan fırtınaları örten gizemli Mercedes arabalarla geziyor. Ama yakışıklı güzelliğine vurulmuijtu. Balede, bu ilk aşkın Albert, Olga'y' oynadığı karaktere bağlayan objesiişindctitiz,romantik, fakatgüçsüzbir kişi olarak veriliyor. Olga için birinci derece temel nedenin dünya nimetleri olmadığını söylüyor. "Olgabenimleyaşayarakiktidarın den önemli olan bir dünyayı simgeliyor bale gücünüöğreniyor. Güçlüerkekleolmakistiöğretmeni. yor. Güçl ü erkek ise ona mührünü vurmadan Olga'nın bale kariyeri bir meteor hızıyla edemezdi. Ancak Olga'nın çok güçlü dııyguyükseliyor. OzamankiadıMarinskiolanKiları vardı. tkigüçlükişilikçokzorlayıcıbirbirovTiyatrosu hergcce hayranlarıyladoluptalCijimdi.Olgaaklınıkoruyamadı." şıyor. Kadınlarda altın işlemeli, bal rengi tül, erkeklerde tatlı kah ve kadife üst ve lame taytOlga bir ikilemiçinde. Bale okulunave Serlar kentin üst dü/.cy seyircilerini simgeliyor. gey'egeridönüyor. KomiscrdepcjindcngeHayranları arasındasonradan KGBadını alan liyor. Upuzun boyıı geniş omıızlan vemaço AYGİIL ÖZKARAGÖZ vücııtdili tehditin ciddiyeti hakkındabir fikir vermekte. Sergey direniyor. Komiser gibi simsiyah dcri pardcsülere bürünmüş K(iB ajanları, ona KGB usulii "tekme tokat" bir dcrs veriyorlar. ()lga asıl ait olduğu diinyaya geri gitmek istiyor. Ama Komiserden de tam kopamıyor. Sankimazoşistbirilişkisi varbu engin giice sahip adamla. Olga yeni hayatı ile alısageldiğinormlararasındasıkışmıskalmıs hissediyor kendini. Komiser Olga'yı ögretmcndcn tckrar tckrar koparıp sürüklerken ayaklarınıyerevuruyor balcrin aciz bir çocugunötkesiyle. Yeni diizeni simgeleyen KGB ajanlan artık dansa hâkim. Ikdidann tam olarak el değiştir diğini anlatıyor koreografi bunoktada. Kiı lerin borusunun öttüğünü yan askcr görüni lü,balerinlerifırıldakgibiçeviriverensim. yah giyinmiij karanhk görünüşlü genç erke İer sert harekctlcrle dans ederek anlatıyorl Bembeyaz tutuların ucundan tutup sahne "sürükledikleri"kelebeknarin]iğindebaleri leryerlerdesürünürken KGB ajanlan üzerl rinde kollarını ve bacaklarını pompalayar dans ediyorler. Sahne iç karartıcı miizigin katkısıylatümdenürkütiicübirhalalıyor. K miserin de katıldıgı dansta herkes üst üste, i üste kesik kesik harcketlerle asker selamı ı, karkenseyirciteröriçindekalıyor. Olga iki erkek arasında seeim yapmak z runda. Bale öğretmenine gcri dönüyor ar Komiserden de uzak duramıyor. Bunalıy» Sonunda sahnenin arkasında birbiri ardın yukarıyadoğrukıvrılıpgözdcnkaybolanti Iüşapkası,eldiveni,pardesüsühepbembcy çiftlcrin ardından valizini alıp tcrk cdiyor Rı ya'yı ve Komiseri. Komisenımutsuzluk içi de kı vranıyor ama Olga'nın gitmcsine eng olmuyor. (,'ünkü onlarınki tutkulu. umuts ve kendi kendini yok edici bir aşk. Komis yerdeacıylaeğilipbükülüyorOlgavaliziyl başıöneeğik,ağırağırmerdivenleritıi"man ken.Sonbirkeztekclininüstündcbaeaklan yandatoplayıphavayadoğru fırlıyor. Balcö retmeninc, halka eziyet eden bu yaslı adaın dcrin ü/.üntüsü elimizdeolmadan bi/.i de sa yor. "Sürgünnyılları Olga elinde valiziyle Paris'e geliyor. P ris'tcki bale okulunda gelecekteki partöru baş balerin ve arkadaşları yeni adımlar deı yorlar. Giysilerikiif'yeşilinintonlarırengiıiı veameliyathanepantolon.tünikleriniandiı yor. Başlarmda daameliyat kepleri. Bu grı gclmekte olan felakctin habercisi, diyc düş nürken,onlannbirbirlerinegösterişyapmal rınadalıyoruz. Olga'yı aralarınaalmayapı niyetli görünmüyorlar. Olga da tutusunu a veriyor. Modern bale kılığında kalıyor. Ye