Katalog

CUMHURİYin DKRC İstanbul'un üçüncü tcpesi, ulemalar scmti, dar sokaklann esran, göçün sakınmasız mekânı, ahşap konakların zanaata kucakaçışı... Süleymaniyc'nin yüzyıllık geçmişinin yolculuğu bu işte. Korunsun, koruyalım ama nasıl, sorulanyla geçen zaman yine Sülcymaniye 'den yana döndü. Şimdi hem evler hem de sokaklar ycni bir yolculuğa çıkacak... YAZI VE FOTOĞRAFLAR: AYSEL BOZAN j Yeniden Süleymaniye # # jflttk rada burada, rcngârcnk buyar mmi mK ^m mış, bınncı katı zemındeı ikinci katı birincı kattan ta^ mı$küçükahş.ap evler vardn büyük cvlere bağlı küçük evler, her tara camlıvekafesliş.ahnis,inlcrsokaklarahiLsü ve csrar dolu, kendine mahsus bır hava veri Bazı yerlerde yollar o kadar dar kı, karşı lık iki evin çıkma katları neredeysc birbırine dt ğer ve bu ınsan kafeslcrinin gölgesinde, gi nün büyük bir kısmını oturduklan ycrden göl y iizüıui azıcık görerek geçiren Türk kadınh nnın ayaklarının tam altından yürünür" 1874 'te yolu Istanbul'adüşen ünlü Italya yazarı F.dmondo De Amicis, Istanbul sokal lannıConstantınopoliadlıkitabındaböylcaı latir... Amicis'ınanlattığı sokaklann izinibı gün sürmck isterseniz, Zeyrck ya da Süleyrru nıye'yeuzanrnakzorundasınız. Birbetony ğınınadöncn Istanbul (lacllcsayılacakkad; azkalmıştırbueşsİ7mimariörnekleri... I Bugünün Süleymaniyesi... Sizi evlerdcns zan rutubetin kcskin kokusu karşılıyor. Bir ZJ manlar ulemanın uturduğu semtte oraya bun yaçöpleratılmış. livlcn,konfeksiyon,plasti oy uncak, vatka atölyelcn mckân ey lcmiş. Mı kine seslcriy le arabesk müzik birbınnc kanş yor. Mahzun Kırmızıgül olanca gür scsiyl haykınyor: ı "Buz tııtar yalnızlığım / Kimseyc bir şey d( mem" Süleymaniye 'dekisıra evler, ahşap konal lar ve bunlatın oluşturduğu özgün sokakla hep korunmaya çalışılmış. Ne çok proje üreti miş. üktay Ekıncı.bıryazısındaşöylediyor "Süleymaniye böylcsınehızlıbiryıpranrr veçökmesüreci içindeykenaynıanda Istar bul'un üzerınde cn çok tartı^ılan ve hatta e çokkorumaprojesıgeliijtirilentarihsclsem özelliğinı detaşıyor." Eski ahşap evlenn üzerindc güç okuna paslanmış tabelalar: "Bu bina, Istanbul Üniversitesi vc Istanbı Beledıyesı 'nın Süleymaniye Koruma Proje altınaalınmıştır." Tabelada konımaaltınaalındığı söylcniyt ya, evlerin görüntüleri hıç dc korunmaya alıı dıklanm göstcrmiyor. Yine likıncı'nın yaz sından ögreniyoruz. Istanbul'daki üç mimaı lık fakültcsi yıllardırhereğitimdöneminci Süleymaniye vc Zeyrek öncelikli çalışnı alanlarını oluşturmuş. 1970'lcrde UNEJ CO'nundesteği ile "İstanbul'un Tarihi Min sının Korunması Kampanyası"başlatılmı^. Yıl 1977... Anıtlar Yüksek Kurulu, Süle) maniyc'yi mahalle ölçeğinde SİT alanı ila ederek yasal koruma altınaalmış.. Yıl 1979... Istanbul Bclcdiycsi bünyesind Kültür Bakanlığı'nın ışbırliğı vc yine UNF.J CO desteği altında "Istanbul Tarihi Alanlanı Koruma Projesi"içinçalışmalarbaşlatılmı Öncelık Süleymaniye, Zeyrek vesurlar. Ekıncı'nin ifadcsiylc, "Sülcymaniye son 2 yıldır koruma adına hep yanm kalan umutli nnbeşiği oldu. Sürdürülenoncakampanyala geliştirilenoncaprojeler, hepbirdilckolmi nın ötesinc geçemedi. Ne hükümet, nc bclcd yclcr ne de UNESCO vc öteki kuruluşlar 'k< ruyalım\demcnirıötesindcclleriniceplenr atıp bu tarih hazinesinc finans yaratacak cidı birgirışımdebulundular" Süleymaniye'nin yeni insanlan... Amicis, I stanbul sokak larını gezerkcn g( rünmcyen binlerce göztarafından izlcnildij duygusunakapılır: "Yalnızolduğunuzhaldckalabalığıniçıı deymışsınızgıbıgelir;görünmedengeçmt ister, adımlarınızısıklaştırır, halınızetavrın zabirçeki düzen verir,gözlcrınızi yerc ındıri siniz. Açılanbirkapı,kapananbirpencercil büyük bir gürültü duymu^sunuz gibi birdc Mark, Dolar ve Türk Lirasu.. Diyarbakırlı Bircan ile llasan'/« düğünii gclenckscl iizellikler taşısu da bugiine de tu$tnıyor...