Katalog

T 0 P L UM O R A L Ç A L I Ş L A R îstanbul 'da sürücü adaylarının akan trafığe çıkmalarına izin verilmez. Sürücü ehliyeti deyine böyle kuş uçmaz, kervan geçmez biryolda, Şileyakınında Çekmeköy 'deyapılan sınavın sonunda verilir. Süpücü adayı ıssız yolda sınanır A raba kullanırken veya yolculuk ederken, kurallara uymayan bir sürücü görünce, ılk kullandığımız tümce, 'sana ehliyet verenin...' oKurs öğretmeni durumu anlıyor. 'Bız böyle diyoruz ama, ne yazık ki bu ölçülere kimse uymuyor. Siz yine de, bu ölçülere uymaya çalışın. En azından bunu uygulayan insanlar olsun. Her şey böyle başlar.' lur. Ayda 25.000 öğrenci, 209 eğitim kurumu ve 2000'e yakın öğretmen. Bu kurumun adı sürücü kursları. Araba kullanabilmek için her ay binlerce lstanbullu, bu kursların kapısını aşındırıyor. Kurş verilen binadan içeri girdiğinizde, elinde tebeşir bir öğretmeni ders verirken görebilirsiniz. 'Önünüzdeki araçla, sizin aracınız arasındaki mesafe, hızınızın yarısı kadar metre olmalıdır. Buna duruş mesafesi denir.' Kurs öğretmeninin bu sözlerini duyan çeşitli yaş gruplarından ve çeşitli mesleklerden adaylar, hemen hesaplamaya girişiyorlar. 50 km/saat hızla giden bir aracın önündeki araçla bu durumda 25 metre bir aralık olnıası gerekıyor. Bu ise en az 56 araç boyu eder. Hesaplamayı tamamlayan kursiyerler gülümseyerek kurs öğretmenine bakıyorlar. Ve Istanbul'daki trafıği düşünüyorlar. Ama... buna uyulmaz Bütün ciddı sürücü kurslarında benzer konuşmalar geçıyor. örneğin bir kavşaktan sağa döndüğünüzde eğer orada yaya geçidi varsa, ışık olmasa bıle geçiş üstünlüğü yayanındır kuralı, bir trafık kuralıdır. Belki de birçok sürücü, bu dersleri bilmeden, bu kuralları bılmeden araba kullanıyor. Kavşaklardan dönüşte yayalara öncelik verir misiniz, sorusuna pratikte kaç sürücü evet diyebilir. Bir araç, aKan trafıkte şerit değiştirir ken, önce arkasındaki ve önündeki araçları aynadan kontrol eder, sonra uygun mesafeyi kollayarak işaretinı verir ve daha sonra geçişi gerçekleştirir. Trafığe çıktığınızda bu kurala uymayanlaca o kadar çok rastlarsınız ki. Öğretmenler, doğru olanı bu kurslarda anlatıyorlar. Her anlattıklannın sonuna ıse, bir 'ama' ekliyorlar. 'Ama buna çok kimse uymaz.' Bu arada trafık görevlilerinin yapması gereken kontrol ler, bu kontroller sırasında uyulması gereken kurallaranlatılır. Sınavlarda bunlar sorulur. Kursiyerler de ciddiyet içinde bunlara cevap verirler. Ama yaşam başka türlü işler. örneğin, ışığı bozuk bir aracı trafik polisi çevirir ve para cezasına çarptırır. Araç o haliyle yoluna devam eder. Aslında aracın hemen trafıkten men edilip, yolun kenarına çekılmesı gerekir. Bunu kaç polis uyguluyor, tartışılır. Ayrıca sürücü, bınbir türlü yolla, polisi yıldırır, ıkna eder ve kendiside, diğer araçları da tehlıkeye atarak yoluna devam eder. Istanbul'da sürücü adaylarının akan trafığe çıkmaları resmen olası değil. Trafık Müdürlüğü'nün akan trafık olarak belir lediğı ve sürücü adaylarının eğitim yapabilecekleri yer, Istanbul'un 4050 km. ötesinde Şıle yolu üzerinde Çekmeköy yakınlarında, çok az aracın gidıp geldiği, hiçbir trafık işaretinin ve ışığının bulunmadığı ıssız bir yerdir. Burada akan trafıkten eser yok. Sürücü kursunun pistinde çalışmalarını tamamlayan bir adayın, şehrin.trafığine, Çekmeköy yakınlarındaki bu yolda, değil alışması, şehir trafığınden haberdar olması bıle hayal. Ama, Türkiye'de çaresizlikler, insanlara işinı kitabına uyduracak yetenekler kazandırıyor. Çekmeköy yoluna, sınav zamanı dışında kimse gitmiyor. Kurslar, doğru olanı yapıyor ve adaylarını yönetmeliklere aykırı da olsa şehrin gerçek akan trafığine çıkarıyor. Yani her zaman olduğu gibı yönetmelik başka ya 12 l U M H U R I V t l DERGİ 1 ,' N İ S A N 19 9 4 S A Y I 4 2 1