Katalog

istanbul'un Habipler Kuyü otomobll mezarfı^ı: Yolun sonunda, 2. Dunya Savaşı'ndan sonraki "yokluk yılları"nın zenginlik simgesi bir Mercedes 180.. Çürümüş kaportaları ve her an dağılmaya hazır iç organlarıyla İstanbul'un değişik semtlerindeki hurdalıklarda 'yatari eski 'takalar1, yeni bir toplu mezarlığa doğru "son yoicuiuklarınat'hazırlanıyorlar. line baltayı aldığında, onu görenler odun kesecek sandılar. Ortalıkta, odun cinsinden kesilecek bir şey görünmüyordu. 56 model "şavrole"ye yanaltı. Tüm enerjisiyle baltayı otomobilin "böğrüne" indirdi. Ardı ardına vurduğu darbelerle, "şavrole"yi ikiye böldü. Yıllardır bu işi yapıyordu Hasan Burgucu. tşi otomobil mezarlıklanndaki otolan parçalamak... Kırklı, ellili yılların, "sülün gibi uçan" gözde otolannı, Hasan usta parçalanna ayırarak, son yolculuklarına uğurluyor. İstanbul'un Bağlarbaşı semtindeki otomobil mezarlığında bu görünüm, insanda az da olsa bir hüzün yaratıyor. tlk yolculuklannda çevresinde hayranlık uyandıran, herkesin gözdesi olan bu otomobiller şimdi ne hallere düşmüşler... İlk yıllarında, boyasının ve ııikelajının çizilmesinden bile ödü kopan insanlar, bir köşeye terk etmeleri bir yana, nasıl olur da "odun yarar gibi" bu otolan parçalarlardı... Ama her canlının doğup, gelişip bir zaman dilirru içerisinde yaşaması ve sonunda da yaşamının son bulması ne kadar doğalsa, otomobillerin de tfmrünü tamamladıktan sonra, otomobil mezarlıklarını boylaması o kadar doğal olmalı. lstanbul'da Baglarbası, Tozkoparan, Merter "Ke. resteciler Sltesi", Habipler Köyiı ve Koşuyolu'nda bu türden otomobil mezarlıkları var. Otomobiller de ölür Erdal Yazıcı 1936 modelden, 1985 modele kadar çeşit çeşit markalar, ya eskiyip ömrünü doldurduğundan ya da kaza sonucu onarılamayacak kadar ağır hasar görmüş olduğundan buradalar... Tozkoparan'da bu tür otoların alımını ve satımını yapan Mehmet Onur ve Tlıran Çaglar, yaptıklan işle, hcnı "iilke ekonomisine katkı" sağladıklarını hem de "gereksinmesi olanlare hizmet" ettiklerini söylüyorlar. Kcndilerine getirilen otoların eskimiş veya kaza sonucu kullanılmayacak durumda olduklarını, bunları kullanılır duruma getirmenin, "astarının yüzünden pahalıya gelecegini" belirterek şunları söylüyorlar: "Yurtdışından gelen işçiler, yabancı uyruklu kisiler, ağır kazalar oloları gumrüge terk ederler.Çünkıi bu otolan geldikleri iilkelere geri götürmeleri çok pahalıya gelir. Giimrukteki otolurdan, onanm sonunda 'yürüyebilecekler' aynca saiılır. Fakat 'yürüyeıneyecek' durumdakiler, yani yüzde altmıştan fazla hasarlı olanlar, ihaleye çıkanlır. Biz de ihaleler sonunda bunları satın alırız." Otomobil mezarlığındaki bu otolarla, birçok sevinç ve acılar iç içe yaşanmış olmalı... Kimi kez, 'allanrruş pullanmış', çiçeklerle süslenmiş, gelin taşımışlar; kimi kez de, acil hastalan "hızır gibi" hastahanelere yetiştirmişler... Şimdi bir yığın anıyla iç içe, sessiz, bir köşecikte bekleşiyorlar. Bu görünüm yeni sahiplerine hüzün vermiyor mu acaba? Buna da Turan ÇagJar şu yanıtı vcriyor: "Evet, bu ololar bir zamanlano gözdesiydi. İnsanlar bunlan gözleri gibi koruyorlardı. Bunlann, insanlarla bir yıgın acı tatlı anJan olmu$tur. Hatta, bize agır kaza geçirmiş otolar geldlginde, içimizi bir burukluk kaplar, ama yaptıgımız hizmel bize bunu unutlurur, mutluluk verir. Bizde, eski modrllcrdrn (utun da, 85 modeie kadar, çeşit çe^it marka oloları bulmanız mumkün. Kaza sonunda bize getirilen otoların, yüzde altmışı hasar gormiiş olsa bile, diger aksamları saglamdır. Örnegin, soldan darbe ycmişse, sagı saglamdır. Olo seksen modelken kaza olmuştur ve kazada darbe yemeyen kısımlan saglam kalmıştır. Motoru, şanzımanı, kaportasının bir kısnıı saglamsa bunları değerlendiririz. Elinizdeki otoya yeni bir parça almak, kaportasının bir bölümünii onartmak size pahalıya gelebilir. tşte o anda bizdeki otolann saglam aksamlannı satın almak kârlıdır. Boylece alan kazançlı çıkar, ikincisi bu saglam aksamlar degerlenmiş vf ülke ekonomisine katkı saglanmıs olur. Bizira her kesimden mUsterimiz vardır. Bazılan, ekonomik olsun diye, bazılan da, piyasadan aradıkları parcaları bulamadıklan için. bize başvunırlar. özellikJe, ithal otolann parçalannı, istenildiginde bulmak güçtür. Oto E lann işe yaramayacak kısımlannı da, kilo hesabı demir haddehanelerine vererek, değerlendiririz." Bu eski otomobil yığınları arasında ilginç manzaralar da görmek olası... Bir yerde, hurda halde bir otobüs içinde, satılan hurda aksamlar... aynı otobüsün içinde ısınmak için kurulmuş bir soba, yanı başında 'büro' yeri için konulmuş sandalye ve masa var... Başka bir yerde, 80 model otolar "yenileniyor"! Bir tamirci kalfasını, 80 model "Mercedes"i onanrken görüyoruz! Nasıl yapıyorsunuz bu işi, diye sorduğumuzda, "Kaza sonunda hareketi sağlayan aksamları sağlam kalmış otoların parçalarını, sağlam otolara takıyoruz... Böylece o parcaları yenileniyor! Onlar da kazanıyor, biz de..." yanıtını alıyoruz. Bu arada ilginç alım satımlar da oluyor. Bir yerde otosunun cksiğini gidermek isteyen alıcılar, diğer yanda ise, elindeki oto veya parçalarını satmak isteyenler: "Elimde bir 'Volkswagen' kaputu ve motoru, bir Fort minibüs kasası var, alır mısınız?" Koyun tüccarları örneği, "Al takke ver külah" pazarlıklar yapılıyor. Bir yanda gösterişli galerilerde son model pırıl pırıl otolar, diğer yanda "mezarhk"taki hurdalar... Her ikisi de, değisik kesimlerden ınsanların değişik amaçlarla ilgisini çekmeye devam ediyorlar...D 16