Katalog

EV E K O N O M İ S İ Meral Tamer I.' Dayanıklı tüketim malı satın alırken Fiyatları hızla artarak ortadirek için gerçek bir yatırım haline gelen beyaz ve kahverengi eşyayı satın alırken, ince eleyip sık dokumakta yarar var. ğından dolayı, firmanın yaygın ve etkın bırservıs teşkılatına sahıp olup olmadığını araştırmak • Satın alınacak malın Turk Standartları Enlitusu'nün amblemını taşıyıp taşımadığım araştırmak ve TSE amblemını taşıyan malı tercıh etmek (Bılındığı gıbı TSE amblemını taşıyan mallan, bır yapım hatası söz konusu olduğunda, TSE aracıhğıyla yenısıyle değıştırmek ya da malın bedelını üretıcı fırmadan gerı alabılmek mümkün • Televızyonda reklamı en fazla yapılan UrUnü değıl, ıhtıyacımıza en fazla cevap verecek ürünü seçmek Çoğumuz genellıkle, "En buyük, en güzeldir," dıye düşünürüz ve evde 2 kışı de olsak, 8 kışılık aıle ıçın gereklı olan büyük bır buzdolabını satın almayı tercih ederız "Almışken en buyugu olsun" de rız Ya da uydu anten kullanmayacağımız ve sadete yerlı yayınlarla yetıneceğımız halde 9 sıstem, II sıstem gıbı teknık özellıklerı gelışmış, dolayısıyla hyatı yüksek televızyonlara yönelırız Oysa ınsanların olduğu gıbı, dayanıklı tuketım mallarının da bellı ömürlerı vardır ve bu omurler 10 yıl, 15 yılla sınırlıdır Eğer bız, "Belkı bır gun lazım olur" dıye bugün ışımızc yaramayan buyukluklere ya da teknık Ö7ellıklere para yatırırsak, o özellık lerın ışımıze yarayacağı gün, belkı elımızde kı mal ömrünü tamamlamış olur Vıdeo ıçın de benzerı bır örnek verılebılır Eğer vıdeo ya kayıt yapacaksak daha pahalı olan ve ka yıt yapan vıdeoyu tercıh edelım Ama sddete kds>et ızlenıek n,ın vıdeo satın alacaksak nc dcn vıdeoplayer ıle yetınmeyelım1' • Satın alacağınız dayanıklı tüketim malı garantı belgelı olmalı Garantı belgesını ıse malı satın almadan önce lyıce ini.eU.meh üy le ba/ı garantı belgelcrı var kı, aslıııda, "Malı garantı elınıyorıım," dıyor Satıcı tarafından damgdlanıp sıze verıldığı halde, belgeyı alıp ınceledığınızde bır >uru tenıel aıızanın garantı kapsdmı dısında kaldığını göruyorsıı nu/ Dolayısıyld garantı belgesını de gözu kapalı almamak ve uzerınde özellıkle kutuk puntolarla yazılmış yazıları dıkkatle gozden geçırmek gerek • Hcrhangı bır dayanıklı tüketim malını sa tın almadan önce fıyat açısından dd bır pıyasa araştııması yapmakta yarar var Bu araştırmadan benzerlerıne oranla fıyatı epey ULUZ bır mal a lastlarsak da "kelepır" dıye malı hemen alnıak yerıne, tam aksıne, "Aeaba bunun ııe kusuru var?" dıye duşünmek gerek Çunku buyuk firmaların mdllarının fı yatlaıı voğunlukla bır dtkkândan dığcrıne dcğışnuyor Fıyatı faıklılık gösteren mallar ıse, ya faturasız ya dd broşurunde belırtılen teknık özellıklere sahıp olmayan bır mdl ola bılıyor • Dolayısıyla dayanıklı tuketım mallarını satın alırken broşUrlerı ıyıce ınceleyerek, sa tın alacağımı? malın bızım aradığımız özellıkleıe sahıp olup olmadığını belırlemek, ama aynı zamanda da malı satın alma sürecınde broşürde yer dlan teknık özellıklerın satın alacağımız malda bulunup bulunmadığını nere deyse "teker teker" kontrol etmek gerek Çunku özellıkle renklı TV ve vıdeoda broşürle, satılan nıalın teknık üzellıklerının bır bırını tutmadığından yakınan pek çok tüketıcı görüyoruz • Fiyatları benzerlerıne oranla ucuz olan dayanıklı tükeıım mallan, bazen de tasfıye edılen bır firmanın malı olabılır Bu durum da malı satın aldıktan sonra gerek servıs, gerek se yedek parça açısından tüketıcı zor durumda kalabılır Bu nedenle pıyasa araştırması yaparken, gözümüze kestırdığımız bır marka ıle ılgılı araştırma da yapmalı vc tasfıye halındekı bır firmanın malını seçmemelıyız örneğın geçmış yıllarda gerek Telefunken gerekse Ugurgul marka renklı TV alanlar, söz konusu firmaların o dönemde üretımı durdurmaları nedenıyle zor durumda kalmışlardı • Satın alacağımız mal orıjınal ambalajında olmalı • Elektrıklı ev aletlerını "çeyiz" olarak ya da "şimdikı fiyatından alayım da bir kenara koyarım durur," düşüncesıyle satın almamak gerek Çünkü böyle bır tutum, öncelıkle garantı suresı ıçınde bıze sağlanacak ücretsız servıs hızmetınden bızlerı yoksun bırakıyor Bu arada elektrıklı ev aletlerınde bazı fırma ların kalıte kontrolü yapmadan malı pıyasaya stırdUklerı ve kalıte kontrolü 11,111 harcaya< akları parayı garantı süresı ıçınde bedelsız onarım ıcın harcadıkları belırtılıyoı Ayrıca her getcn gün yenı teknık özellıkleıe sahıp mallar pıyasaya çıkıyor Bu yuzden hı; men kullanmak uzere satın almakta yarar var • Malı satın aldıktan sonra ıse, mutlaka f r manın yetkılı servısını cağırardk malııı evJt yerıne >eı lestırılmesını ve ılk kez kullanıln a sını "bu ışı bileııe" yaptırmak gerek Çiın kü özellıkle otomatık çamaşır makınesı, bulaşık makınesı, renklı TV ve vıdeo gıbı t:knık özellıklerı gelışmış elektrıklı ev aletleıını bız brosure bakarak kendımız idlıştırmaya kalkarsak, hatd yapabılır ve daha malı kullanmadan bozmuş olabılırız Oysa ılk kullanma, bır servıs elemanı tarafından gerçekleştırılırse hem hata payı azalır hem de malın orıjınal ambalajından bozuk çıkması olasılığına karşı da bunun tespıtı servısı elemanına yaptınlabılır Dolayısıyla malı servıs getırerek kurdurmak, bızc kalıtesız bır mal satın almamız halınde hakkımızı aranıa ola nağı da vermektedır • Hattd bu noktadan yola çıkarak malı daha dükkândd sdtın almadan ve parayı ödemeden satıuyla bır anlaşmaya varabılır ve orıjınal ambdlajlarından çıkan bazı malların bıle valışniddığını kendısıne hatırlatarak, "Si/ malı eve gonderıp kurdıırıın, eğer kusursuz çalışırsa biı de paranızı udeyelim" dıyebılır sınız Çunkü tuketıcının korunmasız olduğu ülkemi7de malı satın alıp parayı ödeyınceye kadar kozlar tuketıcının elınde Para henuz ödenmemışse, tüketıcı bellı bır pazarlık gu tüne sahıp D İhtiyaçlarmızı seçimden önce gidermeye bakın! Kadıkoy'den telefon eden okurumuz, "Mobilya almamız gerekıyor. Ama paramız ancak aralık ortalarında alacağımız ikramiyeyle denkleşecek. Buna karşılık seçimlerden sonra iğneden Ipllğe her şeye zam geleceği soyleniyor. Acaba ne yapmalı?" dıyor Kadıköylu okurumuz gıbı başka okurlar da telefonla ya da mektupla seçım sonrasında hangı malların fıyatlarının artacağını ve şu gunlerde parayı hangı mala yatırmanın en uygun seçım olduğunu soruyorlar Seçımlerın ardından hangı malın fıyatının ne oranda artacağını şu anda bılmemıze ımkân yok Ancak sanırız, hemen her malın fıyatı bır mıktar artacak Kımınkı KİT'lerın urettığı hammadde ve gırdiler, malıyetlerı arttırdığı ıçın artacak, kımı daha ekım ayı ıçınde yapmaları gereken zammı seçımler nedeniyle hukumetten gelen ıstek uzerıne ertelendığı ıçın 29 Kasım seçımlerıyle bırlıkte fıyatlarını arttıracak Kımı ıse, belkı malıyet artışı olmadığı halde zam kervanına bır yerınden katılacak uzdolabı, çamaşır makınesı ve fırın gıbı beyaz eşya ıle renklı TV ve vıdeo gıbı "Kahverengi eşyaları, yanı daya nıklı tüketim mallanndan elektrıklı ev aletlerını satın alırken nelere dıkkat etmelıyız' Bj köşede zanıan zaman ele aldığımız bu konuya, okurlarımızdan gelen telefon ve mektuplar üzerıne bır kez daha değınmek ıstedık Çünkü fıyatların hızla arttığı gunümüzde, dayanıklı tüketim malları artık "gerçek bırer ydtırım" haline geldıler Bu gün bır vıdeonun fıyatı 1 mılyon lıra dolay larında, bır renklı televızyon teknık özellıklerıne göre, 650 bın lıradan baslıyor, 1 mılyon 100 bın 200 bın lıraya kadar uzanıyor B ALIHNM C Sanırız bu nedenle de okurlarımız, herhan gı bır dayanıklı tüketim malını satın alma dan önce daha hrissas davranmak, doğnı bılgılenmek ıstıyor B17 bu köşede önce da yanıklı tuketım mallarını satın alırken nclc re dıkkat etmemız gerektığını maddeler halınde sıralamaya tdlışacağız • Bcyaz eşya ve kahverengi eşya satın al madan önce, belkı de yapılacak ılk ış, eşdost arasında bır "pıyasa ara^tırması" yapmak ve tanıdıklarımi7in hangı nıarkaları kullandıklarını ve bu markalardan memnun olup ol madıkldrını belırlemek Aynı markadan bır kısım dostumuz memnunsa, dığerlerı değıl se, malın yenı model mı yoksa eskı model rnı, olduğunu oğrenmek Tdnıdıklarımızın kul landıklan dayanıklı tüketim mdllarıyla ılgılı olarak, servıs teşkılatlarından şıkâyetlerı olup olmadığını belırlemek • Saiın alaıağımız malın yıllardır denenmış, tuketıcının guvenını kazanmış, bılınen ve yaygın kullanılan bır marka olmasını ter uh etmek • Dayanıklı tüketim mallaıında tuketıcı ıle üretıcının ıhşkısı, asıl mal satın alındıktan sonra, yanı kulUnış süresı ıvmde başlayaca Bu arada zaten kamu ıktısadı kuruluşların urettıklerı urunlere de seçımlerın hemen ertesınde zamlar peşpeşe gelecek Dolayısıyla tuketıcı olarak ihtiyaçlarmızı şımdıden karşılamaya bakın Örneğın, Kadıköylu okurumuzun beğendığı mobılyayı alabılmek ıçın şu anda parası yeterlı mı değıl, yetmeyen bolumunuzu eşe dosta ya da akrabalara başvurarak 2025 gun ıçın borç alsın Bu da mumkun olamıyorsa, eksık kalan kısım ıçın taksıt yapsın Ama malı bugunku fiyatından alıp evındekı yerıne yerleştırsın Yıne ellerınde bırıkmış parası olup da tasarruf yapmak ısteyenler özellıkle bugunlerde Alman Markı toplasınlar Çunku seçımlerın ardından TL'nın yabancı paralar karşısındakı değerının daha hızlı duşuruleceğı de soyleniyor D 27