Katalog

KOKULU KENTLER: M 0 S K 0 KUZEYİN FÜME RİNGASININ İSLİ KOKUSU, METRONUN KIVILCIM KOKUSU, BOLŞOY'UN SAHNESİNDEN BALERİNLERİN KALDIRDIĞI GÖRÜNMEZ TOZLARIN KOKUSU VARDI. AMA SOĞUĞUN O ANLATILMAZ, NİTELENMEZ KOKUSU HEPSİNİ BASTIRIYORDU. V A SOĞUĞUN TANIMLANMAZ KOKUSU s. 'elleğimizl birden harakete geçirerek geçmişi ya da geçmıştekı herhangl bir olguyu yeni baştan anımsamamızda kokulann gerçekten bir etkisı var mıdır? Bana kalırsa, vardır. Üzerinde yaşadığımız dünya blldiğimiz, bilmediğimız öylesine çok kokularla dolu ki... Tanımadıklarımızı yadırgarız; tanımaya, o koku aracılığında onu soyuttan somuta indirgemeye çalışırız. Varolan her şeyin kendine özgü bir kokusunun olduğu söylenir. Doğrudur bu. Insanı da buna katabilirsinız; bir insanın kokusu bir başka insanın kokusuyla eş kokuda değildir. Koku seçimindekı tıtizlik, gerçekten beğeniden çok insanın kendi kokusuyla özdeşleşecek kokunun bulunması çabasından başka nedir ki? Kentlerin de kendılerine özgu kokulan vardır. Kentliler pek farkına varmazlar. Genelde tanıdık, belki de doğuşlarından bu yana alıştıkları, durmadan soluduklan kentlerinin öz kokusu, küçük ayrıntılar dışında (sözgelışı; bir meyhane, bir park, bir akarsu, bir metro, çok ağaçlı bir orman vb gibi) hiçbir şey söylemez onlara. Ama kentlerini bırakıp bir başka yabancı kente gittiklerinde, ilk yadırgadıkları o yeni kentin bilmedikleri, bugüne dek hiç solumadıklan kokusudur Sonra o yeni geldiğiniz kentten gün gelir, çeker gidersiniz. Kısa ya da uzun sureli bir yaşantıyı anılarıyla birlikte geride bırakırsınız. Belleğıniz de sizin gibi yapar; geçmişi, unutmakla unutmamak arası bir "araf'a postalar, orada anımsanmaya bırakır. Kokular sayısızdır, çeşit çeşittır; ama, kimileri küçük farklılıklarla birbirine benzeyebilir. Taze çekilmiş, köpürgen bir bira, yarıya gelmiş kalın bir puro, durgun bir kanalın sularında haylaz bir çatananın çektiğı kenarları aşı boyalı ikı mavna... Size pekâlâ Berlin'i anımsatabilir. Başka başka kokulann başka başka kentleri anımsatabıleceği gibi. "Kokulu Kentler" dizisi, kokulann aracılığında harmanlanan bir anılı kentler dizisidir; gidilmiş, gezilmiş, gorülmüş, yaşanmış ve vakti zamanı gelince de anılar "araf'ından yine kokulann aracılığında kâğıda dökülmüştur. O kokular olmasaydı, o kentler de olmazdı, biliyor musunuz? Moskova'mn Kızıl Meydan'ında bir bayram günü. Gerl planda, 16, yüzyılda Tatarlar'a karşı kazanılmış bir zaferln anısına, IV. Ivan tarafından yaptınlmty Bazlllus Katedrall. 16