Katalog

424 YIL1N EN lYİ OYNANAN ELİ 4 AR4 AV2 • 8532 4 1054 K B t G 6 R9 • ARDV10 74 4 RV2 Batı kör sekızlısini çıkmış, deklaran yerden küçuk koymuş ve Doğunun onlusunu ruayla almıştı. Her savunmaya karşı 6 KARO yapmak için, ünlü Fransız oyuncusu Henri Szvvarc'ın yerinde olsanız, nasıl oynarsınız? (Elleri gördükten sonra, yerden ırefl oynayıp elden valeyi koymak kazanmak için yeter; ama Szwarc bu oyunu ile "yılın en iyi oynanan eli" ödtllUnU kazandığına göre, hcrhalde başka bir numara çevirmiştir!) CEVAP: Szvvarc ilk eli aldıktan sonra allı tur koz oynamış ve yerden iki trefl yemiştir. Defosları izlediğinde, dışarda iki kör (Doğuda) ve beş pik kaldığını saptamıştır. Bunun Uzerine üç kez pik oynayıp ikincisine elden bir trefl atmış ve üçüncüsüne çakmıştır Durum şimdi şöyledir. 4 ... AV • 4 10 K 4 D1O9753 83 9 4 A976 J 4 V82 D107654 D • 6 4 D83 • 4 B G V Dx D • • •? • RV Szwarc bu durumda elden nsgele bir trefl oynayarak (ister rua isler vale), AD Batıda olmamak şartıyla, kontratı garantiledi! El asla Batıda kalırsa Dogunun damı düşer ve deklaranın öbür onörü sağlamr. El dam veya asla Doğuda kalırsa yerin çatalına doğru kör oynamak zorunda calır... Batı bir trefl yiyip bir pik saklayabilırdi mi diyorsunuz? O zaman deklaraı , elinde hâlâ bir koz varken, pikle yere geçeı ve trefl oynayıp ası ya Doğuda ya da Batıda ırardı. Ve ödül falan kazanamazdı... 425 "AD1M AD1M" Bu hafta okuyucularımıza yine Robert Berthe'in Le Bridgeur dergisindeki köşesinden çok ilginç ve öğretici buldugumuz bir yazıyı aktarıyoruz: "Batı 1 Trefl ile açar, Kuzey pas geçer ve Doğu 1 Kör diye cevap verir. Güney olarak aşağıdaki elle ne dersiniz? RDV1096 10853 A2 9 Cevap: 1 Pik. 6 oyun lövesiyle bu müdahale şarttır. Batı, yani açıcı, kontr der ve ortagı Doğu "alert" eder, yani masaya vurur Ortağınız Kuzeyin isteği üzerine, Doğu bu kontrun normal bir uvertür değerindeki bir elde üç kör gösterdiğini bildirir. Bu açıklama Uzerine ortağınız 2 Pik diyerek sizi destekler ve Doğu bu kez 3 Kör der. Sıra slze geldigine gört, şimdl ne dersiniz? Cevap: Doğu, ortağında sadece Uç kör bulunduğunu bildiği halde kendisini desteklediğine göre en az beş körü olmalıdır. Dört kör de sizin elinizde olduğuna göre, ortağıruza en çok bir kör kalmaktadır. Böylece yerden birkaç kup yapabileceğinizi düşünerek 4 Pike sıçrarsınız. Herkes pas geçer ve Batı trefl asını çıkar (Doğu uçlüyü verir). Batı hemen küçuk bir kozla devam eder ve Doğu uyar. Elden alıp kör kupunu açarsınız, fakat Batı valeyle alıp bir koz daha oynar ve Doğu buna da uyar. Oyun planınuda nasıl bir degisiklik yaparsınız? Cevap: Sadece bir kör kupu yapabileceğinize göre dört perdanınız vardır: Üç kör ve bir trefl. Kör kayıplarından birini yok etmek için ilk bakışta iki çareniz var gibi gö,rünmektedir: 1) Karo darruna empas yapmak ve 2) Yerdeki treflleri sağlamak. Ama ikincisine pek gUvenmemeniz gerekir. Niçin? Cevap: Çünku treftlerin 33 olma ihtimali yok gibidir: Batıda Uç kör ve iki pik olduğunu gördük; eğei* sadece Uç trefli olsaydı karosu besli olurdu ve oyunu 1 Karo ile açması gerekirdi. (Gerçi minörler 44 olunca da kural I Karo ile açnıaktır, ama trefller çok kaliteli ve karolar çok kaliıesiz ise istisnaen 1 Tren ile açılabilir Ş.Y.) Trefller 42 olunca da bunlardan yararlanmak için yerde bir antre eksiktir. O halde karo empasını yapmaya mı karar verdiniz? Cevap: O kadar acele etmeyin! Acemi oyuncu empasa ne kadar hevesli ise usta bir oyuncu empastan o kadar kaçar ve ona ancak son çare olarak başvurur, çUnkü empasta şansın payı çok fazladır. Basan şansı daha yiiluek başka bir çözüm göriiyor musunuz? Cevap: Evet, tipik bir çifte skuiz. Eger karo damı gerçekten Batıda ise yani empasla kazanabilecek idiysek bir de trefl saklamak zorunda kalacağı için oyun sonunda sıkışacaktır. Buna karşıhk, karo damı Doğuda ise, o da bir kör saklamak zorunda kalacağı için karosunu ikilemek zorunda kalacaktır. Bu itibarla yerdeki karo valesinin aslında hiçbir önemi ve hiçbir rolu yoktur. O halde, yere bir kör çaktırdıktan sonra hemen kozlanmızı çeklp skuizi gerçekleştirebilir mlyiz? Cevap: Hayır, çünkü önce hesabı düzellmek şarttır. Bunu nasıl yapmak gerekir? Cevap: Trefl kupu ile zele, kör ve yerden trefl (hesabı düzeltmek ve Batıdan bir kör daha almak için), trefl (veya karo) dönüşünü alıp yere bir kör kupu, trefl kupu ile ele ve işte durum: (A o 00 i SIKIŞIK ya da Kapalı oyunların ustası H. PRINS, 1986 Tarrasch'a karşı yıldızların yıldızı Lasker'in Cumhuriyel Dergi, 11/01/1987 1908'de oynadığı aşağıdaki oyun Lasker'in yaratıcı ve akla gelmez gücünü kanıtlıyor. Çekoslovakya'h usta Reti'ye göre Lasker'in 15 ..., Axf2! hamlesi, tüm durumsal oynayan rakibini, hoşlanmadığı karışık bir oyun türüne sokmak içindir. Dolayısıyla psikolojiktir: İspanyol; TARRASCH (18621934) LASKER (18671941) Dusseldorf, 1908: 1 e4 e5 2 Af3 Ac6 3 Fb5 Af6 4 oo d6 5 d4 Fd7 6 Ac3 Fe7 7 Keı e5xd4 8 Axd4 oo 9 Axc6 Fxc6 10 Fxc6+ b7xc6 11 Ae2 Vd7 12 Ag3 Kfe8 13 b3 Kad8 14 Fb2 Ag4 Lasker'in yaratıcılığını ortaya koyan bu hamlenin arkasında bir de tuzak var. Eğer Beyaz 15 Fxg7 oynarsa 15 .... AxF2 ile yanıtlayacak. Zaten oyun da böyle sürüyor. Tarrasch'ın tuzağı görmemesi söz konusu değil. Ama Ag4'ü kovmak için h3'ü oynamak istemediğinden, ayrıca rakibinin d5 tehdidi de bulunduğundan yine de 15 Fxg7 oynuyor. Çünkü bu yol Tarrasch'ın oyun anlayışma uygundur. Tam da Lasker'in istediği. 15 Fxg7 Axf2! 16 Şxf2 (Beyaz'ın e4 Ayrıkeri, zayıflığından ötürü çeşitli sorunlar çıkaracaktır. Eninde sonunda düşer. Lasker'in kombinezonu da bu bilgiye dayanıyor. O zaman da bu fikrin çok önceden görülmesi gerekiyor. İşte büyükluk de burada: Keskin görüşgücü + yaratıcılık= kombinezon). 16 ..., Şxg7 17 Af5+ Şh8 18 Vd4+ f6 19 Vxa7 Ff8 20 Vd4 Ke5 21 Kadı Kde8 22 Vc3 Vf7 23 Ag3 Fh6 24 Vf3 d5 25 e4xd5 Fe3+ 26 Şfı c6xd5 27 Kd3 Ve6 28 Ke2 f5 29 Kdı f4 30 Ahı d4 31 Af2 Va6 32 Ad3 Kg5 33 Kaı Vh6 34 Şeı Vxh2 35 Şdt Vgı + 36 Aeı Kge5 37 Vc6 K5e6 38 Vxc7 K8e7 39 Vd8 + Şg7 40 a4 f3 41 g2xf3 Fg5 42 Terk. TBD (Türkiye Bilişim Derneği) Birinciligi (21/116/12/1986, Ankara): 12 Gürcan Köftedoglu 5p (Berger= 12.50), Alp Er Tunga Karaca 5p (11.00); 3 Erhan Yenice 4p; 45 Cengiz Erbaş (5.50), Serdar Dumanoğlu (4.00) 3p; 6 Kadir Özdemir lp; 7 Yüksel Köse sıfır puan. tspanyol; KARACA KÖFTECİOGLU (TBD 1986 B): 1 e4 e5 2 Af3 Ac6 3 Fb5 a6 4 Fa4 Af6 5 oo Fe7 6 Keı b5 7 Fb3 d6 8 c3 oo 9 h3 Aa5 10 Fc2 c5 11 d4 c5xd4 12 c3xd4 Vc7 13 Abd2 Ac6 14 Ab3 a5 15 Fe3 Ad7 16 Keı a4 17 Abd2 e5xd4 18 Axd4 Axd4 19 Fxd4 Vd8 20 Vh5 Ae5 21 f4 g6 22 Ve2 Ac6 23 Fe3 Fd7 24 Fd3 b4 25 Ac4 Kb8 26 f5 Ae5 27 Axe5 d6xe5 28 Fh6 Ke8 29 f5xg6 h5xg6 30 Fc4 Fg5 31 Fxg5 Vxg5 32 Vf3 Fe6 33 Kfı Ve7 34 Fxe6 Vxe6 35 Kc7?? Vb6+ 36 Terk. OLİMPİYAT 27 ve 12'nin anlattıkları (4): Sonuç olarak iki yılda bir gelen olimpiyatlarla satranç ortamımız şöyle bir hareketlendi, sonra da her şey yerli yerine dönüştü. Önumuzdeki günler zaman ve enerji savurganhğından başka bir şey olmayan yine beş dakikalık yıldırım oyunları ya da "baby chess"lerle geçecek, daha sonra da aniden karar verilen anı ya da yasal turnuvalara sıra gelecek. Ortak çahşmaların, aylık programların değeri kuşkusuz bilinecek, ama nedense uygulaması da bir türlü gerçekleştirilemeyecek. Dolayısıyla günler de öylece akıp gidecek. Ta ki yeni bir olaya, yeni bir olimpiyata dek. Turhan Yılmaz'lar, Suat Atalık'lar, Can Yurtseven'Ier, fpek'ler, Arduman'Iar, Ülker'ler ve liste uzayacağından saymadığım ama sizlerin de tanıdığınız isimlerin tümü son yıllann birikimi idiler. Olimpiyata gidenler de ellerinden geleni yaptılar. Ama daha çoğu da olabilir. En azından gerçek gücümüzü ortaya çıkarabiliriz. Bunu da gençlerin arta kalan zamanını yıldırım oyunlarıyla harcamasına sessiz kalarak değil, önlerine disiplinli bir çalışma programı koyabildiğimiz takdirde sağlayabiliriz. Bekleyelim ve görelim. Vezirgambiti (alınmış); Alalık (TÜRKİYE) Rodriguez (FİLİPİNLER), Olimpiyat Dubai 1986: 1 d4 d5 2 c4 d5xc4 3 Af3 Af6 4 e3 e6 5 Fxc4 c5 6 oo a6 7 a4 Ac6 8 Ve2 c5xd4 9 Kdı Fe7 10 e5xd4 oo 11 Ac3 Ab4 12 Ae5 Abd5 13 Kd3 Ke8 14 Kh3 Fd7 15 g4 Axc3 16 b2xc3 Fd6 17 g5 Fxe5 18 d4xe5 Ad5 19 Vh5 h6 20 g5xh6 g6 21 h7+ Şh8 22 Vh6 Vc7 23 Fxd5 e6xd5 24 Kf3 Vxe5 25 Fe3 Vxc3 26 Ka3 Vc4 27 Vg5 Ke6 28 Kf4 f6 29 Vxg6 d4 30 Kxd4 Ve2 31 Kxd7, Terk. Ağır ve sağlam adımlarla Büyiikusta ününe de erişecek olan Suat'ın bir başarısını daha gördük. Rakip, bilgi ve çalışmaya yenik düştü. Bravo Suat! ORTAK Çalışma (1): Ankara'nın Ulus Meydam'na yakın Santral Kıraathanesi'nde oynanan satranç bir ara çok yüksek düzeye erişmişti. ÇUnkü büyük iddialarla başlayan oyunlar, satranç saati de olmadığından saatlerce sürer ve bu arada bol bol analiz yapılmış olurdu. Böylece becerileri gelişenler arasından zehir gibi oyuncular çıktı. Onlarla boy ölçuşen Istanbul oyuncuları da olmadı değil. Ama bu olaylar önceden haberlikli filan olmayıp daha çok rastlantısaldı. lş ya da gezi nedeniyle Ankara'ya giden bir satranççının Santral Kahvehanesine uğramadan edemeyeceğini bildiğimizden İSD 1943'e döndüğünde "tşler nasıl gitti?" diye kendisine sorardık. Eğer başarılı bir sonuç almışsa zaten apaçık söylerdi. Ama bazen de, hatta çoğu kez şu yanıt gelirdi: Falancayla filancanın çok selamı var. Anlaşılacağı gibi oyunlardan söz edilmemesi kötü bir sonucu vurguladığından artık fazla soru sormaz, sadece gülümsemekle yetinirdik. Oynanmış bu tür oyunların puan ağırlığı o dönemdeki Ankaralıların lehinedir. (Sürecek). ÇÖZÜMLER: Yavuz Candogan (28/12/86). İki çözümlü idi. a) 1 Kg3 Şd5 2 Ke3/Kf3, Şc4/Şc6/Şe4 3 Ae5/Ae5/Ag5+ Mat; 1 .... Şf5 2 c4! Şe4 3 Fg6+ Mat. b) 1 Ff2 ŞfS 2 Kf3 Şe4/Şg4 3 Ag5/Ae5+ Mat. Henks Prins: 1 Fg4?/Fxf3?, Ke3/Fe3; Anahtar: 1 Fxg6! (2 Ae6 + Mat), Ke3/Fe3 2 Vgı/Axf3 + Mat. (veya RV) • ¥ • xxx(veya xx) • R ^ V9 V 10 • A2(veya 2) Son pik üzerine iki rakip de birer karo yemek zorunda kalırlar ve böylece, karo damı ne tarafta olursa olsun, yerin UçUncü karosu sağlamr. Batının eli şöyleydi: 4 8 7 VAV4 • 10875 • ARD7. 426 DEDEKTİFLtK • R4 » D873 • A864 • D52 • A32 6 RV4 1086542 K B G RDV1096 10853 • A2 * 9 D 4 D1097632 V R5 • 3 4 AR7 Kuzey Dogu Güney Balı Pas 1 Pik 2 Kör Pas Kontr 3 Karo 3 Pik Pas 4 Pik Pas Pas Pas Batı kör asını çıkar, köre devam eder ve Doğu pik beşlisiyle çakıp karo ruasını döner. Sıra sizde. D 28