Katalog

B, si'lt'l Tiyatrosu, Allan Krbulak Tiyalrosu, Ttıncuy Ö/inel Tiyatrosu, Nokla Tiyalrosu. Tiırk Ya/.arları Tiyatrosu'nda etkinlik gösterenlcr: Mehmel Özekit Tiyalrosu, Tiirk Yalarlan Tiyalrosu, Halk Sahncsi Oyuncuları. Yııvanı Tiyatrosu'nda: Lale Oraloğlu Tiyalrosu, Yapı Kredi Bankası Çocuk Tiyalrosu, Çocuk Ksirgeme Kurumu Çocuk Tiyatrosu. Zengin Komedi Tiyalrosu: Aynı adla Turgut Demirağ'ın kurduğu topluluk, burada 1 yıl etkinlik göstermiştir. Ayrıca bu binalarda İş Bankası, Akbank, Ziraat Bankası, Yapı Kredi Bankası'nın Çocuk Tiyatroları da u/un süre oyunlar sergilcmistir. Açıkça görüldüğiı gibi, 7 tiyatro binası 20'yi aşkın tiyatro topluluğunu çağırmıs, cok sayıda oyuna sahnc olmuştur. Yukarıda sıraladığımız tiyatro binalarından, Yuvam ile Özlem Tiyatrosu, şimdi sinema salonu, T. Yazarları, Zengin Komedi, Erdem Kultür Merkezi, Köşebaşı; konfeksiyon mobüya atölyesi olmuş, tiyatro etkinliğinden kopmuşlardır. Sinema binaları acısından da durum pek parlak değildir. 7 kışlık sinemadan 3'ü kapanmış; 7 yazlık sinemanın tümü başka işyerlerine cevıilmiş bulunuyor. Üç biriı aşkın koltuk sahibi bir sanatsever: Hasan Zengin Her binanın altında bir salon etkileşimini nasıl degerlendiriyorsunuz? Semtte on yıl boyunca yürütülen faaliyet, en azından bilinçli bir seyirci yarattı. lyi oyunların her zaman seyircisi oldu. Sıradan komediler giderek arttı. Sudan oyunlardı bunlar. Bu topluluklar, eğer tanınmış oyuncularla çalışıyorsa, doldurabildiler salonu. Yani son yıllarda durum böyleydi. Televizyonda kendini tanıtan oyunculardı bunlar daha çok. Giderek onlara da ilgi azaldı. Ama şunu özellikle tekrarlamak isterim: lyi oyun her zaman seyirci buldu. Semtin topluluklar açısından şansı pek olmadı galiba? Evet, yerleşik seyircisi bulunan topluluklar gelmedi Kocamustafapaşa'ya. Dostlar Tiyatrosu, bir ara Çevre Tiyatrosu salonuna yerleşmek istedi, ama sonra vazgeçtiler bundan. Diyebilirim ki, Dostlar semte gelseydi, buranın potansiyeli onları yalnız bırakmazdı. Devlet Tiyatroları'nın da bir girişimi vardı, degil mi? Ergin Orbey zamanında. O genel müdürlükten ayrılınca, proje unutulup gitti. Benim görevim, tiyatroları çağırmak degil; işte salonlar bomboş duruyordu; kimse bir teklif getirmedi. Peki Sayın Hasan Zengin, seyircide bir degişme olmadı mı? Son yıllar biitün topluluklar bu bakımdan dert yanıyor. Oldu tabii. Ama her sonucun küçük de olsa çözümleri olduğuna inanıyorum. Televizyonun yaygınlaşmaya başladığında ve sokağa çıkma yasağı sırasında salonlar boş kaldı. Tiyatro öldü, denildi. Oysa bir zaman sonra bu kriz atlatıldı. Kocamustafapaşa seyircisi, bilinçli bir seyircidir. Tiyatroya sahip çıkar, yeter ki iyi topluluklar, iyi oyunlar oynasın ugün Kocamustafapaşa 'da sadece iki tiyatro binası bulunmakta. Diğerleri zamanla kapanarak ya mobilyacı dükkânı olmuş ya da atölyeye dönüşmüş. Hasan zengin, tiyatro ve sinema sanatma olan sevgisini halen sürdürüyor. Talep olursa salonlannı topluluklara hemen vereceğlni belirtiyor. Yukarıda çizdiğimiz tablo, tiyatro sinema hareketliliğinde oldukça şaşırtıcı bir sonuç vermektedir. Kocamustafapaşa gibi bir bucakta 7 tiyatro, ülkemizde hiçbir semte nasip olmamıstır. Beyoğlu, Şişli ilçelerinde bile tek başına bu sayıda tiyatro binası eıkinliğe açılmarnıştır. Sinema yapıları acısından da bu durum bu bakımdan şaşirtıcıdır. Sinema yapıları, tiyatro hareketliliğine anlam katmaktadır. Bölge insanlarının sanata karşı gösterdikleri ilgi, duyarlık olarak özetlenebilir, bu anlam. öyle ki, kocamustafapaşa bölgesinde, söz konusu yapılarda, turneye gelerek etkinlik gösteren önemli başka topluluklar da vardır. Örneğin Dostlar Tiyatrosu, Kenter Tiyatrosu, Çevre Tiyatrosu'na turne düzenlemişlerdir. Dahası, Dostlar Tiyatrosu'nun bu binada yerleşmesi de söz konusu olmuş, ancak edindiğimi/ bilgiye göre bu projeden vazgeçilmiştir. Yine Devlet Tiyatrolarfnın, Ergin Orbey'in Genel Müdürlüğü sırasında bu binada yerleşik bir şube açma girişimi sonuçlanmamıştır. Bölgedeki tiyatro binaları, amatör tiyatro etkinliğini de destcklemiştir. Kocamustafapaşa Halkevi (19761979) Topluluğu, Artvin Kültür Derneği Topluluğu'nun sahnelediği oyunlar ilgi toplamıştır. Bugün Kocamustafapaşa'da sadece iki tiyatro binası bulunmaktadır. Nejat Uygur Tiyatrosu'nun etkinlik gösterdiği Çevre Tiyatrosu ile Çocuk Esirgeme Kurumu'na bağlı olup, bir süre sinema salonu olarak kullanılan ve şimdi boş bir durumda bulunan Yuvam Tiyatrosu. Yukarıda isimlerini sıraladığımız tiyatro binalarından Aksaray Köşebaşı Tiyatrosu'yla birlikte 6 tiyatro yapısının sahibi Hasan Zengin'dir. Bay Hasan Zengin, biitün koşullara direnerek, bu yapıları on yıl boyunca topluluklara açık tutmuş, hatta kimi toplulukların finansörlüğünü yapmıştır. Kendisiyle yaptığımız konuşmadan da anlaşılacağı gibi, tiyatro topluluklarından bir talep, öneri gelmez olunca, bu salonları kapatmak zorunluluğu doğmuştur. Sonuç olarak, devlet eli değmeden de bir bölge tiyatrosunun temeli atılmış, ancak geliştirme fırsatı bulunamamıştır. yılında Artvin'in BorçkaMaral köyünde doğan Hasan Zengin, 1950 yılında Istanbul'a gelerek, çeşitli ticaret işlerinden sonra, 1%S yılında inşaat işlerine 5 kardeşiyle birlikte başlıyor. Yapılan inşaatın türü ne olursa olsun, ilke şudur: Her binanın altına bir tiyatro ya da sinema salonu yapılacaktır. Kocamustafapaşa, Gaziosmanpaşa ve Zeytinburnu'nda, uzun bir süre, 13 sinema ve 6 tiyatro yapısını etkinliğe açan Hasan Zengin ile konuştuk: Sayın Hasan Zengin, ilk liyatrosincma binasını ne zaman yaptınız? Bu iş nereden aklınıza geldi? 196768 yıllarında semtte sadece tstanbul Sineması vardı. O sıra, Türkân Şoray'ın oynadığı "Sinekli Bakkal" filmine girmek için seyirci, gişe önünde uzun kuyruklar oluşturmuştu. Büyük bir ilgi olduğunu gördüm sinemaya karşı. Ben de ilk sinema salonumu açtım. Bu, başlangıçta ticari maksatla düşünülmüş bir girişimdi. Sinema ve özellikle tiyatronun eğitimdeki yerini biliyordum. Kocamustafaşa, Gaziosmanpaşa, Zeytinburnu gibi semtler, Beyoğlu'na gidip tiyatro seyredemiyorlardı. Böylece Kocamustafapaşa'dan başlayarak bir bölge tiyatrosu kurmaya giriştim. Amaç, tiyatro ve sinema yapıla, nnın sayısını 50'ye çıkarmaktı. Yaptığımız her binanın altına bir sinema ya da tiyatro salonu yapmaya karar verdik. On yıl boyunca, özellikle tiyalro alanında oldukça hareketli bir dönem yaşandıgım biliyoruz Kocamustafaşa'da. Salon sayısının artması, seyirci sayısını nasıl etkiledi? Sevgili Ülkü, şunu söyleyebilirim ki, salon sayısı arttıkça, seyirci sayısı da arttı. Uzun bir süre, seyirci sıkıntısı çekmedi topluluklar. Kocamustafapaşa tiyatrolarına, Ümraniye'den, Kartal'dan seyirci geldiğini tespit ettik. Bu, önemli bir gelişmeydi.~Kimsenin adını bile bilmediği bu semt, tiyatrolar nedeniyle tanındı. öyle ki, Akbank, Ziraat Bankası, Iş Bankası çocuk tiyatrolarını bu semte getirdi. Çok büyük ilgi topladılar. Sonra, giderek bankalar, zengin semtlere gittiler. Çocuk tiyatrolarını, oralarda sahnelediler. Bunca yıllık deneyimden sonra, semtin seyircisini, oyunlar ile seyirci lüyuz. Fakat yeni toplulukların, şu durumda yaşama şansı az. Az önce dediğim gibi, yerleşik seyircisi olan topluluklara ihtiyacı var semtin. Gelmiyorlar, elden ne gelir. Yeni topluluklar, dediniz...? Onlarla da defalarca konuştum. Sahne ile işletmecilik bir arada yürümeli, ama işletmecilik farklı bir şey. Çoğu topluluklar, tiyatro işletmeciliğini bilmiyorlar. Seyirci getirmenin yollarını aramıyorlar. Bakın, turnelerde hep toplu bilet satılır, biliyorsunuz. Aynı şey, neden yerleşik tiyatroda olmasın? Okullar, fabrikalar, sendikalar yardımcı olmalı buna. Ama, burada toplulukların iyi oyunlar sahnelemeleri şart. Devlet Tiyatroları bir şube açsaydı, semtin potansiyeli değerlenirdi; iyi bir topluluk öteki toplulukları da çekerdi pekâlâ. Devlet yardımının özel tiyatroları biraz olsun rahatlatlıgını söyleyebilir miyiz? Devlet yardımı iyi bir şey. Ama yetersiz. Tiyatrolar tüm vergilerden muaf tutulmalı. özel tiyatroların en büyük sıkıntısı da, tanıtım sıkıntısıdır. Devlet buna da yardım etmeli. Küçücük bir gazete ilanı dunyanın parası. Televizyon, radyo, toplulukları, oynadıkları cyunları düzenli olarak tanıtmalı. Efeııdim, Köşebaşı Tiyatrosu'nun da kapanmasından sonra bir tek Çevre Tiyatrosu kaldı... Şunu söylemek isterim: MülkU benim de olsa halka mal olmuştur Çevre Tiyatrosu. Bu tiyatro çok guzel günler yaşadı. Burayı kapatmakla başkasının hakkına el uzatmış sayarım kendimi. Ne kadar boş kalırsa kalsın Çevre Tiyatrosu, hep açık kalacaktır. Ruhumu doyuran sadece orası kaldı. Bu işi, kazanç için yapmadık biz. Zaten böyle söylemek gülunç olur. Temelden depo yapsaydım, bin kat daha çok kazanırdım. Tiyatro ve sanatçılar, toplumun öğretmenleridir. Ben de kenarından köşesinden öğretmenlere destek olmaya çalıştım. Uzun silre boş beklettim salonları, kimseden bir teklif alamadım. Çoğu kişi sanıyor ki, yalnız Şişli'de, Beyoğlu'nda tiyatro yapılır. Bu yanhştır. Son bir soru: Kocamustafapaşa'da tiyatro hareketliliginin saglanacağına inanırsanız, her yapının altına tiyatro binası yapar mısınız yine? Bunu diişünür müsünüz? Kesinlikle düşünürüm. llkemizi unutmuş değiliz. Şu an, Anadolu'ya turneye çıkan bir topluluğumuz var. Or.a maddi manevi her yardımı yapıyoruz. Tiyatroya karşı sevgimiz asla azalmadı. D lar. Biitün sanatseverlerin "içi yanıyor ', salonlar kapanımi Kimse bir çaba sarfetmiyor. Semtimize gelen toplulukların çoğu, yeni kurulan topluluklar. Biz, topluluklara karşı hep hoşgörü K 0 N S E R EZGİNİN GÜNLÜĞÜ '87 ÜĞÜ (Devekuşu Kabare Salonu) Seanslar: 24 Ocak 1987 Cumartesi 12.00 ve 14.00 26 Ocak 1987 Pazartesi 19.00 ve 21.30 Gişe Tel.: 140 54 58148 26 06 Biletler Satışa Sunulmuştur. Konserler bir IVME YAPIM organizasyonudur. KONAK SİNEMASI'NDA Tel.: 3338075 11