Katalog

Polonya'da yeraltı mizahı Polonya'da mizah, baskıya karşı en etkili silahlardan biri. Polonya'da yeraltında basılıp şizlice dağıtılan yayınlar arasında, mizah kitapları oaşı çekiyor. ŞEBNEM ATİYAS askı ile yönetilen ülkelerde insanların eleştirilerini iletmc yollarından cn geçerlisi mizah olmuştur. New York Times gazetesinde ycr alan Polonya ile ilgili haber bu gerçeği bir kez daha kanıtlamakta. Haberde, Polonya'da basın ve muhalefet aracılığıyla duyulamayan birçok eleştirinin mizah aracılığıyla kulaktan kulağa nasıl yayıldığına yer veriliyor. de bir yerde, saati öğrenmek ıster. O sırada ıkı elinde koskoca iki bavul taşıyarak kendısıne yaklaşan bir Rusa saatın kaç olduğunu sorma başarısını gösterir. Rus, "Bir daklka" deyıp bavulları yere bırakır ve kolundaki saate bakarak, "Şu anda saat 11.43 ve 17 saniye. Bugun 13 şubat. Ay dolunay dummuna erişmekte. Atmosfer basıncı 992 hektopaskal ve yuksellyor..." der. Şaşıran Polonyalı, bunca bilgiyi veren saatın Japon malı olup olmadığını sorunca, Rusun yanıtı, "Hayır, Sovyet teknolojisinin urunü" olur... Polonyalı kızarıp bozararak, "O halde gerçekten tebrik edilmeniz gerek" dıye utançla uzaklaşırken, bavullarıru tekrar yüklenen Rusun, "Evet ama bu piller hâlâ biraz agır" şeklindeki yanıtını işıtır. Polonya'da polisle ilgili şakaların da çok yaygın olduğu belirtılıyor... "Neden Polonya polisi üçlu gruplar halinde dolaşır?" sorusunun yanıtı: "Bir tanesi okumayı biür, ıkıncisi toplama yapmayı bılir, üçüncüsü de bu iki şüpheli entelektüeli izlemek için oradadır!' Değişik ev eşyaları satan bir dukkâna giren adam vitrinde duran eşyalardan bırını işaret eder ve sorar, "Bu piyanonun fiyatı nedir?" Tezgâhtar, "55.000 komiserim" deyince müşteri şaşkına döner ve "Sivil elblseler içindeyim, polis oldugumu nereden anladın?" der. Tezgâhtar yadırgamazlık içinde yanıtlar: "Piyano yertne bir sobayı işaret etmenizden komiserim..." Polonyalılar şakalannda, sık sık Amerika ile karşılaştırmalar yapıyorlar "Neden ABD ile Polonya birbirine bu kadar çok 2 0) Û Her Derde Deva Sözler llaç konusunda zaman zaman gundeme gelen bir sorun vardır. Yetkılılerın dedığıne bakılırsa, ılaçlarm bırbırınden pek farkı 1 olmazmış Dıyelım başınız ağrıyor... lllâ falanca ılacı aramanıza gerek yokmuş! Önemlı olan ılaçlarm "marka"sı değıl, içındekı 1 maddelermış Hepsı aynı ışı 1 gorurmuş Bu yöntem uygulandığı takdırde, eczanelerde reçete yerine geçecek konuşma orneklerı sunuyorum Kesıp saklayın Allah muhtaç etmesın, gerektığınde kullanırsınız Sargı bezı ıstıyorum Sargı bezı yok efendım. Ne bezı var? Çocuk bezı var, tahta bezı var, el bezı var, toz bezı var Hangısınden vereyım? Toz bezi verın B Paslıl bulunur mu sızde? Kalmadı efendım Acaba ne alsam pastıl yerine? Pestıl verelım Ne pestılı? Erık pestılı, dut pestılı, kayısı pestılı.. Haberde sözü edilen şakalann pek çoğu tanıdık, ancak Polonya'nın özgün koşullanna uyarlanmış. öraeğin, Polonyalılar çok bilinen bir şakayı şöyle değıştırmışler: Bir adam papağan satın almak üzere bir papagan dukkânına girer. Güzel renklilerınden birini gözüne kestirip kaç para olduğunu sorar. 70.000 zlotys cevabını alınca, büyük bir hayal kırıklığı ile bu denli pahalı olmasının nedenini sorar tezgâhtara. Yanıt, "Eh tabii bu kuş ttalyanca ve Franaızca konuşup kimya tablosunu ezbere bilir" şeklindedir. Bunun üzerine çaresız başka birini işaret eder, 90.000 zlotys olan bu kuşun ise Fransızca ve Almanca bildiğini ayrıca Latince küfredebildığını öğrenir. Müşteri yavaş yavaş durumun Umıtsızlığını fark ederken şansını son kez oldukça kötü görünümlü gri bir kuşta denemek ister. Tezgâhtar, "Ah beyim o hiç size göre değil; 150.000 zlotys" der. Müşteri merak içinde bu çirkın kuşun marifetini öğrenmek isteyince tezgâhtar, "Bakın gerçegi söylemek gerekirse bu kuş pek bir şey yapamaz, yalnız diger kuşlar onu sayın genel sekreter diye çagırırlar" yanıtını verir. Şakalar arasında Sovyetler'le ve Sovyet teknolojısi ile ılgılı olanlarından biri de şöyle: Bir Polonyalı, Moskova'nın orta yerın Ağrı kesicı bir şeyinız var mı? Var Neler var? Bursa çakıları var Kıl testeresı var Nacak, tırpan, balta, keser var Hangısı daha çabuk keser? En lyisı keserdır efendım Adı üstunde Keser verın öyleyse öksüruk şurubu var m ı ' Yok maalesef Ne şurubu var? Vışne şurubu var Olsun . Ver bir bardak. benziyor?" sorusunun yanıtı şöyle: "Çünkii ABD'de aynen burada olduğu gibi, Polonya parası ile bir şey alamazsın. Ama Polonya'da aynen ABD'de olduğu gibi, dolarla ne istersen alırsın." "ABD Ue Polonya anısındaki fark nedir?" sorusunun yanıtı da şu: "Polonya Anayasası altında Polonyalıların konuşma ozgdrlüğü vardır; ABD Anayasası altında Amerikalılann konuşma yapüktan sonra da özgurlttkleri vardır." Son günlerde Polonya'da yeraltı kitapları arasında en çok popüler olanlardan biri "Polonyalı Şakası" anlamına gelen "Kawal Polski". Kıtap, sosyalızmın beş temel ılkesi olarak sıraladıftı şu ılkelerle başlıyor. "1) Duşunme, 2) Duşunursen konuşma, 3) Düşünür ve konuşursan yazma, 4) Diişttnttr, konuşur ve yazarsan imzalama, 5) Diişiinür, konuşur, yazar ve imzalarsan saşırma." D Bir şışe oksijenlı su verır mısınız? Başka su versem! Ne suyu 7 Gulsuyu, portakal suyu, domates suyu Portakal suyu olsun Verelım efendım . Bir rıcam daha var Nedır efendım? Kolumdakı çıban kanıyor da Ona da bir şey bastıralım barı Ne bastıralım efendım? Çıft kaşarlı bir tost bastırın lütfen. Ikı kutu ampul rıca edıyorum 110 mu olsun, 220 mı"7 Bılmıyorum Fark eder mı? Etmez olur mu kardeşım' Yazmamış mı doktor reçeteye? Yazmamış ya 40 mumluk bir ampul ver ışte Hangısı olursa olsun. Olmaz . Veremem kardeşım Yanlış bir şey yapmış oluruz Gıt, öğren g e l . 25