Katalog

Aşk tîçgeni Orkinoslaraı Tekirdağ'ın beş mil açığındaki "aşk üçgeni9 9yle, her yıl binlerce orkinosun "büyük buluşma"sı gerçekleşirdi... îhracaat seferberliği başladı. Japonlar Marmara'yı keşfetti ve orkinosların "aşk üçgeni" dağıldı... Denizlerimiz, kendisini kanatları altına alıp koruyacak bir "baba toriky y bekleyişinde... s 'Rasgele'' değil, "geçmiş olsun!" YAZI VE FOTOĞRAFLAR: KADİR CAN Yüzlerceydiler ve gittikçe daralmakta olan dev filenin içinde sessiz bir bekleyiş içindeydiler. Yüzlercesi de her şeyden habersiz, tesadüfen bulduklan aralıktan çıkıp gitmişler, uzaklaıda aynı oyuna başlamışlardı. Hapis kalanlar insanoğlunun kendilerine oynadığı oyunu farkettiğinde ağın içinde adeta kıyamet koptu. Yıllardır huzur içinde birkaç gün geçirdikleri aşk yuvalannda ilk defa ihanete uğranuşlardı. Yüzlerce orkinos aynı anda kuyruklarını tüm güçleriyle sallamaya başladılar. Yüzlerce orkinos kaçıp kurtulmak isterken birbirine giriyordu. Bir saat öncesine kadar aşk yapan mutlu orkinoslar şimdi can derdine düşmüşlerdi. Bütün güçleriyle ileri atılıyorlar ancak birbirlerine çarparak sersemliyorlardı. Bu onlar için tam bir hozgundu. "Yakup Kurşun"un reisi ömer Kurşun başta olmak üzere teknede bulıınan tayfalar orkinosların çırpınışları, çıkardıkları sesler karşısında dehşete düşüp donakaldılar. Sonuçta orkinosların aşk üçgenindeki mutlu bir gıınü facia ile noktalanıyordu. "Yakup Kurşun" 40 ton ağırlığındaki 277 orkinosla Tekirdağ limanına dönerken, devreye Japonlar giriyor ve Türk balıkçılığında yeni bir devir başlıyordu. thracat, aşk üçgenini dagıtıyor Orkinosların aşk yuvasındaki av bir ay daha sürtlü. Tekirdağ limanına gelen Japon balıkçı gemisi FrosJ Reefer ancak 50 ton orkinos alıp Türkiye'den ayrıldı. Orkinoslarla birlikte Japonlar da şoke olmuşlardı. Beyaz eti çok değerli olan "yazılı orkinos"ları (Thunnus Alolonga) kilosu 325 liradan alan Japonlar, bir yıl sonraki aşk mevsimini beklemeye başladılar. Orkinos avının getirdiği kârı goren diğer balıkçıların da ağlarım değiştirmesiyle orkinos gırgırlarının sayısı 60'a çıktı. Aradan bir yıl geçti, soğuk hava tertibatlı gemilcrini Italyada demirleyen Japonlar, Türk bahkçılanndan haber beklemeye başladılar. Sayıları 60'a yükselen Türk gırgır takımları "aşk iıçgeni"ninde günlerce dolaştılar, ancak bir tek orkinos bile yakalayamadılar. Yıllar boyu aşk yuvalannda rahatsız edilmeyen orkinoslar, ihanete uğradıklarına inanmış olacaklar ki bir daha buraya gelmedileı. "Aşk üçgeni"nin sihiri bozulurken Japonların, "Geç keşfettik" dedikleri Marmara. Türk balıkçılığında yeni bir çığır açıyordu. Uç okyanusun tropikal ve astropikal sularında yaşayan orkinoslar genellikle Atlas Okyanusu'nda avlanmaktaydı. Uskumru ile aynı aileden olan orkinoslar, eskiden özellikle ABDde parekete ile yakalanıyordu. Günümüzde ticari amaçlı orkinos avcıîığı çevirme ağlarla yapılmaktadır. Gelişmiş ülkelerin modern balıkçı filoları tarafından yıllar boyu süren amansız avcıhk sonunda okyanuslardaki orkinosların büyük bir hızla azaldıkları gerçeği oıtaya çıktı. Birçok Ulkenin sahillerini balıkçılığa kapa Denizin derinliklerinde sürüler halinde iler deki pijamaları bilc çıkarmadan palanıarları Kurşun" orkinos gırgırı minik botuna tekrar liyorlardı, hedefleri aynı yerdi. Akdeniz'den, çözüyorlar ve birbirlerine "rasgcle, rasgele" di rampa oldu. Teknenin güvertesinde bütün tayEge'den gelenler Çanakkale Boğazı'nı, Kara ye bağırıyorlardı. Cami minarelerinden yük falar ağın telinin çckilmesi için büyük çaba deniz'den gelenler lstanbul Boğazı'nı geçerek selen ve sadece birkaç dakika süren ezan bit harcarlarken, denizin üzerindeki kopük kayMarmara'ya girdiler. Marmara'daki sürülerle tiği zaman 19 orkinos gırgırı limandan ayrıl boldu ve derin bir sessizlik başladı. Orkinosbuluşup, bir yandan küçük balıkların peşleri mış, ak köpükleri peşlerinde bırakıp tam yol ların ağdan çıkıp gitmeleri olası. Ağın altınne takılıp kannlarını doyuruyorlar bir yandan "aşk üçgeni"ne doğru ilerliyorlardı. daki tclin tekneye alınması sırasında açık kada birbirleriyle oynaşarak hedeflerine doğru Sabahın erken saallcrinde Tekirdağ Lima lan ve "çatı" adı verilen bölümdcn orkinoslailerliyorlardı. nı'ndan ayrılan 19 orkinos gırgınndan biri Ya rın büyük bölümü veya tamamı çıkıp gidebiBalıkçı deyimiyle sürüler, alaylar halinde do kup Kurşun'un reisi henüz 30 yaşındaki ömer lir, bu nedenle heyecan doruk noktasında. laşan orkinosların buluşma yeri, Tekirdağ'ın Kurşun'du. ömer Kurşun yemyeşil gözlcrini Telin tekneye alınmasından sonra başlayan çabeş mil açığındaki noktayla Marmara Adasf masmavi denizden bir an olsun ayırmazken, lışmada da son ana kadar heyecan dorukta nın güney uçundaki Asmalı Burnu ve baıı tayfaların henıen hepsi saatlerden beri bekle olacak, çunku yakalanan orkinosların ağın dimekten sıkılmışlar, ağların üzerinde uyuklaucundaki Hayirsızada'nın kesiştiği üçgendi. bine sindiği ve bazı balıklar gibi su Ustüne çıkOrkinoslar her yıl olduğu gibi yine aşk yu maya başlamışlardı. madığı biliniyor. Birkaç acelecinin dışında diğerleri hemen valarına doğru koşuyorlardı. Binlerce orkinos, balıkçıların "aşk üçgeni" adını verdikleri bu hemen aynı anda su Ustüne çıktılar. Biriki yere akın akın geliyor, buluşuyor ve yaşamın metre yükselen orkinoslar, 150200 kilonun tadını çıkarıyorlardı. Şimdiye kadar hiç rahat verdiği ağırlıkla sulara gömülürlerken, peşlesız edilmemişlerdi. "Aşk üçgeni"ne ilk gelen rinde ak kopük bir deniz bırakıyorlardı. Yüzküçük birkaç sürü her geçen gün çoğalıyor, sa lerce orkinostan oluşan sürü aşk üçgeninde yılan önce yüzlere daha sonraki günlerde bin kendilerince küçük bir oyuna kalkmışlardı. lere ulaşıyordu. "Yakup Kurşun"un reisi Ömer Kurşun deHer yıl olduğu gibi bu yıl da "büyük bu nizin üzerindeki ilk beyaz noktaları gördüğünluşma" gerçekleşmiş yüzlerce kilo ağırhğındaki de fazla öneınsemedi. Sabahtan beri gözüne binlerce orkinos yeni bir aşk yılını yaşamaya çarpan onlarca sürüden biriydi ve kısa sürede başlamışlardı. Hep birlikte derinlere doğru ini gözden kaybolacaklarını tahmin ediyordu. yor, oynaşıyor oynaşıyor ve yine hep birlikte Ömer Kurşun birkaç saniye sonra yanılmakta yeryüzüne doğru yükseliyor, pırıl pırıl güne olduğunu anladı, denizin üzeri güneş ışınları şin altında sıçramaya, etrafa ak köpükler saç altında ak köpükten adeta kudurmaya başlamaya başlıyor ve mutluluklarının tadını çıka mıştı. ömer Kurşun ister istemez elinin altındaki gaz kolunu sonuna kadar bastırdı, sabahrıyorlardı. Orkinoslar insanoğlunun yıllar boyu kendi tan beri bir kedi gibi mırıldanmakta olan 470 lcriyle ilgilenmediği aşk yuvalannda tekrar bu bcygir gücündeki makine gök gürültüsünü anluşmanın heyecanı ile mutlu bir yaşama baş dıran bir homurtu ile uyandı ve "Yakup Kurşun" peşinde kara dumanlar bırakarak ok lamışlardı. gibi ileri atıldı. Tayfaların hepsi bir anda uyuşukluktan sıyrılıp yerlerini aldılar. Birkaç saniye içinde ağın bir ucunu tutan minik botun dev makinesi çalıştırıldı ve reisten "mola" emCamilerin minarelerinden "Allahü ekber, rinin gelmesi beklendi. ömer Kurşun denizin Orklnos gırgırlart "afk üçgeni"n* ulaştığında, ağlar denize daire seklinde bırakıldığında, Allahü ekber" sesleri yükseldiği sırada güneş ak köpük kesilen bölümünü teknenin sağ ta derin bir sessizlik baslar. Ağın fileslnden kaçıp gidecek orkinoslarla yakalamp henüz ortalığı aydınlatmamıştı ve Tekirdağ'ın rafına aldıktan sonra "mola" emrini verdi ve kalacakların belirleneceği "kader çizgisi"nin heyecanı yaşanır. Blraıdan, yüzlerce orkinos, büyük bir bölümü uykudaydı. Limandaki 19 minik bot gcrilerde kaldı. ömer Kurşun'a sa hapis kaldıklannı anlayıp kuyruk sallamaya koyulacak.bir birlerine çarpıp sersemleyecek orkinos gırgınnda okunan ezanla birlikte bü atler gibi uzun gelen birkaç dakika sonunda ve denizde mahşert bir kıyamet koparacaklardır. Birkaç saat önce "afk yapma"nın yük bir hareket başlamıştı. Tayfalar üzerlerin ağlar denize daire seklinde bırakıldı vc "Yakup mutluluğunu yasayan orkinoslar, birazdan can derdine düsecekler. "Aşk üçgeni"ne tam yol 16