Katalog

ENERJİ 16 Rodövans ihaleleri Ülkemizde elektrik üretimi amacıyla kullanılabilecek özellikte geniş kömür rezervleri bulunmaktadır ve söz konusu rezervlerden yararlanılarak elektrik üretiminde yerli kömürlerimizin kullanım payının artırılmasına yönelik çeşitli çalışmalar sürdürülmektedir. Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu (TKİ), kuruma ait kömür sahalarını termik santral kurma şartıyla ruhsat devri ya da rodövans sistemiyle özel sektöre açmaktadır. TKİ, ÇankırıOrta kömür sahasının ruhsatını, yapılan ihale sonucu olarak 6 Ocak 2006 tarihinde Çalık Enerji’ye devretmiş ve Çalık Enerji tarafından sahada 165 MW gücünde akışkan yataklı bir santral kurulmak üzere elektrik üretim lisansı alınmıştır. Sahada termik santral kurulabilmesine yönelik çalışmalar Çalık Enerji tarafından başlatılmış, bununla beraber santralın fiziki kuruluşuna henüz başlanılamamıştır. ŞırnakSilopi için, 16 Aralık 2002 tarihinde ihaleye çıkılmış, ihaleyi kazanan ParkCeytaş ile sözleşme imzalanmıştır. Sahanın devri sonrasında söz konusu firma tarafından proje çalışmalarına başlanılmıştır. Firma, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’ndan (EPDK) 138 MW termik santral kurmak üzere elektrik üretim lisansı almış, ayrıca 413 MW’a yükseltme talebinde bulunmuştur. Yaklaşık 300 MW büyüklüğünde bir santralı besleyebileceği hesaplanan TekirdağSaray Sahası için, 20 Haziran 2006 tarihinde ihaleye çıkılmıştır. İhaleyi kazanan BAŞAT Elektrik A.Ş. proje çalışmalarına başlamış, ancak henüz ÇED raporu alınamamıştır. Yine 160 MW gücünde bir termik santralın kurulabileceği düşünülen BursaKelesDavutlar Sahası için 23 Mayıs 2006 tarihinde ihaleye çıkılmış, ihaleyi ÇalıkNTF kazanmıştır. Bununla beraber, firma tarafından hazırlanan ÇED raporu olumsuz bulunmuş, bu nedenle TKİ ile yapılan sözleşme tasfiye edilmiştir. Bu gelişmeler sonrasında, sahadaki kömürlerin termik santralda değerlendirilebilmesi, artık oldukça zor görünmektedir. BoluGöynük Sahası da, yine aynı model ile işletilmek üzere ihaleye çıkılmış ve ihaleyi kazanan AKSA Enerji ile 4 Ağustos 2006 tarihinde sözleşme imzalanmıştır. Firma tarafından proje çalışmalarına başlanılmış ve 275 MW termik santral kurulmak üzere elektrik üretim lisansı EPDK tarafından uygun bulunmuştur. Bununla beraber, termik santralın fiziki kuruluşu henüz bu sahada da başlayamamıştır. BingölKarlıova kömür sahası da aynı model kapsamında 6 Haziran 2006 tarihinde ihaleye çıkılmış, ancak herhangi bir katılım olmaması nedeniyle ihale iptal edilmiştir. BingölKarlıova Sahası’na ilişkin yeni ihale 7 Ekim 2008 tarihinde yapılacaktır. Bu sahada yaklaşık 100 MW gücünde bir santralı besleyebilecek yeterlikte kömür olduğu hesaplanmaktadır. Kömür santralı arayışları Bu sahaların dışında, TKİ’nin elinde bulunan önemli kömür sahalarından biri de AdanaTufanbeyli Sahası’dır. Yaklaşık 600 MW büyüklüğünde bir santralı besleyebileceği hesaplanan sahada termik santral kurulmasına ilişkin herhangi bir çalışma mevcut bulunmamakta, bu amaca yönelik işleyebilecek modeller TKİ tarafından araştırılmaktadır. TKİ’nin elinde bulunan ve tesis edilecek termik santralları besleyebileceği düşünülen diğer önemli sahalar; ManisaEynez (600 MW) ve Kütahya Derin Sahalar (300 MW)’dır. Söz konusu sahaların da “termik santral kurma şartıyla” ihaleye çıkılması, TKİ tarafından planlanmaktadır. Aynı şekilde, EskişehirMihalıçık’da mevcut ve EÜAŞ’ye ait kömür Kömüre dayalı termik santral tesis etme noktasında ciddi bir yol alınabildiğini söyleyebilmek mümkün değildir. Tüm çabalara karşın, ülkemizde, 2000 yılından beri kömüre dayalı sadece tek bir santral temeli, ŞırnakSilopi’de atılabilmiş olup, bu santral da toplam kurulu gücün ancak binde 3’üne karşılık gelmektedir. Bunun dışında, son 8 yılda atılmış tek bir kömür santralı temeli bulunmamaktadır. sahası da, yine “termik santral kurma ya da kurdurtma şartıyla”, bu sefer bir kamu kuruluşu olan TKİ’ye verilmiş olup, buna ilişkin çalışmalar sürdürülmektedir. Bu sahada 150 MW gücünde bir santralın kurulabileceği hesaplanmaktadır. EÜAŞ’nin ruhsatında bulunan Çayırhan’daki kömür sahalarından ise 320 MW gücünde yeni bir santralın kurulabileceği öngörülmektedir. Saha ve işletme hukuku EÜAŞ’nin uhdesinde bulunan en önemli kömür sahaları ise AfşinElbistan Havzası’nda bulunan linyit sahalarıdır. AfşinElbistan Havzası’ndaki “C” ve “D” sahalarında termik santral kurmak ve işletmek üzere rodövans karşılığı kömür üretim hakkı verilmesi ihaleleri 26 Haziran 2008 tarihinde EÜAŞ tarafından gerçekleştirilmiş olup, sunulan teklifler değerlendirme aşamasındadır. Havzanın besleyebileceği toplam termik santral gücünün 6 bin 300 MW olduğu hesaplanmaktadır. Elektrik üretimi amacıyla kullanılabileceği düşünülen sahalar arasında özel sektörün ruhsatında olan sahalar da bulunmaktadır. Söz konusu sahalardan; KonyaIlgın’da 500 MW ve AdıyamanGölbaşı’nda ise 125 MW gücünde termik santralların kurulabileceği öngörülmektedir. Yine AdanaTufanbeyli’de, bir diğer önemli kömür sahası ise EnerjiSA’nın ruhsatındadır. Firma tarafından, söz konusu sahadan elde edilecek kömürden en az 450 MW gücünde bir termik santralın beslenebileceği öngörülmekte olup, ENERJİ ENERJİ ENERJİ EPDK’dan 453 MW’lık elektrik üretim lisansı alınmıştır. ÇankırıOrta’da ise, TKİ’nin kömür sahasından ayrı bir başka kömür sahası için 3S Enerji ve Maden AŞ’nin 380 MW üretim izni bulunmaktadır. Ayrıca yerli taşkömürlerimize dayalı termik santral kurma amacıyla EPDK’den alınan üretim lisansları arasında; Eren Enerji AŞ’nin 2004 yılında aldığı 165 MW gücünde (daha sonra ithal kömüre dayalı 1200 MW’a yükseltme talebi mevcut) ZonguldakÇatalağzı yerli/ithal kömür santralı, Hema Elektrik Üretim AŞ’nin 2005 yılında aldığı 51 MW gücünde ZonguldakEreğli taşkömürü/metan gazı santralı ve yine Hema Elektrik Üretim AŞ’nin 2005 yılında aldığı 655 MW gücünde (1117 MW’a yükseltme talebi mevcut) BartınAmasra taşkömürü/metan gazı santralları da bulunmaktadır. Yeni rezervin ipuçları Bu değerler dikkate alındığında, yerli kömürlerimizin toplam kurulu güç yaratma potansiyelinin yaklaşık 12 bin MW düzeyinde olduğu anlaşılmaktadır. Yıllardır ihmal edilen aramalar ile yeni kömür yataklarının bulunup geliştirilmesi olasılığı da son derece yüksektir. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü’nden (MTA) alınan bilgiye göre; Eylül 2004 tarihinde başlatılan “Türkiye Maden ve Jeotermal Kaynak Rezervlerinin Geliştirilmesi ve Yeni Sahaların Bulunması Projesi” kapsamında arama çalışmaları yürütülmüş; AfşinElbistan Sahası’nda 1 milyar 152 milyon ton, Trakya Havzası’nda ortalama 2 bin 350 kilokalori (kcal)/kilogram (kg) alt ısıl ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ ENERJİ