Katalog

12 7. “Maviye çalar gözlerin / Yangın mavisine / Rüzgârda ”(Ahmed Arif)... Çevrebilimsel... Fulya balığına verilen bir başka ad. 8. Hücre çekirdeğinde bulunan ve kromatin tanelerini taşıyan ağ biçimindeki ipliksi yapıya verilen ad... İki şeyi birbirine ekleme, bitiştirme... Hırvatistan’ın para birimi... Temel, esas. 9. İlkel benlik... Kimi bitkilerden elde edilen bir zamk... İslam inancına göre ölüleri mezarında sorguya çekecek olan iki melekten biri... Hayvanın bir yanındaki yük. 10. İzmir’in Seferihisar ilçesinde antik bir kent... Panama’nın plaka imi... Akıl... “Yitik adreslere benzer ölüm / Yanık kokuları gibi” (Behçet Aysan)... Denetleme, teftiş. 11. Uluslararası Futbol Federasyonu’nun simgesi... İmrenme... Halk adına halka karşın devrimci girişimlerde bulunan kimse. 12. “Yiğit yiğidin yoldaşı/ yiğidin öz kardaşı” (Karacaoğlan)... Endonezya’nın plaka imi... Pantolonun apış arasına gelen yeri... Dünyanın ilk nükleer denizaltısının adı... Ondalık logaritmanın uluslararası kısaltması. 13. Radyum elementinin simgesi... Bu haftaki “Kenarın dilberi nazik bulmaca de olsa olmaz” ödülünüz (Nabi)... Çukurova’da antik bir Kilikya kenti ve kalesi. 14. Osmanlı mutfağına özgü bir cins çörek... Azerbaycan’ın plaka imi... Daha çok Rumeli ağzında kullanılan bir seslenme ünlemi. 15. Güney Amerika’daki And Dağları’nda yaşayan yerlilerin dinsel önderlerine verilen ad... Karaman’ın bir ilçesi. 16. Renk körlüğü... Soya ezmesiyle yapılan Japon çorbası. 17. Sahip... Yalnız Uygurca Oğuz Kağan Destanı’nda geçen ve “resim” anlamına gelen sözcük... Yabancı. 18. Yurtlandırma, yerleştirme... Hatay yöresinde incirden yapılan rakıya verilen ad... Polinezya halklarının savaş tanrısı. 19. Bir bağlaç... Tropikal bölgelerde yetişen kimi ağaçlardan elde edilen ve cila yapmakta kullanılan bir tür reçine... Terzilerin patron çıkarmak için kullandıkları bir tür saydam kâğıt. 20. Klavyeli bir çalgı... Sıcak bölgelerde yetişen çok sert bir ağaç... Bir tür hamur yemeği. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. Türk sinemasının ilk vamp oyuncusu olan aktris (Ayrıca beyazperdede öpüşen ilk oyuncumuzdur)... Japon müziğine özgü bir tür davul. 2. Mantık... Antalya’nın Manavgat ilçesine bağlı, arkeolojik ve turistik bir belde... “OU” gibi ünlülerin üstüne konan yan yana iki nokta... Tunceli yöresine özgü,“sac sırımı” da denilen bir tür hamur yemeği. 3. Su geçirmeyen yünlü ya da pamuklu bir kumaş... Trabzon’un bir ilçesi... Iğdır’ın bir ilçesi. 4. Şiirde yapılan uyak hatası... İçi ferahlatıcı ilaç ya da içki... Esir. 5. Köpek ve ineklere yedirilmek için un ve kepekle hazırlanan yiyecek... Boğa güreşi yapılan alan... Kesilip durdurulmuş bir hesabın son durumu... Kısa yazı. 6. “Siz toprak altında ulu köklerimizsiniz / Yatarsının kanlar içinde” (Nâzım Hikmet)... Hizip... Şifalı kaynak suları ya da çamurla tedaviyi amaçlayan kuruluşlara verilen ad... Eski Türklerde deniz tanrıçası... Atasözlerine dayanan didaktik Çin şiiri. 7. Torun sahibi kadın... Romanya halk edebiyatında bazen aşk, bazen yakınma ve yas anlatan şarkı... Üye... Edebiyat yapıtında nesneleri, yaratıkları insan gibi konuşturma sanatı. 8. Çoğunlukla mor kadife üzerine sırma ile kabartma dal, yaprak ve çiçek işlenmiş giysi ya da örtü... Birleşik bir şeyi oluşturan yalınç şeylerden her biri... Bir cins küçük taneli muşmula. 9. Adana’nın Karataş ilçesinde antik bir kent... Özbekistan’ın plaka imi... Erzurum’un bir ilçesi. 10. Kastamonu’nun bir ilçesi... Adını ve kaynağını ünlü bir Hollandalı ilahiyatçıdan alan Hıristiyan öğretisi... Erzurum yöresinde, gövdesi yenilen ya da turşusu yapılan otsu bir bitki. 21 MART 2010 / SAYI 1252 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:.......................................................................................................................................... Adres:....................................................................................................................................... .................................................................................................................................................. Tel:............................................................................................................................................ 11. Kimi şeyler üzerinde dalgalanır gibi görünen parlak çizgiler... Kuşbaşı doğranmış et... Hindistan’da, yumuşak buğdaydan yapılarak fırında pişirilen kalın kurabiye... Avustralya’da yaşayan bir cins devekuşu... Tümör. 12. Sert buğdaydan elde edilen taneleri iri un... Direkler üzerine, yüksekte kurulmuş tahıl ambarı... Kars’ın doğusundaki ünlü eskiçağ kenti... Felsefede, bir durumdan başka bir duruma geçmeye verilen ad. 13. İlave... Malik, sahip... Kısık sesli küçük keman... “Toprağı temiz olsun” anlamında ölüler için edilen dua. 14. Argoda rakıya verilen ad... Kadın hastalıklarını konu edinen hekimlik dalı. 15. Bir peygamber... Sıvı durumuna getirilmiş havadan elde edilerek ışık araçlarında kullanılan, asal gazlar sınıfından element... Baş örtüsü olarak kullanılan bir tür ipekli dokuma. 16. Osmanlı ordusunda yüksek rütbeli subayların çadırlarını kurup kaldıran görevli... İki derenin ya da iki yolun birleştiği yer... Gölgede kalan yan. 17. Eski Mısır inanışında insan ruhu... Belçika’ya özgü bir cins bira... Gemide hareket halindeki halatın ya da zincirin bir an durdurulması için verilen komut. 18. “ tutmuş söylemez olmuş/Ağızda dilleri gördüm” (Yunus Emre)... Benzeri olmayan, az bulunur, eşsiz. 19. Çeşitli bitkilerin yaprak ve kabuklarıyla kokulandırılmış acımtırak bir içki... Hava ve gaz akımları oluşturmakta kullanılan aygıt... Eski dilde köpek. 20. Samanla karışık tahıl... Kaçak tütün. G SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1. Resimde gördüğünüz, “Fransız Öpücüğü”, “Mesajınız Yar”, “Melekler Şehri” gibi filmleriyle tanınmış ABD’li sinema oyuncusu... Osmanlılar döneminde devlet görevlisi yetiştirmek için 1862’de İstanbul’da açılan okul. 2. Üstün bir yetkinin gücünü simgeleyen değnek... Kütahya’ya özgü, şişkin gövdeli, kısa ve ince boyunlu bir tür sürahi... “Germe, gergin tutma” anlamında denizcilik terimi... Fas’ın plaka imi. 3. Zayıf yapılı, güçsüz... Özellikle portreleriyle tanınmış XVI. yüzyıl Osmanlı minyatürcü... Üzerine yazı yazılan tabaklanmış ceylan derisi... İşaret, nişan. 4. “Derinlikler” anlamında eski sözcük... Aydın ilindeki Afrodisias antik kentinde yaptığı kazılarla tanınmış arkeoloğumuz... Harman yerindeki tahılın taş ve toprakla karışık kalıntısı. 5. Arjantin borsasının adı... Saf yünden ya da pamuk, sentetik ve yapay elyafın karışımından elde edilen sert tutumlu kumaş türü... Asya’da bir ülke. 6. Hindistan’da bitkisel elyafla dokunan, düşük kaliteli tafta türü... Yeni Zelanda’da yaşayan bir kuş... Bir nota. 1250 sayılı armağanlı bulmacanın çözümü ve kazananlar: 07.03.2010 tarihli bulmacayı doğru yanıtlayarak çekiliş sonucu “Friedrich Nietzsche / Ecce Homo, Kişi Nasıl Kendisi Olur” (Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları) kitabını kazananlar: ANKARA’DAN: Mustafa Seydioğulları, Yalçın Koçer, Haydar Korukluoğlu, U. Zuhal Çetinkanat BALIKESİR’DEN: Süheyla Alpar ÇANAKKALE’DEN: Sedef Erdemli İSTANBUL’DAN: Sevda İkizler, Hüseyin Aktar, Ahmet Uyanık, Emine Cüneyda Coşkun, Eyüp Urucu İZMİR’DEN: Yüksel Gezen KIRKLARELİ’DEN: Alper Can KOCAELİ’DEN: Hasan Erdoğdu, Akın Yazıcı MALATYA’DAN: Ertan Özçamur MANİSA’DAN: İsmail İlhan MUĞLA’DAN: Meliha Keskinsoy SAMSUN’DAN: Betül Mavi, Metin Koçer SIVAS’TAN: Mehmet Güleren SİNOP’TAN: Remzi Kaya TEKİRDAĞ’DAN: Sabahat Dizman ZONGULDAK’TAN: Şükrü Üstündağ, Cemil Özen. 1 E D İ P H A R A B İ G Ü L L A B İ C İ 2 M U S A M R O S E N B E R G M L E Z A R 3 İ D İ T A K T İ Y İ E V E İ T A L İ K A 4 N E D İ M N A P N K L E N A V N İ N A D 5 Ö Ğ E Ö A S T E N İ N N E T Ö P A T Ö E 6 Z İ M İ R N İ K A Z A D R E N A L İ N Z 7 D D E D E D F A D E N E Z D A K D K Ü P 8 E K E A L A E R İ N A E İ S T U F E E A 9 M A Ç M O R P İ N G T O N M İ L O M U Ç 10 İ R E M İ T E İ İ İ O R İ A V A T A R A 11 R A K U N R R A R A S G A R İ R A L E M 12 13 G T E E L E E B M İ İ C R İ A N L M İ Z N S M O M T A A İ Ş A İ B İ O R 14 O P E R A T İ F İ İ M İ T A S Y O N R A 15 D E V İ T O K A T A İ Ş U 16 Z Ö E N İ Z Ö N A S A N R 17 İ T Z Ö L Z F E N O M E N 18 L E M B E K İ D A S E L İ 19 L İ E E R İ Y İ K E L A K 20 A N I T M M U K A B E L E 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 FAİK FALAY GM SUAT ATALIK Bahar geliyor ış döneminde uyandığım zaman canım biraz daha uyku isterdi, son günlerde hemen fırlayıp kalkmaya başladığımı görünce mevsimin değişmekte olduğunu fark ettim. Sizlerde nasıl bir değişiklik olduğunu bilemem ama bende sabah yürüyüşleri devreye girer, erguvanların yeşerip yeşermediğine bakarım, çıplak dallı ağaçlarda yaprakların doğumu hoşuma gider, gelecek günlere ait hayallerim hareketlenmeye başlar, bütün bunların enerjimi arttırmakta olduğunu hissederim, uzun lafın kısası daha mutlu bir duygusal döneme girerim. Briçte de dönemin final seansları devreye girer, Ankara ve İstanbul ikililer, milli takım seçmeleri, Türkiye takım ve ikili şampiyonaları oldukça yaklaşmıştır. Buralarda kazanılacak kupalar veya yapılacak dereceler o yılın briçini başarıyla yürüttüğümüzü gösterir. Biliyor musunuz rakamlar bizlere birçok gizli şeyleri fısıldarlar. Bunların bir kısmını insanlar keşfetti ama daha birçok henüz bilinmeyen gerçeklerin olduğuna inanırım ben. Örneğin pi sayısı (3.1416...), örneğin G sayısı (6.673) gibi daha pek çok sabit sayı evrenle ilgili bazı kuralların açıklanmasında faydalı olur. Bunlar doğayla ilgili kurallar olduğuna göre beyinle ilgili de bazı kurallar olmalı değil mi? Birkaç ay evvel dostum Hasan Uzuner ile sohbet ederken briçteki 52 kartın doğadaki 52 haftayı, 4 değişik rengin dört değişik mevsimi gösterdiğini, destedeki vale, dam, ruvalara 111213 sayılarını verirsek destenin ulaştığı toplam 364 ile bir yıldaki gün sayısıyla ilintili olduğunu konuşarak epey gülmüştük. Türkiye kış dörtlü takım finalleri İzmir’de tamamlandı. Bu yıl da Nafiz ZorluSalvador AssaelHakan GöksuBülent AslanNezih KubaçMert Bilgen’den oluşan İzmir büyükşehirbeyaz takımı şampiyon oldu. Tevfik GürkanYusuf İşitemizTüğbars BozkurtAdnan YeşilırmakEnver KöksoyYusuf Kahyaoğlu’ndan oluşan Mersin Büyükşehir Belediyespor ikinci, Hüseyin AvcıoğluMustafa Cem TokayBeltan TönükBurak AralpHüseyin KaradenizNeşet Taştepe’den oluşan Avcıoğlu takımı da üçüncü oldular. Dereceye girenleri kutlarım. G Geçmişe yolculuk 1. İlk piki alıp tekrar körü oynarsak alıp yine pik oynayacaklardır. Şimdi karoları çekip körü kaçmaya çalışabiliriz. Karo 33 dağılmış ise sorun yok iki körü atarız ama karo 42 dağılmışsa 3. karoya çakılınca bir kör verir duruma geliriz. Onun için pik damını almayın. Şimdi defansın işi zor; bir pik daha oynarsa alıp kozları bitirin, karoları kullanın; pik oynamayıp körleri çekerlerse 3. köre çakıp karo ruva ile ele geçin ve kozları çekin. B Batı Doğu m 72 n 752 o 10965 p K1065 P P P Geçen hafta açılış safhasını detaylı olarak incelediğimiz oyuna geri dönelim: GM Fischer IM Schweber, Buenos Aires 1970, Fransız Savunması Winawer Varyantı 1. e4 e6 2. d4 d5 3. Ac3 Fb4 4. e5 c5 5. a3 Fc3 6. bc3 Vc7 7. Af3 Ac6 8. Fe2 Fd7 9. 00 Age7 10. a4 Aa5 11. Ke1 cd4?! (11…h6 12. Fd3 b6) 12. cd4 Ac4 13. Fd3 h6 14. Ad2 Ad2 15. Fd2 Ac6? (15…00 16. Vg4 (16. Vh5 f5) Af5) 16. Vg4 g6 17. Ke3 000 18. Kg3!? (Bu hamle 18…h5 19. Vf4 g5 devamyoluna önlem teşkil ediyor. Bu noktada 18. Kf3? f5! 19. ef6 e5 20. Vg6 e4 varyantın sonundaki çatal yüzünden yanlış olurdu.) Şb8? (Geçen hafta oyunumuzun tam bu noktasında kalmıştık. Bir satranç partisi boyunca rakibinizin her hamlesi sonunda sadece ne istediğini anlamaya çalışmakla kalmayıp bu hamlenin ne gibi değişiklikler yaptığını keşfetmek zorundasınızdır. Örneğimiz bu açıdan çok öğretici ve beyaz bir hamle evvel mümkün olmayan hamleyi tahtadaki değişikliği fark edip oynuyor.) 19. Kf3! (Siyah şah artık b8’de olduğundan bu hamle mümkün. Yine de h2b8 diyagonali üstünde olacakları öngörebilmek inanılmaz doğrulukta hesap gerektiriyor.) f5 20. ef6 e5 21. Vg3 Ad4 22. Ke3 e4 (22…Ac6 23. Fb5 e4 24. c4! merkezi parçalardı.) Konumumuzda Capa’nın deyimiyle bir “petitcombinaison” olasılığı göze çarpmakta. 23. Ke4!! (Siyahların 18. hamlesi bunu olası kıldı.) Vg3 24.Kd4! (Koskoca tahtada siyah vezire gidecek yer bulunmuyor.) Vg4 (IM Schweber konuma materyalist bir biçimde yaklaşıyor. Daha kuvvetli bir oyuncu 24…Vc7 25. Ff4 Khf8 26. Fg6 Kf6 27. Fc7 Şc7 28. Fd3 Ff5! ile çift kale finalinde direnç çıkarmaya çalışırdı.) 25. Kg4 Fg4 26. Fg6 Khg8 27. Fh7 Kh8 (27…Kgf8 28. Fh6! siyah fil ve ilerlemiş er ikilisinin ne kadar rahatsız edici olduğunun ispatı.) 28. Fd3 Kde8 29. f7 Ke7 30. f8V Kf8 31. Fb4 Kff7 32. Fe7 Ke7 33. f3 Fd7 34. a5! (Capablanca, Fischer ve Karpov üçlüsünün başka bir tipik özelliği de kazanç pozisyonları rakibe hiç şans vermeden değerlendirmeleri. Steinitz, Euwe ve Botvinnik’i metodik; Alekhin, Tal ve Kasparov’u taktik; Smıslov ve Petrosyan’ı pozisyonel; Lasker ve Spaski’yi stratejik olarak sınıflandırabiliriz. Ama unutmayın ki tüm bu değerlendirmeler sübjektif olmaktan öteye geçemez. 34. Şf2?! a5 ve a4 eri problem yaratır.) Şc7 35. Şf2 Kf7 36. Şe3 Şd6 37. g3! (2. Dünya Savaşı’nda yiten Rus analizatör Belavents’in makalelerine konu olan “Acele etme!” yasası. 37. f4?! d4 38. Şf3 Fc6 39. Fe4 Ke7 40. Fc6 bc6 ve e3 karesi sorun yaratır.) Şc5?! (37…d4 38. Şd4! Kf3 39. Kf1! Kf1 40. Ff1 b6! 41. a6! b5 42. Fe2 Şc6 43. g4 Fc8! (43…Şb6 44. h4 Şa6 45. g5 hg5 46. hg5 Fe8 47. Şc5! daha basittir.) 44. h4 Şd6 45. g5 hg5 46. hg5 Fa6 47. g6 Şe6 48. Şc5 Şf6 49. Fb5 Fc8 50. Fd3 Fd7 51. Şb4’le fil finalinde kazanç oyunu daha da güzel kılardı.) 38. f4 Fg4 39. Kb1 Ke7 40. Şd2 b6 41. ab6 ab6 42. h3!? (42. f5 Fh3 43. Kb5 Şc6 44. Kb4f4 manevrası da ciddi bir alternatiftir.) Fd7 (Siyahlar rakiplerine çift geçer vermek istemiyor. 42…Fh3 43. Kh1 Fd7 44. Kh6 Kg7 45. Kg6 Kf7 46. Kg5!) 43. g4 d4 44. f5 Ke3 45. f6 Kf3 46. Kf1 Kf1 47. Ff1 Fe6 ve terk çünkü 48. h4 Şd6 49. g5 hg5 50. hg5 Şe5 51. Fd3! Fg8 (51…Ff7 52. g6) 52. Fg6 umutsuzdur. 10 Bu şaheser oyunun gereken ilgi ve takdiri görememesinin sebepleri ilk olarak, IM Schweber’in satranç seviyesi ikincisi de “My 60 Memorable Games” kitabında şampiyonun sadece 19571967 arası oynadığı en iyi ve ilgi çekici oyunlarını derlemesi. G K KART TEKNİĞİ 1 m 43 n J4 o AQJ42 p AQ32 m AK9865 n 9863 o K3 p9 K 1o 2p 4m D P P P G 1m 3m P Oyun: 4 m Atak: n K Batı ilk körden sonra pik dam oynar. Nasıl oynayalım? m QJ10 n AKQ10 o 87 p J874 DEFANS 2 m AJ n QJ98 o AKQ3 p J98 2. Alacakları löveleri sayalım. 5 kör, 4 karo, treflpik aslar 11 löve görünüyor. Pik ruva dam ortakta olamaz atak ederdi, pik ruva Güneyde ise zaten 12 löve hazır, pik dam varsa da empas geçiyor. Ne yapacağız? İlk trefl 10 koyarsak alıp kozları çekip karolara bir trefl atar ve pik empasını dener ama ilk trefle dam koyalım onlunun Batıda olduğunu düşünsün, şimdi karoya piki atıp trefli oynayıp yerden 9 koyarsa batırırız. Batı m K1074 n 72 o 962 p 7532 Güney m Q9 n AK1063 o J105 p A64 m 86532 n 43 o 874 p KQ10 D P P G 1n 3 SA@ B P P K 2 SA 6n @3SA > dengeli normal açış Oyun: 6 n Atak: p 3 Nasıl defans yapmalıyız? Dilek, öneri ve şikâyetleriniz için eposta adresim: [email protected] / http://faikfalay.blogspot.com Dünya şampiyonlarını kategorize edersek Capablanca, Fischer ve Karpov göze basit gelen sade ve güçlü oyunlarıyla aynı gruba alınabilirler. C M Y B C MY B