Katalog

Gülten Uğurlu’dan ‘Hayat Dersi’ Kaya’ların kalbi vardır taşlar ağlar Gülten Uğurlu, Kaya’nın hayattaki akrabalarından, dostlarından ve ailenin koruması altındaki Kaya’ya ait defterlerden faydalanarak bir nevi vicdani miras kitabı hazırlamış: “Hayat Dersi”: Kaya Kaynar ve Dünyası. Uğurlu, yorum yapmadan eldeki kısıtlı bilgilerle çok başarılı bir Kaya Kaynar profili çiziyor. Ë küçük İSKENDER ir mısrayı yıpratmadan değiştirirsek: “Sizin hiç 27 yaş altında bir akrabanız ya da arkadaşınız öldü mü?” Benim öldü; hem de birkaç tane. Doğduktan sonra üç hafta hayatta kalan bir kızkardeşim kuvözde, yaşadığımız mahallede bana kitaplar veren, ‘abi’ dediğim 17 yaşlarındaki biri duş altında kalp krizinde(n), Uzay Heparı ve Tamer motosiklet kazasında, daha sonraları da bildiğim kimi gençler lüzumsuz alışkanlıklarla, intiharla aramızdan çekildiler. En acılarından biri de alpenist bir delikanlının yukarılarda ateş üstünden atlama oyunu oynarken gece yarısı uçuruma uçmasıydı belki de. Giderken yanlarında götürdükleri geleceklerinden tüm zaman mahrum kaldı. İzlediğim filmlerde, okuduğum her şeyde, dinlediğim her yeni müzikte bütün bunları bilememelerinin hüznünü yaşadım. ‘Yaşasaydı(lar), o(nlar) da bunu çok severdi’ diye düşündüm hep. Yarım bırakmak değil mi ölmek? Hele hele canlılığa değer verenlerin, cana inananla B atıfta bulunmakta, Arif Damar’ın şiirlerinde ise optimizm/ pesimizm saptamalarında bulunmaktadır. Kalleşlerin ve kuvvetlilerin dünyasında yaşadığına ikna olmuştur Kaya; bu çetrefil içinde güçlü kişilik için gerekli olduğuna inandığı psikolojik dokümanlara da yönelir son dönemde; kreatif bir meslek peşinde koştuğu için psikoanalistlik onun için biçilmiş kaftandır başta. Ama, okuldaki biyoloji laboratuvarındaki bir ‘kuzu ciğeri kesme’ pratiği onu tıptan soğutur. Ansızın rahatsızlanması, hastaneye kaldırılması ve ölümü topu topu bir hafta içinde olur. O çok çekindiği AFS sınavını kazandığı halde Amerika’ya gidemez. Otoriter babası Kaya hakkında konuşulmasını evde yasaklayarak matemi ve hatıraları kontrolü altına alırken anne birkaç yıl dışarı bile çıkamaz. İkiz erkek kardeşleri Kaya’nın öldüğü bilgisine dört yıl sonra 11 yaşlarındayken ulaşırlar. “İşte ben bu yazıları ölKaya ve ablası Oya Amerika’ya gitmeden önce (1959). mezsem kendim, ölürsem beni sevenler için yazıyorın, cana can katabileceklerin can çekirum” diyen Kaya ise çoktan o çok sevşerek gitmesi.. Türkçenin en trajik dediği Küçük Prens’in yanına gitmiştir. yimlerinden biri o: Can çekişmek. Bir Gülten Uğurlu, Kaya’nın hayattaki güç, almaya çalışırken canı, siz de bıakrabalarından, dostlarından ve ailenin rakmamak için uğraşıyorsunuz; bir o koruması altındaki Kaya’ya ait defterçekiyor, bir siz. Böyle ıstıraba şiir dalerden faydalanarak bir nevi vicdani yanmaz. miras kitabı hazırlamış: “Hayat Dersi”: Kaya Kaynar ve Dünyası. Kaya’nın o sıTAM OLMANIN YOLLARI ralar yaygın ve çok tehlikeli olan çocuk Kaya Kaynar da yeryüzünü erken felcine karşı aşı yaptırmaması bir ihterk edenlerden biri. 24 Temmuz malmiş gibi görünse de bu ihmalin bir 1960’da henüz 18 yaşına girmesine beş kısmı kontrolü gözden kaçırmış ailede, ay kala çocuk felcinden vefat etmiş. bir kısmı da bu kadar dikkatli bir genVarlıklı, kültürlü, sosyal aktivitelere cin diğer aşılarını kendi yaptırırken buönem veren seçkin bir ailenin oğlu Kanu atlamış olma ihtimaliyle Kaya’nın ya. Ebeveyni, ablası, kardeşleri ve evde sorumluluğunda. Gülten Uğurlu, yoçalışanlarla kalabalık bir ortamda, rum yapmadan eldeki kısıtlı bilgilerle TAM olmanın yollarını araştıran, tiyatçok başarılı bir Kaya Kaynar profili çiroyamüziğe düşkün, kitaplarla yatıp ziyor. Kitabın üç ana ekseni var: Biyokalkan, öykülerşiirler yazan, günlük grafik anlatı ile Kaya’dan kalan notlar; tutan, bilim dergilerini izleyip roket çive aralarına giren fotoğraf bölümü. zimleri yapabilecek kadar uzaya düşSonda da bir soy ağacı ekli. kün, satranç oynayan, okuduklarını UMUTLARLA ÖZLEMLER... tahlil yeteneğini geliştiren, disiplinini kendi oluşturmuş, aynı zamanda da roSararmış resimler gömülemez; onlamantik bir gençtir Kaya. Akranlarıyla rın vasiyetidir bakıldıkça hatırlanılmak. eğlense de kendinden yaşça büyüklerin Gözyaşı cam küreyse eğer, içine odakgruplarına katılarak orada da TAM ollanıp da bir şeyler görmek falcılık sayılmanın alternatiflerini arar. mamalı. Erken gidenler bir daha asla Bu bazen Malkoçoğlu dahil tarihi sevgiden bahsetmeyecekler. romanların yazarı ev sahipleri Abdullah Kitapta en hüzünlü yerler Kaya’nın Ziya Kozanoğlu’dur, bazen ablası tespitleri olduğu gibi o döneme ve bu Oya’nın tiyatrodan arkadaşı 21 yaşınönemli gencin hayatına tanıklık etmiş daki Genco Erkal. Muhitlerinden en insanların söyledikleri, yaşasaydı ondan yakın arkadaşı da kendinden bir iki yaş bekledikleri, umdukları. Umutlarla özküçük Faruk Süren’dir. Herkesten bir lemler nasıl karışıyor birbirlerine. Hanşeyler öğrenmeye çalışan Kaya, Robert gisi umut, hangisi özlem: BelirsizleşiKolej’de de oldukça başarılı ve aktif bir yor; başka bir hal alıyor. Sızı. Evet, buöğrencidir; okul gazetesinde kadroluna sızı demeli. dur. “Hayat cesur olmayanları sürükler, Ancak, tüm bunlar yetmez Kaya’ya; yutar” diyen Kaya’nın cesareti ne yazık o, sıradan insanların hüzünlerine, ki onu aramızda tutamamış; yalnız, onu emekçi yapılarına da ilgi duymakta, Jasürükleyen, yutan hayat değil, incelikli mes Dean ile Atatürk arasında bir nokbir aydın olma yolunda o gencecik yatada varoluş sorunlarına eğilmektedir. şında attığı dev adımlar adeta. Buluğ çağının olağan sıkıntıları ve aşk Kaya için mimozaları, simitleri ve elonu bazen bunaltsa da Kaya kaybedilema şekerlerini bundan sonra daha çok cek tek bir saniyesi olmadığından sevin. İçinizdeki kayalar ufalanıp renemindir. “Sarayburnu’ndan atmalıyım garenk misketlere dönüşecek. ? denize kendimi ve eteklerimde güneş “Hayat Dersi”: Kaya Kaynar ve Dünrengi bir yığın yaprak. Ben zaten sık sık yası/ Gülten Uğurlu/ Yapı Kredi Yasemaya bakarım ama ağlayamam” deryınları/ 280 s. ken Ahmet Haşim’in modernizmine CUMHURİYET KİTAP SAYI 1075 SAYFA 14