Katalog

KİTAP İÇİN X Çevirmenle hain arasındaki yakınlık 1 SelçukALTUN "Şükrü Ülkertçin" Yetkin bir şair, "Fransızca çevirisinden okuyunca, Baki'nin (15261600) ne büyük şair olduğunu anladım" demişti. (Evliya Çelebi'nin (16111682) Scyahatnanıesi 18961936 arasında Ingilizce'ye çevrilip, 10 cilt halinde A.B.D.'de satışa sunulmuş.) Yoksa bende... 227 (Translator/Traitor), (Tradduttore/Traditorc); Ingilizce ve Italyanca'da, Çevirmenle/Hain arasındaki kafiyesel yakınhk... 228 Londra'dan Mininotlar (1217 Temmuz2005) : a) Modern Tate'de, Frida Kahlo (19071954) retrospektif resim sergisi: 6.Salondaki özdeyişi Sürrealizm, gömleklerini bulacağına emin olduğun dolapta, bir aslanla karşuaşmak kadar büyülü bir sürprizdir. 9.Salondakj 12 otoportresi için Nerdeyse sürekli yalnız kaldığım ve en iyi kendimi tanıdıöım için otoportre çalışıyorum. b) V. and A. Museum'da, kitleci Penguin kıtapların 70.yıldönümü için kapak sergisi. (Yetmiş yıl boyıınca belirgin bir aşama yapıl(a)madığını izlcmek.) c) Harry Potter'ın altıncı kitabı 16 Temmuz geceyarısı tüm dünyada satışa sunuldu. Kitabın 73 milyon adet satması bckleniyor. tngiltere'nin Migrosu Tesco'da ilk gün cirosu 400 bin adet. Kitap başına 2 Sterlin telif geliri olan yazar JK Rovvling ilk 24 saatte, 24 milyon sterlin kazanmış. O, tamamı kitaplardan elde edilmiş 1 milyar sterlinlik servetiyle kraliçesinden de varsıldır. d) 16.07.05 tarihli The Times'a göre, Ingiltere'deki gazete hammaddesinin yüzde 76'sı recycled kâğıttan mürekkep. (Olkemizdeki oranı gel de merak ctme.) e) Türk(iye) dostu edebiyatçılarla buluşmalar/Hareme cariye mi seçercesine titizlikle edinilen iki diizine kitap. f) îstanbul'a dönüp yatak odama girer girmez Londra'daki oteJ odamı özleyeceğimi bilmek... 229 lstanbul'u hiçbir şür, bir Nazmi Ziya (18811937) peyzajı kadar renkli anlatamaz. Ne zaman bir Nazmi Ziya tablosu görsem, tstanbul'a saygım, resme sevginı artar. 230 Nazmi Ziya'nın "Koç Kahvesi" serisini izlemek için bile Sabancı Müzesi'ne tekrar tekrar giderim. (Dingin ön bahçesinc sonbaharda kitap okumak için gelmeyiıı. Bendenizi rahatsiz edebilirsiniz.) 231 "Türlerin en tuhan insan gövdesinin, en derin sırlannı açıklamak için bir anatomistin ameliyat bıçağıyla, etlerini tabaka tabaka kesmesi gibi kullanmaktadır dili o." (Javier Marais için W.G.Sebald) 232 Bir kitap mı ekinin, "Yazın hangi kitapları okumalı" sorusuna karşılık bir yazar, kendi kitaplannı da önermiş. (Ben hemen giilmüyor; öncelikle soru sahibinin, o kadim yazara aynı soruyu öniimiizdeki yaz yöneltip yöneltmeyeceğini merak ediyorum.) 233 Niçin yalnızca yazın okunası kitap tüyolan istenir? (Yabancılar bir dc Noel için sipariş toplarlar.) SAYFA 6 Diğer mevsimlerde kitap okunması (yas)ak mıdır? 234 OkkaJı ama ıskalanmış bir roman daha aklıma geldi: (Uykuda Çocuk Olümleri, Ali Teoman, 2002, YKY.) 235tmdaaat! "En iyi Tek Şür", "En 1yi İlk Toplu Şiir" ve "En İyi Toplu Şür" kategorilerindc "1000sterlin", "3000 sterlin" ve "5000 sterlin" tutarındaki Forward cklülleri ıçın 2111 başvnru olmuş. (Kaynak : 18.07.05 tarihli The Guardian.) 236 Türk şair ve yazarların vapıtlarını tngilizceye çevirebilecek nitelikli AngloAmerikan çevirmen sayısı da yetersizdır. (Özel ünıversitelerimizde okutmanlık yapan îstanbulkeş Amerikan akademisyenlerın potansiyel kaynak oluşturdu|unu düşünüyorum.) 237 1996'dan beri tstanbul'da mukim önemli Ingiliz şair John Ash Türkçe öğren(e)memesinin nedenini güya, "Dilini öğrenirsem bu ülkeye sempatımin azalmasından korkuyorum" dizesiyle açıklayacaktır. 238 Parasız edinilen dergilerden Boğaziçi ve Skylife'a sempatim var ama en çok Ulusoy Travel'i takdır ediyorum. Şirkctler grubunun imaj kaygısı ön plana çık(arıl)mazken neredeyse küresel gezi rehberı düzeyini tutturmuşlar sayılır. 239 Man Booker International Ödülünün ilk sahibi Arnavut tsmail Kadare için zıt görüşlcr ön plana çıkmış durumda. Arnavaıtluk hakkında bir kitabı da bulu nan Stcphen Schwartz'e göre, vatandaşlarından çoğu onu Enver Hoca'nın kuklası ofarak damgalamıştır. Fransa'ya sığındıgı 1990'da, Demokratik CJephe nam poLtik platformun yönetim kurulu başkan yardımcısıymış. 240 Mızmız bir tutkun okur ola rak kitap başına okumasal istiap hadlerimdir: Roman: 250 sayfa Deneme: 200 sayfa Şiir : 80 sayfa 241 k.lskender'in şiir vc düzyazılarından aforizma şiddctinde dizeler (kendi seçtikleri) : IQ'lar eşit olmadıkça, insanlar eşit değildir. Kanatlarımdan başka yitirecek bir şeyim yok. Şık ol. Bütün katiller iyi giyinirler çünkü. 68 kuşağına değil, gökkuşağına inanın. Ahlak, her şeye seyirci kalmaktır. Türkçc'yc katkı (Heteroseksüel: Düzcınsel, Aseksüel: Hiçcinsel.) Bulutlar: Kuşların konuşma balonu. Sevda, bu gezegende çoğul hata. Içinde olduğum tren beni almadan geçip gidiyor. Insanın her yeri ağzıdır. 242 k.tskender'den armağan Yuvarlağın Köşelerinden'den (Özdemir Asaf, 1961) aforizmalar: Prensip : Uygar insanın yamyamı. Toplum kişiliklerle olur, kişilerle değil. Bir insan treni kaçırırsa başka bir tren gelir onu alır. Bir ulus treni kaçırırsa başka bir ulus gelir onu alır. Surüden ayrılan koyunu kurt kapar. Ayrılmayanı da kcserler. 243 (Rahmetli babam Fahamettin Altun'un 1970 75 yıllarında valilikyaptığı, yaband doğa cenneti canım I lakkâri! Nice memur çocuğu gibi, bitmez yaz tatıllennde aile ocağında konuşlanırdım. Kitap okumaktan, Santana veya çığırtkanDeep Purple dınlemekten bıkmışsam vali konağının balkonundan kare kare Siımbül Dağı'nı izlcrdim. 3467 yükseklikteki görkemli dağ, önce alçakgönüllü bir tepe kadar masum görünürdü. Göz göze geldigimizde; doğudan gelccek bir tehlıkeye karşı, kcntı tümbeden esirgeyen bir totem gibi kasıldığını duyumsardım...) Ral, rat, kitaplarımla hasret giderme safarısinde elim Faruk Akbaş'ın Türkiye'nin En Cîuzel Yolları'na (Om, 2003) uzandı. En güzel 13 güzergâhtan biri de VanHakkâri karayolu. (Katılıyorum.) Solda, biiyümeme inadında bir genç kız kadar gizemli Zap Suyu, ardında ve koşutunda I İenry Moore heykellerı kadar yalın kaya kütlelerıyle kışkırtıcı viraj silsilesi... (Diğerleri: Amasratnebolu/ÇamlıhemşinÇatköyVerçenikAyder/ArtvinŞavşatArdahan/MutErdenekHadim/Mekeîaşkaletvriz/KemaliyeDivriğiA^anDoğubeyazıt/ŞanlıurfaHarran Üvası/Nemrut Dağı Milli Parkı/YahyalıAladaö/GazipaşaAnamurSilifke/DatçaBozburun.) On üç yaşından sonra gidemesem de evelallah Şavşatlıyım. Gezi dergileri ve gazete eklcrinde, Şavşat vc Artvin'in kartpostal ötesi panoramalarını gördükçe içim titrer. Doğduğum yöreye kırk iki yıldır gidemediysem galıba iki nedeni var; Nemrut Dağı'nda gezerken, kulunuzda kırkından sonra yükseklık korkusu (vertigo) peydahlandı. Anık otomobille Bolu Da^ı'ndan geçerken bile nerdcyse (b)ayılıyorum. Bir yanı uçurum, o dağlarda ip gibi kıvrılan ArtvinŞavşat karayolu fotograflarını izlerken bile başım dönüyor. Daha önemlisi, üç günlük tatillerde bile AngloAmerikan kenderindeki sahaf ve kitapevlerine seğırtirim. Çünkü kitaplar acımasız ve çok bencil. 2442005! (Duayen ressam Nuri lyem ustayı 90. yaşgününü idrak ederken yitirdik.) Melek K.Abasıyanık 75, lsmail Altınok 85, Şeref Bigalı 80, Nevin Çokay 75, Tirajc Dikrnen 80, Hüseyin Gczer 85, Mürşidc Içmeü 75,Tayfur Sanlıman 75, Burhan Temel 70, Türkan Torumtay 75 ve Adnan Turani'ysc 80 yaşında... (Aralarında ölüm haberini ıskaladıöım varsa, yattığı yer renkahcnk olur inşallah.) 245 Yaşamölüm koordinatlan arasından : Asla çocuk sahibi olmayın. Torun sahıbi olabilirsiniz. Yazar Gore Vidal (doö.1925) Bazıları ölüm korkusunclan yaşamaya bile başlamaz. Rahip Yazar Henry Van Dyke (18521933,) Ölümden korktuğumdan dcğil. Yıne de o geldiğinde, ben yanında bulunmak istemiyorum. Aktör Yazar W<xxiy Allcn (dog.1937) 246 Ferit Edgü'nün aforizma pınarı Insanlık Halleri'nden (SEL.2004): Kelebeğin ömrü seninkinden kısa değildir. Her yılan insanı sokmaz. Ama her insan yılanı öldürebilir. Balık tutan bir kedin varsa, bırak tek başına yaşasın. 247 23 Temmuz 2005. Nur'la birlikte Akmerkez Macro Center'e girdik. Derhal "seçme kitap" raflarının bulunduğu noktaya yöneldim. Yukardan aşagı dört ve soldan sağa üçüncü hücrenin en arkasında konuşlandınlan iki adet Annemin Öğretmediği Şarkılar'ı besmeleyle çıkarıp, onları hak ettiği yere itinayla yerleştirdım. Karşı raftan bir Cumhuriyet alıp huzur içrnde karımı aramaya koyuldum. 248" Yaşamlarında aksamalar olanların yazdığını düşünmüşümdür daima." Ingiliz Yazar Beryl Bainbridge (doğ.1933) 249 Ritmik bir başyapıt adayı önereceğim; Mahir Öztaş'ın 2002 ürünü romanı, Bir Arzuyu Beslemek. 250 Tek kişilik gösteri sunan komedyenlerin aforizman olmalan kaçınılmaz gibidir. De, ben komedyenin; zekı, çevik ve kendisiyle barışık olanını severim. Amerıkalı kadim komedyen Henry Youngman (190697), "Doğduğumda o kadar çirkinmişim ki, doktor annemi tokatlamış" demiştir. • M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 812