Katalog

Bir kenti anımsarken, kendi iç dünyasında yaşayan bir ozanın yazgısını da bilmek gerekiyor. Osman Numan Baranus'un dünyasını tanımadan bir kente bakmanın anlamı eksik kalır. Bir ozanın dünyası, kullandığı sözcüklerin gizlerine göre açıklanabilir. 4 Ağustos 2005 tarihinde aramızdan sessizce çekilen Osman Numan Baranus "çağdaş bir Hurufi" olarak nitelenebilir. Mustafa şerif Onaran Dergilerden "Sessiz bir ölüm" mı'den el alan gunumuz ınasınıdır O "muhalif Tavır" ıçındekı ınsanı anlattı Osman Numan Baranus dır" (CUMHURtYET, lyi Geceler Kalemler Tuşlar, 30 Ağustos 2005) Bır ozan şıırınde nasıl bır dunya anlat mak ıstıyor'* Onemlı olan o dunyayı ku Hasan Bulent Kahraman, "Osman racak sozcuklerı bulmasıdır Huseyin Numan, neredeyse adı sanı bılınmeyen Ferhad, l Iazer'den Antakya'ya uzanan bır şaır olarak huzurcvınde oldu gazetc cskıl bır coğrafyadan bakar gunumuz lcrde okuduı.ı' dıyor (RADİKAL, Baradunyasma O cskıl toğrafyaya yaraşan nus ya da Gizli Sozcuklerin Esrarı, 12 sozcuklerden yola çıkar Ağustos 2005) "Men melamet hırkasın kendim giySimone de Beauvoire annesını anlattı dim eynime" dıycn Seyyit Nesımı'yı an ğı Bılge Karasu nun çevııdığı "Sessiz latacaksa, gunumuze gondereceğı bır se Bir Olum" adındakı romanında, omru lam vardır nun sonuna gelen kadının, 'S,ımdı bayı lacağım galıba" dıyerek olumu hıç aklına Huseyin Ferhad Hasan Aktaş ın Hu getırmedığını anımsatır ruh oğreiısıne dayanan bır yorumunu kullanarak çağdaş şıırımıze bakışını de Kendı ıçınde, kendının bıle uzağında ğcrlendırır yaşayan Osman Numan, emeklı olup Is tanbul a goçmczden once Ankara nın "Osman Numan Baranus, Ebubekir çelebı bır ozanıydı Eroğlu, Huseyin Ferhad ve Mustafa Yılmaz Nesımı adına mustakıl şıırler yaza Hasan Bulent, Kultur Bakanlığı nda rak modern şıırı sahıcı bılgı teorısıne bakan danışmanı olarak çalıştığı yıllarda oturtmaya çalışmaktadırlar Bu şıırler, edebıyatçıların guven duyduğu bır ınsan Nesımı mısyonunun modern şıırde eskı dı Bakanlıkta Osman Numan'ın kendını şııre nazaran daha etkılı bır bıçımde de gormeye gelışını şoylc anlatır vam ettığının ve edeceğının en somut "Içenye ufak tefek, kılığı bıraz derbe gostergelerıdır" (EDEBtYAT ve ELEŞderce, guleç bırısı gırdı (,ok mahçup bır TİRİ, Mende Sığar tki Cihan Men Bu edayla Osman Numan Baranus olduğu Cihana Sığmazam, Temmu/ Ağustos nu belırttı Ne yalan soyleyeyım dergı 2005) sayfalanndan bıldığım dışında şıırıyle oy le bır yakınlığım yoktu Pakat halınden Onemlı olan 'melamet hırkası"nı sırtı tavrından ılgınç bır ınsan olduğu ızlenı na geçırmenın gunumuzde ne anjama mını hemen edınmıştım " geldığını yorumlamaktır Ismet Özel "Uzun yola çıkmaya hukum gıydım" der Sonra onun nasıl bır edebıyat meraklı ken de, 'kendımı her turlu çüeyı çekme sı olduğunu, kendısıyle ılgılı nıce ayrıntı ye hazırladım' demeye getırıyor yı bıldığını de anımsatıyor Osman Numan "unutulmuş" sozcuk Huseyin Atabaş, onun "aykm" durulerle değıl, "yenı bulunmuş" sozcuklerle şunu ele alarak, bır ozanın uyumlu oldu kuruyordu şıırını Hasan Bulent'm dedı ğunu duşunmedığı ıçın, dıyor kı ğı gıbı, "Şıırı, onemlı olçude bır dıl/soz "Ama Osman Numan Baranus, top cuk gerçeğı olarak goruyordu ve bıze dı lumculuğu, ılerıcılığı şaır olmanın aynca lıkları değıl, şaır olmadan once ınsan ol manın ılk ve temel koşulu sayardı Bu sağlam goruş ten devınerek scvgıyı ınsa noğlunun en onemlı ozellı ğı olarak go rur kı, bu ne denle onun sevgısı gosternıelık bır ey k m değıldır " "Melamet I Iırkası"nı sirtına geçıren Deniz Gezmiş ıle arka daşları, somu Osman Numan Baranus ve Melih cevdet Anday (28 Haziran 1992) ruye başkal dırmanın çılesını çektıler Yazgıları asıla lın ardındakı ışığı aramamız çağrısında rak olmek mı olacaktP bulunuyor, ona donuk sorumluluğumu zu anımsatıyordu " Osman Numan Baranus "Anıt Ozün" adındakı 504 dızelık şunnde onlann des Kolay benımseyeccğımız bır şurde alış tanını yazdı tığımız ozellıklcrı ararı/ Yakınlık duydu ğumuz ımgeler, alıştığımız bır ses, yadır Dıştan bakınca sessiz, çelebı, uyumlu gamayacağımız sozcukler gorunen bu ozanın, kım bılır ne fırtına lar esıyordu ıçınde1 Huseyin Atabaş, o alışmadığımız scsı kullanmasını talıhsızlık olarak nıtelıyor BİR ANI "Osman Numan Baranus'un tek şans sızlığı, şıırındekı rıtmı, bızım kulağımmn Bır gun hastanedekı odama geldı Onu alışık olduğu arabeske ındırgememesı Kırıkkale'ye surmek ıstıyorlardı "Aykın" "SESSİZ BİR ÖLUM" "MELAMET HIRKASI" B ir kentı yazarak anlatmak kolay değıl Resım çckcı gıbı yazıya geçıremezsınız Anılann ızını surmek gerckır Bırlıkte yaşadığı nız ınsanları anımsamak gerekır Ankara deyıncc dc kentın sanat kımlı ğını oluşturan kışıler anımsanır üzanlar la yazarlar, ressamlar, muzıkçıler Soy leştığımız kahveler, ıçkılı yerler Ofkelı sozler, akşamın alacasına karışan guluş ler, dırseğırmz masaya dayalı, yuzumu zun uzgunluğunu gızleyen ıçıkı bardağı Nıce ozanların, nıce yazarların hıç uğru na hacanıverdığı masa Dayanışma adı na soylenmış ıçı boş sozler tçkılı yerlerın bulanık ortamında bır yuz belınr Çerkez eğıtımınden geçmış, onu ılıklı saygısı ıçınde bır ozan, Osman Numan Baranus. Bır kentı anımsarken, kcndı ıç dunya sında yaşayan bır ozanın yazgısını da bıl mek gerekiyor Osman Numan Bara nus'un dünyasını tanımadan bır kente bakmanın anlamı eksik kalır Bır ozanın dunyası, kullandığı so/cuklerın gizlerine gore açıklanabilir 4 Ağustos 2005 tarı hınde aramızdan sessizce çekilen Osman Numan Baranus "çağdaş bir Hurufi" olarak nitelenebilir Sozcuklerı oluşturan harflerın gızlı an lamından, harflerı ımleyen sayıların, var lığın oluşumunu çozen buyusunden soz açarak Hurufdık'ı anlamak olanağı var mı? Çağdaş anlayışla var oluşumuzu, dun yadakı ışlevımızı, "muhalif bir tavır"la açıklamak ısteyen bır ozandı Osman Nu man Baranus Kendısıne ozgu sozcukler le kurduğu bır şuı dıınyası vardı O ken dıne O7gu sozcuklerden bırı, "şıır" anla mına kullandığı "ozun" sozcuğudur "Ne ıyı ettık de şııre 'ozun' dedık1" kışılığıne katlanamadıkları bu ozanı, yu celtıyor gıbı gorunenek başlarından at mak kolay olacaktı Oysa Osman Nu man Baranus alıştığı duzenı bozup oraya gıdecek durumda değıldı Bır hekımın toplumsal bakışı, hastanın ruh yapısını da go? onunde tutarak ona yardımcı olmayı gerekıırır Kaldı kı ul ser' gıbı bır hastaJığı varsa, ona duyarsız kalmak hekımlık toresıyle bağdaşmaz Osman Numan Baranus ıçın gcrcklı sağlık kurulu raporunu duzenleycrek onun surgun edılmesıne engcl olduk Nedcn takma adlar kullanırdıJ Sjırını ışıne karıştırmaktan çekındığı ıçın mı' Asıl adı Osman Nuri Doğan'dı On ka dar takma ad kullanmıştı Fanıdığımız adı Osman Numan Baranus olarak kaldı Kım bılır hangı sınsı memur kafasın dakı yasaklara gore davranarak onun şı ırle uğraşmasını sakıncalı buldu1 Onu alıştığı dunyadan ıızaklaştırarak tedırgın etmek ıstcdı' Işler tıkırında gıdıyor gorunse bıle, Ba ranus'un ıçındekı sessiz denge bozul muştu Ankara, yaşayacağı kent olmak tan çıkmıştı artık Emeklı olur olmaz îs tanbul'da aldığı soluğu "AİDİYET" "Aıdıyet" sorunu, yaşadığı çevrede kı şılığını bulma sorunudur Pınarbaşı Çer kezlerı kendını Kayserılı saymazlar Os man Numan Baranus kendı ıçınden su zulup gelırken onurunu çığnetmeyen bır ozan oldu Seyyit Nesımı'den Denız Gezmış'e uzanan çızgıde ıçınde başkal dıran bır ozan yaşarken, dışında, karın cayı bıle ıncıtmeye çekınen çelebı bır ın san vardı Belkı de Çerkez eğıtımınden geçmenın gızemıydı bu1 Osman Numan Baranus'takı "muhahf tavır", Seyyit Nesımı'nın "melamet hır kası"nı gıymesınde, çağdaş dunyaya do nerek, somuru duzenıne başkaldıran ın sanı aramasıdır "Ikinci Yeni"nın saklı şı ırınden geçerek, başkaldırı şurıne var mak ıstedıyse, şıırde savsoze duşmemek, kendını gızledığı gıbı, şıırını de gızlemek ıstedığı ıçındır Yırmıyı aşkın şur kıtabı çıkaran, gene de, ne şıırını, ne kendını bellı etme ederek, kendının bıle uzağında yaşayan, sonra sessizce goçup gıden bu ozanı, bıze "Umut Dalı" uzatan bır şurıyle analım "Ah kanayım da gunu gece sanayım, Ey bır bahar dalı kadar guzel sunu' urperen okyanuslardan sorma benı Ben sonrasız bır bozkır ınsanıyım Bozkırda yabangulu, yabanmemnı, Yurunen uzun yollar yayan yaptldak Sen hep umut dalı mısın boyle yuca lyt yant ongunlugun konup kalmamak, Ne denlı umutlanınam umutlanayım, En uzak yıkılmalar o denlı yakınımda Ve yuvalarına varmadan aktoy&anlar Goz karatan yarları yokluyorlana Her gunsonu yakartşında ozlem Sokaklarda yalpalartz bu yuzden " • :p*r»M!ft MffMfliplMNUN SEYYİT NESİMİ Kutsal kıtap "Once söz vardı!" derken, o oncelıkte harflerın yuze yansıyan gızlerı de vardı Oyleyse evrenın gızlerını ınsanda aramak gerekecektı Seyyit Nesimi "Varlığın Birliği" anla yışına yenı bır yorum getırırken toplu mun teplusını çektığı ıçın derısı yuzule rek olduruldu Osman Numan Baranus, Seyyit Nesı mı'yı şoyle anıyor "Turkmen kocası Seyyit Nesımı Yurumuştuı dıye bu yollar kutsal Oturup dınlenmıştır dıye bu sekı, Bakmıştır dıye bu yıkık duvar, Içınde gazeller, murabbalar, Tuyuğlar yazmıştır dıye bu Pîr Lvi''" Nesımı'nın 700 yıl oncekı başkaldııısı gunumu/de anlam değıştırdı Tasavvu fun genış açısından Islam'a bakan bır ozan, şcrıatın dar kalıbında kalan ınsanı tedırgın eder Egemen guçlerın somuru duzenıne başkaldıran da Seyyit Nesı„ SAYFA 22 C U M H U R İ Y E T K İ T A P S AYI 8 15