Katalog

kentlı bır gazetecı olarak nasıl çıkardtnız? Roman ve orman Benzerlık sadece ıkı so/cuğun ycr değı^tırmesı mı gcrçekten*' Yoksa, roman ve orman bır metamorfo/un ıkj yu7U mu' Edcbıyat dunyasında roman orman olursa oykuyu bır bahçe, şıırı de bır ağaç dıye mı betımlemelıyız, bu durumda? Katran (ya da scdır) romanın kılıt kavramla rından Iyı yakalamışsın gorunur kahra manlardan bırı anıa bundan fa/lası var Ust kurmacada da rolu var katranın Aslın da, sordıın dıyc soylcdım doğrusu bunu ve romanda başka neler yaptığımı edebıyat ele^tırmenlerının kesjumesını beklemektı nıyetun Evet, bu romanı ormanın ıçınden yarat tım Nasıl mı' Yureğımı koyarak tçım bır ormansa Haydar'ı Oldurmek de bu ormanın romanı Kahramanımzın ısmının Haydar olması bılınçlı bır terah olarak goruluyor Alevıler ve Alı, Ptr Sultan Abdal'ın da dıg'er adı Hay dar ve o htcbır zaman olmez Sıztn Haydar'ın da olmedıg'ı doğru mu > I laydar lar olmez Haydarlık olmez Insanın Haydar yanı olduğunde ınsanlık ' olur Romanda I laydar vaı oldurulmuş bır ağaçerıdır, Haydar var ınsanın oldurulmuş tınsel yanıdır Okur, romandakı gazetectmn romanın yazan oldug'u hısstne kapılıyor Hatta sız, sa kınmadan Çetın ısmım vcnyonunuz Bu okurun ışını zorla\tıran bır durum yaratmaz mı stzte? Ya da şoyle mrayırn, okurun kendı nı oradakı kahramanın ytrıne koymasına en gel olmaz mı ? Bu okura okurun kımhğıne, durduğu yere (mekân/mahal/zaman) ve romandan ne bekledığıne bağlı Yazarla roman kahra manlaıından bırının aynı ısımde olması ro mandan alınatak estetık ha/zı etkıler mı ya da ne kadar etkıler'" Ben olumlu yonde et kıler dıye de dıujundum bıraz Ben anlatıcı ıle bırınu tekıl şahıs anlaticının bırbırıne karıştırüması sanırım okurun kafasında ro mandakı olay ve olguların kurmacadan çok yaşanmış gerçeklıklermıs, yanılsamasına yol açıyor Nıtekım, ronıan yayımlandıktan sonra benımle roporta] yapan bır radyo yonetıcısı romanda anlatılanların ozyaşam oykum olduğunu soylemıştı Bunun uzerı ne romanımın bır kurmaca olduğunu soy ledığımde ıse bunu ku^kuyla karşılamıştı Ben de, "Bu kadar ınandırıu olduğuma gore yapmak ıstedığımı başarmışım demek kı" demıştım SİNEMANIN OLANAKLARI Dunya romanalıg'ımn fılm sektoruyle ıç ıçe geçtığını goruyoruz Neredeyse romanlar artıkfdm yapıhın dıye yazılıyor Romanınız da bu tur bır kaygınız oldu mu? Bu konuda neler soylemek ıstersınız? Sınemanın olanakları tartüjilmaz Buna karşın, 'her romanın fılmı yapılmaz' deme yeceğım ama zor yapılır demek ıstıyorum Bırçok has romancının fılm seruvenınden sonra romanın beyaz perdeye ıyı aktardma dığı yolunda yakınmalarrna tanık olmuşuz dur Kaldı kı bu romanlar çoğunca olay or gusune dayalıdır Bana gore olay orgusu baskın romanlar yeteneklı bır yonetmenın elınde sınemaya kolayca aktarılabılır Oysa romanın bıtıp bıtmedığının tartışıl dığı gunumu? romanında sınemacılann ışı oldukça zor gıbı gorunuyor bana Sorunuzu, kısaca 'Ben roman yazmak ıs tedım dızı senaryosu değıl' dıye de yanıtla yabılırdım Roman ve sınema ılışkısındekı sorunsal elbette bu kadar yalın ve çerçevesı kesın çızgılerle çı/ıleıek anlatılamaz Roman, yenı ıletışım ve enşım olanakları nın (televızyon telefon ınternet) hayatımıza gırdığı, bızı yonettığı gunumuzde farklı bır yola gırdı Bana gore cvrımsel bır sıçrama yaşanıyor romanda Bu bağlamda sınemau ların u,ı dc hem kolayla^tı, hem zorlaştı Ko laylaijtı, mıkro clektronık devrımle artık ha yatımızı kolayla^tırmaktan ote yoneten tek nolojtk olanaklar sınemada (ozellıkle gorsel cfektlcr adına) hanı tanım yerındeyse mucı /eleıe yaratmaya basjladı Zorlaijtı, çunku herkes hemen hcmen akla gelen her şeyı be yaz camdan ızhyor tnternet ve belgesel ya C U M H U R İ Y E T K İ T A P yınlarıyla dunyanın ve hayatın gorunur yuzu hakkında hemen herkes her şeyı bılıyor ha vasında doğal olarak bu kanıksamayı getırı yor Bu yu/den bcğuiı c^ığı gıtgıdc yuksclı yor Bır sure sonra hcrhangı bır olay ve ol gudan yola çıkarak ızleyıcıye merak ve gerı lım ogesını havuç gıbı sunarak kıtlelerın ıl gısını çeken Hollywood taıvı fılmlere karşı bır doygunlıık meydana gelecek gıbı goru nuyoı Bu durumda doğal olarak surrealıst ve fantastık bır yapıya yonehşe zorunluymuş gıbı goruntn sınemanın geleceğı karşısında bana gore yolunu bulduğunu duşunduğum yenı roman, <,ağda^ sınemanm da kurtarıcısı olacakmış gıbı gelıyor Dolayısıyla romanımı yazarken fılm yapıl sın dıye bır kaygımın olmadığını rahatlıkla soyleyebılınm Ustelık, 'fılmı yapılamayan roman' unvanını kazanması benı tanımsı? bıçımde gonendırır CERÇEKLİK EVRENİ Gazetea ve edebıyalçı ı^ınız gerçekten zor Gazetecı gerçeğe bağlı Ebebıyal bıraz abartı Nedersıntz? Gerı,eklık ne kı' Bu soruyu omru boyunta gerçeğın peşın de koştuğunu soyleyen bırı olarak soyluyo rum Bcnı edebıyat evrenıne yonlendırenın de bu tutkunun olduğunu rahatlıkla soyle yebılmm dorunen, olan ve olduğu varsayı lanın ızını surerken duijtum bu yola Geldığım noktada ger^ek dıyL sunulan pek çok şeyın gerçeklıkle ılgısının olmadığı nı gordum, bu saptamaya ılahı gerçeklık (mutlak hakıkat) de dahıldır Bu arada ıçsel dunyamda tarklı bır gerçeklık evrenıne ulaştım l^tı. sanatsal yaratıyla ^u hepımızm uzerındt ya^adığı ayağını bastığı dunvada gorduğunu tanığı olduğunu sandığı ger^ek lık yanılsamalarının arketıplerını, ıdeal pro tıplerını ıçımde, derınlerımde bır yerlerdekı o gerçeklık evrenınde buldum Bır edebıyat eserı yaratırken bakır bır toprağa, yenı, bılınmeyen bır bolgeye yerleş meyı, el koymayı yaradılış eylemıyle eşde ğerde gorerek kaosa bıçım vermek amacıyla kurallar koyup o yoreyı duzenleyen tanrda rın eylenıını tekrarlar gıbı yaıadılış eylemını, duzenledığı sımgcsel ayınlerlc taklıt eden atalarımın yaptığını yapıyor, ne kadar mo dern ve postmodern tumnden kavramlarla tanımlanırsa tanımlansın hâlâ bır yanıyla yabanılhktan kurtulamayan kaosun egemen olduğu şu i(,ınde yaşadığımi7 dunyada tanı ğı olduğum olay ve olguları, gorungulen, sorunsallaştırdığım anlamlan bır sanat ese rınde cte kemığe burundurerek kendı evre nımde kozmoslaştırmaya çalışıyorum Belkı bır gun kendı evrenımın logosunda yaşama ya başlarmı Kuşkusuz, her ıştn zor ve keyıflı taraflan var Dolaylı bır anlatımı yeğleyen edebıyat karşısında daha çok gostergesel anlatımın ^ablonlanyla oluşturulmuş bır dıl kullan makla suçlanan ve bu yanı nedenıyle dudak bukulen ga^etecılığm pek çok edebıyatçının beteremeyeceğı ustalık ısteycn yanlarınm zorluğu kadar, kalıcılık savındakı edebıyat karşısında 'an'ın ayak ızlerınde nabız vuran gazetecılığın o 'gelıp geçıcılık'tcn danııttığı keyfı tatmayanlara anlatmak da o denlı zor Edebıyatın abartılı yanına gclınce Işte bır ınsan olarak sanatçıyı kendı arketıpıne uygun eserler verdıren bır yaratıcı konumu na da edebıyatın bu yanı taşımıyor mu za ten? Abartı konusunu bıraz daha açmanızı ıs teyeıeg'ım Yıllartn gazetecısı ve edebıyatçıst olarak bu konuda soyleyeceklennız yoremtz ve ulketmz edebıyatı agsından da onem arze dıyor Ne kadar abartı o kadar tat, dıyebılır mıyız? Bu sanırım bıraz yemeğın sosuyla ılgılı olduğu gıbı bır şey Bır yemek ne kadar kusursuz pı^ırdırse pışırılsın, tuzu, bıberı, baharatı tksık sunumu ozensızse tat dıye bır şeydcn soz edıleme? sanırım Sanat da oyle değıl mı' Gusrel a^amasına çıkabıl mek ıçın once doğru yazacaksin, sonra ıyı' yapacaksın ve en sonunda guzel'e ulaşacaksın • Haydarı Oldurmek/ Çc ttn Yıg'enog'lu/ YKY/4ü()<, ŞÜKRÜ ERSOY Ühnırz ProfJDr. ho/en Yıldız Teknık Unıversıtesı Doğa Bılımlen Araştırma Merkezı Başkanlığı'nı yurutuyor Çok sayıda uluslararası ve ulusal yayını bulunmaktadır Gazete ve dergılerde populer bıhm yazılan yazmaktadır. Kendısını yazılan yanında basına verdığı deprem ve afet demeç/erınden tanryoruz Endonezya'dakı tsunamınm ızlennı uluslararası bır ekıple ıncetedıkten sonra yazılannı bu kıtapta toplamaya karar verdı, ama bu kıtapta sadece deprem, tsunamı değıl, jeomrtolojı, jeotunzm, doğa tarthı, kuresef ık/ım değışımlen, kıyılar ve denızler gıbı daha bırçok konuyu okuyacaksınız. Bizi bekleyen doğal afetler nelerdir, depremler önceden söylenebilir mi, insan kaynaklı depremler var mıdır, afetler artıyor mu, radon gazı neden kanser yapar, iklimler insanlar olmadan da değişebilir mi, doğal afetler konusunda yanlış inançlar nelerdir, depremlerin beklenmedik etkileri nelerdir, jeoturizm nedir, tüm bu soruların cevabını her kesimden insanın rahatça okuyabileceği, öykü tadında bu kitapta bulacaksınız. SÖYLEŞİ Yer : Tüyap Kitap Fuarı Tarih: 15 10.2005 Cumartesı Salon: lnterexpo Saat : 12.°° I3. 0 0 EKİM AYINDA KİTAPEYLERİNDE ınaı* Rıfat llgaz KUltür Merkezi Çatalçeşme Sk. No 50/4 Cağaloglu / İSTANBUL Tel (0 212) 528 71 40 pbx Fax. (0 212) 528 71 43 www.cinaryayincilik.com.tr • [email protected] S AY I 8 15 SAYFA 15