Katalog

"Her yüzün bir öyküsü var" anlayışı, öykünün düşlem gücümüzde sürmesini kolaylaştırdı. Insan yüzünün getirdiği çağrışımlar insanın iç yüzünü anlamaya götürdü bizi. skıden oykıı deyınce başjangıcı olan, çarpıcı bır sonla bıten bır olay orgusıı anlaşılırdı Gıdcrek ' bu yerle^ık anlayış değı^tı "So nun basjangıu' denecek kadar dcgışık bır kurguyla bakJdı oykudekı olay orgu Gıderek "Her yuzun bn oykıısu var anlayışı oykunıın dıışlcm gucumuzde surmesını kolaylastııdı lıısan yımınun getırdığı çağrışımlar insanın ıç yuzunu anlamaya gotutdu bızı Ama yalni7 insanın mı ıç yuzu vaı1 Doğadakı her varlığın bır dış yum, bır de ıç yuzu yok mıi'' Gıderek duran bn ânın, yıtık bır anı nın, bır guluşun bosjukta yankılanan bn sesın, yapıaktakı değtşen rengın ıç yuzu nu merak eden oykucu, kendıne yolcu luk, dıyebıleteğımız yenı bır oykııye yo neldı Gorunen ya da gorunmeyen varlıkla rın bır dis yıı/u olsa bıle ont.mli olan, o yu/u oykııye donıışturecek dılı kullan maktır O dıl oykucunun bıçenunı oluş turnnıvotsa kı^ılığı olan oykııdcn so/ açılabılır Ycnı bıı anlatım gucıı ka/anın oykıı dılı alışjlmadık oykulcrın olu^ması na olanak saglar YENİ BİR DERGİ Son 15 yıldır oykudckı gclışnu. veııı bır oyku dergısının çıkınasını guektırdı I leı ne kadar ADAM OYKU, KUL Mustafa Şerif Onaran lartnda yanılmadığını da belırtmış olu yor BİR SORUŞTURMA l M G r OYKULER'ın ıkı ayda bır ya yımlanan oyku eleştırı dergısı olduj*unu anımsayacak olursak, yaJnız oyku yayım lamakla yetınmemek, oykıı dıışuncesını gelıştırmeye yonelık yazılaıa, goruşmele re yer vermekle, hem oykucıılerı, hem okurları yenı bır oyku dunyasına hazırla dıfiını gormuş olacağız IMGE OYKULER'de kuskusu? çarpı cı oykuler de var Necati Tosuner'ın "Golgeler"ı belıibiz bıı duyarlığı anla tııken ıçımı/dc nıce oykulerın yankılan masına yol açıyor Dergıdekı bır sorıiijturma uzerınde durmak ıstıyorum "1980'den Gunumuze Turkçe Yazılmış Beğenilen 10 Oyku." Boyle soru^turmalara ınanmam Saman yığınında ığne aramaya bcn/cr Sonııçlar da ınsanı yanıltabılıı Bence en gerçekçı yanıtı Adalet Ağaoğlu vermıs, "1980 den gunumuze kadar Turkçe yazılmıs bııtun oyku kıtaplarını okııya bılmı^ degılım Okuduklarım arasmda da hıkayclcrı adlarıyla tek tek anımsaya mamaktayım Bıı nedenlerlc ancak kılap larla yazarlarının adlaıını verebılıyorum Bıı lıstenın okuyabıldıklerım vc okunıa yı ozellıkle surduruıek ıstedıklerım ara sından bır seçme lıstcsı olduğunu açıkla mak ıstcrım " Adalet A£ao£lu 10 oykuyu de^ıl 10 oyku kıtabını sıralıyor lMCıl ()YKULER'ın bu soıu^tuımayı açmaktakı amacı oyku edcbıyatının so runlarını gıındcmc gctırınck tıı Boyle bır soru^tuımayla beğenılen oykuler anı lıyor, sonra da en çok oy alaıı oıı oykıı sıralanıyor Gerıde kalan yuzlcrcc oyku daha a7 mı oni.mli sayüıyoı • Nıce oykıı * ustalaıı g<v aıdı edılırktn kımı oykuler yapay olarak one çıkanlmış, olmuyor guzel 10 ovkusunu saptamak ıçın 101 cdcbıyatçıya baijvurmu^, ancak 38 ı vanıt vermıs L n çok oy alan oykulcrlc bıı sı ralama yapılmıs, Bıı sonuç gundeme gctırılcn cdcbıyat sorununa nasıl bıı çozıım getırebılmı^ tıı •> O on oyku gerçıktcn son 25 vılıu en iyı oykusıı sayılıı ıni'' Soıııştıırmılara ınanmam Bclkısoıu^ turmaya yanıt vcıcnlcı de çikın sonııca bakıp gulumsemcklc yctmmışlcıdıı İMCr OYKULI R de "Hanı Hır Oyku Vardı" dıye bır yer açılsa da ça^da^ cdcbıyaıımızın unutulma/ oykulcıı oraya alınsa nıce yenı oykucu ıçın yol gosterıcı olmaz ınıvdi'1 1 Iıçbır oykucu kendı dılını bııdenbııe olu^tuıınadı O\ku gelenegındc bırbırıy le ortuşcn o/cllıklcı vaı Bclkı ço/umle yıcı cle^tıııyle o unutulma/ oykıılcrı açımlamak LU goımcvı ogretır bıze İMGI OYklll I R >cnı okurlar ka 7anmak oykunun buyulu dunyasına okuılaııyla bırlıkte yurumek ozlcmı ıçın de gorunuyoı Deıgının kunyesındc Sevgı Ozel m "dıl daııHjinaıu" olaıak gosterılmesı de ıl gı çekıyor Ancak "dıl danışmanı"nın gorcvını merak edenleı olabılır Ya7im ıl keleıınde ortak kuralların uygulanınasinı 1 sağlamak, çelı^kıleıı onlemek mı Dergı ye gelen oykulerle ya7iları duzcltmck mi'1 Dergıye yazanlaıın dılıne karışma 1 nasıl sınırlanacakr Dıl danı^manına veıı len soıuınluluk dergıye ya7an oykucule rı kaygılandırmayacak nıi'' İMGL OYKULI R yenı bır yola çıkı yor Bıı yolda karijila^aca^ı engellcr ola bılır Ama Ozean Karabulut pıbı dergı cılıfjın ıncelıklerını bılen bıı genel yayın yonetmenıyle bıı engellcrın aijilacajını, edebıyatımızda ız bırakan bır dergı olacağmı umuvorıım • Dergilerden E Her yüzün bir öyküsü var OYKU, HECE OYKU gıbı dergıler oy kıı cdebıyatını gundenıde tııtsalar da bıı gelıs,meyı kaışılayacak yenı anlayışlara yonclmelıydı İMGL OYKUT r R, 1990'lardan gclcn DUŞLER OYKULER duıeyımınden ders alarak, ustaca bır çalışmayla kutak lıyor oyku dıınyasını Dergıulığuı yorulmaz savaşçısı Adnan Ozer DUŞLER ÖYKULER seruvenını anlatırken ne gıbı guçluklerle karşılaştık larını bu gııçluklerc aneak dokuz sayı nasıl dayanabıldıklerını soylııyor DUŞ LER OYKULLR'ı yayıma hazırlayan Ozcan Karabulut'un sorumluluğunu da belırtıyor ' Ankara Oyku Gunkrı" gelc neğıyle nasıl bır oyku ortamı olırçturııl dıığunu da anlatıyor (tMGE OYKULER, Duşler Oykuler Dergısınin Seruvcni, Şubat Maıt 2005) ()ykuylt edebıyat ortamı denıokıatık leijmeye basjadı Oykıı Gıınlerı başjan gıçta kııçuk bır festıval gıbıydı, gıtgıdc ıılıısal, uluslaıaıası testıvallcre donuşru Deıgının boyle bır yararı oldu " Yan ukmlıklcr bıı deıgının t ınınması nı saglaıken ışlevını onemını de gostu mib oldu Gene de bır dergının gıderlcrı nı karşılaması emeklerın gelıre donıış mesı sağlanamayınca, DUŞLER OYKU I ER seruvenınde oldıığu gıbı dergı an cak 9 sayı dayanabıldı bu gıdı^e Adnan O/er o dergının oykıısunıı gerçekçı bır dııyarlıkla anlatıyor Bır oyku dergısının iyı hazırlanmış ol ması sureklıhk kazanmasına yetmıyor Tanıtımla dağıtımın dergıyı kurtarması gerekıyor Dergının kurumlaşması ıçın anamal desteğının yanmda dengelı bır denetıme yer verılıyor îştc tMGL OYKULER bu koşulları yerıne getırccek bır oyku dergısı ıımudıı nu taijiyor ÖYKÜYE ELEŞTİREL BAKIŞ Usta bır oykucu bık nasd bır yenılığe yoneldığının ayrımına varmayabılır Bır oykııcuyc dc gorıneyı oğıeten oykıı elesj tırnıenıdır Setnıh Gumuş ıle M. Sadık Aslankara gıbı oykıı uzerıne yo&un goru^ ureten cle^tırmenleı ayııntılara gırdıkçe, ayn mına v ırmadıf ımı/ ıncchklerı saptamak tadır () /aman anlıyoruz kı, ne oykudekı olay nc duıum nc kı^ılerdır oykuyu oy ku eden Rır gııncı notu bır anı kıııntı sı, scvgılıye ya/ılan bır mektııp oyku dılı nc donuştu^ıı 7am4tı anlam kazanır M Sadık Aslankara "Oykunun Dortte Uçu Su" dcrken sozcuklcrdckı buvulu gııcıın oykuye donu^urken nasıl bır tansık olıiij turduğıınu anlatıyor Oykucu "sozun sımyacısı" sayılır M Sadık Aslankara so7cııklerın ovkııyc donııijiırken ka?andı öı buyulu gucun tansığa benzcdığını an latnor 'Yazııısal tansık bııvuye dayanır, buyıı yoksa oykudc ya/arın oıtava koydugıı 1 tansık dd voktıır Buyıı usumuzu tolıunı layan tarla gıbıdıı vurcgımı/de \epyeni ya^aınlaı tıli7İenır go/lerımızın onunden ıkıp gıdcnın pcsınc takılııı/ boylelıkle cluvdukl.ırımı/ ılk kc7 scslendırılmı^çesı nc yankılanıı ıunıızde' M Sıdık Aslankara'nın belırttığı gıbı oykunun ozu dıle buyulu bır guç kazan dırmaktır I dcbıyatın dılı ısjeme becerısı oldu^unu bılmeyenler kendı oyku dılını bulamazlar O zaman yazdıklaıı da oyku ye benzemez Semih Gümuş'le yapılan gorubine oy ku eleştınsıne nasıl bakmak percktığını duşundurııyor Semıh Gumu^ kımı ele^ tın ubtalarından, ozellıkle Berna Monan, I ethi Nacı, Ataç, Akşit Gökturk gıbı yazaılaıdan yaıarlansa da, kendı yontc mını nasıl oluijturdugunu anlatıyoı 'Bugun artık çozıımledığı yapıtın nes nebi olan eleştırıdcn, yapıtı kendı nesne sıne donıı^turen ele^tırı anlayışına geçıl mesı geıekıyordıı Bıınıı yapabılırsenız eleştırı de ya7insal ve yaratıcı bıı guç olarak belırleıneye basjar Yapıtı nesncsı ne donuşturen ya7inın yaratıcı olınaııın yanı sıra tam anlamıyla bağımsız, ozgur, yalnızca yazaıını ılgılendırcn bır etkınlık de olması gerckır " Semıh Gumuş "Ço/umleyici Eleştiri" yontemını gelıştırırken yazdığı dılle bıçıme de ozen gosterıyor Eleştırdığı yazarda ılerıye donuk nasıl bır gelıs,me goste rcceğının ıpııçlarını da ortaya koyuyor Latife Tekin'le ılgilı ılerıye donuk yargı tMC.r OYKULLR son 25 y,hn en Devletin kökeninden kapitalist devletin geleceğine uzanan bir sosyoloji klasiğL DEVLET "Artık modem devletin dogasını vc geleoegım anlanıi'; bulunuyoruz Modem devtet kapıtalızmin vasıtasıdır, fnkat kapıtaliıımn gelişimının tHiıhınden, onun ne tamamen iyı, ne de Avıupa'da ncrtdeysc hcrkesın ıntmdıgı gibı, tamamcn kötü oldııgumı oftrendık O da kratos ıle eÜho'ı'un bir karışımıdır Vc bu nedenle kapıtalıst devlet ne iyı ne de kotübır put yapılmayı hak rdıyor, nt tanrılı£a yııkscltUmeyi [cıı>t>thesı\\ ne de, bır sozcük tcat edılecekhe, "şcytanliijtırılmayı [apodıııhalosıı,]" hak edlyor. Devlet kölehkle özgurluftun bır piçidır; ve bı^'t düşen O buyuk görev, köleligın gerıye kalan ızlerınden kurtulmak vı eksıksız ozgürlüftü yaratmaktır O zaman torunlarrauz, bflU yasnları ve onları uygulama görevım vc KUC une »ahıp olan kurumlara sahıp olduğu ölçüdc hâlâ btr devlet olan, fakat tarıhte bibjnen öncekı tüm devletler gıbı, cfcndılıkle sömürunün tcmsılcisı olmacbgj ıçın bırdesvlet olmayan, bır duzende yaşayacaklar " Franz Oppenheuner Phocnıx Sıyaset Bılımı Dızisı Franz Oppenheımer, Devlet, Çev Alâeddın Jenel Yavuz Sabuncu, Ankara, Phoenıx Yayınevı, 200"i, vı+234 s Dlrln a&ak no 23/2 D6S90 Cebaci/MIKN» talı 0.312 320 44 57 ptoc fatalı 0 312 362 53 93 •poatat lnfo#phcxnijdcit«p.<xın M m i PİF •MHH MHİ) SM 20 M. NKI mıalridriMhLdiiuMti ıı ma« KİTAP SAYI 78i SAYFA 24 CUMHURİYET